گروه سیاسی – رجانیوز: رئیس جمهوری ونزوئلا نیکلاس مادورو، دیروز در راس یک هیئت بلندبایه وارد تهران شد. این سفر به دعوت رسمی ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران انجام شده است و بر اساس اعلام مدیرکل روابط عمومی ریاست جمهوری این سفر دو روزه خواهد بود.
استقبال رسمی در مجموعه سعدآباد، دیدار و گفت‌وگو با رئیس جمهوری و برگزاری نشست مشترک هیأت‌های عالی‌رتبه دو کشور از جمله برنامه‌های سفر مادورو به تهران است.
به نظر می‌رسد یکی از محورهای اصلی سفر دو روزه آقای «نیکلاس مادورو» به تهران، مسائل اقتصادی و تلاش برای گسترش روابط دو کشور در حوزه تجاری و بازرگانی و امضای سندهای همکاری بلند مدت بین دو کشور است.همانطور که در سفر وزیراموخارجه ونزوئلا به ایران درتاریخ27مهر1400بر این امور در غالب تدوین نقشه همکاری 20 ساله تاکید شد.
روابط ضدامپریالیستی دو کشور
روابط ایران و ونزوئلا پیشینه تاریخی بیش از یکصد ساله دارد؛ اما در دهه 1960 با همکاری در زمینه نفت توسعه یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979، ونزوئلا از اولین کشورهایی بود که دولت جدید ایران را به رسمیت شناخت؛ تا دو دهه بعد، همکاریهای دو کشور عمدتا در زمینه صنعت نفت بود.
در سال 2001 میلادی هوگو چاوز رئیس جمهوری فقید ونزوئلا برای نخستین بار به همراه یک هیئت عالی رتبه از صنعت نفت، مقامات اقتصادی و دیپلماتیک به ایران سفر کرد و گفت، ایران و ونزوئلا در برابر «هژمونی و امپریالیسم» آمریکا مقاومت مشترکی دارند. وی به شدت ابراز امیدواری کرد تجارت و همکاری با ایران را افزایش دهد.
در واقع پس از همخوانی جهت گیری های ایران و ونزوئلا در سیاست خارجی، سطح روابط و تعاملات دوجانبه گسترش یافت و دوکشور در زمینه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی ، گردشگری و حتی همکاری های تسلیحاتی و نظامی نیز پیش رفتند.
هم اکنون هر دو کشور تحت تحریم های یکجانبه آمریکا قرار دارند و در مسائلی همچون دفاع از چند جانبه گرایی، لزوم مقابله با اقدامات غیر قانونی و یکجانبه آمریکا، حق مسلم ایران در استفاده از انرژی هسته ای برای مصارف صلح آمیز و به رسمیت شناختن حقوق ملت فلسطین دیدگاه مشترک دارند.
به همین دلیل در دو دهه گذشته شاهد افزایش مناسبات ایران و ونزوئلا در بخش های مختلف هستیم. در این مدت سندهای مهمی در زمینه همکاری های فرهنگی و علمی بین دو کشور امضا شده است ؛ 8 دور نشست از سوی کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در کاراکاس و تهران نیز برگزار شده و قراردادهای متعدد در بخش های صنعتی ، صنایع دریائی ، انرژی ، نفت ، پتروشیمی ، مواد غذائی ، ساخت مسکن ، صنایع پلاستیک ، صدور خدمات فنی و مهندسی و همکاری های مالی و سرمایه گذاری به امضا رسیده است.
بی توجهی دولت گذشته به روابط با ونزوئلا
دولت غرب گرای روحانی که سیاست خارجی را محصور به برجام کرده بود از ظرفیت های فراوان روابط تهران و کاراکاس چشم پوشی کرده بود. روابط روبه رشدی که منجر به نگرانی آمریکا و رژیم صهیونیستی شده بود به یکباره با تغییر دولت در سال 1392 رو به افول نهاد. روابط سیاسی و اقتصادی ایران با ونزوئلا در زمان احمدی نژاد و هوگو چاوز به اوج رسیده بود اما با روی آمدن دولت یازدهم و معطوف شدن سیاست خارجه به غرب، این روابط به سردی گرایید و فرصت‌های همکاری در 8 سال از بین رفت.
با این وجود دولت سیزدهم پس از روی کار آمدن، رویکرد جدیدی در سیاست خارجه خود داشته است. این سیاست ضمن رها کردن وابستگی از غرب، به معطوف کردن همکاری با کشورهای منطقه و لزوم همکاریهای همه‌جانبه با کشورهای همسو چون کشورهای امریکای لاتین تأکید داشته است. از این رو همکاری نفتی ایران و ونزوئلا در سایه این رویکرد، افزایش یافته است. در بهمن ماه گذشته، به‌رغم تحریم و ممانعت امریکا یک نفتکش بزرگ با پرچم ایران با نام استرلا تحت مالکیت شرکت ملی نفتکش ایران حامل ۲ میلیون بشکه میعات گازی در بندر اصلی شرکت نفت دولتی ونزوئلا پهلو گرفت و محموله خود را تخلیه کرد. همچنین قرارداد سوآپ میعانات گازی ایران و نفت سنگین ونزوئلا در حال اجراست.
عایدی این قرارداد برای ایران هم موجب افزایش درآمدهای نفتی کشور می‌شود و هم با حل مشکل ذخیره‌سازی میعانات گازی روی آب، دست وزارت نفت را در افزایش تولید گاز و تأمین سوخت زمستانی باز می‌کند.
خشم آمریکا از روابط ایران و آمریکای لاتین
اما وزارت خزانه‌داری امریکا در واکنش به چنین قراردادهای نفتی گفته است: وزارت خزانه‌داری در مورد گزارش‌های مربوط به مبادلات ایران با ونزوئلا که شامل نفت و محصولات نفتی است، نگران است، ما به اعمال قوانین تحریم‌های مرتبط با ایران و ونزوئلا ادامه خواهیم داد.
اکنون دو کشور تحت تحریم ایران و ونزوئلا با بازساخت همکاری دوستانه و بی اثر کردن تحریم‌های امریکا توانسته‌اند ائتلاف ضدتحریمی را در برابر امریکا ایجاد کنند و تحریم‌ها را دور بزنند.
در همین راستا نیز در هفته‌های گذشته وزیر نفت ایران به ونزوئلا سفر کرد. از اهداف این سفر حمایت از بخش نفت تحریم‌شده ونزوئلا و ارسال نفت خام سنگین ایران به این کشور به جز میعانات گازی است.
مناسبات سازنده بین ایران و ونزوئلا می‌‌تواند موجب بی‌اثری یا کم‌اثری تحریم‌ها باشد و این دو کشور می‌‌توانند با بازی با کارت انرژی، ایالات متحده را تحت فشار بیشتری بگذارند.
بدیهی است، تدوین سند همکاری ۲۰ ساله بین ایران و ونزوئلا که قرار است دراین سفر رئیس جمهوری ونزوئلا به تهران امضا شود، فرصت های بیشتر برای افزایش سرمایه گذاری، بازرگانی و فعالیت بخش خصوصی دو کشور را نیز فراهم خواهد کرد.
امضای این سند20 ساله در کنار دیگر سندهای بلند مدت همچون سند همکاری با کشورهای چین و روسیه نشان از عزم جدی و نگاه توسعه¬مند دولت سیزدهم میباشد که متاسفانه در 8سال گذشته دولت یازدهم از این اقدامات دوری کرد.دولت سیزدهم با سیاست توسعه¬ی همکاری بیشتر باکشورهای همسایه و همسوی خود در همه زمینه¬ها،عملا به دنیا فهماند که نقشی مؤثر در منطقه و آسیا دارد وجمهوری اسلامی ایران برخلاف گذشته دیگر نگاه تک بعدی نسبت به ایجاد روابط باکشورهای غربی نخواهد داشت.