مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر‌خلاف توافق ۳ ماه قبل در تهران، یک گزارش منفی در مورد ایران منتشر کرد؛ سندی که ایران آن را «غیرمنصفانه» خوانده و گفته که «منعکس‌کننده همکاری‌های گسترده ایران با آژانس نیست». در واشنگتن، فشار‌ها برای اعلام مرگ مذاکرات تشدید شده، ولی در تهران، سخنگوی وزارت خارجه از ارائه پیشنهاد‌های پاسخ داده نشده به امریکا خبر می‌دهد؛ پیشنهاد‌هایی که روس‌ها در اظهارنظرهای‌شان، وجود آن را قبول کرده و اروپاییان هم با سکوت‌شان، مهر تأیید رویش زده‌اند، اما روند‌های سیاسی در واشنگتن قصد دارد سمت و سویی خاص را طی کند.
گروسی در آخرین سفر خود به تهران که اواسط اسفند ۱۴۰۰ انجام شد، با ایران درباره رفع ابهام‌های موجود از جمله در مورد مراکز از پیش اعلام نشده طی یک برنامه سه ماهه به توافق رسید. او حالا به فاصله سه ماه بعد، یک گزارش منفی درباره ایران منتشر کرده که تهران آن را «غیرمنصفانه» توصیف کرده است. نماینده ایران در وین گفته که این گزارش منعکس‌کننده همکاری‌های گسترده ایران با آژانس نیست: «این گزارش با کنار گذاشتن استدلالات ایران و نامعتبر خواندن غیرمنصفانه آنها، همچنان بر مفروضات از پیش تعیین شده آژانس تکیه کرده و جمع‌بندی یک‌طرفه خود را ارائه می‌دهد.»گزارش آژانس دو نکته برجسته دارد که یک نکته آن، به احتمال قریب به یقین، منعکس‌کننده واقعیت برنامه هسته‌ای ایران است؛ اینکه ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ایران با رشد تقریبی ۹/۹ کیلوگرم به میزان ۱/۴۳ کیلوگرم رسیده و همچنین اینکه کل میزان ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده ایران، با عبوراز مرز ۳ هزار و ۸۰۹ کیلوگرم، به حدود ۱۸ برابر سقف مجاز تعیین شده در برجام، یعنی ۲۰۲ کیلوگرم رسیده است.
در حالی که ایران بعد از خروج امریکا از برجام، روند گام به گام تعدیل تعهدات برجامی را شروع کرده که افزایش سقف اورانیوم ۲۰ و ۶۰ درصدی هم در این چارچوب است، آژانس همچنین در گزارشی جداگانه ادعا کرده که سؤال‌های پیشین از جمهوری اسلامی درباره منشأ ذرات اورانیوم پیدا شده در سه سایت هسته‌ای اعلام نشده در مریوان، ورامین و تورقوزآباد همچنان پابرجاست. آژانس گفته که ایران از «عمل خرابکارانه یک شخص ثالث» به عنوان منشأ ذرات اورانیوم پیدا شده در این سه سایت هسته‌ای یاد می‌کند، بدون اینکه هیچ سند و مدرکی در این زمینه ارائه دهد. این، حساس‌ترین و برجسته‌ترین بخش گزارش رافائل گروسی است که می‌تواند روند مذاکرات متوقف شده ایران با ۱+۴ را که از اواسط اسفند متوقف شده، دچار اخلال کند. بر اساس گزارش خبرنگار «جوان»، دیروز سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه به گزارش گروسی واکنش نشان داد و گفت: «این گزارش بازتاب‌دهنده واقعیت گفتگو‌های ایران و آژانس نیست.» به گفته خطیب‌زاده، بعد از توافقی که بین ایران و آژانس در تهران (اسفند ۱۴۰۰) انجام شد، ایران به صورت مکتوب پاسخ‌هایی را به آژانس ارائه کرده و چند دور مفصل نشست حضوری انجام شده که پاسخ‌های فنی و ارائه مستندات از سوی ایران صورت بگیرد. خطیب‌زاده گفته است: «بیم این می‌رود که فشار صهیونیست‌ها و برخی طرف‌ها باعث شود مسیر گزارش از فضای فنی به سیاسی برود و امیدواریم این مسیر اصلاح شود.»
محمدرضا غائبی، سرپرست نمایندگی ایران در وین هم گفته است: «گزارش مدیرکل آژانس منعکس‌کننده همکاری‌های گسترده ایران با آژانس نیست.» او می‌گوید: «ایران به‌رغم اینکه از همان ابتدا معتقد بود طرح ادعا‌های مطروحه علیه آن بر اساس اطلاعات ساختگی است که از سوی رژیم صهیونیستی و کشور‌های معاند در اختیار آژانس قرار گرفته است، برای نشان دادن حسن نیت خود و رد ادعاها و اتهامات مطرح شده از طریق اعلام آمادگی برای تعامل مستدل و فنی با آژانس تلاش کرد تا ضمن توافق با آژانس برای وارد شدن به یک روند مذاکراتی، با هدف حل و فصل نهایی این ادعاها، با شرکت در سه نشست فنی تفصیلی جداگانه با مسئولان ذی‌ربط آژانس طی دو ماه گذشته، توضیحات و مستندات فنی لازم را در خصوص ادعا‌های مطروحه در اختیار آژانس قرار دهد.»
آژانس قطعنامه می‌دهد؟
گزارش آژانس همزمان شده با فضای منفی که طی هفته‌های اخیر در رابطه با چشم‌انداز مذاکرات برای احیای برجام از واشنگتن پمپاژ می‌شود، به طوری که برخی، احتمال صدور قطعنامه شورای حکام در مورد ایران را هم منتفی نمی‌دانند. بلافاصله بعد از ارائه گزارش آژانس، خبرگزاری رویترز و برخی دیگر از رسانه‌های غربی آن را منتشر و از زاویه نزدیک شدن برنامه هسته‌ای ایران به درجه تسلیحاتی تحلیل و تفسیر کردند. وال استریت ژورنال نوشت که ایران میزان اورانیوم لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای دارد و رویترز هم نوشت که دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل از پیشرفت اندک در بن‌بست با ایران خبر می‌دهد. «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در وین، از درز مجدد گزارش آژانس اتمی درباره ایران به رسانه‌ها انتقاد کرده و آن را موجب گمانه‌زنی‌های غیرضروری پیش از نشست شورای حکام دانست؛ چیزی که حدس و گمان‌ها را درباره تلاش برای تشدید فشار‌ها بر ایران بیشتر کرده است. اولیانوف گفته است: «می‌توان انتظار گمانه‌زنی‌های زیادی را در روز‌های آینده و بحث‌های داغ در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشت.»
مرگ مذاکرات را اعلام کنید!
حدس و گمان‌ها درباره تشدید فشار‌ها بر ایران در حالی بیشتر شده که «رابرت مالی» نماینده ویژه امریکا در امور ایران هم در جلسه هفته قبل کمیته امور خارجی سنا شانس رسیدن به توافق را پایین خوانده بود. رابرت مالی گفته که چشم‌انداز رسیدن به یک توافق با ایران «در بهترین حالت نیز بسیار ضعیف است» و تأکید کرده که «اگر ایران چنین راهی را انتخاب کند، ما کاملاً آماده روبه‌رو شدن با این واقعیت و تداوم و تشدید تحریم‌های‌مان هستیم و این بار اروپا نیز قاطعانه در کنار ماست.»روایت‌ها در تهران و مسکو در این باره متفاوت است. میخائیل اولیانوف گفته که طبق گزارش رسانه‌های جمعی، ایران در سفر اخیر هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا (انریکه مورا) به تهران درجه خاصی از انعطاف را نشان داد و اکنون منتظر پاسخ طرف امریکایی است. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه هم روز سه شنبه به خبرنگاران گفت که ایران در مسیر رفت و برگشت پیام‌ها با امریکا ابتکارات خود را ارائه کرده، ولی تأکید کرد: «متأسفانه امریکا پاسخ‌های مورد انتظار را نداده است.»او گفت: «رفت و برگشت‌هایی بوده و امریکا پاسخ‌های مورد انتظار را نداده است. اگر امریکا از تذبذب در رفتار فاصله بگیرد و تصمیم سیاسی را بگیرد و اعلام کند بن‌بستی نیست، می‌توان درصد باقیمانده از توافق را نهایی کرد.» خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: الان مکث در گفتگو‌ها به دلیل بی پاسخ گذاشتن ابتکاراتی است که ایران و اروپا دادند و باید ببینیم چه زمانی امریکا می‌خواهد تصمیم خود را اعلام کند. سخنگوی وزارت خارجه همچنین در واکنش غیرمستقیم به صحبت‌های رابرت مالی، این اظهارات را برای مصرف داخلی مقابل فشار‌هایی دانست که برای به شکست کشاندن مذاکرات انجام می‌شود: «اظهاراتی که برخی مقامات امریکایی با طراحی یا پاسخ به داخل خود مطرح می‌کنند ملاک ما برای اظهارنظر نیست. در حوزه مذاکرات وین کنش ما کاملاً روشن است و واکنشی به اظهاراتی که با مصارف داخلی بیان می‌شود نداریم.»در تازه‌ترین اظهارنظر از این دست، «برایان هوک» نماینده ویژه امریکا در امور ایران در دوره ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» در گفت‌وگوی اختصاصی با ایندیپندنت عربی از بایدن خواست که مرگ مذاکرات با ایران را اعلام کند: «اعلام مرگ مذاکرات هسته‌ای و اتخاذ یک سیاست خارجی، بازدارندگی، فشار اقتصادی و انزوای دیپلماتیک را بازمی‌گرداند و ما را در کنار دوستان‌ما‌ن در منطقه، به ویژه عربستان سعودی، امارات، اسرائیل، بحرین و هر کشور دیگری که مستقیماً مورد هدف تجاوز ایران قرار می‌گیرد، قرار می‌دهد.»
نمای نزدیک ادعای بنت علیه ایران
نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با انتشار پیامی، مدعی انتشار اسنادی شد که نشان می‌دهد ایران برخی اسناد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را سرقت کرده است. بنت در یک پیام توئیتری لینک اسنادی را منتشر کرده که ادعا می‌کند در آن اسناد مسروقه ایران وجود دارد. چند روز قبل هم وال‌استریت‌ژورنال از دستیابی مقام‌های جمهوری اسلامی به اسناد محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داده بود که بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ ایران به آنها دست یافته سپس این اسناد را در اختیار مقام‌های ارشد سیاسی و نظامی ایران قرار داده تا برای «سناریوسازی» و آن چیزی استفاده کند که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی آن را «سرپوش گذاشتن بر فعالیت‌های مشکوک به ساخت تسلیحات اتمی» نامیده است. ادعای بنت با انتشار گزارش منفی آژانس همزمان شده است!
منبع: روزنامه جوان