رئیسجمهور ونزوئلا صبح روز شنبه پس از ورود به تهران، در محل مجموعه تاریخی– فرهنگی سعدآباد مورد استقبال رسمی همتای ایرانی قرار گرفت. سفر مادورو که به دعوت رسمی رئیسجمهور ایران صورت گرفته، دو روزه است. با توجه به اینکه هم ایران و هم ونزوئلا جزو کشورهایی هستند که سخت‌‌‌ترین تحریم‌ها علیه آنها اعمال شده، از مهم‌ترین دستورکارهای این سفر، مسائل اقتصادی و استفاده از تجارب یکدیگر است. در همین خصوص روز گذشته با حضور روسای جمهور و برخی وزرای دو کشور اسناد مشترک بین جمهوری اسلامی ایران و ونزوئلا از جمله سند همکاری ۲۰ ساله امضا شد.
به گزارش «ایسنا»، در جریان دیدار نیکلاس مادورو و سید ابراهیم رئیسی علاوه بر امضای اسناد همکاریهای جامع راهبردی میان ایران و ونزوئلا، روسای جمهور دو کشور در نشست خبری مشترک نسبت به افزایش همکاریها ابراز امیدواری و بر توسعه روابط در حوزه‌‌‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی تاکید کردند. رئیسی در این نشست با بیان اینکه روابط ما با ونزوئلا راهبردی است، تاکید کرد: «این روابط در ابعاد مختلفی ادامه دارد و امضای سند همکاری ۲۰ ساله جلوه‌‌‌ای از گسترش این روابط میان دو کشور است.»
همچنین با حضور روسای جمهور ایران و ونزوئلا، دومین کشتی نفتکش ساخت ایران به سفارش ونزوئلا به این کشور تحویل شد. این کشتی نفتکش دومین کشتی از سفارش سال‌های گذشته ونزوئلا به ایران است. طبق قرارداد منعقد شده قرار است ایران ۲ نفتکش دیگر را نیز پس از ساخت به این کشور تحویل دهد.
ایستادگی مقابل تحریم
روسای جمهور ایران و ونزوئلا در نشست مطبوعاتی مشترک با اشاره به تجارب موفق دو کشور در ایستادگی مقابل تحریم‌ها و فشارهای زیاده‌‌‌خواهان تاکید کردند: «مقاومت ایران و ونزوئلا در برابر زیاده‌‌‌خواهی‌‌‌ها نشان داد که ایستادگی دشمن را وادار به عقب‌‌‌نشینی می‌کند.»
ابراهیم رئیسی ظهر روز شنبه در نشست مطبوعاتی مشترک با نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا با بیان اینکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره بر اساس توسعه روابط با کشورهای مستقل بوده است، گفت: «ونزوئلا نشان داده است که در مقابل تهدیدها و تحریم‌های دشمنان و امپریالیسم ایستادگی و مقاومت مثال‌‌‌زدنی دارد.»
رئیسجمهور با اشاره به اینکه تحریم‌ها و تهدیدها علیه ملت ایران نیز در سال‌های سپری شده از پیروزی انقلاب اسلامی فراوان بوده، اما ملت ایران تصمیم گرفته که این تحریم‌ها را فرصتی در جهت پیشرفت کشور قلمداد کند، افزود: «وقتی آمریکایی‌‌‌ها به شکل رسمی اعلام می‌کنند که فشارهای حداکثری به جمهوری اسلامی ایران به شکل مفتضحانه شکست خورده، این نقطه پیروزی ملت ایران و نقطه شکست آمریکا و دشمنان است.»
رئیسی با اشاره به اینکه ونزوئلا سال‌های سختی را سپری کرده، گفت: «اما اراده مردم و دولتمردان این کشور و شخص آقای رئیسجمهور این بوده که باید در مقابل تحریم‌ها مقاومت کرد. امروز آقای رئیسجمهور توضیح داد که کشورش ابرتورم‌‌‌ها را پشت سر گذاشته و رشد اقتصادی در این کشور آغاز شده است. این نشانه بسیار خوبی است و به همه ثابت می‌کند که مقاومت و ایستادگی جواب می‌دهد و دشمن را وادار به عقب‌‌‌نشینی می‌کند.»
روابط راهبردی
رئیسجمهور روابط با ونزوئلا را روابطی راهبردی در حوزه‌‌‌های مختلف توصیف کرد و با اشاره به همکاریهای دو کشور در حوزه انرژی، ساخت نیروگاه‌‌‌های حرارتی، تعمیر و اورهال پالایشگاههای ونزوئلا، صادرات خدمات فنی و مهندسی، عرصههای اقتصادی، کشاورزی، دفاعی و نظامی، خاطرنشان کرد: «این همکاریهای نشان می‌دهد که تهران و کاراکاس زمینه‌‌‌ها و ظرفیت‌‌‌های بسیاری برای ارتقای سطح روابط با یکدیگر دارند.»
رئیسجمهور همچنین آغاز پرواز مستقیم تهران- کاراکاس را زمینه خوبی برای تسهیل رفت و آمد بین دو کشور عنوان کرد و گفت: «این اقدام هم باعث رونق بیشتر روابط اقتصادی و تجاری دو کشور می‌شود و هم می‌تواند روابط بین دو ملت را نزدیک‌‌‌تر و عمیق‌‌‌تر کند.»
عبور از دوران سخت
نیکلاس مادورو رئیسجمهور ونزوئلا نیز در این نشست مطبوعاتی با بیان اینکه امضای سند همکاری ۲۰ ساله میان دو کشور چشم‌‌‌اندازی روشن از مسیر پیش‌‌‌روی روابط ایران و ونزوئلا ترسیم می‌کند، گفت: «در فاصله سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ دوران سختی را سپری کردیم و تصمیم داریم برای عبور از این دوران سخت و نیز گسترش همکاریها و روابط میان دو کشور از تجربه تاریخی جمهوری اسلامی ایران و نیز توانمندی‌‌‌های این کشور به‌ویژه در زمینههای فنی و تکنولوژیک استفاده کنیم.»
رئیسجمهور ونزوئلا با اشاره به اینکه عرصه گسترده‌‌‌ای از زمینههای همکاری در عرصههای نفت، گاز، پالایشگاه و پتروشیمی میان ایران و ونزوئلا وجود دارد، افزود: «به زودی شاهد افتتاح خط پروازی مستقیم میان تهران و کاراکاس خواهیم بود که کمک زیادی به فعال شدن ظرفیت‌‌‌های همکاری میان دو کشور خواهد کرد.»
مادورو تصریح کرد: «با وجود اینکه حدود ۷۰درصد ایران را سرزمین‌‌‌های خشک و کم آب تشکیل می‌دهد، اما این کشور توانسته در عرصه کشاورزی یک معجزه رقم بزند و حتی در مناطق کویری توانسته‌‌‌اند، از طریق تکنولوژی به توسعه کشت محصولات کشاورزی اقدام کنند.»
همکاری در حوزه کشاورزی
رئیسجمهور ونزوئلا یکی از اولویت‌‌‌های کشورش برای گسترش همکاریها با ایران را بهره‌‌‌گیری از فناوری و تکنولوژی‌‌‌های ایران برای توسعه تولید محصولات کشاورزی در ونزوئلا دانست و خاطرنشان کرد: «ونزوئلا ۳۳میلیون هکتار اراضی قابل کشت مناسب و آب کافی برای تولید محصولات کشاورزی دارد.»
مادورو با بیان اینکه معتقدم آینده دوستی ایران و ونزوئلا بسیار مسرت‌‌‌بخش و غیرقابل خدشه خواهد بود، گفت: «همه شاهد خواهیم بود که ما چگونه در مقابل مشکلات مقاومت خواهیم کرد و به پیشرفت می‌‌‌رسیم. همه شاهد خواهند بود که جهان جدید چگونه شکل خواهد گرفت؛ جوانان ونزوئلایی و ایرانی باید بدانند که دنیای آینده، دنیای تساوی و حامل عدل است و همه باید با ایستادگی در برابر امپریالیسم و در کنار هم این آینده را بسازیم.»
رئیسجمهور ونزوئلا خطاب به رئیسجمهور و مردم ایران تاکید کرد: «روی حمایت و همکاری همه‌‌‌جانبه ما حساب کنید.»
ارتقای راهبردی فرآیند همکاریها
همچنین رئیسجمهور ونزوئلا در سفر به تهران و در مصاحبه با شبکه هیسپان تی وی بر مبارزه با امپریالیسم و لزوم تقویت روابط همه‌‌‌جانبه ایران و ونزوئلا تاکید کرد و گفت: «باید گردشگری و تجارت میان دو کشور را تقویت کنیم و کاراکاس از سرمایه‌گذاران ایرانی به شدت استقبال می‌کند.»
به گزارش خبرگزاری فارس، نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا هدف اصلی از این سفر را تلاش برای ارتقای راهبردی فرآیند همکاریها در سطوح عالی‌‌‌تر و در راستای پیشرفت ایران و ونزوئلا توصیف و عنوان کرد: «این فرآیند در سال ۲۰۰۱ توسط هوگو چاوز پایه‌گذاری شد و تمامی این سال‌ها، سعی کردیم به آن تداوم بخشیم. روابط دیپلماتیک ما قدمت ۲۱ ساله دارد و در طول این مدت بر استحکام و تقویت این رابطه برادرانه که بر اساس همکاری دوجانبه و در راستای پیشرفت و آبادانی دو کشور پایه‌ریزی شده، افزوده شده است.»
مادورو در این مصاحبه ارتقای سطح مراودات میان دو کشور را از دیگر اهداف حضور در تهران توصیف کرد و افزود: «در طول این سال‌ها، موضوع پیشرفت برای این دو کشور در حال تحول در زمینههای مختلف از جمله دانش علوم گوناگون و فناوری‌های کاربردی و به ویژه در عرصه اقتصادی مقوله‌ای واجب و حیاتی بوده است. این فرآیند بر پایه تحکیم هر چه بیشتر روابط معنوی و کاری میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری دموکراتیک ونزوئلا برنامه‌ریزی شده است. رابطه‌‌‌ای به معنای واقعی دوستانه و یکپارچه. ما در حساس‌‌‌ترین برهه‌‌‌ها حامی و پشتیبان هم بودیم و این یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌‌‌هایی بود که در طول این سال‌ها حاصل شد.»
رئیسجمهور ونزوئلا با ذکر این نکته که ما برای دنیایی بهتر می‌‌‌جنگیم، توضیح داد: «ما برای تحقق حقوق بشر و حقوق جهانی تلاش میکنیم؛ دنیایی عاری از سلطه‌گری. پس، ما در بسیاری از فرآیندها و آرمان‌ها مشترکیم. به همین لحاظ بود که جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بولیواری ونزوئلا توانستند به این سطح از همکاریها نائل شوند و همکاریها را همچنان ادامه دهند و در همه شرایط پشتیبان یکدیگر باشند. ضمن اینکه هر دو کشور در حال دست و پنجه نرم کردن با عواقب تحریم‌هایی هستند که عمدتا از جانب آمریکا و دیگر کشورهای غربی وضع شده است.»
عزیمت نفتکشهای ایرانی
وی از این تحریم‌ها به عنوان تروریسم اقتصادی یاد کرد و گفت: «پس از تحریم تابستان ۲۰۲۰، دولت ایران تصمیم گرفت، در واکنش به تحریم‌های دونالد ترامپ، مقداری نفت به ونزوئلا ارسال کند. با اینکه، در سال ۲۰۲۰، او تهدید کرده بود به کسانی که قصد ورود به حریم ونزوئلا را داشته باشند حمله می‌کند. خودتان را جای من بگذارید تا بفهمید در مقام رئیسجمهور ونزوئلا چه احساسی داشتم. اینکه، به‌رغم چنین تهدیدهایی، شاهد عزیمت نفتکشهای ایرانی باشم. واقعه خارق‌العاده‌ای بود. ونزوئلایی‌ها همه جشن گرفتند. آن موقع ما در قرنطینه محض قرار داشتیم. شرایطی بس دشوار که از ماه مارس تا مه بر ما تحمیل شده بود.»
مادورو با بیان اینکه به خاطر محاصره اقتصادی، پالایشگاههای ما از فعالیت افتاد و تولید نفت قطع شد، ذخایر کشور محدود شد و در ماه مارس، که مصادف شد با آغاز همه‌گیری، تا ماه ژوئن اوضاع برای کشور ما بسیار پرمخاطره گردید، افزود: «در آن شرایط بود که با جمهوری اسلامی ایران وارد گفت‌وگو شدیم و آنان را از وضعیت‌مان مطلع ساختیم و تصمیم گرفتیم موقتا از طریق سوآپ با اضطرار پیش آمده مقابله کنیم. همچنین تصمیم گرفتیم راه‌حلی برای مشکل کارگران صنعت نفت ونزوئلا بیابیم. تلاش کردیم پالایشگاه‌ها را راه‌اندازی کنیم تا بتوانیم نیازهای کشور را مرتفع سازیم. آن زمان بود که نفتکشهای ایرانی به ونزوئلا رسیدند و مورد تهدید قرار گرفتند.»
وی ادامه داد: «خدمه و کاپیتان نفتکشها، که اگر اشتباه نکنم سه فروند نفتکش پر از سوخت بود، سخت مشتاق به چالش کشیدن دولت آقای ترامپ بودند. مردی که اعلام کرد به هر کسی که قصد کمک کردن به این کشور نیازمند را داشته باشد حمله می‌کند. خوشبختانه همه چیز به خیر گذشت. نفتکشها به سلامت به ونزوئلا رسیدند و مردم در رسانه‌های اجتماعی جشن گرفتند و دوباره ثابت کردیم برادرانی هستیم که در شرایط دشوار همدیگر را رها نمی‌کنیم.»
رئیسجمهور ونزوئلا ضمن تبیین تاثیر کمک‌های ایران بر ونزوئلا گفت: «متعاقبا ایران نفتکشهای دیگری را از دور دست به سمت ما گسیل داشت و این‌بار نه تنش در کار بود و نه تهدید. تا اینکه رسیدیم به مرحله خودکفایی در تولید سوخت مورد نیاز کشور و اما همکاریهای فیمابین در زمینههای غیرنفتی. امروز ما در عرصههای دیگر نیز با هم همکاری داریم.»
شکل‌گیری نظم ژئوپولیتیک نوین
در ادامه مادورو در خصوص تحولات بین‌المللی و جنگ اوکراین و لزوم ایجاد تحولی اساسی در نظم جهانی گفت: به باور من، ما وارد برهه جدیدی شده‌ایم؛ دوران گذار. به واسطه بها دادن به محسنات بشری. دوران نوینی که به اعتقاد من، تحولات آن به سرعت رخ می‌دهد؛ علی الخصوص تحولات اجتماعی و نیز تحولات اقتصادی و سیاسی. ما شاهد تحولات کلان ژئوپولیتیکی هستیم. باید دید این تحول سریع و جدید سرنوشت قرن بیست و یکم را چگونه رقم خواهد زد؟ رویدادی مهم که باید مورد بررسی قرار گیرد، زیرا در آغاز هر انقلابی باید مراقب بود چگونه عمل میکنیم. باید بدانیم چه اتفاقی در شرف تکوین است و علائم این تحول بشری را به دقت رصد کنیم.
وی افزود: امروز به شما وعده می‌دهم که نظام ژئوپولیتیکی نوینی در حال شکل گرفتن در جهان است. نتیجه آن هم رهایی یافتن از سلطه استعماری آمریکاست. نظامی که در مسیر انحطاط قرار گرفته و اروپا را هم شامل می‌شود. می‌پرسید ایران و ونزوئلا کجای این معادله قرار می‌گیرند و من پاسخ می‌دهم. ما پیشگامان این عصر نوین هستیم. عصر تجلی انسانیت نوین و نیز نظام ژئوپولیتیکی نوین در جهان، یا همان جهان نو. جهانی عاری از قدرت‌های سلطه گر، عاری از استعمارگری، عاری از مجازات‌های سلطه‌گران جهانی. ما پیشگامان این نهضتیم.
مادورو در خصوص اهداف ایران و ونزوئلا در فرآیند سقوط نظام کاپیتالیسم گفت: هدف اصلی همکاری است. باید ملل جهان را متقاعد کنیم که برقراری نظام نوین جهانی امکان‌پذیر است. باید توانایی‌هایمان را در عرصه انرژی و نفت و گاز و پتروشیمی به اشتراک‌گذاریم. در همه ابعاد باید مشارکت داشته باشیم. در دانش موجود دو کشور، چه در زمینه تعلیم و تربیت و چه در زمینه بهداشت و تامین اجتماعی. باید دنیای جدیدی بسازیم. ایران در مقام یک کشور آسیای غربی و ما در مقام یک کشور آمریکای جنوبی باید در راستای این تحول، برای جهانیان الگوساز باشیم.
جدیت آمریکا در بوته آزمون
مادورو در خصوص انتشار اخباری مبنی بر رفع برخی تحریم‌ها از سوی آمریکا گفت: باید دید چقدر جدی هستند. باید منتظر ماند. اینها گام‌های ابتدایی هستند و خیلی هم آهسته اتخاذ می‌شوند. باید منتظر ماند. فعلا با اطمینان می‌گویم که ما به سرنوشت کشورمان و رشد و بهبودی و رفاه عمومی در ونزوئلا امیدواریم. پیشرفت کشور ما به همت، تلاشمان، استعداد و ظرفیت کاری‌مان بستگی دارد. به ظرفیت تبدیل شدن به یک کشور قدرتمند. وی ادامه داد: اکنون به یمن شرایط جهانی و دیپلماسی جاری، تماس‌هایی با دولت ایالات متحده آمریکا برقرار و گام‌هایی نیز برداشته شده است. لیکن، آینده و سرنوشت ما با تصمیمات آنها رقم نخواهد خورد؛ نه حالا و نه هیچ زمان دیگر و این امر، به تلاش خودمان بستگی دارد.
همکاریهای نفتی
رئیسجمهور ونزوئلا با اشاره به اینکه ونزوئلا صاحب بزرگ‌ترین ذخیره نفت در جهان است، افزود: در بحث گاز نیز مقام چهارم را داریم. این یعنی قدرت در عرصه انرژی. ایران هم در عرصه نفت و گاز و پتروشیمی یک قدرت در جهان محسوب می‌شود. ما در زمینه پتروشیمی با یکدیگر همکاری داریم ولی کافی نیست. دولت آمریکا تحریم‌های ظالمانه‌ای را علیه کشور ما وضع کرد. از تصمیم آلوین و چِورون از آمریکا، اِپسول از اسپانیا و اِنی از ایتالیا برای بازگشت به ونزوئلا جهت استخراج نفت و گاز و فروش آن در بازار استقبال میکنیم. زمانی‌که قصد ترک کشور را داشتند به چِورون و اِنی گفتیم که روزی باز می‌گردید و ما هم ماندگاریم تا بهتون خوش آمد گوییم. این اتفاق افتاد و الان هم گام‌های نخست را طی می‌کند. این به منزله شکست تحریم‌های وضع شده علیه ونزوئلاست.
ساخت دارو و مواد غذایی
نیکلاس مادورو در خصوص همکاریهای میان ونزوئلا و ایران در زمینه ساخت دارو و تولید مواد غذایی گفت: در پرواز ۵ ساعته از الجزایر و پس از ورود به حریم هوایی ایران، اول از همه کوه‌ها پدیدار می‌شود و سپس کویر. کشوری مثل جمهوری اسلامی ایران به‌رغم مساحت کویری زیاد، تامین‌کننده ۱۰۰درصد نیاز غذایی کشور است و این واقعا جای تبریک دارد. کشوری که ۴۰ سال در تحریم به سر می‌برد و نه فقط تولید می‌کند، بلکه صادرات مواد غذایی هم دارد که این فوق‌العاده است.
خوشامدگویی به سرمایه‌گذاران ایرانی
رئیسجمهور ونزوئلا در بخش دیگری از اظهارات خود افزود: ونزوئلا کشوری کاملا حاصلخیز است. تقریبا کل اراضی این کشور برای تولید مواد غذایی مساعد است. شرایط جوی طوری است که هر محصولی را مایل باشید می‌توانید اینجا کشت کنید. هر بذری در ونزوئلا بپاشید، ظرف یک هفته تبدیل به نهال می‌شود. باید همکاری را تقویت کنیم و به روند تولید ادامه داد. ونزوئلا به تمام سرمایه‌گذاران ایرانی خوشامد می‌گوید. سرمایه‌گذاری‌های گذشته بسیار موفقیت‌آمیز بوده و هایپر مارکت ایرانیان در کاراکاس یکی از پرطرفدارترین است. آنجا محصولات ایرانی دوشادوش محصولات ونزوئلایی با موفقیت عرضه می‌شود. لذا از شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران ایرانی دعوت میکنیم برای سرمایه‌گذاری به ونزوئلا سفر کنند. الان با برقراری پرواز مستقیم، شرایط به مراتب آسان‌تر شده است
وی گفت: هیات بلندپایه‌ای را برای این سفر تدارک دیده‌ایم تا بر همکاریهای میان دو کشور در عرصههای جدید بیفزاییم. مشغول تهیه نقشه‌ای جامع هستیم که نیاز به برنامه دارد و راجع به آن تصمیم می‌گیریم؛ راهبرد‌های بیست سال آینده در این نقشه ترسیم می‌شود؛ رابطه بیست سال آینده ایران و ونزوئلا که می‌توان آن را آغاز مرحله‌ای تازه از روابط دو کشور ایران و ونزوئلا برشمرد. روابطی فراتر از رابطه سیاسی و دربرگیرنده مبادلات تکنولوژیکی و توریستی.