دو واژگان «توازن» و «ناپایداری» در روال بررسی‌های رویدادها در سطوح منطقه‌ای یا بینالمللی محک سنجش برای اغلب نویسندگان و تحلیلگران سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. اگر چه قلم هر ستون نویس مطبوعاتی همواره بر نقد و بررسی در دایره اخبار و رویدادهای گوناگون چه در داخل کشور یا در شعاع منطقه‌ای و بینالمللی می‌چرخد، اما شکار خبری خود حرفه‌ای است برای ستون نویس مطبوعاتی که خوانندگان را ضمن اطلاع دادن از اخبار و رویدادهای مهم با نقد و تفسیر خود آشنا کند.
با این مقدمه، به نظر نویسنده محک، هنوز مهمترین و اصلی‌ترین خبر در مجموعه، رویدادها و در صدر اخبار بینالمللی، همچنان جنگ در اوکراین است که آن را در محک، جنگ آمریکا و روسیه یا جنگ بایدن ـ پوتین خوانده‌ام.
از آغاز این جنگ بعد از چند روزی، نوشتم: مهمترین و اصلی‌ترین پی‌آمد این جنگ، به هم ریختن توازن در روابط بینالمللی و بخصوص در سازمان ملل و علی‌الخصوص دربالاترین نهاد آن شورای امنیت این سازمان است. اکنون جنگ در اوکراین که در آغاز آن، بسیاری آن را جنگی کوتاه مدت پیش‌بینی می‌کردند، وارد ماه ششم شده است و همچنان ادامه دارد. به هم ریختگی توازن روابط سیاسی ـ امنیتی در کنش‌ها و واکنش‌های کشورهای آمریکا و اروپا از یکسو با روسیه و این روزها با چین، نه تنها آینده ادامه جنگ در اوکراین را نامعلوم‌تر کرده که با رصد اخبار و گزارش‌ها، خطرات بینالمللی آن تا مرحله جنگ اتمی را، دبیر کل سازمان ملل متحد و رئیس سازمان انرژی اتمی هشدار جدی می‌دهند!
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در سخنان کوتاه و هشدار دهنده از مقر سازمان ملل به همه سران کشورها در جهان هشدار داد و گفت: «… اکنون بروز یک جنگ اتمی ناشی از ادامه جنگ و بحران در اوکراین برای همه در جهان جدی شده است که بروز آن بزرگترین فاجعه جهانی در زمان ما و بعد از سال‌های سال خواهد شد.»
تا اینجای جنگ، ویرانی سراسری کشوری به نام اوکراین با ۱۲ میلیون نفر آواره از شهروندان آن و همچنان نامعلوم ماندن افق پایان این جنگ، همچنین بحران انرژی در سراسر کشورهای اروپایی بخصوص برای دو کشور آلمان و فرانسه، علی‌الخصوص در فصل زمستان آینده، آشفتگی بازارهای نفت و گاز در تجارت انرژی در جهان، و صف آرایی‌های جدید در مانورهای نظامی، چین و روسیه در برابر آمریکا و اتحادیه اروپا و … حساس‌ترین و مهمترین اخبار در صحنه بینالمللی است.
دبیر کل سازمان ملل زنگ خطر برای بروز و ظهور یک فاجعه اتمی، ناشی از تقابل نظامی روسیه و اوکراین در اطراف نیروگاه مهم هسته‌ای «زاپوریژیا» در اوکراین را به صدا در آورد و گفت: «… این تأسیسات نباید به عنوان بخشی از عملیات نظامی مورد استفاده قرار گیرد. باید یک توافق فوری در سطح فنی بر سر یک محیط غیرنظامی شده جهت تأمین امنیت منطقه به دست آید.»
دبیر کل سازمان ملل همچنین از ارتش روسیه و اوکراین خواست تا به سرعت تمام تنش‌ها در نزدیکی نیروگاه هسته‌ای را متوقف کنند و همچنین تجهیزات و پرسنل نظامی را از آنجا عقب ببرند.
هر دو کشور یکدیگر را مقصر آتش سوزی‌های اخیر در نیروگاه زاپوریژیا می‌دانند. مسکو می‌گوید که حملات اوکراین به این نیروگاه هسته‌ای تروریسم هسته‌ای است. روسیه همچنین از ناظران هسته‌ای دعوت کرده تا از این مکان بازدید کنند. از سوی دیگر نیز اوکراین، روسیه را عامل به خطر افتادن امنیت نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا می‌خواند چرا که براساس گفته مسئولین اوکراینی، مسکو از آن به عنوان یک پایگاه نظامی استفاده می‌کند.
روسیه بخشی از کنترل منطقه زاپوریژیا از جمله شهر انرگودار را که نیروگاه هسته‌ای در آن واقع است، در دست دارد.
گروسی رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در مورد بحرانی شدن وضعیت یکی از بزرگترین نیروگاه‌های اتمی جهان هشدار داد و گفت: «دو طرف در مورد تشدید اخیر درگیری‌ها در اطراف تأسیسات هسته‌ای یکدیگر را مقصر می‌دانند.»
به گزارش ایرنا از خبرگزاری فرانسه، رافائل گروسی روز پنجشنبه به شورای امنیت گفت که آژانس باید اجازه داشته باشد تا نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیای اوکراین را بازرسی کند و درگیری در نزدیکی این سایت باعث ایجاد یک بحران «وخیم» شده است.
رافائل گروسی در نشست اضطراری شورای امنیت از طریق ارتباط ویدیویی گفت: «این برهه‌ای جدی است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید اجازه داشته باشد تا در اسرع وقت مأموریت خود را در زاپوریژیا انجام دهد.»
درگیری در زاپوریژیا و اطراف آن منجر به درخواست‌های بینالمللی فوری برای پایان دادن به نبرد در اطراف بزرگترین نیروگاه اتمی در اروپا شده است.
واشنگتن روز پنجشنبه اعلام کرد که از درخواست‌های سازمان ملل و دیگران برای ایجاد یک منطقه غیرنظامی در اطراف نیروگاه حمایت می‌کند.
بانی جنکینز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور کنترل تسلیحات و امنیت بین‌الملل، از ایده مأموریت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوکراین حمایت کرد. او در شورای امنیت سازمان ملل گفت: «این جریان نمی‌تواند بیش از این طول بکشد.» و افزود که تنها راه برای تضمین ایمنی هسته‌ای پایان دادن به جنگ خواهد بود.
جنکینز تأکید کرد: «ایالات متحده از فدراسیون روسیه می‌خواهد که فوراً نیروهای خود را از خاک اوکراین خارج کند. این عمل به اوکراین اجازه می‌دهد تا عملکرد ایمنی، امنیت و پادمانی را که برای چندین دهه در تأسیسات حفظ کرده بود، بازگرداند.»
اما واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، تقصیر درگیری‌ها در اطراف زاپوریژیا را متوجه نیروهای اوکراینی کرد.
نماینده دولت روسیه به اعضای شورای امنیت گفت: «ما از کشورهایی که از رژیم کی‌یف حمایت می‌کنند می‌خواهیم که نیروهای نیابتی خود را تحت کنترل درآورند و آنها را مجبور به توقف فوری و یک‌بار برای همیشه‌ی حملات به نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا، برای تضمین شرایط امن برای انجام مأموریت آژانس بینالمللی انرژی اتمی کنند. این تنها راه برای جلوگیری از یک فاجعه رادیو اکتیو بزرگ در قاره اروپا است که خطر آن اکنون بیش از هر زمان دیگری واقعی به نظر می‌رسد. اگر حملات نیروهای مسلح اوکراین ادامه پیدا کند، این فاجعه ممکن است در هر زمانی رخ دهد.»
در اوج این بحران، خبرهای تنش‌آفرین میان چین و آمریکا بعد از سفر کوتاه رسمی «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به «تایوان» به‌هم ریختگی تنش‌آفرین میان چین و آمریکا را در صدر اخبار بینالمللی قرار داده است. در مجموعه رصد اخبار بینالمللی اغلب تحلیلگران سیاسی از به‌هم خوردن توازن و ظهور و بروز ناپایداری، در روابط بینالمللی و پی‌آمدهای آن در مناطق گوناگون جهان، نقد و تفسیر ارائه می‌دهند. واقعیت این است که «ناپایداری» در روابط بینالمللی شاخص واقعیت‌های خبری شده است. گام‌به‌گام جهان از صلحی پایدار فاصله می‌گیرد و این خطر بزرگ در صحنه رفتارها و کنش‌های دولت‌ها در صحنه بینالمللی است که از توازن نسبی به ناپایداری مستمر نامعلوم گام‌به‌گام پیش می‌روند.
∎
با این مقدمه، به نظر نویسنده محک، هنوز مهمترین و اصلی‌ترین خبر در مجموعه، رویدادها و در صدر اخبار بینالمللی، همچنان جنگ در اوکراین است که آن را در محک، جنگ آمریکا و روسیه یا جنگ بایدن ـ پوتین خوانده‌ام.
از آغاز این جنگ بعد از چند روزی، نوشتم: مهمترین و اصلی‌ترین پی‌آمد این جنگ، به هم ریختن توازن در روابط بینالمللی و بخصوص در سازمان ملل و علی‌الخصوص دربالاترین نهاد آن شورای امنیت این سازمان است. اکنون جنگ در اوکراین که در آغاز آن، بسیاری آن را جنگی کوتاه مدت پیش‌بینی می‌کردند، وارد ماه ششم شده است و همچنان ادامه دارد. به هم ریختگی توازن روابط سیاسی ـ امنیتی در کنش‌ها و واکنش‌های کشورهای آمریکا و اروپا از یکسو با روسیه و این روزها با چین، نه تنها آینده ادامه جنگ در اوکراین را نامعلوم‌تر کرده که با رصد اخبار و گزارش‌ها، خطرات بینالمللی آن تا مرحله جنگ اتمی را، دبیر کل سازمان ملل متحد و رئیس سازمان انرژی اتمی هشدار جدی می‌دهند!
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در سخنان کوتاه و هشدار دهنده از مقر سازمان ملل به همه سران کشورها در جهان هشدار داد و گفت: «… اکنون بروز یک جنگ اتمی ناشی از ادامه جنگ و بحران در اوکراین برای همه در جهان جدی شده است که بروز آن بزرگترین فاجعه جهانی در زمان ما و بعد از سال‌های سال خواهد شد.»
تا اینجای جنگ، ویرانی سراسری کشوری به نام اوکراین با ۱۲ میلیون نفر آواره از شهروندان آن و همچنان نامعلوم ماندن افق پایان این جنگ، همچنین بحران انرژی در سراسر کشورهای اروپایی بخصوص برای دو کشور آلمان و فرانسه، علی‌الخصوص در فصل زمستان آینده، آشفتگی بازارهای نفت و گاز در تجارت انرژی در جهان، و صف آرایی‌های جدید در مانورهای نظامی، چین و روسیه در برابر آمریکا و اتحادیه اروپا و … حساس‌ترین و مهمترین اخبار در صحنه بینالمللی است.
دبیر کل سازمان ملل زنگ خطر برای بروز و ظهور یک فاجعه اتمی، ناشی از تقابل نظامی روسیه و اوکراین در اطراف نیروگاه مهم هسته‌ای «زاپوریژیا» در اوکراین را به صدا در آورد و گفت: «… این تأسیسات نباید به عنوان بخشی از عملیات نظامی مورد استفاده قرار گیرد. باید یک توافق فوری در سطح فنی بر سر یک محیط غیرنظامی شده جهت تأمین امنیت منطقه به دست آید.»
دبیر کل سازمان ملل همچنین از ارتش روسیه و اوکراین خواست تا به سرعت تمام تنش‌ها در نزدیکی نیروگاه هسته‌ای را متوقف کنند و همچنین تجهیزات و پرسنل نظامی را از آنجا عقب ببرند.
هر دو کشور یکدیگر را مقصر آتش سوزی‌های اخیر در نیروگاه زاپوریژیا می‌دانند. مسکو می‌گوید که حملات اوکراین به این نیروگاه هسته‌ای تروریسم هسته‌ای است. روسیه همچنین از ناظران هسته‌ای دعوت کرده تا از این مکان بازدید کنند. از سوی دیگر نیز اوکراین، روسیه را عامل به خطر افتادن امنیت نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا می‌خواند چرا که براساس گفته مسئولین اوکراینی، مسکو از آن به عنوان یک پایگاه نظامی استفاده می‌کند.
روسیه بخشی از کنترل منطقه زاپوریژیا از جمله شهر انرگودار را که نیروگاه هسته‌ای در آن واقع است، در دست دارد.
گروسی رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در مورد بحرانی شدن وضعیت یکی از بزرگترین نیروگاه‌های اتمی جهان هشدار داد و گفت: «دو طرف در مورد تشدید اخیر درگیری‌ها در اطراف تأسیسات هسته‌ای یکدیگر را مقصر می‌دانند.»
به گزارش ایرنا از خبرگزاری فرانسه، رافائل گروسی روز پنجشنبه به شورای امنیت گفت که آژانس باید اجازه داشته باشد تا نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیای اوکراین را بازرسی کند و درگیری در نزدیکی این سایت باعث ایجاد یک بحران «وخیم» شده است.
رافائل گروسی در نشست اضطراری شورای امنیت از طریق ارتباط ویدیویی گفت: «این برهه‌ای جدی است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید اجازه داشته باشد تا در اسرع وقت مأموریت خود را در زاپوریژیا انجام دهد.»
درگیری در زاپوریژیا و اطراف آن منجر به درخواست‌های بینالمللی فوری برای پایان دادن به نبرد در اطراف بزرگترین نیروگاه اتمی در اروپا شده است.
واشنگتن روز پنجشنبه اعلام کرد که از درخواست‌های سازمان ملل و دیگران برای ایجاد یک منطقه غیرنظامی در اطراف نیروگاه حمایت می‌کند.
بانی جنکینز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور کنترل تسلیحات و امنیت بین‌الملل، از ایده مأموریت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوکراین حمایت کرد. او در شورای امنیت سازمان ملل گفت: «این جریان نمی‌تواند بیش از این طول بکشد.» و افزود که تنها راه برای تضمین ایمنی هسته‌ای پایان دادن به جنگ خواهد بود.
جنکینز تأکید کرد: «ایالات متحده از فدراسیون روسیه می‌خواهد که فوراً نیروهای خود را از خاک اوکراین خارج کند. این عمل به اوکراین اجازه می‌دهد تا عملکرد ایمنی، امنیت و پادمانی را که برای چندین دهه در تأسیسات حفظ کرده بود، بازگرداند.»
اما واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، تقصیر درگیری‌ها در اطراف زاپوریژیا را متوجه نیروهای اوکراینی کرد.
نماینده دولت روسیه به اعضای شورای امنیت گفت: «ما از کشورهایی که از رژیم کی‌یف حمایت می‌کنند می‌خواهیم که نیروهای نیابتی خود را تحت کنترل درآورند و آنها را مجبور به توقف فوری و یک‌بار برای همیشه‌ی حملات به نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا، برای تضمین شرایط امن برای انجام مأموریت آژانس بینالمللی انرژی اتمی کنند. این تنها راه برای جلوگیری از یک فاجعه رادیو اکتیو بزرگ در قاره اروپا است که خطر آن اکنون بیش از هر زمان دیگری واقعی به نظر می‌رسد. اگر حملات نیروهای مسلح اوکراین ادامه پیدا کند، این فاجعه ممکن است در هر زمانی رخ دهد.»
در اوج این بحران، خبرهای تنش‌آفرین میان چین و آمریکا بعد از سفر کوتاه رسمی «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به «تایوان» به‌هم ریختگی تنش‌آفرین میان چین و آمریکا را در صدر اخبار بینالمللی قرار داده است. در مجموعه رصد اخبار بینالمللی اغلب تحلیلگران سیاسی از به‌هم خوردن توازن و ظهور و بروز ناپایداری، در روابط بینالمللی و پی‌آمدهای آن در مناطق گوناگون جهان، نقد و تفسیر ارائه می‌دهند. واقعیت این است که «ناپایداری» در روابط بینالمللی شاخص واقعیت‌های خبری شده است. گام‌به‌گام جهان از صلحی پایدار فاصله می‌گیرد و این خطر بزرگ در صحنه رفتارها و کنش‌های دولت‌ها در صحنه بینالمللی است که از توازن نسبی به ناپایداری مستمر نامعلوم گام‌به‌گام پیش می‌روند.
نظر شما