امید نظری‌گوهر، خبرنگار: باشگاه 52ساله تراکتور تبریز که با هدایت فراز کمالوند جواز حضور در لیگ نهم را کسب کرد در مدت 12سال حضورش در سطح اول فوتبال ایران مربیان ایرانی سرشناسی همچون فراز کمالوند، امیر قلعه‌نویی، حسن آذرنیا، مجید جلالی، غلامرضا باغ‌آبادی، رسول خطیبی، یحیی گل‌محمدی، محمد تقوی، احد شیخ‌لاری، ساکت الهامی، علیرضا منصوریان، مسعود شجاعی و فیروز کریمی را روی نیمکت خود دید و با بهره بردن از مربیان سرشناس خارجی همچون تونی اولیویرا، ارطغرل ساغلام، جان توشاک، جورج لیکنز، مصطفی دنیزلی و زوونیمیر سولدو اهداف مختلفی را دنبال کردند اما حضور تمام این افراد با رزومه‌های پرزرق‌وبرق و گاهی ضعیف نیز نتوانست منجر به کسب بزرگ‌ترین افتخار فوتبال ایران یعنی قهرمانی لیگ برتر برای نماینده استان آذربایجان‌شرقی شود. قرمزهای خطه شمال‌غربی ایران در فصل 1401-1400 ضعیف‌ترین نتایج تاریخ خود را در مسابقات لیگ برتر رقم زدند و با ثبت 7برد، 10تساوی و 13شکست در جایگاه سیزدهم قرار گرفتند و در مرحله یک‌شانزدهم نهایی جام‌حذفی در ضربات پنالتی مقابل مس رفسنجان شکست خوردند؛ این ناکامی‌های تلخ مدیران و افراد تصمیم‌گیر تراکتور را به صرافت تغییر نگرش و حضور یک مربی جدید انداخت و مدیران قهرمان بیست‌وهفتمین و سی‌وسومین دوره جام‌حذفی بعد از عدم توافق با ارطغرل ساغلام به‌سراغ قربان بردیف 69ساله رفتند که سابقه سرمربیگری تیم‌های تراز قراقستان، گنچلربیرلیغی ترکیه، غیرت قزاقستان، کاسپی قزاقستان، نساعشق‌آباد ترکمنستان، تیم‌ملی ترکمنستان، کریستال‌اسمولنسک، روبین‌کازان و روستوف روسیه را در کارنامه خود دارد.
سرمربی تاتارها کابوس بزرگان اروپا
این مربی در قامت سرمربیگری روبین‌کازان سابقه قهرمانی در لیگ برتر فصل 2008-2007 و 2009-2008، جام‌حذفی روسیه فصل 2012-2011 و سوپرجام‌های 2010-2009 و 2013 -2012 را در کارنامه خود دارد. مرد متولد شهر عشق‌آباد پیش از این با بازیکنان ایرانی همچون سردار آزمون، رضا شکاری و سعید عزت‌اللهی همکاری کرده و در تیم روستوف سابقه 603دقیقه همکاری با هرویه میلیچ را داشته است. البته روزهای درخشان او تنها معطوف به لیگ‌های داخلی نیست و در فصل 2010-2009 در روزهایی که هدایت تیم شهر کازان را برعهده داشت اینتر و بارسلونا تحت هدایت ژوزه مورینیو و پپ گواردیولا را متوقف کرد و در دیدار رفت برابر آبی‌واناری‌های پرستاره که از حضور ویکتور والدز، رافائل مارکز، جرارد پیکه، اریک آبیدال، دنی آلوز، یحیی توره، ژاوی هرناندز، آندرس اینیستا، پدرو، زلاتان ابراهیموویچ، سرخیو بوسکتس، سیدو کیتا، بویان کرکیچ و لیونل مسی سود می‌بردند با نتیجه 2 بر یک پیروز شد. شاگردان او در فصل 2011-2010 در ورزشگاه مرکزی کازان دوباره موفق شدند مقابل بارسلونای اسپانیا یک مساوی شیرین کسب کنند. همچنین روبین‌کازان تحت هدایت این مربی در لیگ اروپا نیز موفق به کسب تساوی برابر اینترمیلان ایتالیا و پیروزی مقابل تاتنهام انگلیس، اینتر، اتلتیکومادرید اسپانیا و چلسی انگلیس شد که به ترتیب هدایت‌شان برعهده هری رنپ، آندره استراماچونی، دیگو سیمئونه و رافائل بنیتز بود اما با تمام این تفاسیر تراکتوری‌ها نمی‌توانند بابت موفقیت این سرمربی روی نیمکت خود اطمینان داشته باشند.
ناجی‌های به پایان خط رسیده
تیم تراکتور تبریز بعد از بازگشت دوباره به لیگ برتر و عدم توفیق مدنظر با مربیان داخلی به‌سراغ مربیان سرشناس و کارنامه‌دار خارجی مثل اولیویرا، ساغلام، دنیزلی، توشاک و لیکنز رفت اما تنها در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت سرمربی نایب‌قهرمان جام باشگاه‌های اروپا1988 یعنی تونی اولیویرا که سابقه هدایت تیم‌هایی مثل بنفیکای پرتغال، بوردوی فرانسه و سویای اسپانیا را در کارنامه خود می‌بیند موفق شد باعث خشنودی و رضایت آنها شود و هواداران و مدیران تیم تبریزی را تا حدودی به مقصود موردنظر برساند ولی بقیه مربیان سرشناس در تیم تراکتور ارمغان دلچسبی نداشتند و به‌عنوان مربی ناکام اردوی این تیم را ترک کردند. قطعا هیچ فوتبال‌دوستی نمی‌تواند کارنامه جان توشاک که هدایت تیم‌های سوانزی انگلیس، اسپورتینگ‌لیسبون پرتغال، رئال‌مادرید، رئال‌مورسیا، دپورتیولاکرونیا، رئال‌سوسیداد اسپانیا، تیم‌ملی ولز، بشیکتاش ترکیه، سن‌اتین فرانسه، کاتانیای ایتالیا، تیم‌ملی مقدونیه، خزرلنکران آذربایجان، الواداد کازابلانکای مراکش در آن دیده می‌شود را زیرسوال ببرد؛ همین موضوع درمورد مصطفی دنیزلی و جورج لیکنز هم صدق می‌کند.
نگاهی به روند تراکتور در سال‌های اخیر و به‌خصوص در مدت مالکیت محمدرضا زنوزی متوجه خواهیم شد این تیم بسیار بیش از حد درگیر اسامی پرزرق‌وبرق شده است و افراد خارجی را وارد فوتبال ایران کرده که در دوران مربیگری به اتمام خط رسیده‌اند و برای تایید این مطلب هیچ سندی بهتر از خداحافظی لیکنز و توشاک از دنیای مربیگری و کم‌کاری و عدم فروغ اولیویرا و دنیزلی بعد از جدایی از تراکتور نیست. این موضوع تنها مختص به مربی‌های حاضر در اردوی تراکتور نیست و قرمزهای تبریزی در فصل 1398-1397 با جذب کوین کنسانت که پیراهن تیم‌های بزرگی مثل آ.ث‌میلان ایتالیا را بر تن کرده و 24بار زیر پرچم گینه به میدان رفته است اتفاقی کم‌تکرار را در فوتبال ایران رقم زدند؛ آنها بازیکنی را وارد فوتبال ایران کردند که مشکل قلبی داشت و به همین دلیل نتوانست برای این تیم به میدان برود. اوج شاهکار مدیران تراکتور عدم پایبندی به تعهدات خود بود که منجر به پرداخت نزدیک به 900هزار دلار به شماره21 اسبق شاگردان ماسیمیلیانو آلگری در شهر میلان شد که این مبلغ سنگین و مشکل قلبی کنسانت را متقاعد به خداحافظی از مستطیل سبز کرد.
مشکل کجاست؟
بعد از بررسی روند چندین‌ساله تراکتور درک می‌کنیم اکسیر موفقیت تبریزی‌ها قطعا در دستان مربیان بزرگ و باکارنامه نیست و این باشگاه ریشه‌دار درگیر مشکلات مدیریتی و نگاه غیراصولی خود شده است که این اتفاقات قطعا در راه موفقیت برترین مربیان جهان نیز اخلال بزرگ و اساسی ایجاد می‌کند. حتی در خوش‌بینانه‌ترین وضعیت ممکن که منجر به قرار نگرفتن اسم قربان بردیف در لیست مربیان به انتهای دوران مربیگری نرسیده، او بعد از حضور احتمالی در تراکتور کار صعبی پیش‌روی خود می‌بیند؛ در وهله اول این سرمربی 69ساله باید در تیمی فعالیت کند که مالکش نگاه حرفه‌ای ندارد و هر لحظه امکان دارد با کوچک‌ترین اتفاق ممکن به پرونده حضور مرد زادشده در شوروی، مهر پایان بزند. در مرحله بعد او باید هدایت تیمی را برعهده بگیرد که می‌توان آن را یکی از کم‌ستاره‌ترین تیم‌های 12سال اخیر تراکتور نامید. درحال حاضر قرارداد بازیکنانی همچون محمدرضا اخباری، رضا سیف‌احمدی، تیاگو فریرا، هادی محمدی، عرفان سیدی، محمد مسلمی‌پور، سامان نریمان‌جهان، سعید واسعی، محمد قادری، محمدمهدی قنبری و پیمان بابایی با تراکتور به پایان رسیده است و به‌دلیل اطلاع‌رسانی ضعیف این باشگاه درمورد مدت قرارداد افرادی مثل مهدی حقیقت، آرش قادری، محمد آقاجانپور، علی نجفی، مهدی کیانی، علی فتحی و محمد بلبلی اطلاعاتی در دسترس نیست. تمام موارد اشاره‌شده نشان می‌دهد قربان بردیف درصورت قبول هدایت تراکتوری‌ها کار دشواری برای جلب نظر مدیران و هواداران پیش‌روی خود دارد و این مشکلات وقتی افزون می‌شود که وضعیت آخرین تیم‌های تحت هدایت بردیف را بررسی کنیم که نشان‌دهنده افت این مربی است. او در تجارب اخیر خود طعم تلخ اخراج را چشیده و با غیرت قزاقستان نتایج ضعیفی همچون شکست 6 بر صفر برابر آستانه و تکیه بر جایگاه هشتم را تجربه کرده است.