بازار؛ گروه بین الملل: قرار است دوشنبه هفته آینده ۱۶ خرداد ماه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برگزار شود. در آستانه این نشست شاهد هیاهویی از سوی رژیم صهیونیستی در انتشار برخی اسناد ادعایی درباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران بودیم و در همین خصوص نیز خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۱۱ خرداد ماه از قطعنامه پیشنهادی آمریکا به همراه سه عضو اروپایی برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) به شورای حکام آژانس خبر داد.
براساس گزارش رویترز، آمریکا و سه کشور اروپایی پیش نویس قطعنامه پیشنهادی مشترک خود به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ارائه داده و عنوان کردهاند که حل نشدن موضوعات مرتبط با مواد اورانیوم پیدا شده در سایتهای اعلام نشده، به شدت مایه نگرانی است.
این چهار کشور همچنین گفتهاند که «به دلیل همکاری ناکافی ایران» اختلافات و مسائل پادمانی همچنان حل نشده و از ایران خواستهاند که «فوراً پیشنهاد آژانس برای تعامل بیشتر برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده را بپذیرد».
روز دوشنبه نهم خرداد ماه دو گزارش رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی باز هم به رسانهها درز کرد. مدیرکل آژانس در این گزارش اعلام کرده که اورانیوم غنی شده ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده و همچنین مدعی شده که ایران در ارائه پاسخهای «معتبر فنی» به سؤالهای آژانس درباره پیدا شدن مواد هستهای در ایران طی سه سال گذشته ناکام بوده است.
پیش نویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با واکنش قاطع ایران روبرو شد و خطیبزاده نسبت به هرگونه اقدام غیرسازنده هشدار داد و امیرعبداللهیان هم مداخلات سیاسی در امور فنی آژانس را غیرسازنده خواند.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با «مارک فینو» سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه انجام داده است که در ادامه می آید.
«فینو» در حال حاضر مدیر بخش عدم اشاعه در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) است.
*رویترز گزارش داده که پیش نویس قطعنامه ای ضد ایرانی که حمیات اروپا و آمریکا را دارد به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ارسال شده است. به نظر شما چنین قطعنامه ای صادر خواهد شد؟
پس از آماده شدن پیش نویس قطعنامه ها، آنها معمولاً صادر می شوند اما لزوماً به این معنی نیست که آنها پذیرفته شده اند. آنها همچنین می توانند به عنوان ابزار فشار برای تسریع توافق در مذاکرات وین مورد استفاده قرار گیرند.
*برخی منابع خبری از جمله آکسیوس گزارش داده اند دولت بایدن به خاطر بسته نشدن مسیر گفتگو بعید است از این قطعنامه حمایت کند. ارزیابی شما چیست؟
اگر این موضوع تایید شود، تردیدهای دولت بایدن بین فشار خارجی و مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم با ایران را نشان می دهد که در گذشته موفقیت آمیزتر بوده است.
*پیش از نشست مهم شورای حکام، رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی سفری به اسرائیل داشت. متعاقب این سفر اسرائیل اعلام کرد در صورت شکست دیپلماسی با ایران و ناکامی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای توقف برنامه هستهای ایران، برای دفاع از خود اقدام خواهد کرد و تل آویو به اقدام در راستای توقف برنامه هستهای ایران پایبند است. ارزیابی شما از این سفر و این بیانیه اسرائیل چیست؟
این فرصت خوبی برای مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود تا در حضور رهبران و مردم اسرائیل که به چنین گفتمانی عادت ندارند، علناً از اهمیت NPT برای امنیت جهانی صحبت کند. در مقابل، نشان دهنده انزوای اسرائیل در بررسی رویکرد نظامی یکجانبه علیه برنامه هسته ای ایران بود.
*با توجه به شرایط کنونی برخی کارشناسان معتقد هستند بهترین راه برون رفت از شرایط کنونی توافق موقت است. ارزیابی شما چیست؟
برجام، از برخی جنبهها، در حال حاضر موقت است و بندهای غروب آن مدت محدودی دارد. اما همچنین یک بسته متعادل از امتیازات و منافع متقابل برای ایران و 1+5 است. اگر راه حل موقت جدیدی اتخاذ شود، منجر به کاهش منافع برای همه طرف ها خواهد شد (کاهش محدود تحریم ها در مقابل محدودیت های محدود برنامه هسته ای ایران).
یک توافق جامع همچنین میتواند شامل ضربالاجلهای جدید یا بندهای غروب آفتاب باشد که اکنون تصویب میشوند یا بعداً مورد بحث قرار میگیرند.
*هر چه به زمان انتخابات میان دوره ای کنگره نزدیک می شویم، علاقه آمریکا برای توافق هسته ای با ایران کم می شود. چرا که حتی با یک توافق مناسب، بایدن نخواهد توانست در داخل مخالفان را عدم واگذاری امتیاز به ایران مجاب کند. نظر شما در این خصوص چیست؟
این متأسفانه درست است و باید زودتر توسط دولت بایدن درک می شد که فرصت مهمی را برای احیای برجام بلافاصله پس از انتخابات ریاست جمهوری از دست داد. از این رو ضروری است که برجام بدون تاخیر بیشتر احیا شود.