شناسهٔ خبر: 55031724 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: آریا | لینک خبر

چرا آمریکا و اروپا برای توافق با ایران عجله دارند؟

صاحب‌خبر -
چرا آمریکا و اروپا برای توافق با ایران عجله دارند؟

خبرگزاری آریا-رویترز مدعی شد که بنابر گزارش آژانس اتمی، ایران با آغاز غنی‌سازی اورانیوم توسط سانتریفیوژهای پیشرفته در فردو، میزان غنی‌سازی خود را افزایش داده است.
به گزارش خبرگزاری آریا،  رویترز روز (شنبه) اعلام کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود آورده است که ایران غنی‌سازی اورانیوم‌ توسط سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 را در تاسیسات فردو آغاز کرده است.
رویترز همچنین گزارش داد که استفاده ایران از این ماشین‌های پیشرفته در تأسیسات زیرزمینی فردو سبب شده است تا میزان غنی‌سازی اوارانیوم‌ در این کشور افزایش یابد.
بنابر ادعای رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علاوه‌براین در گزارش جدید خود که روز شنبه در اختیار اعضای شورای حکام قرار گرفته، آورده است که ایران تزریق گاز هگزافلوراید اورانیوم غنی‌شده تا پنج درصد را به آبشار یا خوشه ‌166 سانتریفیوژی از نوع IR-6 با به اصطلاح سر فصل‌های اصلاح شده در فردو آغاز کرده است.
رویترز افزود: آژانس اتمی در ادامه گزارش خود اعلام کرده است، ایران پیشتر به دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل اطلاع داده بود که قصد دارد غنی‌سازی اورانیوم با این سانتریفیوژهای پیشرفته را تا سطح 20 درصد افزایش دهد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این در گزارشی اعلام کرده بود که ایران آماده تزریق اورانیوم به سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات غنی‌سازی فردو است.

هراس غرب از توانایی ایران برای هسته ای شدن
به گزارش فارن پالسی ،ایران می تواند مواد هسته ای خود را به یک تأسیسات مخفی برای غنی سازی 90 درصد ببرد. برای انجام این کار، ایران باید یک تأسیسات غنی‌سازی مخفی داشته باشد. برخلاف گذشته که ایران از سانتریفیوژهای کندتر و نسل اول و اورانیوم با غنای پایین شروع می‌کرد، ایران اکنون دارای ذخایر رو به رشدی از مواد غنی‌شده 60 و 20 درصد است و بر سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر تسلط دارد. این بدان معناست که ایران می‌تواند کارخانه غنی‌سازی کوچک‌تری بسازد که تشخیص آن سخت‌تر باشد و این امکان را فراهم می‌کند تا مواد را بسیار سریع‌تر از قبل غنی‌سازی کند. 
 تهران اکنون اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت بمب هسته ای را داراست و تنها چند هفته تا پشت سر گذاشتن نقطه گریز هسته ای فاصله دارد. اگرچه رسیدن به این نقطه به تنهایی به ایران بمب هسته ای نمی دهد اما مهمترین گام در ساخت آن است.
پیامدهای رسیدن به این نقطه بسیار مهم است. ایالات متحده همیشه گزینه نظامی را به عنوان آخرین راه حل حفظ می کند. دموکرات ها و جمهوری خواهان هر دو اصرار دارند که اجازه ساخت بمب هسته ای را به ایران نخواهند داد. از این رو این واقعیت که ایالات متحده ممکن است نتواند از حمله به ایران پرهیز کند، عمیقا نگران کننده خواهد بود.
ساده ترین راه حل بازگشت به توافق است. با این حال، مشکل انتظار برای تحقق یک توافق در اینجاست که هرچه بن بست طولانی تر شود احتمال توافق کمتر می شود چرا که منافع آن برای تهران و واشنگتن کاهش می یابد.
ایران می‌تواند زمان وقوع انفجار را به گونه‌ای زمان‌بندی کند که بازرسان خیلی دیر یا تنها چند روز مانده به تولید مواد کافی برای بمب، متوجه شوند. ایران همچنین می تواند بهانه ای برای ممانعت از دسترسی عادی بازرسان بیاورد.
با معلق بودن سرنوشت توافق هسته ای ایران، تهران انگیزه چندانی برای توقف پیشرفت های هسته ای خود ندارد، زیرا معتقد است این امر بر غرب فشار وارد می کند. اگر گفت وگوها شکست بخورند این موضوع بیش از گذشته قوت می گیرد.
تهران با قابلیت هسته‌ای چالش‌های جدی در سیاست ایجاد خواهد کرد. ایالات متحده و متحدانش نیز باید توانایی خود را برای پاسخگویی سرعت بخشند. شورای امنیت ملی آمریکا باید کمیته ای ایجاد کند که بلافاصله پس از دریافت اطلاعاتی که نشان دهنده نقطه گریز ایران است، تشکیل جلسه دهد.

نگرانی ها از درگیری نظامی ایران و اسرائیل 
به گزارش فارن افرز،دولت جو بایدن گفته بود که احیای برجام، بهترین راه برای کنترل برنامه هسته ای ایران است اما به نظر می رسد که با شکست این گزینه، آمریکا آماده می شود که رویکرد کنونی اسرائیل در بازدارندگی ایران را بپذیرد: سخت تر کردن حصار اقتصادی اطراف ایران با بیرون راندن کشور از بازار نفت، حمایت از اسرائیل در انجام حملات در داخل ایران و تلاش هایش برای درهم بافتن یک ائتلاف از دولت های عربی برای بازدارندگی ایران.
آنچه برای راهبرد اسرائیل کارساز است، برساختن ظرفیت های اسرائیل در مرزهای ایران است. منابعی در منطقه می گویند که کارزار خرابکاری و ترور اسرائیل در داخل ایران، متکی به پایگاه هایی در آذربایجان است که مرزهای مشترکی با ایران دارد و نیز در کردستان عراق که همسایه غربی ایران است. بنت همچنین امیدوار است که توافق های ابراهیم، یک وزنه متقابل منطقه ای در برابر جمهوری اسلامی باشد. این توافق ها، دسترسی اسرائیل به خلیج فارس را از گذر تدابیر امنیتی با بحرین و امارات تامین کرده است.
واشنگتن همچنین مصر و اردن را ترغیب می کند تا پیوندهای امنیتی با اسرائیل را عمیق تر کنند و از تلاش ها برای وارد کردن عربستان سعودی به پیمان های ابراهیم حمایت کنند تا محور عربی برای بازدارندگی ایران، مستحکمتر شود. این مسئله احتمالا در برنامه بایدن برای دیدار با سعودی ها قرار دارد.
در شرایطی که اسرائیل حالت تهاجمی به خود می گیرد، ایران در پی بدست آوردن زمان است. با پرهیز از رویارویی مستقیم با اسرائیل، تهران می تواند (حراست از) برنامه هسته ای اش را مستحکم کند، برنامه های موشکی و پهپادی اش را تقویت کند و توانایی های نظامی اش در عراق، لبنان، سوریه و یمن را گسترش دهد. مقام های ایران همچنین بر این باورند که اگر اسرائیل موفق شود که تهران را به یک منازعه گسترده تر بکشاند، دولت بایدن مجبور به مداخله نظامی خواهد شد. از این گذشته، خصومت های فزاینده احتمال اینکه دولت های عربی بیشتری به آغوش اسرائیل کشیده شوند را تقویت می کند.
حملات فزاینده اسرائیل، مقاومت سپاه علیه توافق هسته ای را تقویت کرده که از نظر آنها یک سازوکار آمریکایی برای تضعیف توانمندی ایران برای واکنش نظامی است.
بی گمان، یک توافق هسته ای می تواند راه نفس اقتصاد ایران را باز کند آن هم در هنگامه گسترش ناآرامی های مردمی، و همچنین فرصت های تجاری ایران و همسایگانش را تقویت می کند در زمانی که اسرائیل پیوندهایش با دولت های عربی را گسترش می دهد. افرادی که در حلقه کادر رهبری ایران، خواهان توافق هستند، می تواند بر مقاومت سپاه غلبه کنند اگر ثمرات اقتصادی یک توافق، چشمگیر و فوری باشد و اگر ایران اطمینان حاصل کند که این ثمرات، محقق می شوند.
ناکامی در دستیابی به یک توافق، همچنین خطر تشدید تنش با اسرائیل را بیشتر می کند اما سپاه پاسداران، سلطه نیرومندی بر دولت ایران دارد و کنایه آمیز است که اسرائیل و سپاه، هر دو مخالف توافق هسته ای هستند و آماده درگیری می شوند.

موضع آمریکا در قبال ایران در حال تغییر است
به گزارش اسپوتنیک، فرآیندهای سیاسی در حال وقوع در ایران و آمریکا بر روند مذاکرات برجام و محتوای آن به شدت تاثیر می گذارند. نیروهای قدرتمندی اینجا و آنجا وجود دارند که با احیای برجام مخالفت می کنند، البته به دلایل متفاوت و متضاد. در ایران تندروها مذاکرات را امتیاز دادن به "شیطان بزرگ" می دانند و بر ادامه فعالیت های هسته ای تمام عیار پافشاری می کنند، و در آمریکا "شاهین ها" به صداقت ایران اعتقادی ندارند و برجام را پرده ای برای تولید سلاح هسته ای می دانند.
موضع آمریکا نیز در حال تغییر است. در ماه ژانویه، پس از امتناع آمریکا از شرکت در مذاکرات، سه حامی اقدامات سخت علیه ایران تیم مذاکره کننده آمریکا را ترک کردند. دولت بایدن به خوبی می‌داند که شکست روند مذاکرات هسته‌ای و بر این اساس، فروپاشی برجام برگ برنده‌ای در دست جمهوری‌خواهان است. آنها بر فشار اقتصادی و نظامی بر ایران به عنوان ابزاری برای حل مسئله ایران در آستانه انتخابات میان دوره ای کنگره در نوامبر اصرار دارند. بنابراین، احیای برجام حتی با وجود برخی امتیازات ضروری که به نظر کاخ سفید نباید نشان دهنده ضعف آمریکا باشد، برای رئیس جمهور بایدن بسیار مهم است. عامل نفت را نیز فراموش نکنیم که پس از اعمال تحریم های نفت و گاز علیه روسیه اهمیت ویژه ای پیدا کرده است.
 نفت ایران که از تحریم ها رها شود می تواند تا حدی جایگزین نفت روسیه شود و به حل مشکلات انرژی اروپا کمک کند و در مقیاس بازار جهانی، می تواند قیمت های آن را کاهش دهد و به نفع قیمت های پایین تر بنزین، در درجه اول در ایالات متحده، که برای بایدن بسیار ضروری است، باشد. پرزیدنت جو بایدن به یک پیروزی بزرگ در سیاست خارجی نیاز دارد که می تواند در حکم احیای برجام باشد. برای ایران ضروری است که تحریم ها برای تامین پیشرفت و توسعه در همه جهات لغو شود و این تنها با بازگشت به توافق هسته ای امکان پذیر است. در عین حال، هم در ایران و هم در آمریکا، علاقه‌مندان به احیای توافق هسته‌ای، به هر طریقی، با چشم ‌اندازی به اقدامات فعال مخالفان آن عمل می‌ کنند. اما همچنان با وجود انبوهی از مشکلات، تضادها، اختلاف نظرها، هر دو طرف انگیزه هایی برای از سرگیری مذاکرات برای احیای برجام دارند.
کاخ سفید هنوز آماده حمایت از پیشنهاد جدید ایران نیست. در اواسط ژوئن، نِد پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: "تهران باید تصمیم خودداری از درخواست هایی بگیرد که فراتر از محدوده برجام است. اگر ایران این تصمیم سیاسی را اتخاذ کند، می‌توانیم خیلی سریع به بازگشت متقابل به پایبندی به برجام دست یابیم." در دوحه به سرعت نشد. ، آقای مالی، در مصاحبه ای که قبلا ذکر شد، خاطرنشان می کند که علاوه بر مذاکرات در چارچوب روند وین، بحث های داغ در مورد برجام در خود ایران نیز در حال انجام است. او نتیجه می گیرد که ایرانی ها ابتدا باید خودشان تصمیم بگیرند که آیا آماده بازگشت به پایبندی به مفاد توافق هسته ای هستند یا خیر.
در ایران طیفی از نظرات در مورد گفتگوها وجود دارد که آنها را از منفی و یک شکست کامل توصیف می کند تا دیالوگ های مثبت و خوش بینانه. آینده دیالوگ ها را توصیف می کند. مهم این است که عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، رویداد دوحه را مثبت ارزیابی کرد و آمادگی تهران را برای مذاکره برای یک توافق محکم و پایدار اعلام کرد.

کوئنسی:اروپا بیش از هر زمان دیگر به توافق با ایران نیاز دارد
 یک اندیشکده آمریکایی به اروپا و آمریکا هشدار داد عدم توافق هر چه سریع‌تر با ایران، می‌تواند مشکلات و گرفتاری‌های غرب در بازار انرژی جهان را چند برابر کند.
اندیشکده کوئنسی با اشاره به  تردیدهای بایدن که احتمالا با نزدیک شدن به زمانِ انتخابات میان دوره‌ای کنگره بیشتر هم خواهد شد، نوشت: مقامات اروپایی اکنون تا حد زیادی درگیرِ جنگ اوکراین هستند. با این همه، آنها باید بدانند که فروپاشی توافق هسته‌ای با ایران می‌تواند نه تنها به تشدید تقابل بینجامد، بلکه همچنین می‌تواند مشکلات اروپایی‌ها را در بازار جهانی انرژی چند برابر کند. آنها باید برای مقابله با این خطرات، قویا از مسیرِ دیپلماسی و تعامل با ایران حمایت کنند.
مقامات ایرانی به شدت در مورد اینکه توافق جدید با محوریت احیای برجام، توافقی با دوام باشد، تردید دارند. آنها مشخصا  از تجربه‌ای که در دوره ترامپ کسب کرده‌اند به خوبی آموخته‌اند که توافقات و تعهداتی که یک رئیس جمهور در آمریکا امضا می‌کند و می‌پذیرد، به هیچ عنوان برای رئیس جمهور بعدی ایجاد الزام نمی‌کنند. در شرایط کنونی نیز که نیروهای انقلابی در ایران تا حد زیادی دستِ برتر را در دولت، مجلس و قوه قضائیه دارند، مقام‌های ایرانی حساسیت بیشتری را در مورد این مسئله دارند که حتما توافقی معتبر و قابل اتکا را به امضا برسانند. مهم‌تر از همه اینکه ایران نمی‌خواهد بار دیگر اسیرِ بدعهدی‌های آمریکا شود. 
از سوی دیگر، نوعی حس فزاینده و رو به رشد در تهران دال بر این مسئله وجود دارد که دموکرات‌ها جهت تداوم حضور خود در کاخ سفید برای دوره دوم(در دوره ریاست جمهوری بایدن)، بسیار ضعیف هستند. درست به همین دلیل، هر دستاورد و توافقی که ایران در قالب یک توافق جدید با دولت بایدن کسب کند، عمری کمتر از دو سال خواهد داشت و بار دیگر می‌تواند چالش‌های متعددی را برای ایران ایجاد کند.
همچنین تاکیدات بایدن مبنی بر ضرورت انجام مذاکرات گسترده‌تر برای تعهدات طولانی‌تر ایران هم مقامات ایرانی را با شک و تردید و نگرانی‌های زیادی همراه کرده است. آنها به شدت نگرانند که به محض امضا ‌شدن یک توافق، دولت آمریکا بار دیگر به اِعمال دور تازه‌ای از تحریم‌ها علیه ایران تهدید کند و رفع آنها را منوط به انجام مذاکرات گسترده‌تر با ایران(ورای مسئله هسته‌ای ایران) اعلام نماید. 
درست به همین دلیل است که اروپایی‌ها در شرایط کنونی باید به نحوی فعالانه دیپلماسی خود در رابطه با ایران و آمریکا را فعال سازند. مقامات اروپایی در گفتگوها و رایزنی‌های خود با دولت آمریکا باید به منافعی که از انعقاد توافقی جدید در چهارچوب معادله احیای برجام دارند و ماهیت آنها نیز بلند مدت است، تاکید کنند. در واقع، آنها باید نوعی فشار سیاسی را به دولت بایدن جهت حصول توافق با ایران وارد کنند.