خبرگزاری آریا-یک وبگاه خبری در گزارشی درباره جزئیات مذاکرات اخیر در وین درباره طرح پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام، به بیان دیدگاه‌های برخی مقامات آمریکایی و ایرانی درباره این مرحله از مذاکرات پرداخت.
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل ازوبگاه المانیتور، در پی پایان یافتن مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی در وین درباره طرح پیشنهادی اتحادیه اروپا در زمینه احیای توافق هسته‌ای، یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به المانیتور گفت که دولت این کشور آماده است که به سرعت توافقی در زمینه طرح اتحادیه اروپا انجام دهد اما از گمانه‌زنی درباره موضع ایران خودداری کرد.
این مقام وزارت امور خارجه آمریکا مدعی شد: آن‌ها[ایران] مدام می‌گویند آماده بازگشت به اجرای دوجانبه برجام[توافق هسته‌ای] هستند. همان‌طور که هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا روشن ساخته است، این متن تنها مبنای کاری است که باید انجام شود.
در حال حاضر، اصلی‌ترین موضوع مورد بحث، پافشاری تهران بر این است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بازرسی چندین ساله‌اش از فعالیت‌های هسته‌ای در سه محل اعلام‌نشده در ایران را پایان دهد.
علی واعظ، مدیر پروژه ایران گروه بین‌المللی بحران در این باره هشدار داد که اختلافات بر سر تحقیقات و بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممکن است مشکلی باشد که امکان برطرف شدن آن وجود نداشته باشد.
او در این راستا بیان کرد: ترک کردن وین با امید این که زمان این مسئله را حل کرده است، قمار خطرناکی است. هر بار که مذاکرات متوقف شده، شکاف‌ها بازتر و موانع جدیدتری پدیدار شده‌اند.
با این وجود، محمد مرندی، مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده ایران می‌گوید، گزارش‌ها درباره جزئیات چیزی که پیشنهد شده «صرفا گمانه‌زنی‌اند.»
مرندی مطرح کرد: تیم مذاکره‌کننده تا زمانی که متن حاصله، با دقت در تهران مطالعه و بررسی نشود، نمی‌تواند درباره چیزی که تا الان به دست آمده نظری ارائه دهد. در چند ماه اخیر، چه در وین و چه زمانی که مذاکره‌کنندگان در پایتخت‌هایشان هستند، مذاکره‌کنندگان ایران تهدیدهای غربی و ضرب‌الاجل‌های ساختگی را برای حفظ حقوق ایرانیان و دست یافتن به امتیازات مهم، نادیده گرفته‌اند. تفاوت آن موقع با الان بسیار زیاد است.

شورای عالی امنیت ملی: ایران متن موجود را قبول ندارد
به گزارش یورونیوز،انریکه مورا، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا در حالی از پایان دور جدید گفتگوها برای احیای برجام در شهر وین خبر داد که پایگاه خبری نورنیوز وابسته به شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد که این اتحادیه «صلاحیت تعیین تکلیف» در خصوص مذاکرات را ندارد.
نور نیوز نوشت: طبعا زمانی که جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از طرف‌های اصلی مذاکرات، متن موجود را به‌عنوان توافق نهایی قبول ندارد، هیچ مقام دیگری نمی‌تواند از نهایی شدن متن توافق صحبت کند.
دور تازه مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای ایران با هدف بررسی پیشنهادهای جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای شکستن بن‌بست موجود در این مذاکرات روز دوشنبه به پایان رسید تا هیات‌ها برای مشورت و اعلام نظر نهایی خود به کشورهایشان بازگردند.
به گفته برخی از دیپلمات‌های غربی، هیات‌های مذاکره‌کننده برای احیای برجام زمانی به شهر وین بازخواهند گشت که بخواهند پاسخ مثبت یا منفی خود را به متن نهایی اتحادیه اروپا ارائه دهند.
همچنین یک مقام ارشد وزارت خارجه ایران نوشت: «ما به محض دریافت این ایده‌ها (پیشنهادهای آقای مورا)، پاسخ و ملاحظات اولیه خود را به ایشان منتقل کردیم، اما طبیعتاً این موارد نیازمند بررسی جامع هستند و ما نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگ‌کننده و سایر طرف‌ها منتقل خواهیم کرد.»
کمیسیون اتحادیه اروپا پیشتر اعلام کرده بود که تهران و واشنگتن باید «آخرین گام» را برای نجات توافق هسته‌ای 2015 در مذاکرات وین بردارند.
این دور از مذاکرات در حالی برگزار شد که نمایندگان بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه کشور اروپایی باقی‌مانده در برجام غایب بودند. تروئیکای اروپایی اختلافات باقی‌مانده برای احیای برجام را میان ایران و آمریکا توصیف می‌کنند.
با این حال میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین حضوری پررنگ در مذاکرات احیای برجام داشت. او علاوه بر برگزاری جلساتی با علی باقری و انریکه مورا، دو مقام ارشد ایرانی و اروپایی با حضور در جمع خبرنگاران حاضر در مقابل هتل کوبورگ، محل برگزاری مذاکرات هسته‌ای ایران در شهر وین به بیان نقطه نظرات خود در خصوص این مذاکرات می‌پرداخت.
او دوشنبه شب در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت که تصمیم نهایی بر عهده شرکت‌کنندگان مذاکرات وین است.
 
وال‌استریت ژورنال :بایدن باید برجام را نجات دهد 
به گزارش وال استریت ژورنال، مهم نیست که آن را برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام بنامید یا توافق هسته‌ای با ایران؛ مهم این است که این توافق با هر نامی به دردسر افتاده و به عبارت بهتر به مشکل خورده است. از وقتی که دونالد ترامپ باعث خروج آمریکا از توافقی شد که باراک اوباما منعقد کرده و در واقع تعهد کرده بود که تحریم‌های اقتصادی ایران را در ازای محدودیت موقتی بخش‌هایی از فعالیت‌های هسته‌ای این کشور لغو کند، برجام به نوعی بدل شده به یک جور گربه شرودینگر دیپلماسی- که در وضعیت نه زنده و نه مرده، در حالتی نامشخص در جعبه‌ای دربسته اسیر شده است.
با این حال، فارغ از وضعیت گربه شرودینگر دیپلماسی آمریکا، این روزها کار به جایی رسیده که دیگر نمی‌توان بوی تعفن این جعبه را کتمان کرد و نادیده گرفت. در واقع با نزدیک شدن جمهوری اسلامی ایران به آستانه هسته‌ای، به نظر می‌رسد حماسه در حال رسیدن به نقطه پایان است.
در ماه دسامبر، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا گفت که «اجازه نخواهیم داد ایران در مذاکرات زمان بخرد و برنامه خود را پیش ببرد». ایران اما مذاکرات را رها نکرده و آن را ادامه داده و هم‌زمان با آن برنامه هسته‌ای خود را نیز پیش برده است.
به تازگی رئیس اطلاعات بریتانیا خبر از تصمیم ایران مبنی بر رد شروط آمریکا برای ورود دوباره به برجام داده- و البته افزوده که ایران از ادامه یافتن مذاکرات خوشحال است. در این راستا؛ حوالی هفته گذشته نیز رافائل گروسی رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر از ادامه پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران داد. وضعیتی که موجب شده حتی خوشبین‌ترین مقامات واشنگتن نیز در حال از دست دادن امیدواری‌هاشان برای احیای برجام باشند.
 در واقع در شرایطی که رابرت مالی، مذاکره‌کننده اصلی آمریکا هم گفته که «نمی‌توان یک جسد مرده را زنده کرد»؛ یکی از دلایلی که باعث شده آمریکا مذاکرات را برای مدت طولانی ادامه دهد این است که نمی‌خواهد با تبعات ناخوشایند پذیرش شکست در احیای برجام روبرو شود. چون پذیرش پایان قطعی توافق هسته‌ای باعث خواهد شد که دولت آمریکا مجبور شود با صراحت بین دو گزینه پذیرش یک ایران هسته‌ای و آغاز درگیری مستقیم- که آمریکا را احتمالاَ درگیر جنگی دیگر در خاورمیانه خواهد کرد- دست به انتخاب بزند. مسیرهایی که هر دو خطرات و هزینه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر اما بزرگی با خود دارند- و هدف دولت بایدن به نحوی قابل درک بر این راستا بوده که از این انتخاب بد اجتناب کند.
ولی متأسفانه زمان به نفع پرزیدنت بایدن پیش نمی‌رود. مذاکرات هسته‌ای ایران به این دلیل به سمت شکست پیش رفته که آشکارا شاهد تزلزل و ناایمن شدن جایگاه و موقعیت بین‌المللی آمریکا هستیم. در حقیقت فروپاشی توافق را می‌توان تا حد زیادی یکی از تبعات بحران جهانی قدرت آمریکا دانست.
در شرایطی که روسیه موشک‌هایش را روانه اودسا می‌کند و چین هم ایالات متحده را به خاطر سفر نانسی پلوسی به تایوان تهدید به عواقب عظیمی کرده؛ وضعیت بین‌المللی دولت بایدن در حال حاضر دشوارتر از حد انتظار و البته آمادگی آمریکاست. به نظر؛ شی جین پینگ و ولادیمیر پوتین بیش و پیش از نگرانی درباره ایران هسته‌ای، خواهان تشدید تعهد ایران به اتحاد ضدآمریکایی هستند، تا رسیدن به توافقی که فشار را بر رئیس‌جمهور آمریکا کاهش دهد.
فعالیت‌های هسته‌ای ایران اما از سوی آمریکایی‌ها باید در چارچوب جهانی تحلیل شود. در واقع بحران بین واشنگتن و تهران برای روسیه و چین بسیار سودمند می‌تواند باشد- و رقبا و مخالفان ایالات متحده امیدوارند بحران‌های هم‌زمان ژئوپلیتیکی در اروپا، خاورمیانه و شرق آسیا باعث شوند آمریکای مات و خسته تحت تأثیر قرار گیرد و به خصوص در اثر تبعات اقتصادی این بحران‌ها انسجام آمریکا در داخل و خارج تضعیف شود.

اروپا در دوراهی انتخاب برجام یا آمریکا
به گزارش اسپوتنیک ،برخی باور دارند که شاید ایران اگر مقداری کوتاه بیاید ممکن است توافقی حاصل گردد و برخی دیگر باور دارند که آمریکا مقصر است و باید کوتاه بیاید تا توافق حاصل گردد.
جدیدا هم برخی دیپلمات ها باور دارند که اگر ایران و آمریکا به یکدیگر اطمینان ندارند باید میانجی گری اروپا را قبول کنند و اروپا را به عنوان یک میانجی قبول کنند.
اگر به تاریخ نگاهی گذرا بیاندازید می توانید متوجه شوید که تا به حال به صورت تاریخی حتی یک توافق بین المللی وجود ندارد که آمریکایی ها پای آن را امضا کرده باشند و به آن پایبند مانده باشند و هر توافقی را که آمریکایی ها تا به حال امضا کرده اند در نهایت به یک بهانه ای آن را نقض کرده اند، در برخی موارد مثل توافق هسته ای هم حتی بدون بهانه، فقط چون این یکی رئیس جمهوری از امضای آن یکی رئیس جمهوری خوشش نمی آمد و اصرار داشت که حتما باید امضای خودش پای توافق باشد، توافق را به هم زد.
اصلا توافق با ایران را کنار بگذارید، به توافقها و معاهده هایی که آمریکایی ها با دیگر کشورها به امضا رسانده اند و حتی کنگره آمریکا آنها را تصویب کرده نگاه بیاندازید.
 تصور اینکه می شود با آمریکا توافقی انجام داد و در نهایت این توافق سر بگیرد یک تصور ساده لوحانه بیش نیست.
البته ایرانی ها هم به خوبی این را می دانند و به همین دلیل بعد از توافق موسوم به توافق سعد آباد که با سه کشور اروپایی انجام دادند و آمریکایی ها آن را نابود کردند، وقتی قرار شد که دوباره با آمریکایی ها توافقی را انجام دهند اینبار تصمیم گرفتند که اروپایی ها را به عنوان شاهد جریان وارد کنند.
جریان وارد کردن چین و روسیه به مذاکرات بیشتر به این دلیل بود تا با کمک چین و روسیه بتوانند نوعی موازنه پای میز گفتگو ها ایجاد کنند نه به دلیل اینکه بخواهند چین و روسیه شاهد یا ضامن توافق باشند.
به همین دلیل هم هست که امروزه ایرانی ها بیش از اینکه از چین و روسیه توقع داشته باشند از اروپایی ها توقع دارند، چون بنا بر این بود که اروپایی ها هم شاهد و هم ضامن توافق باشند.
البته باز هم دل ایرانی ها آرام نگرفت و علاوه بر سه کشور اروپایی و چین و روسیه تقاضا کردند تا اتحادیه اروپا و شورای امنیت آمریکا را ضمانت کنند.
در نهایت هم دیدیم که آمریکایی ها زیر میز توافق زدند و اروپایی ها هیچ کاری نکردند.
به همین دلیل هم می باشد که ایران مجبور است برای احقاق حقوق خود آنچه را می تواند نقد از آنها بگیرد چون می داند نه آمریکایی ها و نه اروپایی ها در حدی نیستند که بتوان به آنها اطمینان کرد.
در پایان باز هم باید گفت توقع اینکه توافقی با آمریکا نتیجه بدهد یک توقع ساده لوحانه بیش نیست، تنها اتفاقی که می تواند در وین رخ دهد این است که ایرانی ها تلاش کنند آنچه فعلا می توانند از آمریکایی ها بستانند چون در آینده باز هم آمریکایی ها به هر بهانه ای شده دوباره زیر توافق خواهند زند.

روسیه می تواند به احیای برجام کمک کند؟
به گزارش بی بی سی ،آمریکا و نیز هماهنگ‌کننده مذاکرات یعنی اتحادیه اروپا اصرار دارند که همه «تا سرحد ممکن» از خودشان «انعطاف» به خرج داده‌اند و دیگر جایی برای مذاکره بر سر متن باقی نمانده است.
در همین حال صحبت‌های نماینده روسیه، ساعتی پس از اعلام نهایی شدن متن، شاید امیدها به اتفاق نظر همه طرف‌ها و به سرانجام رسیدن روند احیای برجام را کمرنگ‌تر کند.
او که یکشنبه گفته بود در مناقشه‌برانگیزترین مسأله فعلی، یعنی بحث پادمان و تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای پیشین ایران، از موضع تهران حمایت می‌کند، عصر دوشنبه هم از «حق پافشاری» ایران بر خواسته‌هایش صحبت کرد.
این دیپلمات روس در پاسخ به سؤال من درباره واکنش روسیه به سناریوی درخواست ایران برای ازسرگیری مذاکرات گفت «اگر ایران تصمیم بگیرد که پیشنهاد دیگری را مطرح کند، مثلاً خواهان اصلاحاتی جزئی شود، روسیه قطعاً مخالفت نمی‌کند و حمایت خواهد کرد.»
او همچنین با رد «نهایی» بودن متن، به سه چهار سری تغییرات اعمال‌شده از «متن نهایی» ماه مارس تا الان اشاره کرد و درباره تغییرات آینده گفت «هرگز نباید بگوییم هرگز.»
اعلام نهایی شدن متن توافق و اتمام گفت‌وگوها در بعدازظهر دوشنبه خیلی‌ها را غافلگیر کرد؛ چرا که هیأت ایرانی از قبل گفته بود که در این روز به خاطر عاشورا در مذاکرات شرکت نمی‌کند.
از گزارش‌ها به نظر می‌رسد که این متن شامل ابتکارهای پیشنهادی اتحادیه اروپاست؛ راه حل‌هایی که مشخص نیست مذاکره‌کنندگان ایران از قبل با آن‌ها موافقت کرده بوده‌اند یا نه.
 همان‌طور که  شورای عالی امنیت ملی ایران آن را «توافق مورا-مالی» خواند، توافقی بین انریکه مورا هماهنگ‌کننده اروپایی مذاکرات، و رابرت مالی مذاکره‌کننده ارشد آمریکا. 
نماینده روسیه هم که یکشنبه اصرار داشت متن توافق تنها متعلق به اتحادیه اروپا نیست و مسکو هم در تدوین آن نقش داشته، تقریباً یک روز بعد همه تلاش‌هایش را کرد که نقش روسیه را در تنظیم نسخه نهایی را کمرنگ جلوه بدهد.
میخائیل اولیانوف می‌گفت این صلاحدید و برداشت هماهنگ‌کننده مذاکرات بوده که دیگر نیازی به کار روی متن و ادامه مذاکرات نیست.

همه راه‌ها به سیاست ختم می‌شود
بی بی سی در ادامه می نویسد که اگرچه مذاکرات فنی و چانه‌زنی‌های دیپلمات‌ها و حقوقدانان بر سر تک‌تک کلمات و جملات، شرط لازم برای رسیدن به یک توافق است، ولی کافی نیست.
بالاخره در یک مرحله، سیاستمداران دو طرف باید به این نتیجه برسند که می‌توانند به طرف مقابل اعتماد کنند که به آن‌چه توافق شده، عمل می‌کند؛ و اعتماد متاعی کمیاب در روابط ایران با غرب، بویژه آمریکاست.
به عبارت دیگر، همان طور که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته، بندبند توافق به یک تصمیم سیاسی بستگی دارد.
این تصمیم رهبران و نهادهای سیاسی ایران در سطوح مختلف طرف های مذاکره کننده است که تعیین می‌کند آیا برجام زنده شود، میخ‌های آخر بر تابوتش فرو برود، یا که با تمدید دوباره مذاکرات، در همین وضعیت معلق و پادرهوای فعلی به حیات نیمه‌جانش ادامه بدهد.