شفقنا-به محض اعلام دفتر ویژه «سید مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر در بستن همه موسسات این گروه به استثنای شش دفتر و استعفای نمایندگان صدری از پارلمان عراق، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های ناظران و سیاسیون درباره سناریوهای پیش روی این کشور آغاز شده است.

به گزارش سرویس ترجمه شفقنا به نقل از الجزیره، هم‌پیمانان جریان صدر در ائتلاف اهل سنت حاکمیت (فراکسیون پیشرفت به رهبری محمد الحلبوسی و فراکسیون عزم به رهبری خمیس الخنجر) و حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی ضمن ابراز احترام نسبت به تصمیم نمایندگان فراکسیون صدر در استعفا از پارلمان عراق، اعلام کردند: تحولات سیاسی را زیر نظر دارند و به گفت‌وگوها ادامه خواهند داد.

در همین رابطه، الخنجر ضمن تقدیر از این تصمیم صدر، آن را «فداکاری بزرگی از سوی جریان صدر به خاطر میهن و اصلاح فرایند سیاسی» توصیف کرد.

بارزانی نیز در توئیتی کوتاه نوشت: به تصمیم سید مقتدی صدر احترام می‌گذاریم و تحولات آتی را پیگیری می کنیم.

از سوی دیگر، الحلبوسی که به امّان سفر کرده است در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «عبدالکریم الدغمی»، همتای اردنی خود تاکید کرد: بن بست سیاسی در عراق ادامه نخواهد یافت و مقتدی صدر ترجیح داد بخاطر کشور و مردم فداکاری کند و دلیل به تعویق افتادن تشکیل دولت نباشد.

رئیس پارلمان عراق با بیان اینکه تلاش کردیم صدر را از تصمیم برای استعفا منصرف کنیم اما در نهایت با اکراه استعفای نمایندگان فراکسیون صدر پذیرفته است، گفت: به سمت تشکیل دولتی پیش خواهند رفت که نیروهای سیاسی نتایج آن را متحمل خواهند شد.

الحلبوسی اظهارداشت که گام های آتی ممکن است سریع پیش رود و توضیح داد که عضویت هر نماینده در پارلمان در هنگام استعفا به پایان می رسد و این مساله به رای گیری نیاز ندارد.

اما در این بین، تحلیلگران و سیاسیون عراق معتقدند علیرغم پذیرش استعفای نمایندگان صدری توسط الحلبوسی، اما پارلمان باید با رای اکثریت اعضا و در یک جلسه علنی به حد نصاب رسیده به استعفای صدری‌ها رای دهند سپس از کمیساریای عالی انتخابات بخواهند تا اسامی افراد علی البدل را به جای نمایندگان استعفا داده به پارلمان معرفی کنند و بعد از آن، این اسامی برای تایید به دادگاه عالی فدرال ارسال می شود و پس از آن، این افراد برای ادای سوگند قانون اساسی در پارلمان حضور می‌یابند و بدین ترتیب رسما کار خود را به عنوان نماینده پارلمان آغاز می کنند.

سناریوهای مورد انتظار پس از استعفای نمایندگان صدری

سیاسیون و ناظران سیاسی عراقی در حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی سناریوهای متعددی را برای سپهر سیاسی عراق از جمله اعلام انحلال پارلمان و حرکت در مسیر انتخابات زودهنگام پارلمانی و یا تشدید تنش خیابانی و تظاهرات پیش‌بینی کردند و هشدار دادند که هر دوی این سناریوها منجر به بی ثباتی سیاسی بیشتر در عراق خواهد شد.

در همین ارتباط، «طارق الهاشمی»، شخصیت سیاسی برجسته عراقی در توئیتی نوشت: تصمیم صدر گامی رو به عقب است و سرانجام اقدام وی در خروج از فرایند سیاسی خطرناک است زیرا او معتقد است بهترین وسیله برای دفاع، حمله است.

«فرهاد علاء الدین»، رئیس شورای مشورتی عراق هم نوشت: برای نخستین از زمان انتخابات سال 2006 میلادی شاهد عدم حضور نمایندگان جریان صدر در پارلمان هستیم، این جریان در دولت‌های سال 2010، 2014 و 2018 میلادی اعلام کردند از حضور در دولت کناره‌گیری کردند اما تاکنون هیچگاه از پارلمان استعفا نداده بودند.

علاء الدین تاکید کرد: ما در برابر دوره سیاسی جدیدی قرار داریم و صدر برای آینده و نحوه تعامل با گروه‌های سیاسی برنامه‌ریزی می‌کند و وضعیت جدید، چگونگی و ماهیت صحنه سیاسی آتی را ترسیم خواهد کرد.

«رائد الحامد»، روزنامه‌نگار عراقی هم در توئیتی نوشت: استعفای نمایندگان فراکسیون صدر منجر به برون‌رفت از بحران تشکیل دولت جدید خواهد شد و انتظار می‌رود هیات هماهنگی گروه‌های شیعی پس از نخستین جلسه بعد از انتخاب رئیس جمهوری، خود را فراکسیون اکثریت اعلام کند، این احتمالی تقریبا قطعی بعد از بازگشت مناسبات دو حزب اصلی اقلیم کردستان یعنی حزب دموکرات و اتحادیه میهنی به شمار می رود.

«فلاح المشعل»، روزنامه‌نگار عراقی هم نوشت: گام سیاسی که صدر برداشت، تاکنون کسی جرات آن را نداشته است، وی با این کار، درس ملی‌گرایی و نقش‌آفرینی سیاسی هدفمند به خاطر میهن و شهروندان و پایان دادن به بن بست سیاسی را به دیگران داد.

المشعل افزود: صدر تاکید کرد که شخصیتی خردمندتر، مطمئن‌تر و تواناتر برای پایان دادن به بحران و انداختن توپ در زمین یک سوم برهم زننده حدنصاب پارلمان است.

اما در مقابل، «بشار السبتی»، فعال سیاسی و مدنی عراق اعلام کرد: هدف صدر از این اقدام، دستیابی به انحلال پارلمان و درخواست برای برگزاری انتخابات زودهنگام است تا از طریق آن، اکثریت پارلمانی را به دست آورد و دولت اکثریت ملی خود را تشکیل دهد لذا این تصمیم هیچ ارتباطی به منافع کشور ندارد بلکه تنها در راستای منافع سیاسی جریان متبوع خود است.

«صلاح العرباوی»، رئیس جنبش وعی هم پیش بینی کرد که سناریو اوت سال 2021 میلادی تکرار خواهد شد و طرفداران صدری پیش وی «صدر» خواهند آمد و به وی خواهند گفت: از تصمیم به استعفا صرف نظر کن همانطور که پیشتر گفتند از تصمیم به تحریم انتخابات برگرد، صدر بسیار زیرک است و برای اقدامات خود برنامه کامل دارد.

این اقدام نمایندگان جریان صدر احتمالا بن‌بست پدید آمده در روند تشکیل دولت جدید در عراق را عمیق‌تر از قبل خواهد کرد. جریان صدر که بزرگ‌ترین برنده انتخابات پارلمانی عراق بود و توانسته بود ۷۳ کرسی را به خود اختصاص دهد، از روند تشکیل دولت جدید و انتخاب نخست وزیر و رئیس جمهوری جدید در این کشور ناراضی بود.

با گذشت ۸ ماه از زمان برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق هنوز جریان‌های سیاسی نتوانسته‌اند بر سر تشکیل دولت جدید با یکدیگر به نتیجه برسند. مقتدی صدر که چند روز پیش از نمایندگان وابسته به خود خواسته بود از سمت خود کناره‌گیری کنند تاکید کرده بود این اقدام یک «فداکاری از سوی این جریان سیاسی است که با هدف رهایی ملت عراق از سرنوشت نامعلوم» صورت می‌گیرد.

مقتدی اخیرا به چارچوب هماهنگی شیعیان عراق فرصتی ۴۰ روزه برای تشکیل دولت داده بود اما این مهلت دو هفته پیش به پایان رسید و بن‌بست بر سر تشکیل دولت جدید در این کشور همچنان ادامه دارند.

احزاب و گروه‌های سیاسی در عراق هنوز نتوانسته‌اند بر اختلافات میان خود فائق آیند و زمینه را برای تشکیل دولت جدید در این کشور فراهم نمایند.

این خبر را در الجزیره ببینید.