گروه سیاست سایت فردا - تلاش‌های دیپلماتیک برای حل و فصل پرونده هستهای و احیای توافق برجام اگرچه در ماه‌های اخیر دچار وقفه شده بود اما با شروع مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا با تسهیل‌گری اروپا در دوحه به صدر اخبار و مرکز توجه‌ها برگشت. گفت‌وگوهایی که درباره میزان اثرگذاری آن اما و اگرهایی وجود دارد. برخی با اشاره به زیاده‌خواهی‌های آمریکا و پافشاری آنها بر مواضع قبلی از گره خوردن مذاکرات گفته و معتقدند که این دور از رایزنی‌ها هم مشکلی را حل نکرده است. برخی دیگر اما معتقدند که این مذاکرات با وساطت قطر توانسته بن‌بست قبلی را از بین ببرد و گامی رو به جلو ارزیابی می‌شود.
حسن هانی‌زاده، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در گروه دوم قرار می‌گیرد و خوشبین است. او در گفت‌وگو با «فردا» گفت: «گفت‌وگوهای دوحه برای شکستن قفل بن‌بست مذاکرات وین آغاز شد و پیشرفت‌هایی داشت. اخیرا نیز نشستی در شورای امنیت سازمان ملل درباره موضوع هستهای ایران برگزار شد و شاهد اظهارنظرهای متفاوتی از سوی کشورهای عضو درخصوص فعالیت هستهای ایران بودیم. برخی موضع‌گیری منصفانه داشته و برخی هم مثل آمریکا مواضع تندی اتخاذ کرده و وارد فاز اتهام‌زنی شدند. در مجموع اما به نظر می‌رسد که مذاکرات انجام‌شده در دوحه خروجی قابل قبولی داشته است؛ به خصوص در حوزه فروش نفت ایران.»
وی افزود: «با توجه به اینکه قرار است برخی تحریم‌ها نیز لغو شود و فروش نفت ما به سقف بالاتری برسد لذا می‌توان امیدوار بود که مذاکرات دوحه بتواند افق روشنی در همکاری ایران و کشورهای اروپایی ایجاد کند.»
این کارشناس مسائل بین‌المللی گفت: «تماس تلفنی اخیر شیخ تیمم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر با دکتر ابراهیم رییسی، رییس‌جمهوری اسلامی ایران نیز نشان داد که در قطر تلاش‌ها در سطح بالایی صورت می‌گیرد تا روند مذاکرات به یک نقطه قابل قبول و قابل اتکا برسد لذا به نظر می‌رسد اگر روند مذاکرات در دوحه ادامه یابد و طرف‌های اروپایی شرایط ایران را بپذیرند، در آینده شاهد تحول مهمی در موضوع هستهای ایران خواهیم بود. به ویژه که در ماه جاری جو بایدن رییس‌جمهور آمریکا وارد منطقه شده و با رهبران چند کشور عربی ملاقات خواهد کرد. به نظر می‌رسد که امیر قطر تلاش دارد که طی حرکتی کاملا معقول و حساب‌شده، قطر را به جایگاه واقعی خود در سطح منطقه برساند. به نظر می‌رسد که قطر در زمینه کمک به حل مشکلات ایران و آمریکا کاملا جدی است و تلاش می‌کند که دیدگاه‌های ایران و آمریکا را به هم نزدیک کند.»
وی آنچه در رسانه‌ها پیرامون شکست گفت‌وگوهای دوحه گفته می‌شود را جدی نگرفته و می‌گوید: « مذاکرات شامل دو بعد پنهانی و آشکار است. در بعد پنهانی به نظر می‌رسد که مذاکرات نتیجه مطلوبی داشته و به خصوص بین ایران و اتحادیه اروپا چون نماینده اروپا در این مذاکرات نرمش لازم را از خود نشان داد. در عین حال فشارهای آمریکا همچنان زیاد است و آنها سعی دارند حداکثر امتیاز را از ایران بگیرند. اتحادیه اروپا اما موضع ملایم‌تری اتخاذ کرده‌اند. طرف اروپایی تلاش دارد که بن‌بست مذاکرات را شکسته و با ایران وارد تعامل شوند. آمریکایی‌ها اما از برجام خارج شده و مشکلاتی را برای اروپا نیز به وجود آورده‌اند لذا اروپا سعی دارد که آمریکا را به بازگشت به برجام وادار کنند.بعد دیگر مذاکرات اما بعد رسانه‌ای است که بدبینی‌ها در آن بالا است. آنچه که مسلم است روند مذاکرات طی هفته گذشته در دوحه به خوبی پیش رفته و طرف ایرانی و اروپایی به صورت چراغ خاموش سعی دارند که به یک نقطه‌ای از توافق جدید برسند.»
نظر شما