ادعایی با ردپای رژیم صهیونیستی
نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که یکی از موضوعات در دستور کار آن ایران است، ظهرروز دوشنبه (به وقت تهران) در وین، مقر این نهاد آغاز شد. نشست فصلی شورای حکام آژانس چند روز ادامه خواهد داشت و به صورت معمول دو موضوع پادمانی مربوط به ایران و گزارش اجرای برجام که به صورت فصلی ارائه میشود، در دستور کار آن است. پیشتر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی مدعی شد که «ایران به شکل قابل اعتماد به سؤالات طولانیمدت دیدهبان هستهای سازمان ملل درباره منشأ ذرات اورانیوم یافت شده در سه سایت اعلامنشده، پاسخ نداده است».اما عجیبتر از این گزارش واهی، سفر گروسی به فلسطین اشغالی پیش از نشست شورای حکام بود. سفری که اصل بیطرفی آژانس را نقض میکرد. سفری که مورد انتقاد ایران قرار گرفت و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به آن نوشت: «کسی نمیتواند در قبال برنامه مخفی تسلیحات اتمی رژیم اسراییل سکوت پیشه کرده و سپس ادعای بیطرفی کند.»
رافائل گروسی در این نشست درباره گزارش خود به شورای حکام درباره فعالیتهای آژانس برای «راستیآزمایی و نظارت» بر برنامه هستهای ایران با توجه به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل صحبت کرد. گروسی در این نشست مدعی شد که ایران به آژانس درباره «سه مکان اعلام نشده» خود توضیح نداده است. او ادعا کرد: «تا ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، آژانس اجرای تعهدات هستهای ایران تحت برجام را راستیآزمایی و نظارت کرد. با این حال از آن تاریخ، این فعالیتها بهطور جدی تحت تاثیر تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات هستهای برجامی خود، از جمله پروتکل الحاقی قرار گرفته است».
این اولین بار نیست که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهرغم همکاریهای همهجانبه ایران و بازرسیهای همهجانبه این نهاد از برنامه هستهای صلحآمیز ایران، ادعاهایی علیه این برنامه مطرح کرده است.
پیش از آغاز نشست شورای حکام، «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین درباره دستور جلسه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته بود: «انتظار میرود این نشست با تنش همراه باشد. علاوه بر تعدادی از جنبههای عمومی کار آژانس، شورای حکام موضوعات مربوط به ایران، اوکراین و AUKUS (توافق زیردریایی هستهای سه جانبه استرالیا، انگلیس و آمریکا) را مورد بحث قرار خواهد داد.»
امیرعبداللهیان: توافق در دسترس است
برهمین اساس، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ۱۶خرداد ماه و در آستانه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در توئیتی به گفتوگوی تلفنی اخیرش با جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اشاره کرد و نوشت: با جوزپ بورل در مورد مذاکره برای لغو تحریمها و چگونگی ادامه آن رایزنی کردیم. وی تصریح کرد: اگر بانیان قطعنامه ضد ایرانی در آژانس بینالمللی انرژی اتمی روش تهدید را دنبال کنند، مسوول همه عواقب آن هستند. وزیر خارجه اعلام کرد: ما از توافق خوب، قوی و پایدار استقبال میکنیم. توافق در دسترس است، اگر آمریکا و سه کشور اروپایی واقعبین باشند.
همچنین روز گذشته سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در گفتوگویی تلویزیونی درباره نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و احتمال صدور قطعنامه علیه ایران در این نشست خاطرنشان کرد: پیشداوری نمیکنیم، ولی متناسب با اقدامی که بیفتد پاسخهای خود را خواهیم داد. خطیبزاده یادآور شد: متاسفانه مدیرکل آژانس گزارشی را به صورت شتابزده ارائه کرده که پیش از اینکه منتشر کند در پارلمان اروپا همین موارد را قبلا یک بار دیگر گفته بود و همان موقع نیز جمهوری اسلامی ایران موضعی گرفت و اعلام کرد که با توجه به اینکه هنوز دور سوم رایزنیها انجام نشده، جمعبندی مدیرکل در پارلمان اروپا حاکی از این است که انگار از قبل تصمیمی گرفته شده که گزارش جهتگیری خاصی را داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: گفته شده این گزارش دقیق نیست و صریح و روشن گفتیم که این گزارش به تمامی اقدامات و پاسخهایی که ایران با دقت و به صورت فنی ارائه کرده است، بی اعتناست و دقیق نیست. این گزارش علاوه بر اینکه دقیق نیست و بیاعتنا به اقدامات ایران است، سعی میکند یک روایت شاذ و بعیدی را در خصوص برنامههای ما جا بیندازد که بیشترشان براساس موارد ادعایی است که معلوم است رد پای رژیم جعلی صهیونیستی در آن وجود دارد.
خطیبزاده: امیدواریم اروپا و آمریکا از مسیر اشتباه خود عقبنشینی کنند
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره عواقب تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز بیان کرد: ما در بعد فنی به عنوان یکی از اعضای اولیه امضا کننده «ان.پی.تی» تا به امروز سعی کردیم در چارچوب پادمان دسترسیهای مناسب را بدهیم. همکاریهایی را فراتر از پادمان داشتیم و براساس فهم متقابل و براساس بیانیههای مشترکی که بین دوطرف امضا شده است. همچنین در حوزه گفتوگوها در وین مسیرهای متفاوتی را طی کردیم. وی گفت: اجازه دهید منتظر نتیجه شورای حکام طی چند روز آینده باشیم. احتمالا سهشنبه یا چهارشنبه موضوع ایران بحث خواهد شد و بعد متناسب با آن پاسخ را خواهیم داد. خطیب زاده این را هم خاطرنشان کرد که امیدواریم با توجه به آنچه گفته شده سه کشور اروپایی و آمریکا از مسیر اشتباهی که در این خصوص آغاز کردند، عقبنشینی کنند و الا قطعا هم چین و هم روسیه و هم آنچه ایران گفته مبنی بر مخالفت است و اگر موضوع به رایگیری گذاشته شود، رای منفی این دو کشور و احتمالا کشورهای دیگر به چه سمتی کل این موضوع را خواهد برد. آنچه مهم است این است که اصل این ماجرا که مردود هم هست، اثرات وضعی بر همکاریهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بعد از بیانیه مشترک پنجم مارس آغاز شده، خواهد داشت و همچنین بر روند مذاکرات وین که تاثیر و تاثر متقابلی از هم دارد، اثر خواهد گذاشت. ما پیشداوری نمیکنیم، ولی قطعا متناسب با اتفاقی که بیفتد پاسخهای خود را خواهیم داد.
حال در این ماجراجویی جدید، شاهد یک نوع هماهنگی بیسابقه بین گزارشهای گروسی با خواستههای اعلامی رژیم صهیونیستی هستیم که موجب حیرت ناظران در این همه بی پروایی در عملکرد مدیرکل آژانس شده است. زیرا تا پیش از این آقایان البرادعی و آمانو، مدیران پیشین آژانس بر حسب ظاهر هم که شده مبادی آداب بیطرفی در مقام مدیرکلی آژانس بودند، اما گروسی ظاهرا بدون نگرانی از تبعات کنار گذاشتن رویههای شناخته شده و انتظارات مصرح در اساسنامه آژانس، هیچ ابایی از بیاعتبار کردن مقام مدیرکل آژانس ندارد، اما پاسخ ایران روشن است. اگر قطعنامه ای صادر نشود همانگونه که امیرعبداللهیان گفته است راه برای رسیدن به یک توافق خوب باز است، اما اگر سه کشور اروپایی راه در پیش گرفته را به انتها برسانند قطعا مسیر دیپلماسی و همکاری برای حل دغدغههای طرف مقابل بسته خواهد شد.