شفقنا- روزنامه اطلاعات در یادداشتی به عنوان « چه کسی مسئول است» به قلم امیر طوسی نژاد اینگونه آورده است:
وقوع بلایای طبیعی و بروز مخاطرات جانی و مالی ناشی از آن، امری طبیعی در سراسر دنیا محسوب میشود و ساکنان کشورهای مختلف بر اساس تدابیر اتخاذ شده، میزان خسارتها ی ناشی از این وقایع را به حداقل میرسانند.
به عنوان مثال در ژاپن که کشوری زلزلهخیز است، مجموعه حاکمیت و عوامل ذیربط در حوزههای مختلف توانستهاند با اجرای رعایت اصول مهندسی در ساخت و سازها، خسارات زمین لرزههای شدید را به حداقل برسانند تا جان انسانها قربانی سهلانگاری نشود.
ایران همانند ژاپن ،گسلهای زلزله فراوانی دارد با این تفاوت که نه فقط تدابیر ویژه برای ایمنی ساختمانها و حفظ جان مردم هنگام وقوع زلزله اندیشیده نشده است، بلکه در مواقع عادی که نه خبری از زلزله است و نه باد و توفان، ساختمانها به طور آنی! روی سر مردم خراب میشوند و ملتی را داغدار میکنند.
ساختمان متروپل آبادان نمونهای از هزاران ساختمان ناایمن و خطرآفرین در کشورمان بود که در یک چشم بر هم زدنی فروریخت و خانواده های زیادی را عزادار کرد.
پس از وقوع این حادثه دردناک همانند بسیاری از حوادث دیگر، دستگاه قضا به عنوان پرچمدار مجازات عاملان آن، وارد میدان شد و دستگیری در ردههای مختلف مدیریت شهری و پیمانکاران را آغاز کرد.
در این میان دادستانی کل کشور که در قانون از آن به عنوان مدعیالعموم هم یاد میشود، میدانداری برخورد قضایی با مسببان را برعهده گرفت و دستورات لازم را صادر کرد؛ فرامینی که اگر تا قبل از وقوع این حادثه با استعلام از آتشنشانی آبادان و مجموعه مدیریت شهری صادر میشد، امروز تمامی جانباختگان در کنار سایر اعضای خانوادهشان بودند و این همه مصیبت و گرفتاری دامان همه را نمیگرفت.
نکته قابل تأمل، نپذیرفتن وظیفه خطیر برخورد با مسببان اینگونه حوادث قبل از وقوع حادثه است؛ وظیفهای که دستگاه قضا بر اساس تفسیرش از قانون، بر عهده خود نمیداند و فقط مجازات مقصران پس از قربانیشدن انسانهای بیگناه را در دستور کار دارد.
حجت الاسلام و المسلمین منتظری که اکنون سکاندار دادستانی کل کشور است، در گفتگو با سیما، در پاسخ به این پرسش که آیا دادستانی به موضوع ساختمانهای ناایمن برای جلوگیری از تکرار حوادث مشابه متروپل ورود کرده است؟ گفت: دستگاه قضایی باید چه کار کند؟ ساختمانها را ایمنسازی یا تخلیه کند؟ دستگاه قضایی که این وظیفه را ندارد!
دادستان کل کشور در این گفتگو درباره چرایی عدم واکنش دستگاه قضا به گزارشهای سازمان آتشنشانی طی سالهای گذشته مبنی بر وجود ساختمانهای متعدد ناایمن در تهران، حرفی نزد اما از مجموع گفته های ایشان این گونه استنباط میشود که دادستانی به عنوان مدعی العموم و دستگاه قضا هیچ وظیفه و مسئولیتی در قبال رفع خطر از ساختمانهای ناایمنی نظیر متروپل که به گفته معاون اول رئیسجمهوری: «محصول فسادهای گسترده است» ندارد و صرف اعلام آتش نشانی اقدامی نمی شود.
ضمن احترام به دیدگاه جناب حجت الاسلام والمسلمین منتظری این پرسش مطرح است که افکار عمومی باید از چه دستگاه و ارگانی در کشور این موضوع را پیگیری کند؟ به راستی اگر رسیدگی به تخلفات و مفاسد در مدیریت شهری وظیفه دستگاه قضا نیست، پس کدامیک از قوای سهگانه و اجزای حاکمیت انجام این وظیفه خطیر را بر عهده دارد؟ مگر نه این که مدعیالعموم موظف به استیفای حق و حقوق مردم است، پس چرا قبل از فنا شدن حق اولیه همه انسان ها یعنی حیات ، اقدامی نمی شود؟ و …
اگرچه تاکنون از مالک و پیمانکار متروپل، که دیگر در قید حیات نیست به عنوان متهم اصلی این پرونده یاد شده است .لکن مدیرانی در حوزه مدیریت شهری آبادان باید پاسخگوی عدم نظارت صحیح و صدور پروانه ساخت برای این ساختمان ناایمن باشند. در این میان پرسش اصلی این است: با مجازات این افراد، چه تعداد از ساختمانهای ناایمن شهرهای مختلف کشور به ویژه تهران ایمن میشود؟ آیا زندانی شدن این افراد و محکومیت آنها به پرداخت دیه، از داغ جنایت متروپل بر دل خانوادهها میکاهد؟
ناگفته پیداست که در صورت ادامه این رویه و صرف مجازات مقصران حادثه و عدم رسیدگی به وضع ساختمانهای ناایمن، باید پیش و بیش از وقوع حوادث طبیعی نظیر زلزله، منتظر ریزش ناگهانی سازههای خطرآفرین و پیامدهای غمانگیز آن باشیم.
البته رفع این نگرانی مستلزم عزم جدی قانونگذار برای تدوین و تصویب قوانین بازدارنده هم است، موضوعی که تاکنون نه سخنی از آن به میان آمدهاست، نه عزمی برای آن وجود دارد و متأسفانه این در همچنان بر مجازات میچرخد و خبری از علاج واقعه قبل از وقوع نیست.
∎
نظر شما