خبرگزاری آریا- «مصطفی الکاظمی» با اشاره به میانجیگری بغداد در روند گفت‌وگوی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران، از حصول تفاهم قریب‌الوقوع میان دو طرف خبر داد.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری آریا، «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق در گفت‌وگویی تفصیلی با روزنامه رسمی «الصباح» عراق، در خصوص موضوع میانجیگری بغداد میان ایران و عربستان سعودی و میزان پیشرفت آن اظهار نظر کرد.
وی در پاسخ به سوالی در این خصوص گفت: «از آنجا که ما روابط خوبی با هر دو طرف و نیز با طرف‌های مختلف منطقه‌ای و بین المللی داریم، توانستیم فضای گفت‌وگوی مثبتی را در خاک عراق ایجاد کنیم که بخش زیادی از آن علنی نشده است».
الکاظمی افزود: «برادران در پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی با مسئولیت بالایی به موضوع گفت‌وگو و مستلزمات شرایط کنونی منطقه می پردازند و ما اطمینان داریم که ان‌شاءالله به زودی تفاهم حاصل می‌شود. ضمن این‌که یک پیشرفت واقعی و گسترده در روابط بین همه کشورهای منطقه، به پشتوانه اعتقاد راسخ و حسن نیت مبنی بر این‌که، آینده منطقه در گرو شروع به نگریستن به آن به عنوان یک سیستم دارای تلاقی منافع و همگرا و نه متقاطع است.زیرا سیستم کنونی نمی‌تواند خود را وقف ساخت و ساز اقتصادی کند و بدون حل مشکلات و به صفر رساندن بحران های آن، خود را به توسعه جهانی برساند».
تاکنون پنج دور مذاکره میان ریاض و تهران برای حل‌وفصل اختلافات فیمابین و کاهش تنش در روابط دوجانبه برگزار شده است که آخرین آن، به اعلام رسانه‌ها، در روز پنجشنبه اول اردیبهشت ماه 1401 در بغداد بود که به اعلام وزیر خارجه عراق و سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران در فضایی بسیار مثبت برگزار شد.
وبگاه «روسیا الیوم» به نقل از یک منبع آگاه عراقی نوشته که «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق، معاون مشاور امنیت ملی ایران و رئیس دستگاه اطلاعات عربستان سعودی در دور پنجم این مذاکرات که چند ساعت طول کشید، حضور داشتند و تهران و ریاض درباره پایان مذاکرات امنیتی و انتقال به مذاکرات دیپلماتیک توافق کردند.
این منبع که خواست نامش فاش نشود، افزود که انتظار می‌رود دور ششم دیدار بین دو طرف ایرانی و سعودی در عراق برگزار شود و نشست اخیر نیز مثبت بود و درباره مجموعه‌ای از موارد مربوط به آرام‌سازی بین تهران و ریاض توافق شد.

احتمال بازگشت روابط سیاسی ایران و عربستان
هفته گذشته وزارت امور خارجه عراق با اشاره به اینکه «مصطفی الکاظمی» در دور تازه مذاکرات ایران – عربستان حضور داشته است اعلام کرد که احتمال می رود گفت و گوهای تهران – ریاض در بغداد زمینه را برای از سرگیری و بازگشت روابط دیپلماتیک دو کشور فراهم کند.
«احمد الصحاف»، سخنگوی وزارت امور خارجه عراق در گفت و گو با خبرگزاری رسمی این کشور (اینا) اظهار کرد که «در چارجوب سیاست عراق مبتنی بر اصل برقراری گفت‌وگوهای جمعی برای ایجاد اجماع و توازن در منطقه، بغداد میزبان پنجمین دور گفت‌وگوهای تهران و ریاض بود.»
الصحاف یادآور شد که مذاکرات دو کشور در فضایی آرام، مثبت و توام با تفاهم برگزار شد.
وی گفت که مذاکرات ایران و عربستان شامل چندین پرونده از جمله مسائل امنیتی بود و مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر در گفت و گوها حضور داشت.»
سخنگوی وزارت امور خارجه عراق ادامه داد که گفت‌وگوها همچنان ادامه دارد و در مسیر دستیابی به توافق های مهم و اساسی حرکت می‌کند و ممکن است در همین راستا روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران و عربستان از سر گرفته شود.
وی اظهار کرد که عراق گام‌های بلندی برای هماهنگی در همکاری های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله حمایت از دور پنجم مذاکرات تهران - ریاض برداشته است و گفت‌وگوهایی از این دست به ثبات و توازن بیشتر در سطح منطقه و نیز به تقویت امنیت و حاکمیت عراق کمک خواهد کرد.
الصحاف تاکید کرد که این گفت و گوها نقش بغداد در هم افزایی و تعامل با دیگر طرف ها را تقویت می کند و عراق را به بستر و مکانی برای نزدیکی دیدگاه ها و انجام گفت‌وگوهای پایدار تبدیل می کند به ویژه اینکه ما در ایجاد اصل مشارکت های راهبردی از جمله در حوزه اقتصادی با طرف ها هستیم.
«فواد حسین»، وزیر امور خارجه، پیشتر گفته بود بود که دور پنجم مذاکرات به میزبانی بغداد، پایتخت، بین طرف‌های ایرانی و سعودی مثبت بوده است.
وزیر خارجه عراق دوشنبه گذشته در گفت و گو با شبکه الجزیره از «توافق» بر سر یادداشت تفاهمی 10 بندی بین ایران و عربستان در دور پنجم گفت و گوها در بغداد خبر داد.
وزیر خارجه عراق گفت که «دیدار ایرانی - سعودی در بغداد امنیتی و با حضور مسئولان بلندپایه ای از دو کشور بود» و «دو طرف به توافقی درباره یادداشت تفاهمی حاوی 10 بند رسیدند.»
فواد حسین افزود: توافق شد که دور بعدی گفت و گوهای ایرانی-سعودی در سطح دیپلماتیک باشد.
حسین ادامه داد که گفت و گوهای ایران با عربستان موضوع ادامه آتش بس در یمن را نیز در بر گرفت.»
وی به موضوعات همسایگی عراق نیز پرداخت و تاکید کرد: مشکلات عراق با ایران و ترکیه درباره مسائل امنیتی باید از طریق گفت و گو حل شود».
مقام عراقی از این هم خبر داد که «هیاتی ایرانی بعد از عید سعید فطر به عراق سفر خواهد کرد تا تعدادی از قضایا از جمله مسائلی امنیتی را بررسی کند و مورد بحث قرار دهد.»

نگرانی تل آویو از مذاکرات تهران- ریاض
یک روزنامه نزدیک به رژیم موقت صهیونیستی به نقل از کارشناسان نوشته تل‌آویو از مذاکرات ایران و عربستان سعودی نگران است.
مذاکرات ایرن و عربستان سعودی باعث نگرانی روزنامه «جروزالم‌پست» شده که نوشته این موضوع می‌تواند «توافقات ابراهیم» (توافقات عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی) را به خطر بیندازد.
چند روز پیش اعلام شد نمایندگان ایران و عربستان سعودی پنجمین دور از گفت‌وگوهای خودشان را در عراق برگزار کرده‌اند. «سعید خطیب‌زاده»، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران این گفت‌وگوها را مثبت توصیف کرده و پایگاه «آکسیوس» گزارش داده دو طرف به توافقاتی در جریان آن گفت‌وگوها دست پید اکرده‌اند.
جروزالم‌پست نوشته اینکه «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم به کاهش حضور کشورش در منطقه خاورمیانه (غرب آسیا) گرفته مناسبات ژئوپولیتیک منطقه را دستخوش تغییر کرده است: «ایالات متحده آمریکا طی ده‌های گذشته بسیار در منطقه فعال بوده است. با وجود این، دولت رئیس‌جمهور اقدمات زیادی انجام داده که نشان می‌دهد قصد دارد نقش آمریکا در خاورمیانه را کاهش دهد و این موضوع به دگرگونی در مناسبات ژئوپولیتیکی منطقه منجر شده است.»
روزنامه صهیونیستی به نقل از کارشناسان نوشته عربستان سعودی از این اقدام ایالات متحده بسیار نگران است. «یوسی کاپرواسر»، رئیس «پروژه تحولات منطقه‌ای خاورمیانه در مرکز امور عمومی اورشلیم (بیت‌المقدس)» می‌گوید: «آنها (عربستانی‌ها) شاهد اشتیاق آمریکا برای از سرگیری "برنامه جامع اقدام مشترک" (برجام) هستند و به همین خاطر به خودشان می‌گویند باید دنبال دوستان دیگری باشند.»
او می‌افزاید: «اسرائیل نزدیک‌ترین دوست برای عربستان سعودی از این لحاظ است، چون دو طرف منافع شبیه به هم در این زمینه دارند. ما [اسرائیلی‌ها] دوست داریم ببیینم آنها به ما نزدیک‌تر می‌شوند اما آنها می‌خواهند همه گزینه‌ها را بررسی کنند.»
عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی طی سال‌های گذشته همکاری‌های مخفیانه‌ای با یکدیگر در زمینه‌های مختلف داشته‌اند با این حال، ریاض تا کنون بر خلاف دولت‌های عربی نظیر امارات و بحرین هنوز عادی‌سازی روابط خود با تل‌آویو را علنی نکرده است.
طبق نوشته جروزالم‌پست کارشناسان می‌گویند که نشست‌های ایران و عربستان سعودی بیشتر به اوضاع یمن مربوط است. «یوزی رابی»، مدیر مرکز دایان برای مطالعات خاورمیانه و آفریقا در دانشگاه تل‌آویو گفته که سعودی‌ها خودشان را در موقعیت بسیار پیچیده‌ای در یمن می‌بینند و در جستجوی راه حلی به جای مشارکت گسترده‌شان در جنگ هستند.
او گفت: «سعودی‌ها در یمن شکست خورده‌اند و دوست دارند به مصالحه‌ای دست پیدا کنند تا زیان‌هایشان را جبران کنند و شرایطی در یمن ایجاد کنند که حوثی‌ها خیلی قوی نشوند. اساساً چیزی که شاهد آن هستیم تلاش سعودی‌ها برای رسیدن به مصالحه با ایران بر سر مسئله یمن است.»
روزنامه جروزالم‌پست نوشته کشورهای عربی که با اسرائیل توافقنامه‌های عادی‌سازی روابط امضا کرده‌اند هم همانند عربستان سعودی تمایل دارند به سازش‌هایی در زمینه یمن دست پیدا کنند، چون تحولات این کشور به ایران امکان داده نفوذ زیادی در شبه جزیره عرب به دست بیاورد که برای هیچ‌کس خوشایند نیست.
کاپرواسر می‌گوید: «ما در این باره نگرانیم چون ایرانی‌ها ممکن است فقط از جانب سعودی‌ها ژست‌ها و لبخندهایی دریافت کنند که هیچ کمکی برای آوردن ثبات به خاورمیانه نخواهد داشت. اگر روابط ایران و عربستان سعودی رو به بهبود باشد این می‌تواند توافقات ابراهیم را در ادمه به خطر بیندازد. این چیزی است که اسرائیل از آن نگران است.»
به نوشته جزورالم‌پست، کارشناسان در این مورد که عربستان سعودی از طریق مذاکرات بغداد به دنبال خارج کردن خودش از یمن است اتفاق نظر دارند، اما آنها اطمینان ندارند که ایران هم دلیل مشابهی برای گفت‌وگوها داشته باشد.
کاپرواسر گفت: «کاری که ایران در تلاش برای انجام آن است تضعیف دولت‌های پراگماتیک و میانه‌رو‌تر در جهان عرب و بهره‌گرفتن از روابط تنش‌آلود آنها با آمریکا در مقطع زمانی فعلی است.»