بنا بر اظهار کارشناسان هواشناسی، گردوغبار موجود در هوای شهرهای مختلف به‌ویژه نواحی مرزی کشور نتیجه وزش باد شدید در بیابان‌های عراق است که
پس از مدتی وارد آسمان شهرهای مرزی و موجب آلودگی هوای این مناطق و دیگر شهرهای کشور شده است. طبق توصیه‌های کارشناسان حوزه بهداشت و سلامت تاکید می‌شود، گروه‌های حساس شامل سالمندان، کودکان زیر پنج سال، مادران باردار و افراد دارای سابقه بیماری قلبی و تنفسی در شهرستان که درگیر این پدیده هستند، در خانه بمانند و حتی سایر افراد نیز جز در موارد ضروری از منزل خارج نشوند. به گفته صادق ضیاییان، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سازمان هواشناسی، کانون داخلی خیزش جای مشخصی ندارد اما با توجه به پدیده خشکسالی، همه کشتزارهای دیمی که در آن کاشت انجام نشده و همه تالاب‌ها و مراتع خشک‌شده جزو کانون‌های داخلی حساب می‌شوند. اما برخی کارشناسان حوزه آلودگی هوا عدم مدیریت به‌موقع مسوولان در حل بحران ریزگردها و بی‌توجهی آن‌ها به هشدارها باعث این دانسته‌اند که ایران در چنین شرایط خطرناکی قرار بگیرد.
خبرها حاکی از تداوم آلودگی هوا تا پایان تابستان است، مسلما با شروع فصل زمستان نیز وارد بحران جدیدی به نام وارونگی هوا و بحران دیگری می‌شویم؛ بنابراین تنفس هر روز برای ایرانی‌ها سخت‌تر از دیروز می‌شود. مسوولان هم به بهانه کمبود بودجه دست روی دست گذاشته‌اند تا باد بوزد یا در خوشبینانه‌ترین حالت تعطیلی اعلام کنند. این در حالی است که به گفته پزشکان، تنفس در این هوای آلوده سرطان ریه را در میان گروه سنی مختلف افزایش می‌دهد.
بنابر آخرین گزارش بانک جهانی در سال۲۰۱۶ احتمال مرگ در بچه‌های با سن پایین‌تر از پنج سال در کشورهای کم‌درآمد به‌علت مواجهه با آلودگی هوا بیش از ۶۰برابر بیشتر از کشورهای پردرآمد است، تعداد مردمی که در جهان سالانه از آلودگی هوا می‌میرند بیش از چهار برابر تعداد مردمی است که از ایدز می‌میرند. درواقع مواجهه با آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ در جهان پس از خطرات متابولیک، رژیم غذایی نامناسب و دود سیگار است.
بودجه نیست!
محمد اصغری، کارشناس هواشناسی با اشاره به اینکه برای حل این بحران بودجه‌ای وجود ندارد، به «صبح‌نو» گفت: درحال‌حاضر تمامی مسوولان راهکار حل این بحران را می‌دانند اما بودجه کافی برای مقابله با آن وجود ندارد.
او اضافه کرد بنابر گزارش‌ها، طوفان گردوغبار تا روزهای آینده ادامه دارد اما براساس شواهد، بدترین روز آلودگی هوای تهران سه‌شنبه گذشته بود. با این شرایط خشکسالی تا پایان تابستان با طوفان گردوغبار روبه‌رو خواهیم بود؛ بنابراین امسال تعداد روزهای ناسالم بسیار بیشتر از روزهای پاک خواهد بود.
بودجه هست اما مدیریت نیست!
سمیه رفیعی، رییس فراکسیون محیط‌زیست مجلس با اشاره به وجود بودجه و بهانه‌جویی مسوولان به «صبح‌نو» گفت: متاسفانه امسال دولت ردیف مستقلی برای بحران گردوغبار در نظر نگرفته بود. در پی همین موضوع، فراکسیون در مجلس تذکر داد اما پاسخ روشنی دریافت نکردیم؛ البته دولت بودجه محدودی در ردیف استانی در نظر گرفته اما ردیف ملی ندارد. این در حالی است که از ابتدای سال جاری تاکنون بارها 16استان مختلف ازجمله تهران درگیر آلودگی هوا و طوفان گردوغبار شدند. درهرصورت به نظرم اینکه مسوولان در حوزه‌های متفاوت علی‌الخصوص بحران آلودگی هوا کمبود بودجه را بهانه عملکرد ضعیف‌شان می‌کنند، بسیار خسته‌کننده است. مگر با همان بودجه‌ای که داشتند، کدام بحران را ساماندهی کردند! بنابراین سخنان متولیان این امر دسته دوم است.
او اضافه کرد: دیروز گزارش نظارتی به همراه کارشناس‌های خبره محیط زیست تنظیم کرده بودیم و قرار بود در صحن مجلس دیروز بخوانیم اما وقت نشد. حال امیدوارم طی دو هفته آینده که به مجلس می‌رویم این نکات را بازگو کنم؛ چراکه به نظرم بهانه‌های مسوولان برای رفع مشکل آلودگی هوا، بهانه‌های کار نکردن است. رییس سازمان محیط‌زیست چون معاون رییس‌جمهور است، نمی‌توانیم در مجلس استیضاح کنیم اما دولت را می‌توانیم برای پاسخگوی به عدم تعیین ردیف ملی بودجه آلودگی هوا به صحن دعوت کنیم.
رییس فراکسیون محیط‌زیست مجلس با اشاره به اینکه درحال‌حاضر تنها راهکار دولت تعطیلی است،
بیان کرد: این روزها تنها راهکار دولت برای مهار آلودگی هوا تعطیلی مدارس است. این در حالی است که تنفس در این هوای آلوده برای مردم بسیار خطرناک است؛ البته در این خصوص هم زور محیط‌زیست نیست، بلکه زور علوم پزشکی است؛ بنابراین سازمان محیط‌زیست هیچ توانایی ندارد.
رفیعی در ادامه گفت: بارها درخصوص معضل آلودگی هوا می‌خواستیم به رییس‌جمهور و سران قوا نامه بنویسیم اما بعدها تصمیم گرفتیم از تریبون مجلس صحبت کنم تا مردم هم صدای من را بشنوند. این حق مردم است که بدانند در زمان بحران چه تدابیری باید بیندیشند؛ باید به مردم درباره منشأ آلودگی‌ها و راه‌های مواجهه با آن‌ها اطلاعات دقیق داده شود نه اینکه تابلوهای نمایش‌گر آلودگی هوا در بحرانی‌ترین مواقع در نقاطی از تهران خاموش باشند.
او ادامه داد: اصولا هر بحران محیط‌زیستی علی‌الخصوص پدیده گردوغبار یک‌شبه رخ نمی‌دهد، بلکه این پدیده طی سال‌های متوالی و مستمر اتفاق می‌افتد. اثرگذاری بر بحران محیط‌زیستی نیز همین‌گونه است؛ بنابراین برای حل معضلات محیط‌زیستی برای سال‌ها تلاش کرد؛ در نتیجه بحران این روزهای هوای ایران مجموعه‌ای از اقدامات مسوولان است. نکته حائز اهمیت قبول اشتباهات ازسوی مسوولان است. درحال‌حاضر 12 راهکار بلندمدت و میان‌مدت برای رفع آلودگی هوای تهران در نظر گرفتیم که برخلاف ادعای آقایان نیازی به بودجه هنگفت نیست. اما به تدابیر مدیریتی نیاز فراوان داریم؛ البته یکی از الزامات کنترل آلودگی هواست ولی با همین بودجه هم می‌توان کارها را پیش برد. چه بسا بودجه هم برای این موضوع اختصاص داده شده است اما عملکرد مناسبی متناسب با آن بودجه نداشتیم اما اگر امروز هم برای آن اقدام کنیم باز هم دیر است. چه بسا سال گذشته تمام این راهکارها همراه با هشدار به مسوولان ذی‌ربط ارائه کردیم. اگر همان دوران یکی از همین راهکارها انجام می‌شد امروزه ایران زیر گردوغبار دفن نمی‌شد. این در حالی است که پارسال بعد از تلاش‌های فراوان حتی مسوولی زحمت پاسخ به ما را به خود نداد.
گزارش «صبح نو» از وضعیت وخیم گرد وغبار و آلودگی هوا در کشور را بخوانید؛
تنفس خطرناک
دیروز بار دیگر نیمی از ایران زیر گردوغبار دفن شد. حجم متراکمی از ریزگرد در موج جدید طوفان غبار که از چند روز پیش آسمان استان‌های غربی را آجری کرده و دید افقی را به طرز کم‌سابقه‌ای کاهش داده بود، مدارس پایتخت و استان‌های عمدتا غربی کشور را به تعطیلی کشاند. درحالی شاخص ذرات PM10 در تهران به 493واحد و شرایط خطرناک رسید که براساس اعلام اداره کل هواشناسی استان تهران، خیزش گرد و خاک در تهران تا پنجشنبه ادامه دارد. شرایطی که در فصل بهار کم‌سابقه و شاید بی‌سابقه بوده است اما در همین فصل بهار، تهران برای چندمین بار اولین شهر آلوده جهان شناخته شده است؛ البته وضعیت دیگر استان‌ها هم بهتر از تهران نیست. سازمان هواشناسی نسبت‌به تداوم آلودگی هوا و گرد و خاک در ۱۶استان هشدار داد. اکنون استان‌های اردبیل، گیلان، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، همدان، مرکزی، اصفهان، بخشی از استان فارس، بوشهر تا استان هرمزگان، یزد، لرستان، کهگیلویه‌وبویراحمد تا استان تهران، همه درگیر خیزش شدید خاک شدند. سازمان هواشناسی، با صدور هشدار نارنجی‌رنگ از گردوخاک و وزش باد شدید و تداوم آلودگی هوا طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه (۴ و ۵خرداد)خبر داد. این شرایط جوی روز چهارشنبه در خوزستان، بوشهر، هرمزگان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، لرستان، مرکزی، همدان، تهران، البرز، قم، قزوین، اصفهان، سمنان و روز پنجشنبه در خراسان جنوبی، سیستان‌وبلوچستان، اصفهان، کرمان، ایلام، خوزستان، بوشهر، کرمانشاه، هرمزگان و کردستان است.
صاحب‌خبر -
∎
نظر شما