هفته گذشته آیین افتتاحیه عرضه خودرو در بورس کالا با حضور وزیر اقتصاد، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، مدیران عامل خودروسازی‌های کشور و رئیس سازمان بورس و معاونت پیشگیری از جرم قوه قضائیه برگزار گردید.
در این نشست شخصیت‌های اقتصادی و قضایی بر کوتاه شدن دست دلال‌ها با توسعه روش‌های شفاف فروش تاکید کردند. اما نکته دیگری نیز بین سخنرانان مشترک بود: آنها بر این موضوع پافشاری کردند که عرضه خودرو در بورس کالا با مقاومت و مخالف بسیاری روبرو شده است. مسئولان اقتصادی کشور از منافع عظیم دلال‌ها در روش‌های غیرشفاف گفتند و آنها را جزو مخالفان جدی روش عرضه در بورس دانستند.
احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در سخنرانی خود به مساله مخالفت‌های برای عرضه خودرو در بورس کالا اشاره کرد و گفت: وی در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا گفت: در موضوع خودرو جریان‌های متعددی خوش نداشتند و ندارند که فرآیند تجارت و توزیع این دست از کالاها را به شکل کاملاً شفاف و رقابتی ادامه دهیم، اما با فراز و نشیبی موفق شدیم به عنوان دستور کار عملی محقق کنیم و از این منظر خیلی خوشحالم که امروز این اتفاق مبارک رخ داده است.
پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در حاشیه این نشست مخالفان عرضه خودرو در بورس را دولتی و غیردولتی دانست. پورابراهیمی در حاشیه این نشست به خبرنگاران از برداشته شدن گام‌های بعدی عرضه خودرو در بورس کالا خبر داد و یادآور شد که عرضه خودر در بورس هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی مخالفانی داشته است.
مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در حاشیه این نشست در پاسخ به سوال خبرنگاری در خصوص اینکه مخالفان عرضه خودرو در بورس چه کسانی هستند، گفت: بالاخره کسانی که از فرایندهای فروش غیربورس منتفع می‌شوند یا ذی‌نفع هستند یا تصورات غلطی دارد و تصور می‌کنند با عرضه در بورس اتفاقات عجیبی می‌افتد یا حتی گفته می‌شد عرضه در بورس رانت ایجاد می‌کند مقاومت می‌کردند.
اما مخالفت با عرضه خودرو در بورس کالا چیز جدیدی نیست. خرداد ماه 1401 بود که وزارت صمت تنها چند دقیقه مانده به بازگشایی بازار بورس کالا مخالفت خود را با محصولات بهمن اعلام کرد و با اعمال فشار منجر به لغو این روش فروش شد.
وزارت صمت در واکنش به اعتراض‌های پیرو لغو عرضه خودرو در بازار شفاف بورس از روش قرعه‌کشی در سامانه متمرکز خود دفاع کرد و در توضیحاتی اینطور نوشت: این وزارتخانه باهدف جلوگیری از تضییع حقوق مردم و عرضه خارج از سامانه یکپارچه تخصیص خودرو که باهدف شفافیت و نظارت در عرضه صحیح خودرو ایجادشده است، چندین بار با سازمان بورس کالا مکاتبه کرده بود، اما متأسفانه ترتیب اثر داده نشد.
با وجود همه حواشی، هفته گذشته آیین افتتاحیه عرضه خودرو در بورس کالا انجام شد. در اولین مرحله از این روش دو خودروی دیگنیتی و فیدلیتی از محصولات بهمن عرضه شد. محصولاتی که از سوی برخی مسئولان اقتصادی به عنوان خودروهایی با حساسیت کمتر از سوی بازار شناخته می‌شود اما تمامی مسئولان حاضر در نشست روز گذشته بر این مساله تاکید داشتند که باید خودروهای پرطرفدار نیز به روش فروش در بورس کالا عرضه گردد. آنها تاکید کردند که روش قرعه کشی حتی در سامانه متمرکز وزارت صمت مبتنی بر شانس و غیرشفاف است.
آیین افتتاحیه عرضه خودرو در بورس کالا اما یک غایب بزرگ و سوال برانگیز داشت. علیرغم آنکه یک بخش مهم زنجیره تولید، عرضه و فروش خودرو وزارت صمت است اما وزیر صمت به این جلسه نیامد. جالب‌تر آنکه هیچ مقام عالی‌رتبه‌ای از این وزارتخانه در جلسه حضور نداشت. موضوعی که می‌تواند حکایت از تداوم اختلافات وزارت صمت و اقتصاد و شورای عالی بورس بر سر فروش خودرو در بورس کالا داشته باشد.
به نظر می‌رسد غیبت معنادار وزارت صمت در آیین افتتاحیه حکایت از متزلزل بودن این روش فروش خودرو داشته باشد. به همین ترتیب گویا وزارت صمت همچنان مدافع روش قرعه‌کشی است. روشی که به نظر معاون پیشگیری از جرم قوه قضائیه باعث بروز هزاران پرونده قضایی در قوه قضائیه شده است و از نظر فعالان اقتصادی روش قرعه کشی رانت‌زا و غیرشفاف است.