ایران و آمریکا تایید کردهاند که دور تازه مذاکرات غیرمستقیم دو کشور درباره اختلافات باقیمانده برای احیای برجام، در دوحه، پایتخت قطر برگزار میشود.
ناصر کنعانی، سخنگوی جدید وزارت امور خارجه ایران گفت که علی باقری کنی، معاون سیاسی وزارت خارجه و مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی برای «ادامه مذاکرات رفع تحریمها» فردا (سهشنبه) به دوحه سفر میکند.
همزمان یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم گفت که مذاکرات غیرمستقیم با ایران «این هفته» در دوحه قطر از سر گرفته میشود.
مذاکراتی که با هدف بازگشت آمریکا به توافق هستهای (برجام) و رفع تحریمهای ایران در وین پایتخت اتریش در جریان بود، حدود سه ماه پیش به بنبست رسید.
آمریکاییها درخواستهای غیرهستهای ایران از جمله حذف نام سپاه پاسداران از فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» آمریکا را از دلایل اصلی بنبست در مذاکرات وین عنوان کردهاند.
به گزارش رویترز سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پیش از آغاز مذاکرات دوحه گفته است که جمهوری اسلامی باید «از درخواستهای اضافه خود که فرای توافق هستهای ۲۰۱۵ است، صرف نظر کند.»
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا هم روز دوشنبه گفت: «در مورد ایران، نقطه نظر ایالات متحده صریح است و برای مدتی چنین بوده، ما مصمم هستیم اطمینان حاصل کنیم ایران به سلاح هسته ای دست پیدا نمیکند. به نظر ما یک توافق دیپلماتیک بهترین راه رسیدن به این هدف است. به عقیده ما بازگشت متقابل به برجام به نفع آمریکا و متحدانش است. و برای ایران هم توافقی موجود است و تصمیم این کشور است که میخواهد این توافق را بپذیرد یا نه.»
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم صبح امروز گفت مذاکرات آتی «درباره ابعاد هستهای نیست و تنها درباره بخشهای اختلافی است که در خصوص چند موضوع باقیمانده در حوزه رفع تحریمهاست.» او هشدار داد که «توپ در زمین آمریکا است.»
سعید خطیبزاده صبح روز دوشنبه در آخرین نشست خبری خود به عنوان سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به سفر اخیر رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران گفت که «جوزپ بورل به ایران اعلام کرد آمریکا تعهد داده است که به آنچه در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ متعهدشده عمل کند و نغع اقتصادی ایران (از احیای برجام) را تضمین کند.»
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز شنبه به تهران سفر کرد و با وزیر خارجه ایران و دبیر شورای عالی امنیت ملی و برخی مقامات ایرانی دیدار کرد.
پیش از سفر آقای بورل به تهران عکسی از او همراه معاونش، انریکه مورا، و رابرت مالی، مسئول ایران در وزارت خارجه آمریکا، منتشر شده بود و پس از انتشار این عکس اعلام شد که او با هدف رفع بنبست در مذاکرات احیای برجام عازم تهران میشود.
به گفته آقای خطیبزاده «هیچ چیزی به توافقات انجام شده در وین افزوده نخواهد شد و چیزی هم کاسته نخواهد شد. این مذاکرات صرفاً درباره موضوعات اختلافی است که در آخرین جلسه وین باقیمانده بود.»
او گفت: «آنچه در مذاکرات در چند روز آینده انجام میدهیم درباره ابعاد هستهای نیست و تنها درباره بخشهای اختلافی است که در خصوص چند موضوع باقیمانده در حوزه رفع تحریمهاست».
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین گفت که «تا درباره همه چیز توافق نشود درباره هیچ چیز توافق نمیشود. آنچه ایران انجام داده همه برگشتپذیر است به شرطی که طرف مقابل به همه تعهداتش عمل کند».
مذاکرات وین بین ایران و کشورهای ۴+۱ از بهار سال گذشته خورشیدی آغاز شد و هدف اصلی آن بازگرداندن ایران و آمریکا به معاهده برجام است. آمریکا در هم به طور غیرمستقیم در این مذاکرات حضور داشت.
بعد از اینکه هشتم اسفند پارسال علی باقری کنی، نماینده ایران، «با دستورکار مشخص» به وین رفت، گفته شد پیشنویس توافقنامه توافق هستهای جدید تقریبا کامل شده است.
پس از آماده شدن پیشنویس توافق جدید، روشن شد که ایران از آمریکا خواسته سپاه پاسداران را از فهرست سازمانهای "تروریستی" خود خارج کند.
این موضوع باعث توقف مذاکرات در بیستم اسفند شد و از آن زمان مذاکرات متوقف مانده و ایران و آمریکا هر یک دیگری را مقصر معرفی میکنند.
بورل: مذاکرات ایران و آمریکا در چارچوب ۴+۱ نیست
جوزپ بورل روز شنبه به تهران سفر کرد و پس از دیدار با مقامات ارشد ایران گفت که دور جدید مذاکرات هستهای در وین برگزار نخواهد شد، چرا که این مذاکرات در چارچوب برجام و گروه چهار به علاوه یک برگزار نمیشود.
تا پیش از جنگ اوکراین، روسیه نقش میانجی میان ایران و آمریکا را در مذاکرات احیای برجام در وین ایفا میکرد که به نظر میرسد اکنون وظیفه این میانجیگری را مسئولان سیاست خارجی اتحادیه اروپا برعهده گرفتهاند.
این نخستین سفر جوزپ بورل به تهران پس از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی است. پیش از این انریکه مورا، معاون بورل و نماینده ارشد اتحادیه اروپا در مذاکرات وین ۲ بار به تهران سفر کرده بود.
آقای بورل بعد از مذاکره با آقای امیرعبداللهیان در توییتی نوشت: «مذاکرات ایران و آمریکا در روزهای آینده از سرگرفته شود» و اعضای گروه او به عنوان مذاکرهکنندگان اتحادیه اروپا «تسهیلگر حل آخرین اختلافات باشند».