بین الملل تابناک: روز سه‌شنبه، سه کشور اروپایی عضو برجام پس از ارائه قطعنامه ضد ایرانی به شورای حکام، در بیانیه‌ای مشترک ادعاها علیه برنامه هسته‌ای ایران را تکرار کرده و بدون اشاره به بدعهدی خود در برجام مدعی شدند گام‌های ایران، خطر تضعیف نظام جهانی منع اشاعه را به همراه دارد.
در این بیانیه آمده است: «فرانسه، آلمان و انگلیس مایل هستند تا از گزارش اخیر رافائل گروسی، مدیر کل و معاونتش در خصوص مسائل فنی قدردانی کنند. ما از آژانس برای گزارش دهی‌های خود درباره تعهدات ایران تحت برنامه جامع اقدام مشترک، با وجود محدودیت‌هایی که برای راستی آزمایی و فعالیت‌های نظارتی‌اش در ایران ایجاد شده، قدردانی می‌کنیم.»
تروئیکای اروپایی در ادامه بیانیه خود نوشتند: «ما از ادامه پیشروی هسته‌ای که مدیر کل در این گزارش مستند کرده، عمیقا نگران هستیم. در نتیجه فعالیت‌های هسته‌ای ایران که برای سه سال است در تضاد با برجام بوده، هم اکنون بیش از هر زمان دیگری در گذشته پیشروی داشته است؛ بنابراین، این موضوع در حال تهدید امنیت بین‌المللی بوده و خطر تضعیف رژیم عدم اشاعه جهانی را به همراه دارد.»
در این بیانیه آمده است: «انباشته شدن هشدار آمیز مواد غنی سازی شده به خصوص اورانیوم بسیار غنی شده تا غنای ۶۰ درصد و اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد، دلیلی برای نگرانی زیاد است. این موضوع زمان گریزی که ایران برای نخستین سلاح هسته‌ای نیاز دارد را کاهش داده و عدم اعتماد درباره مقاصد ایران را تشدید می‌بخشد. بخشی از این ذخایر به اهداف غنی شده و تحت تابش قرار گرفته تبدیل شده که این موضوع، بازگشت به برجام را پیچیده‌تر کرده است. هیچ یک از این فعالیت‌ها، توجیه غیرنظامی معتبری در ایران ندارد.»
در این بیانیه ادعا شده است: «پیشروی‌های هسته‌ای ایران نه تنها خطرناک و غیرقانونی بوده، بلکه این فعالیت‌ها خطر از هم پاشیدن توافقی را به همراه دارند که ما با یکدیگر با دقت برای احیای برجام تنظیم کردیم. ادامه تحقیق و توسعه و استفاده گسترده از سانتریفیوژهای پیشرفته به طور مداوم، قابلیت‌های غنی سازی ایران را بهبود می‌بخشد. ایران در حال حاضر با بیش از دو هزار سانتریفیوژ قدرتمند پیشرفته غنی سازی می‌کند که چند بار سریع تر از مدلی که تحت برجام مجاز بوده، می‌توان غنی سازی کند. هر اندازه ایران به پیشبرد و انباشت دانش با پیامدهای غیرقابل بازگشت بپردازد، بازگشت به برجام مشکل‌تر خواهد شد».
در بیانیه تروئیکای اروپایی آمده است: «این موضوع برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه در خصوص تولید اورانیوم فلزی نیز صحت دارد که گامی کلیدی در توسعه یک سلاح هسته‌ای است؛ بنابراین، عدم ازسرگیری چنین فعالیتی یا شروع هر گونه کار بیشتری ضروی است. این موضوع به خصوص درباره تبدیل هگزا فلوراید اورانیوم به تترا فلوراید اورانیوم (UF۶ to UF۴) است که هیچ توجیه معتبر غیرنظامی در ایران ندارد. پیشروی در این زمینه بسیار سریع تعادل معامله‌ای که ما در وین نهایی کردیم را به هم می‌ریزد.»
سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس در این بیانیه نوشتند: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک سال و نیم است که دسترسی حیاتی به اطلاعات مربوط به سانتریفیوژها و قطعات آن نداشته که این عدم دسترسی از زمان توقف اجرای اقدامات بازرسی مربتط با برجام و تعلیق اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران ایجاد شده است؛ بدان معنا که نه آژانس و نه جامعه بین‌الملل می‌داند که ایران چه تعداد سانتریفیوژ در فهرست موجودی خود دارد و چه تعدادی ساخته و کجا ممکن است که جانمایی شوند. آژانس بسیار شفاف ساخته که فعالیت‌های نظارتی و راستی‌آزمایی‌اش در خصوص برجام در پی تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهداتش، به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است. این موضوع تردید‌ها در این باره را افزایش داد که آیا آژانس در آینده قادر خواهد بود به بازیابی ادامه اطلاعات بپردازد؟!»
در این بیانیه آمده است: «در خصوص راستی آزمایی، ما یادآوری می‌کنیم که دوباره در گزارش این دوره، ایران کد اصلاحی ۳.۱ موافقتنامه پادمانی را اجرا نکرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شفاف ساخته که کد اصلاحی ۳.۱ ضرورت قانونی توافق پادمان‌های ایران بوده و ایران نمی‌تواند یکجانبه به اصلاح یا خروج از آن بپردازد. ما قویا از ایران می‌خواهیم به تعهدات قانونی خود و اجرای این کد بازگردد.»
در این بیانیه افزوده شده است: «سه کشور اروپایی، اتحادیه اروپا و سه کشور دیگر از آوریل ۲۰۲۱ درگیر مذاکرات فشرده با ایران با هدف احیای برجام بوده است. تروئیکای اروپایی زمانی که سه ماه پیش وین را ترک کردند، از هیچ تلاشی فروگذار نکردند و ما یک توافق قابل اجرا روی میز داشتیم که به بازگشت ایران به پایبندی به تعهدات خود در برجام و آمریکا به توافق منتهی می‌شود. ما متاسفیم که ایران از فرصت دیپلماتیک برای انعقاد توافق استفاده نکرده است.»
در بیانیه تروئیکای اروپایی آمده است: «ما همواره شفاف ساخته‌ایم که اولویت ما احیای برجام بوده است. به طور مشابه ما شفاف ساخته‌ایم به دلیل ادامه ایران در پیشروی قابلیت‌های هسته‌ای، تضعیف مزایای عدم اشاعه توافق و در نتیجه امکان دستیابی به توافق، این توافق نمی‌تواند تا ابد روی میز بماند.»
پیش از این اتحادیه اروپا عصر سه‌شنبه به وقت محلی در بیانیه‌ای در شورای حکام آژانس بین المللی اتمی، بر تعهد خود به اجرای کامل و مؤثر برجام و حمایت مستمر از آن تاکید کرد.
در این بیانیه آمده است: «اتحادیه اروپا بر تعهد راسخ و حمایت مستمر خود از اجرای کامل و موثر برجام تاکید می‌کند و مصمم است به همکاری با جامعه بین المللی برای حفظ این توافقنامه ـ که حائز اهمیتی راهبری برای معماری جهانی نظام منع اشاعه هسته‌ای است ـ ادامه دهد. اتحادیه اروپا از همه کشورها می‌خواهد، از اجرای این توافقنامه منطبق با قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) حمایت کنند.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «اتحادیه اروپا از تلاش‌های دیپلماتیک فشرده در کمیسیون مشترک برجام و تماس‌های نماینده عالی اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ‌کننده برجام با همه شرکای مربوطه برای بازگشت ایالات متحده به برجام و ازسرگیری اجرای کامل همه تعهدات برجام توسط ایالات متحده و ایران حمایت می‌کند. اجرای کامل و راستی‌آزمایی شده تعهدات هسته‌ای ایران جامعه بین‌المللی را قادر خواهد ساخت، تضمین‌های لازم را دریافت کند.»
در بند دیگر این بیانیه تصریح شده است: «اتحادیه اروپا به مسائل مرتبط با خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها توسط این کشور اذعان دارد. در کنار اجرای کامل و راستی‌آزمایی شده تعهدات مرتبط هسته‌ای توسط ایران، لغو تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای، جزو اجزای ضروری توافق است. اتحادیه اروپا کامل به تعهدات خود از جمله لغو تحریم‌ها بر اساس برجام پایبند بوده است.»
نماینده اتحادیه اروپا در بند دیگر این بیانیه، بدون در نظر گرفتن عدول آمریکا و کشورهای اروپایی از تعهداتشان در برجام از اقدامات جبرانی ایران ذیل این توافق ابراز نگرانی کرده است.
در این بند آمده است: «اتحادیه اروپا عمیقاً نگران است که ایران همزمان با مذاکراه برای بازگشت به اجرای کامل برجام مجموعه‌ای از اقدامات مغایر با برجام روی آورده است که دربردارنده پیامدهای شدید و در برخی موارد برگشت‌ناپذیر اشاعه‌ای هستند. این اقدامات که چنین بازگشتی را دشوار می‌کنند عبارتند از؛
*ادامه انباشت اورانیوم غنی‌شده که از لحاظ کمیت و سطح غنی‌سازی بسیار فراتر از محدوده‌های مشخص در برجام هستند، از جمله انباشت مقادیر هشداردهنده‌ای از مواد هسته‌ای با غنای ۲۰ درصد و همچنین ۶۰ درصد که موجب نگرانی‌های اشاعه‌ای ویژه‌ای است؛
* ادامه نصب، آزمایش و انباشت اورانیوم با IR-1 و سانتریفیوژهای پیشرفته؛
* توسعه لوله‌های روتور و بیلوهای سانتریفیوژها در حالی که آژانس از دسترسی کامل برای نظارت و راستی‌آزمایی برخوردار نیست.
* تولید و تابش اهداف اورانیوم غنی‌شده با درصد غنای بالا و پایین.
در ادامه بیانیه تصریح شده است: «ما نگرانی شدید خودمان را از اقدامات قابل توجه انجام‌شده روی فلز اورانیوم از جمله اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۲۰ درصد و دانش‌های بازگشت‌ناپذیر همراه آن را خاطرنشان می‌کنیم؛ بنابراین، از ایران می‌خواهیم که کار دیگری در رابطه با تبدیل UF6 به UF4 برای تولید فلز اورانیوم آغاز نکند و کار تولید فلز اورانیوم را از سر نگیرد.»
اتحادیه اروپا در بند بعدی تصریح کرد: «عمیقاً نگران هستیم از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، در نتیجه تصمیم ایران برای توقف اجرای اقدامات شفافیت‌ساز پیش بینی‌شده در برجام، از جمله پروتکل الحاقی فعالیت های راستی‌آزمایی و نظارتی آژانس به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. آژانس از بخش مهمی از اطلاعات خود در مورد فعالیت‌های ایران در زمینه چرخه کامل سوخت هسته‌ای محروم شده است. تصمیم ایران، به شدت توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برای راستی‌آزمایی اینکه مواد و فعالیت‌های هسته‌ای در ایران صرفاً برای مصارف صلح‌آمیز هستند محدود کرده است. ما از ایران می‌خواهیم تمام اقدامات شفافیت‌ساز را اجرا کند تا آژانس بتواند فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی مرتبط با برجام را از سر بگیرد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «ما قویاً از ایران می‌خواهیم از انجام هر گونه اقدام تنش‌زای بیشتر خودداری کند، تمامی فعالیت‌های مغایر با برجام را به عقب برگرداند و بدون تأخیر بیشتر به اجرای کامل این توافق از جمله تمامی اقدامات شفافیت‌ساز برگردد. این مساله، در کنار اجرای کامل CSA از جمله کد اصلاحی ۳.۱ برای کمک به ایجاد اعتماد بین‌المللی به ماهیت کاملا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ضروری و همکاری کامل و بموقع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کاملاً حیاتی است.»
اتحادیه اروپا تأکید کرده است: «حفظ توانمندی فنی آژانس برای احیا و حفظ پیوستگی دانش این سازمان جهت انجام راستی‌آزمایی و نظارت بر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران در آینده ضروری است. ما به این برداشت آژانس توجه داریم که تمامی داده‌های نظارتی و پایشی ذخیره می‌شوند و قرار است در صورت بازگشت ایران به اجرای تعهدات هسته‌ایش ذیل برجام در دسترس آژانس قرار بگیرند. ما از ایران می‌خواهیم از اجرای کامل ساز و کارهای نظارتی مورد توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطمینان حاصل کند.»
اتحادیه اروپا در بند پایانی بیانیه از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تقدیر و تأکید کرده از فعالیت‌های نظارتی این نهاد بین‌المللی در ایران حمایت می‌کند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هفته پیش با انتشار گزارشی یکسویه و تحریک آمیز ادعا کرد که ایران در ارائه پاسخ‌های «معتبر فنی» به سوال‌های این سازمان درباره پیدا شدن مواد هسته‌ای در سه مکان اعلام نشده، ناکام بوده و به این ترتیب مسائل پادمانی که قرار بود در هماهنگی با توافق اسفند ماه گذشته میان ایران و آژانس حل و فصل شود، باقی مانده است.
جمهوری اسلامی ایران اقدام واشنگتن و سه کشور اروپایی را بر خلاف رویه دیپلماسی، شتاب‌زده و غیرسازنده دانسته که موجب سخت‌تر و پیچیده‌تر شدن روند مذاکرات وین خواهد شد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در گفت وگوی جمعه گذشته با جوسپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داد که هرگونه اقدام سیاسی در آژانس، با واکنش متناسب، موثر و فوری جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهد شد.
نظر شما