گروه سیاست نامه‌نیوز: وضعیت مذاکرات به هیچ وجه روشن نیست و ناامیدی در رسیدن به نتیجه میان نخبگان سیاسی مشاهده می‌شود. گرچه مقامات ایران سعی می‌کنند هنوز همه‌چیز را تمام شده ندانند اما مقامات غربی مواضعی دیگر دارند. اما اگر توافق حاصل نشود، چه خواهد شد؟

سید جلال ساداتیان، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «ایران در یک ماه اخیر فعالیت‌هایی داشت که چنین به نظر می‌رسد که قصد احیای برجام دارد و آقای امیرعبداللهیان هم گفت که نزدیک به توافق هستیم. دو ماه‌ونیم پیش کشورهای طرف برجام برای اخذ تصمیم سیاسی به پایخت‌هایشان برگشتند اما عملا نتوانستند به نتیجه برسند. گفته شد که تا 98درصد توافق حاصل شده و تنها دو درصد باقی مانده است و گویا آن دو درصد هم خارج‌کردن سپاه از لیست تروریستی آمریکا بود. این موضوع به نوعی حیثیتی شد و ایران از آن کوتاه نیامد و دولت آمریکا هم به سرعت مصوبه سنا را گرفت که خارج‌کردن سپاه از لیست تروریستی ممنوع است. در این جا دو راه وجود داشت؛ یا آنکه کلا برجام رها شود یا آنکه ایران شرایط موجود را بپذیرد. از آن سو اسرائیلی‌ها تلاششان را افزایش دادند تا برجام احیا نشود. در این بین به تحریک آمریکا، یونان یک کشتی ایران را توقیف کرد و ایران هم متقابلا دو کشتی از آنها را توقیف کرد».

او ادامه داد: «وضعیت به نحوی پیش رفت که پیش‌بینی احیای برجام بسیار ضعیف شد به همین دلیل یک مقام از اتحادیه اروپا و امیر قطر به تهران آمدند و آقای رئیسی هم به عمان رفت تا در پی تمام رفت‌وآمدها تلاش‌هایی برای احیای برجام صورت بگیرد اما دیدیم که رابرت مالی، وزیر امور خارجه آمریکا به تازگی در گزارشی که به سنا ارائه داده، احیای برجام را دور از دسترس دانسته است».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «واقعیت این است که امیدی به احیای برجام وجود نداشت؛ مگر آنکه تلاش‌های پشت پرده مانند اقداماتی که عمان، قطر یا عراق انجام می‌دهند، باعث فتح بابی شود».

ساداتیان در پایان گفت: «به هر حال اگر در این مقطع توافق نشود و برجام احیا نشود، برجام برای همیشه تمام می‌شود و حالا این احتمال وجود دارد که دولت بایدن کاری که ترامپ نتوانست آن را انجام دهد را به وقوع بپیوندد؛ یعنی راضی‌کردن اروپایی‌ها به استفاده از مکانیزم ماشه و در آن صورت بازهم تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران فعال می‌شود. من نمی‌گویم قطعا این اتفاق می‌افتد اما ممکن است در شرایطی که برجام به طور کامل از دست برود، این شرایط رخ دهد؛ البته بستگی به روابط اروپا و آمریکا دارد که باتوجه به جنگ روسیه و اوکراین روابط آمریکا و اروپا نزدیک‌تر از گذشته شده است».