صاحب‌خبر - گروه بین الملل - قطار برجام در حال خروج از ریل است؛ این شاید ساده‌ترین تعبیری باشد که با اتخاذ تصمیمات اخیر اروپا و آمریکا می توان در تحلیل تحولات جاری توافق هسته ای از آن یاد کرد.
در حالی که اوایل هفته سه کشور اروپایی، آلمان، انگلیس و فرانسه در بیانیه خود مدعی شدند که ایران فرصت محدود برای توافق را از دست داده و دولت بایدن نیز در آستانه انتخابات کنگره سیاست متناقض و دو پهلویی را در قبال مذاکرات و توافق اتخاذ کرده، روز گذشته جلسه شورای حکام آژانس نیز شروع به کار کرد.
جلسه‌ای که بیم آن می‌رود کارشکنی‌ها پیرامون برجام نتیجه داده و منجر به صدور قطعنامه علیه ایران شود. امری که در صورت وقوع، می تواند تیر خلاص بر پیکر نیمه جان برجام باشد.
در همین راستا، نگرانی‌ها از آنجا تشدید می‌شود که رافائل گروسی همزمان با آغاز نشست فصلی شورای حکام، با تکرار ادعاها درباره مسائل پادمانی مدعی شد که به دلیل عدم همکاری ایران با آژانس، هیچ‌کدام از مسائل پادمانی حل و فصل نشده است.
از طرف دیگر اولاف شولتز صدر اعظم آلمان در دیدار با نخست وزیر رژیم صهیونیستی با بیان اینکه کشورش با تل آویو درخصوص اینکه ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد توافق نظر دارد مدعی شد که پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای برجام مثبت نبود.
محاسبات نادرست طرف اروپایی
در همین رابطه و در حالی که یکی از مقامات ایران در گفت‌وگو با الجزیره اعلام کرده درصورت واقع بین بودن آمریکا می‌توانیم طی چند روز به توافق برسیم، روز گذشته ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست خبری خود با اشاره به بیانیه اخیر تروئیکای اروپایی درمورد مذاکرات رفع تحریم‌ها و طرح ادعاهایی از سوی آنها علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران گفت: این اقدام اروپایی‌ها، اقدامی نادرست و نسنجیده بود که در زمان نادرستی صورت گیرد و همانطور که قبلاً تاکید کرده‌ایم ناشی از محاسبات نادرست طرف اروپایی بود.
وی همچنین در ارتباط با نشست شورای حکام آژانس گفت: در رابطه با نشست شورای حکام تا جایی که اطلاع دارم تا الان قطعنامه‌ای برای نشست ارائه نشده است. ما معتقدیم که هر گونه تکرار اقدام غیر سازنده مشابه اقدام غیر سازنده قبلی در آژانس، مجددا نتیجه غیر سازنده‌ای خواهد داشت. امیدواریم برخی از کشورهایی که اعتبار آژانس برای آنها اهمیت دارد اعتبار این سازمان بین‌المللی را به عنوان سازمانی تخصصی، فنی و غیر سیاسی، قربانی دیدگاه‌ها و منافع سیاسی خودشان نکنند.
کنعانی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: ما همواره بر این موضوع تاکید کرده‌ایم که طرف‌های دیگر مذاکرات مخصوصا آمریکایی‌ها باید رفتارهای سازنده‌ای را برای دستیابی به توافق در پیش بگیرند. آمریکا کشوری است که از برجام خارج شده است و با اعمال تحریم‌های غیر قانونی و یکجانبه هزینه‌های زیادی را به دولت و ملت ایران تحمیل کرده است و با توجه به این عملکرد اکنون حق ندارد در مقام مدعی قرار بگیرد و ژست طلبکارانه به خودش بگیرد. این آمریکاست که باید برای بازگشت به روند توافق اثبات کند که عضوی قابل اعتماد است و یک رژیم قانون گریز و بحران آفرین نیست. همانطور که بارها گفته‌ایم اگر در طرف مقابل اراده سیاسی لازم برای دستیابی به توافق وجود داشته باشد. امکان دستیابی به یک توافق همه جانبه و خوب وجود دارد.
درصورت واقع بینی توافق در دسترس است
همانطور که در بالا نیز اشاره شد یک مسئول عالی رتبه ایرانی در گفت‌وگو با یک شبکه عربی ضمن انتقاد از بیانیه تروئیکای اروپا درخصوص مذاکرات هسته‌ای تاکید کرد که اگر موضع آمریکا واقع‌بینانه باشد طی چند روز می‌توانیم به یک توافق حقیقی برسیم. شبکه الجزیره قطر به نقل از یک مسئول عالی رتبه ایرانی اعلام کرد که اگر موضع آمریکا واقع‌بینانه باشد طی چند روز می‌توانیم به یک توافق حقیقی برسیم.
این مسئول ایرانی گفت: ما خواهان متنی برای توافق هستیم که غیر قابل تفسیر باشد به گونه‌ای که هیچ طرفی در آینده نتواند از آن سوء استفاده کند.
وی گفت که قبل از بستن پرونده ادعاهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هیچ توافقی نمی‌تواند واقعی و عملی باشد. این مسئول عالی‌رتبه ایرانی که نامی از وی منتشر نشده است همچنین تاکید کرد که بیانیه کشورهای اروپایی در خصوص مذاکرات هسته‌ای جانبدارانه و باب میل آمریکا است و این بیانیه اوضاع و فضای رسیدن به توافق را پیچیده می‌کند. وی همچنین گفت که نسبت به اتخاذ تحرکات خصمانه در داخل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روزهای آتی هشدار می‌دهیم.∎