در حالی که آمار بانک مرکزی بیانگر کاهش ۰.۲ درصدی حجم نقدینگی در فروردین ماه امسال است، یک کارشناس اقتصادی دلیل این کاهش را از تعطیلات نوروز، کم شدن فعالیت بانک‌ها و کاهش پرداخت تسهیلات ناشی می‌داند و معتقد است که این کاهش هر ساله رخ می‌دهد و غیرطبیعی نیست.

به گزارش ایسنا، آمار بانک مرکزی از متغیرهای پولی و بانکی نشان می‌دهد که حجم نقدینگی به ۴۸۲۳ هزار و ۲۹۰ میلیارد تومان رسیده و نسبت به اسفند ماه سال گذشته معادل ۰.۲ درصد کاهش یافته است. 

نکته مهم از آمار پولی، منفی شدن رشد نقدینگی است که در این زمینه، کامران ندری- یک کارشناس بانکی - به بررسی دلیل کاهش نرخ رشد نقدینگی پرداخت. 

وی در این رابطه اظهار کرد: هر ساله، کاهش نرخ رشد نقدینگی در ماه اول سال به دلیل تعطلات نوروزی، کم شدن فعالیت بانک‌ها و کاهش پرداخت تسهیلات رخ می‌دهد که این موضوع نیز حجم نقدینگی را کم می‌کند. البته، در سال‌های گذشته فروردین ماه نرخ رشد نقدینگی به صفر هم رسیده است. 

فقط منفی شدن رشد نقدینگی جدید است 

این کارشناس اقتصادی افزود: بنابراین، کاهش نقدینگی در فرودین ماه غیرطبیعی نبوده و فقط منفی شدن نرخ رشد نقدینگی برای اولین بار رخ داده است. از سوی دیگر، این کاهش نقدینگی در ماه‌های آینده ادامه نخواهد یافت و اگر آمار اردیبهشت ماه منتشر شود، به احتمال زیاد این نرخ افزایش داشته است.

ندری با بیان اینکه همیشه نرخ رشد نقدینگی در اولین ماه سال کاهش پیدا می‌کند و فقط امسال مقداری منفی شده است، ادامه داد: تداوم روند کاهشی نرخ رشد نقدینگی به اصلاحات ساختاری نیاز دارد. مهم ترین عامل رشد نقدینگی بانک‌ها هستند زیرا مشکل جدی در بانک‌ها وجود دارد که آن، منفی بودن نرخ بهره واقعی است و تا زمانی که این نرخ منفی باشد، تقاضا برای وام بالا خواهد بود که نقدینگی را نیز افزایش می‌دهد. در فرودین ماه کسی دنبال وام و تسهیلات نیست، به همین دلیل نقدینگی کاهش پیدا کرده است و برای ماه‌های دیگر، افزایش تقاضا برای وام تاثیر خود را بر نقدینگی می‌گذارد. 

شرط کاهش قابل توجه نقدینگی

وی کاهش قابل ملاحظه نقدینگی را در اصلاحات ساختاری، پولی، بانکی و بودجه‌ای دانست و گفت: این کاهش نقدینگی در فروردین ماه ربطی به کاهش مطالبات بانک مرکزی از دولت یا بانک‌ها ندارد و عامل غالب در این زمینه، کم شدن خلق پول تحت تاثیر تعطیلات نوروز و کم شدن فعالیت بانک‌هاست. 

این اظهارات کارشناسی در حالی است که جدیدترین گزارش بانک مرکزی، بیانگر عبور حجم نقدینگی از ۴۹۰۰ هزار میلیارد تومان است که نسبت به پایان سال ۱۴۰۰ معادل ۲.۳ درصد افزایش یافته و در مقایسه با رشد متغیر مذکور در دوره مشابه سال قبل (۳.۶ درصد) به میزان ۱.۳ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد.

همچنین، نرخ رشد 12 ماهه نقدینگی در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ معادل ۳۷.۳ درصد بوده است.

بانک مرکزی حدود ۲.۶ واحد درصد از رشد نقدینگی در 12 ماهه منتهی به پایان اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ را مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک سپه (به‌واسطه ادغام بانک‌های متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) اعلام کرده و آن را فاقد آثار پولی دانسته است. به عبارت دیگر در صورت تعدیل اثرات پوشش آماری مذکور، رشد نقدینگی در پایان اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ نسبت به پایان اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ معادل ۳۴.۷ درصد خواهد بود.

علاوه براین، رشد پایه پولی در ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ به ۳۰.۵ درصد رسید. لازم به ذکر است پایه پولی در پایان اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ (معادل ۶۴۳۲.۱ هزار میلیارد ریال) نسبت به پایان سال ۱۴۰۰، رشدی معادل ۶.۵ درصد داشته که در مقایسه با رشد متغیر مذکور در دوره مشابه سال قبل (۷.۴ درصد) به میزان ۰.۹ واحد درصد کاهش یافته است.