دکتر بهاران فرخنده‌مهر *

از دهه ۱۹۷۰ به بعد یک واکسن از نظام واکسیناسیون جهانی حذف شد. در پی تلاش‌های موفقیت‌آمیز در جهت ریشه‌کنی آبله، از سال ۱۹۷۲ به بعد، واکسن آبله، دیگر تجویز و استفاده نمی‌شود. در ایران هم متولدین دهه‌ 60 به بعد اصلا واکسن آبله تزریق نکرده‌اند. کارت‌های واکسیناسیون، آخرین تاریخ واکسیناسیون علیه آبله در ایران را تا سال ۱۳۵۹ شمسی یا ۱۹۸۰ میلادی تایید کرده است اما قطعی نیست. سازمان بهداشت جهانی  اعلام کرد این سازمان درحال تلاش برای درک بهتر میزان و علت شیوع آبله میمون است. این ویروس در برخی از جمعیت‌های حیوانی در تعدادی از کشورهای بومی است که منجر به شیوع گاه‌به‌گاه در بین مردم محلی و مسافران می‌شود.

آبله میمون متفاوت از کووید۱۹ پخش می‌شود و از آنجایی که این بیماری از طریق تماس نزدیک گسترش می‌یابد، پاسخ به این بیماری باید روی افراد آسیب‌دیده و افرادی که در تماس نزدیک با آنها قرار داشتند، شامل کارکنان بهداشتی، اعضای خانواده و شرکای جنسی که در معرض خطر بیشتری از نظر ابتلا قرار دارند صورت بگیرد. Who اعلام کرد موارد اولیه آبله میمون به سه دلیل غیرمعمول بودند، همه موارد غیر از یکی، سابقه سفر به مناطقی که آبله میمون در آنها بومی است، نداشتند. این سازمان درحال تحقیق روی راهنمایی‌های بیشتر برای کشورها در مورد چگونگی کاهش شیوع آبله میمون است. در حالی که نگرانی‌ها ممکن است در ماه‌های تابستان بیشتر هم شود. WHO اعلام کرد طغیان آبله میمون شبیه روزهای اولیه پاندمی کووید۱۹ نیست، زیرا این بیماری به راحتی منتقل نمی‌شود. در اسپانیا مردان همجنس‌گرا عامل اصلی طغیان آبله میمون هستند. آبله میمون یک عفونت ویروسی نادر و شبیه آبله انسان است که اولین‌بار در میمون‌هایی که برای تحقیق نگهداری می‌شدند، کشف شد. اولین اقدام هم در رابطه با آبله میمون که باید بدانیم این است که کشورها راجع به آن آگاهی لازم را کسب کنند، علی‌الخصوص در کشور‌هایی که هرگز با آن آشنایی نداشته‌اند و کلینیک‌های تشخیص این بیماری افزایش یابد و دوم اینکه موارد مشکوک ایزوله شوند و انتقال شخص به شخص را کنترل و قطع کنیم و سوم محافظت کادر درمان است. تمام پرسنل درمان باید اطلاعات کافی و وسایل محافظتی کافی را در اختیار داشته باشند. اقدامات محافظتی شامل آنتی ویروس‌ها و واکسن‌ها هستند که برای افرادی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند باید استفاده شوند. قدم بعدی این است که باید فهم ما درباره آبله میمونی افزایش یابد.

ویروس‌ها اعم از آبله یا کرونا تبعیض قائل نمی‌شوند و بیماری می‌تواند هرکسی را تحت تاثیر قرار دهد و هر کسی می‌تواند فارغ از هر جنسیت و ملیت و گرایش جنسی و سایر عوامل به ویروس‌های ۱۹ یا آبله میمون مبتلا شود.

در مورد کووید۱۹، متخصصین می‌گویند که بعید است به ایمنی طولانی‌مدت دست یابیم، زیرا ویروس دائما در حال تغییر است و آنتی‌بادی تولید شده نمی‌تواند در برابر ویروس ایمنی دائمی و طولانی‌مدت ایجاد کند؛ اتفاقی که در مورد آبله مرغان و سرخک رخ داده است و ما ایمنی طولانی‌مدت داریم. بنا به گفته دکتر جماعتی، در تمامی کشورهای اروپایی و آسیایی مانند ایران، روند کاهشی ابتلا به کووید را داریم اما در آمریکا زیر سویه BA-4 و BA-5 گسترش بسیار زیادی یافته است و همچنان پروتکل‌های بهداشتی مانند رعایت فاصله اجتماعی و تزریق واکسن و ماسک زدن را انجام بدهیم تا چرخه ویروس در جامعه شکسته و کنترل شود به خصوص درمورد کودکان، ماسک زدن صحیح انجام شود.

واکسن آنفلوآنزا خطر کرونا‌ی شدید را تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهد. مطالعات نشان می‌دهد که تقویت سیستم ایمنی با استفاده از واکسن‌های  آنفلوآنزا و دیگر واکسن‌ها می‌تواند به بدن در دفع ویروس کرونا کمک کند. هنوز پاندمی کووید در ایران به پایان نرسیده، پس لازم است پروتکل‌های بهداشتی همچنان به طور کامل رعایت شوند. هنوز هم بیمارانی هستند که به علت ابتلا به کووید و عدم واکسیناسیون نیازمند مراقبت‌های ویژه هستند. پس لازم است در مورد کووید و آبله میمونی آگاه باشیم و نترسیم و پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم.

* متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری