متولیان بخش درمان می‌گویند که تخلیه مراکز درمانی غیرمقاوم باعث کمبود تخت بیمارستانی می‌شوند
مریم شکرانی
ریزش هولناک متروپل و فشار افکار عمومی باعث شد که نهادهای متولی مجبور شوند اسامی ساختمان‌های غیرایمن را منتشر کنند و در این میان انتشار اسامی بیمارستان‌های فرسوده واکنش حسین قناعتی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران را به دنبال داشته است. او می‌گوید که بخش درمانی کشور قادر به تخلیه بیمارستان‌های فرسوده نیست زیرا در غیر این صورت حتما با کمبود تخت بیمارستانی مواجه می‌شود. از آن سمت دولت به اعداد بسیار بزرگ پروژه‌های عمرانی نیمه تمام خود اشاره می‌کند و خزانه خالی که حالا پروژه‌های عمرانی عقب‌مانده را به یک ابرچالش اقتصادی برای دولت تبدیل کرده است.
آخرین آمار موجود از وزارت بهداشت در دولت گذشته حاکی از آن است که تقریبا نیمی از بیمارستان‌های ایران فرسوده هستند.
قادر به تخلیه بیمارستان‌های ناایمن نیستیم!
چندی پیش و به دنبال ریزش ساختمان متروپل در آبادان اسامی ساختمان‌های غیرایمن تهران منتشر شد که در آن نام شمار زیادی از بیمارستان‌های پایتخت به چشم می‌خورد.
در همین زمینه حسین قناعتی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران از اقدامات انجام شده در جهت شناسایی ابنیه پرخطر تحت پوشش این دانشگاه علوم پزشکی تهران خبر داد و گفت: «بسیاری از مراکز خصوصی و دولتی بیمارستانی در تهران اخطار آتش‌نشانی دارند که اگر بخواهیم همه آنها را تعطیل کنیم، درمان در تهران مختل خواهد شد و این یک معضل است؛ بنابراین باید بیمارستان‌های شهر را در حال ارائه خدمت، اصلاح کرد.»
او در گفتگو با ایسنا درباره وضعیت بیمارستان‌های پایتخت، ‌گفت: «تهران در نوار زلزله قرار دارد و خوشبختانه از مدت‌ها قبل به شکل جدی‌ شروع به شناسایی تمام ابنیه پرخطر کرده‌ایم تا اگر بنایی مغفول مانده مورد بازنگری قرار گیرد. در همین راستا ساختمان سابق ستاد مرکزی وزارت بهداشت در تقاطع خیابان حافظ و جمهوری که متعلق به سه دانشگاه علوم پزشکی تهران است و ناایمن اعلام شده است؛ طی دو هفته آینده تخلیه خواهد شد تا به اماکن امن منتقل شوند.»
او ادامه داد: «پیدا کردن ساختمان ایمن و جابه‌جایی کاری سخت است، اما با توجه به اخطار جدی که داده شده، قرار است فعلا به شکل موقت به جایی نقل مکان کنیم تا پس از آماده شدن زیرساخت‌های ساختمان جدید، به محل جدید نقل مکان کنیم.»
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه عمده بیمارستان‌های تحت پوشش این دانشگاه قدمت ساخت بالایی دارند، ‌ توضیح داد: «در بیمارستان امام خمینی (ره) سازه‌ای مربوط به ۹۰ سال قبل هم وجود دارد و درست است که این بیمارستان با استاندارد آلمانی‌ها ساخته شده اما قطعا استاندارد ۹۰ سال پیش با الان متفاوت است و از نظر مشخصات فنی دچار ایراداتی است.»
او افزود: «الان بیمارستان امام خمینی (ره) به لحاظ پله‌های فرار و سازه‌ای دچار مشکل است و این در حالی است که روزانه ده‌ها هزار نفر در این بیمارستان تردد می‌کنند و نمی‌توان سرویس‌دهی را متوقف کرد. الان خیلی از مراکز خصوصی و دولتی بیمارستانی مشابه هم در تهران اخطار آتش‌نشانی دارند که اگر بخواهیم همه آنها را تعطیل کنیم، درمان در تهران مختل خواهد شد و این یک معضل است. در واقع می‌بایست بیمارستان‌های شهر را در حال ارائه خدمت اصلاح کرد و مجبوریم در برخی مراکز کار را ادامه دهیم.»
قناعتی درباره امکان بازسازی یا نوسازی سازه‌های بیمارستانی در تهران هم گفت: «این موضوع باید از نظر فنی مورد ارزیابی قرار گیرد. از نظر تجهیزات ایمنی می‌بایست ساختمان‌ها را مجهز کنیم.»
او با بیان اینکه در بسیاری از نقاط دنیا به بازسازی و مقاوم‌سازی ساختمان‌های قدیمی فکر می‌شود، گفت: «به عنوان مثال بیمارستان سن بارت در لندن ۸۰۰ سال قدمت دارد، اما همچنان با تقویت سازه سرپا است. این عادت غلط ما است که ساختمان‌های قدیمی را تخریب و ساختمان جدید به جای آن می‌سازیم.»
قناعتی درخصوص اعتبار بخشی برای ایمن‌سازی و بازسازی بیمارستان‌ها، تاکید کرد: «در این وضعیتِ بودجه‌ای دردسرهای خود را داریم و تامین اعتبار برای هرکاری سخت و مشکل است. بودجه امسال هم به اندازه‌ای نیست که بتوانیم نیازهای خود در این بخش را تامین کنیم و باید با تمهیدات دیگری اعتبارات لازم را تامین کنیم که ان‌شاءالله توفیق خواهیم داشت.»
او درباره کارایی بیمارستان‌های تهران در زمان بحران و بلایای طبیعی، گفت: «به نظر می‌رسد مشکلات جدی در این زمینه وجود داشته باشد اما ان‌شاءالله که با وقوع بحران شرایط حادی پیش نیاید.»
نیمی از بیمارستان‌های ایران فرسوده هستند
این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که گزارش‌های رسمی حاکی از وجود تعداد زیادی بیمارستان غیر ایمن در ایران و به ویژه در تهران است.
آخرین آمار درباره بیمارستان‌های فرسوده کشور متعلق به دولت گذشته است.
ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت در دولت دوازدهم در همایش روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی گفته بود که حدود نیمی از بیمارستان‌های ایران فرسوده است.
به گزارش مهر او مدعی شده بود که شمار بیمارستان‌های فرسوده رو به کاهش است.
حریرچی گفته بود: «با توجه به زلزله خیز بودن کشور ساده اندیشی است که فکر کنیم حادثه دیگری رخ نخواهد داد. در طی ۱۰ سال گذشته، آمار ۷۰ درصدی بیمارستانهای فرسوده را به حدود ۴۷ درصد کاهش دادیم و در شهر تهران بیمارستان‌های دولتی در سال ۸۶ حدود ۸۷ درصد فرسوده بوده‌اند که آنها را ۷۵ درصد کاهش دادیم.
قائم مقام وقت وزیر بهداشت با اشاره به بیمارستان‌های قدیمی و فرسوده تهران مانند بیمارستان سینا، امام حسین، شریعتی و طالقانی افزود: اگر زلزله بزرگی در تهران رخ دهد سیستم خدمت رسانی دچار مشکل می‌شود و امکان امدادرسانی وجود نخواهد داشت.
کمال تقوی‌نژاد، معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه‌ریزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت دوازدهم هم به فارس گفته بود که در بخش دولتی از نظر شاخص‌های بیمارستانی استان تهران، شاخص‌های پایین‌تر از متوسط کشور را دارد و ۹۴ درصد بیمارستان‌های تهران و حاشیه شهر فرسوده است.
تقوی‌نژاد تاکید کرده بود در غرب تهران با حدود دو و نیم میلیون نفر جمعیت و همجواری با کرج به جز بیمارستان امام سجاد(ع) شهریار، امکانات بیمارستانی دیگری وجود ندارد.
پاشنه آشیل طرح‌های عمرانی نیمه‌کاره
با این حال دولت برای ایمن کردن ساختمان‌ها و رفع کمبود تخت‌های بیمارستانی سالهاست که با کسری بودجه و پیش‌خور شدن بودجه‌های عمرانی مواجه است.
آمار طرح‌های عمرانی نیمه‌کاره اما آمار بسیار بزرگی است و حالا این همه طرح ناتمام عمرانی برای دولت تبدیل به یک چالش بزرگ شده است. به گزارش تسنیم بهمن سال گذشته مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان این که بیش از دو هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان طرح نیمه تمام در کشور وجود دارد، گفته بود که عمر برخی از طرح‌ها از ۱۷ سال عبور کرده است و عمل به شیوه گذشته طرح های نیمه تمام را باستانی می‌کند!
در همین زمینه صدیف بدری، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی هم به همین رسانه گفته بود که برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام عمرانی در کشور حداقل ۷۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که به همین منظور آغاز پروژه عمرانی جدید با محدودیت‌های اساسی مواجه است.
در این میان ۴۸ هزار و ۵۰۰ تخت بیمارستانی هم جزو همین پروژه‌های عمرانی نیمه تمام به شمار می‌آیند که دولت سیزدهم وعده داده است آن را تا پیش از پایان یافتن عمر دولت به اتمام برساند.
در همین زمینه بهروز رحیمی، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
اخیرا درباره پروژه‌های عمرانی این وزارتخانه به ایرنا گفته است که در حال حاضر ۴۸ هزار و ۵۰۰ تخت بیمارستانی در کل کشور در دست احداث است که وزارت بهداشت در صدد اتمام آنها است و اتمام این طرح‌ها در چهار سال آینده در دستور کار است.
او تاکید کرده که اولویت در این خصوص، مناطق محروم، مناطق مرزی و شهرهای کمتر برخوردار خواهد بود و تکمیل طرح‌های با پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصد و بیشتر از اولویت‌های این وزارتخانه بوده و مورد پیگیری قرار می‌گیرد.
وعده وزارت بهداشت برای تکمیل پروژه‌های ناتمام بیمارستانی در شرایطی رخ می‌دهد که دست دولت خالی‌تر از همیشه است و آینده اقتصاد کشور مبهم است.