صاحب‌خبر -
گروه بین الملل - تازه ترین گفت و گوهای هسته ای میان نمایندگان ایران و سایر شرکای برجام بار دیگر در وین به جریان افتاد؛ گفت و گوهایی که فضای دوگانه ای از توافق احتمالی یا عدم توافق دارد. آنطور که از اخبار و گزارش ها بر می آید، طرفین توافق بر سر مواردی به توافق رسیده، ولی همچنان موانع و مشکلاتی نظیر موضوعات پادمانی وجود دارد.
این رابطه روزنامه وال استریت ژورنال در مطلبی آورده است: انریکه مورا، مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا عصر یکشنبه گفت که مذاکرات ایران و آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ نزدیک به اتمام است. با این وجود، هنوز مشخص نیست که آیا تهران توافق نهایی را می‌پذیرد یا خیر؟ طبق گزارش این روزنامه، مورا اعلام کرده است که که متن توافق ممکن است در ساعات آینده نهایی شود. با این حال، ایران باید تصمیم بگیرد که آیا مطالبه اش مبنی بر احیای برجام تنها در صورت بستن پرونده تحقیقات آژانس را کنار می‌گذارد یا نه.
با این حال، ایران در مذاکرات اصرار دارد که برای احیای برجام، پرونده تحقیقات آژانس انرزی اتمی در مورد پیدا شدن مواد هسته‌ای اعلام نشده در این کشور باید بسته شود. چند دیپلمات غربی روز یکشنبه گفتند که تهران در مذاکرات چند روز گذشته این شرط را مورد تاکید قرار داده، اما توافقی در این زمینه وجود ندارد.
هنوز در مرحله توافق قرار نداریم
این ادعا از سوی روزنامه وال استریت ژورنال در حالی مطرح شده که روز گذشته یک مقام وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد ادعای نشریه وال استریت ژورنال مبنی بر احتمال آماده شدن متن نهایی توافق در وین ظرف چند ساعت آینده، گفت: با توجه به اینکه ادامه بحث‌ها درباره چند موضوع مهم باقی‌مانده، هنوز در مرحله‌ای قرار نداریم که از نهایی شدن متن سخن بگوییم. این مقام وزارت امور خارجه افزود: هیات مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران نظرات سازنده خود را با هدف پیشبرد مذاکرات به طرف مقابل ارائه کرده است و نتیجه گفت‌وگوها به اراده طرف مقابل برای اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم بستگی دارد.
وی ادامه داد: همچنان معتقدیم در صورتی که تصمیمات مناسب طرف مقابل اتخاذ شود، می‌توان به سرعت مذاکرات را جمع‌بندی کرد، اما هنوز در این مرحله قرار نداریم.
در مجموع 4 موضوع باقی مانده است
با این حال میخائیل اولیانوف رئیس تیم مذاکره کننده روسیه به خبرنگاران گفته، پنج ثانیه تا خط پایان فاصله داریم. او در پاسخ به این سوال که چرا مذاکره کنندگان ارشد اروپایی به وین نیامده اند، نیز اعلام کرد: آنها حق دارند. اما نیامدنشان مفید نبود. اولیانوف افزود: آن مسائل به ویژه برای طرف‌های ایرانی و آمریکایی مسائل حساسی هستند اما ظاهرا پیشرفت‌هایی صورت گرفته و من شاهد رویکرد جدی از سوی دو طرف بودم. در مجموع ۴ موضوع باقی‌مانده که برخی از آن‌ها شامل زیرمجموعه‌ای از مسائل هستند.
وضعیت ایران در مذاکرات مشخص است
این صحبت ها در حالی مطرح شده که محسن پاک آیین دیپلمات و کارشناس مسائل بین الملل در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا، اعلام کرده است: وضعیت ما درباره چگونگی عمل درباره مذاکرات روشن است.
ما دنبال آن هستیم تحریم های ظالمانه رفع شود و تا وقتی این اراده در دولت بایدن به وجود نیاید که تحریم های برجامی و پس از برجامی را رفع کند، به طور طبیعی شاهد پیشرفت در روند مذاکرات نخواهیم بود چون ایران حاضر نیست تعهد را در مقابل بی تعهدی طرف مقابل بپذیرد.
در حال حاضر شاهد هستیم تمرکز آمریکا روی مباحث هسته ای ایران کم شده از این رو با توجه به عدم رفع تحریم ها ما می توانیم در حوزه تقویت فعالیت های صلح‌آمیز اقداماتی را انجام دهیم.
وی افزود: ما ضمن اینکه مذاکرات را ادامه می دهیم باید همزمان پیشرفت های جدیدی را در حوزه صلح‌آمیز هسته ای داشته باشیم؛ مثلا در حوزه ایجاد نیروگاه های هسته ای جدید، در حوزه تولید رادیو دارو و نیز ‌کشاورزی می توانیم اقداماتی قابل توجه را انجام دهیم معتقدم نباید محدودیت ها در این حوزه را بپذیریم.
این کارشناس مسایل بین الملل با بیان اینکه اگر آمریکا در روند مذاکرات برجامی حاضر به لغو تحریم شد، آن وقت ما هم محدودیت ها در صنعت هسته ای را باید بپذیریم در غیر این صورت اراده ما باید تمرکز بر پیشرفت هر چه بیشتر در حوزه هسته ای به ویژه در حوزه تحقیقاتی باشد، گفت: نباید روند مذاکرات برجامی موجب کند شدن پیشرفت های هسته ای ایران شود. ما باید هر چه می توانیم توان خود در این حوزه را گسترش دهیم.
هیات مذاکره‌کننده ایران در وین به تهران باز می‌گردد
با پایان این دور از گفتگوها، هیات مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران ساعاتی دیگر به تهران بازخواهد گشت.
رایزنی‌ها و تماس‌ها باهماهنگ‌کننده و طرف‌های دیگر ادامه خواهد داشت.
پیشتر یک مقام ارشد وزارت امور خارجه تاکید کرده بود: در ۴ روز گذشته مذاکرات فشرده‌ای در خصوص چند موضوع باقی‌مانده برای اطمینان از تامین ملاحظات و نگرانی‌های کشورمان برگزار شد. در جریان این گفتگوها ما مواضع خود را با طرف‌های مقابل به اشتراک گذاشتیم و در برخی موضوعات نیز پیشرفت‌های نسبی حاصل شد.
وی گفت: با توجه به مباحث صورت گرفته طی سه روز گذشته، امروز انریکه مورا چند ایده در مورد برخی موضوعات باقی‌مانده به طرف‌ها ارائه داد و ما به محض دریافت این ایده‌ها، پاسخ و ملاحظات اولیه خود را به ایشان منتقل کردیم، اما طبیعتا این موارد نیازمند بررسی جامع هستند و ما نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگ‌کننده و سایر طرف‌ها منتقل خواهیم کرد.
این مقام ارشد وزارت امور خارجه افزود: بدون تردید اصل اساسی برای ما حراست از حقوق و تامین منافع ملت ایران است.
وی در ادامه تاکید کرد: احقاق این حقوق و تامین منافع و تضمین اجرای پایدار تعهدات طرف مقابل و جلوگیری از تکرار رفتارهای غیرقانونی آمریکا دغدغه جدی تیم مذاکره‌کننده است.
∎​