مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور از اجرای طرح سوپروایزر پیشگیری و مداخلات بهنگام درخودکشی در سراسر کشور خبر داد.
آرزو ذکایی‌فر در گفتگو با ایلنا درباره اطلس آسیب‌های اجتماعی گفت: اطلس آسیب‌های اجتماعی در سال گذشته در استان‌ها تدوین شده و توسط سازمان بهزیستی براساس مطالعات و پیمایش‌ها و ارائه خدمات در مراکز ۱۲۳و ۱۴۸۰و مراکز مداخله در بحران و تیم‌های سیار رصد شده است و در مجموع اطلاعات جمع‌آوری شده به همراه آمارهای پزشکی قانونی نیمرخی از وضع خودکشی را در سراسر کشور نشان می‌دهند.وی ادامه داد: آمارها و داده‌ها و تحلیل‌های انجام شده نشان داد که ۱۰استان نیازمند مداخله متفاوت و جدی نسبت به سایر استان‌ها هستند بنابراین الگویی را با عنوان «سوپروایزر پیشگیری و مداخلات بهنگام در خودکشی» طراحی کردیم. بلافاصله کارگروه‌ها در استان‌ها با حضور اعضای درون و برون‌سازمانی و دستگاه‌هایی که مرتبط با موضوع هستند مانند نیروی انتظامی، پزشکی قانونی، دانشگاه‌های علوم پزشکی و عموما سوپروایزرها شکل گرفت و این افراد از گروه نخبگان و خبرگان در حوزه مداخلات بهنگام در خودکشی هستند.
مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: این طرح و برنامه دارای چند سطح است. نخست شناسایی کانون‌ها و نقاط بحرانی براساس اطلس و تحلیل وضعی که هر استان دارد و اینکه مداخله باید معطوف به نقاط و محلات در سطح استان باشد، بنابراین در مرحله اول این نقاط شناسایی شدند. در مرحله دوم؛ باید تسهیلگرانی آموزش داده شوند تا بتوانند کارها را در سطح محلات راهبری کنند و با نظارت سوپروایزرها اقدامات لازم را انجام دهند.
ذکایی‌فر ادامه داد: مرحله سوم این است که برنامه عملیاتی را که شامل آموزش و آگاه‌سازی، شناسایی و مداخله بهنگام است، طراحی کنیم. این آموزش‌ها عموما مرتبط با عوامل محافظ در پیشگیری از خودکشی هستند مانند مهارت‌های مقابله‌ای، تاب‌آوری فردی، مهارت‌های زندگی، مدیریت خشم و استرس، موضوعات مربوط به اعتماد به نفس و عزت نفس و همچنین موضوعات مربوط به حمایت‌های خانوادگی . با در نظرگرفتن گروهی که نیازمند به بهره‌گیری از این آموزش‌ها هستند مانند نوجوانان و جوانان، این برنامه‌های آموزشی طراحی شده است.
به گفته وی، ۳۱سوپروایزر در این طرح با سازمان بهزیستی همکاری خواهند کرد. همچنین اساتید دانشگاه، نخبگان و خبرگان در حوزه مسائل اجتماعی و ۷۰۰تسهیلگر محلی آموزش‌دیده در این طرح حضور دارند.
وی با اشاره به عوامل متعدد در بروز فکر خودکشی در یک فرد گفت: موضوعی مانند خودکشی چندعاملی است؛ یا به عبارت دیگر عوامل متعدد فردی و اجتماعی در ایجاد آن نقش دارند و نمی‌توانیم بگوییم که آموزش به تنهایی باعث پیشگیری می‌شود بلکه آموزش و یک سری اقدامات دیگر مسلما منجر به اثربخشی کار خواهد شد. اجرای برنامه‌های پیشگیری از این قبیل مسائل نیازمند همکاری سایر دستگاه‌ها مرتبط مانند بخش‌های اجرایی و بخش‌های علمی مطالعاتی و پژوهشی است؛ بنابراین جزیره‌ای عمل کردن مطلوب بودن اقدامات و اثرگذاری آن را کاهش می‌دهد.
ذکایی‌فر در پاسخ به این سئوال که خودکشی بیشتر در بین چه سنین و اقشاری انجام می‌شود، گفت: براساس آماری که هم در سازمان بهزیستی و هم در پزشکی قانونی وجود دارد و هم در سایر دستگاه‌هایی که مرتبط با این موضوع هستند با توجه به اینکه خودکشی یک موضوع چند عاملی است نمی‌توانیم بگوییم که در یک قشر خاص، شغل خاص یا طبقه اجتماعی خاص این موضوع بیشتر است، چراکه عامل ایجاد کننده آن عوامل متعدد هستند. این عوامل ممکن است در درون خانواده یا مسائلی از جمله بهداشت روانی یا عواملی خارج از موقعیت فرد باشد.
وی ادامه داد: گاهی اوقات در داده‌ها و تحلیل‌ها شاهد افزایش خودکشی در سنین جوانان و نوجوانان هستیم. گاهی اوقات براساس تحلیل‌ها این اقدام در جنس مونث بیشتر است وگاهی اوقات در افرادی با میزان تحصیلات پایین و افراد تحصیلکرده بیشتر است و این گونه نیست که بتوانیم به یقین پاسخی بدهیم، بلکه در همه گروه‌ها و اقشار و همه سنین شاهد وجود این پدیده و آسیب هستیم.
∎
آرزو ذکایی‌فر در گفتگو با ایلنا درباره اطلس آسیب‌های اجتماعی گفت: اطلس آسیب‌های اجتماعی در سال گذشته در استان‌ها تدوین شده و توسط سازمان بهزیستی براساس مطالعات و پیمایش‌ها و ارائه خدمات در مراکز ۱۲۳و ۱۴۸۰و مراکز مداخله در بحران و تیم‌های سیار رصد شده است و در مجموع اطلاعات جمع‌آوری شده به همراه آمارهای پزشکی قانونی نیمرخی از وضع خودکشی را در سراسر کشور نشان می‌دهند.وی ادامه داد: آمارها و داده‌ها و تحلیل‌های انجام شده نشان داد که ۱۰استان نیازمند مداخله متفاوت و جدی نسبت به سایر استان‌ها هستند بنابراین الگویی را با عنوان «سوپروایزر پیشگیری و مداخلات بهنگام در خودکشی» طراحی کردیم. بلافاصله کارگروه‌ها در استان‌ها با حضور اعضای درون و برون‌سازمانی و دستگاه‌هایی که مرتبط با موضوع هستند مانند نیروی انتظامی، پزشکی قانونی، دانشگاه‌های علوم پزشکی و عموما سوپروایزرها شکل گرفت و این افراد از گروه نخبگان و خبرگان در حوزه مداخلات بهنگام در خودکشی هستند.
مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: این طرح و برنامه دارای چند سطح است. نخست شناسایی کانون‌ها و نقاط بحرانی براساس اطلس و تحلیل وضعی که هر استان دارد و اینکه مداخله باید معطوف به نقاط و محلات در سطح استان باشد، بنابراین در مرحله اول این نقاط شناسایی شدند. در مرحله دوم؛ باید تسهیلگرانی آموزش داده شوند تا بتوانند کارها را در سطح محلات راهبری کنند و با نظارت سوپروایزرها اقدامات لازم را انجام دهند.
ذکایی‌فر ادامه داد: مرحله سوم این است که برنامه عملیاتی را که شامل آموزش و آگاه‌سازی، شناسایی و مداخله بهنگام است، طراحی کنیم. این آموزش‌ها عموما مرتبط با عوامل محافظ در پیشگیری از خودکشی هستند مانند مهارت‌های مقابله‌ای، تاب‌آوری فردی، مهارت‌های زندگی، مدیریت خشم و استرس، موضوعات مربوط به اعتماد به نفس و عزت نفس و همچنین موضوعات مربوط به حمایت‌های خانوادگی . با در نظرگرفتن گروهی که نیازمند به بهره‌گیری از این آموزش‌ها هستند مانند نوجوانان و جوانان، این برنامه‌های آموزشی طراحی شده است.
به گفته وی، ۳۱سوپروایزر در این طرح با سازمان بهزیستی همکاری خواهند کرد. همچنین اساتید دانشگاه، نخبگان و خبرگان در حوزه مسائل اجتماعی و ۷۰۰تسهیلگر محلی آموزش‌دیده در این طرح حضور دارند.
وی با اشاره به عوامل متعدد در بروز فکر خودکشی در یک فرد گفت: موضوعی مانند خودکشی چندعاملی است؛ یا به عبارت دیگر عوامل متعدد فردی و اجتماعی در ایجاد آن نقش دارند و نمی‌توانیم بگوییم که آموزش به تنهایی باعث پیشگیری می‌شود بلکه آموزش و یک سری اقدامات دیگر مسلما منجر به اثربخشی کار خواهد شد. اجرای برنامه‌های پیشگیری از این قبیل مسائل نیازمند همکاری سایر دستگاه‌ها مرتبط مانند بخش‌های اجرایی و بخش‌های علمی مطالعاتی و پژوهشی است؛ بنابراین جزیره‌ای عمل کردن مطلوب بودن اقدامات و اثرگذاری آن را کاهش می‌دهد.
ذکایی‌فر در پاسخ به این سئوال که خودکشی بیشتر در بین چه سنین و اقشاری انجام می‌شود، گفت: براساس آماری که هم در سازمان بهزیستی و هم در پزشکی قانونی وجود دارد و هم در سایر دستگاه‌هایی که مرتبط با این موضوع هستند با توجه به اینکه خودکشی یک موضوع چند عاملی است نمی‌توانیم بگوییم که در یک قشر خاص، شغل خاص یا طبقه اجتماعی خاص این موضوع بیشتر است، چراکه عامل ایجاد کننده آن عوامل متعدد هستند. این عوامل ممکن است در درون خانواده یا مسائلی از جمله بهداشت روانی یا عواملی خارج از موقعیت فرد باشد.
وی ادامه داد: گاهی اوقات در داده‌ها و تحلیل‌ها شاهد افزایش خودکشی در سنین جوانان و نوجوانان هستیم. گاهی اوقات براساس تحلیل‌ها این اقدام در جنس مونث بیشتر است وگاهی اوقات در افرادی با میزان تحصیلات پایین و افراد تحصیلکرده بیشتر است و این گونه نیست که بتوانیم به یقین پاسخی بدهیم، بلکه در همه گروه‌ها و اقشار و همه سنین شاهد وجود این پدیده و آسیب هستیم.