شناسهٔ خبر: 53796832 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه صبح‌نو | لینک خبر

گزارش «صبح‌نو» از وضعیت تولید واکسن داخلی و واکسن «آدنوویروسی» پاستور را بخوانید

مقابله واکسن پاستوکووک با انواع جهش‌ها

تولید واکسن کرونا در ایران ازجمله دستاوردهای مهم ملی دانشمندان کشور است که در یکسال گذشته به سرانجام رسیده و اکنون وارد چرخه مصرف شده است؛ اقدامی که موردحمایت رییس‌جمهوری نیز قرار گرفت و حالا قرار است تکمیل واکسیناسیون با تولیدات داخلی ادامه پیدا کند. شرکت‌های دانش‌بنیان و موسسات بزرگی مانند ستاد اجرایی فرمان امام (برکت)، انستیتو پاستور ایران، موسسه سرم‌سازی رازی پیشتاز این حرکت شدند و البته همزمان وزارت دفاع، سپاه پاسداران و یک شرکت خصوصی نیز برای تولید واکسن کرونا فعال شدند. به این ترتیب در کنار شرکت‌های متعدد دانش‌بنیان ۶پروژه تولید واکسن برکت (در ستاد اجرایی فرمان امام)، پاستوکووک (انستیتو پاستور ایران)، کووپارس رازی (موسسه سرم‌سازی رازی)، فخرا (وزارت دفاع)، واکسن نورا (دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله) و اسپایکوژن در یک شرکت خصوصی پیشتاز تلاش برای تولید واکسن کرونا در کشور شدند. این روند باعث به وجود آمدن سرعت در تولید و روند واکسیناسیون شد. رییس انستیتو پاستور ایران درباره شرایط تولید و ذخیره واکسن پاستوکووک، گفت: اکنون نزدیک به سه‌میلیون دوز واکسن پاستوکووک در انبار داریم که در صورت درخواست وزارت بهداشت تحویل داده خواهد شد.

صاحب‌خبر -

دکتر «علیرضا بیگلری» درباره آخرین وضعیت واکسن پاستوکووک، گفت: واکسن پاستوکووک که مجوزهای مصرف در کودکان و بزرگسالان را دارد، بیش از ۱۴میلیون دوز مورد قرارداد بوده که تمام آن تحویل شده است. درعین‌حال ظرفیت تولید ماهانه چهار تا پنج میلیون دوز واکسن پاستوکووک و پاستوکووک پلاس را به‌صورت تجمیعی داریم.
وی افزود: باتوجه به درخواست وزارت بهداشت و میزان واکسنی که اعلام نیاز می‌شود، برای تولید واکسن پاستوکووک برنامه‌ریزی انجام می‌شود که مطابق درخواست برنامه تولید را انجام می‌دهیم. در‌حال‌حاضر غیر از ۱۴میلیون دوزی که تحویل داده شده، حدود سه میلیون دوز واکسن هم در انبار داریم که در صورت درخواست وزارت بهداشت تحویل داده خواهد شد.
بیگلری درباره احتمال افزایش ظرفیت تولید باتوجه به نیاز به تزریق دوز یادآور برای کرونا، گفت: ظرفیت تولید در صورت اعلام وزارت بهداشت افزایش پیدا می‌کند.
 
واکسن‌های منحصر‌به‌فرد پاستور
وی گفت: باید توجه کرد که هر دو فناوری واکسنی که داریم؛ اعم از پاستوکووک که تولید مشترک با کوباست و پاستوکوواد که بر پایه آدنوویروس است، منحصربه‌فرد هستند. واکسن پاستوکووک که مشترک با کشور کوباست، واکسنی است که برای کودکان با سن بسیار پایین، قابل استفاده است که از این نظر منحصر‌به‌فرد است و از این بعد تنها واکسنی است که برای کووید ساخته شده و چند ظرفیتی است هم منحصر‌به‌فرد است؛ زیرا تمام واکسن‌های دیگری که در دنیا برای کووید ساخته شده، ‌واکسن‌های تک‌ظرفیتی بوده و با یک جهش می‌توانند مقابله کنند اما واکسن پاستوکووک این امکان را دارد که بتوان با آن با جهش‌های مختلف مقابله کرد که از این نظر نسل آینده واکسن‌های کووید محسوب می‌شود. این واکسن با فناوری بسیار پیشرفته کنژوکاسیونی که دارد، در داخل کشور فراهم شده است.
وی با اشاره به آخرین وضعیت انجام مطالعات واکسن آدنوویروسی انستیتو پاستور ایران، گفت: واکسن دوم‌مان هم به نام واکسن پاستوکوواد که بر مبنای ناقل آدنوویروسی است، مانند واکسن‌های آسترازنکا، اسپوتنیک و 
جانسون اند جانسون آمریکایی و ...، نسل جدیدی از واکسن‌هاست که خوشبختانه برای اولین‌بار در کشور طراحی‌اش انجام شد و آزمایش‌های پیش‌بالینی آن نشان داد که واکسن بسیار موثری است. مقاله این واکسن هم در مجله اختصاصی و معتبر Vaccine چاپ شد. مسلما اگر نیاز باشد، از تکنولوژی این واکسن می‌توان هم برای بیماری کووید۱۹ هم برای سایر بیماری‌هایی که احتمالا در آینده نیاز به واکسن خواهند داشت، استفاده کرد و واکسن آدنوویروسی انستیتوپاستور می‌تواند یک فناوری بسیار قابل‌استفاده و موثر در داخل کشور تلقی شود.
وی با اشاره به مراحل مطالعاتی واکسن آدنوویروسی انستیتوپاستور، گفت: واکسن آدنوویروسی انستیتوپاستور هنوز وارد مطالعه بالینی و انسانی نشده است اما ما پنجمین کشوری هستیم که توانستیم در دنیا واکسن آدنو بسازیم. ورود واکسن پاستوکوواد به مرحله مطالعه انسانی به نظر کمیته واکسن و وزارت بهداشت بستگی دارد اما مسلما اگر به تاریخ کرونا بازگردیم، می‌بینیم که اولین واکسن‌هایی که بیرون آمدند شامل واکسن آسترازنکا و اسپوتنیک، واکسن آدنوویروسی بودند. زیرا به‌سرعت می‌توان آن‌ها را مهندسی کرده و برای بیماری مدنظر واکسن ساخت. کشورهای انگلیس و روسیه که این واکسن را ساختند، تکنولوژی آن را از قبل در کشورشان داشتند. خوشبختانه این تکنولوژی با زحمت بسیار زیاد در داخل کشور ما و در انستیتوپاستور ایران هم فراهم شده است. مسلما این واکسن، سرمایه‌ای بزرگ برای آینده کشور است و در تهدیدات آتی، ابزاری داریم که آمادگی آن ایجاد شده و در بیماری‌های آتی می‌توان با سرعت بسیار بیشتر واکسن را طراحی کرد.
بیگلری گفت: می‌توان گفت که پاستوکووک برای مصرف فعلی برای پیشگیری از بیماری کووید۱۹، یکی از برترین واکسن‌های دنیا هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان است که کارایی‌اش را نشان داد و نتایج مطالعه مرحله سوم کارآزمایی آن هم در یک مجله بسیار معتبر پذیرفته شده که در هفته‌های آتی چاپ می‌شود. درعین‌حال واکسن پاستوکوواد یک آینده‌نگری و وسیله‌ای برای آتیه کشور بود که برای آینده کشور بسیار راهگشا خواهد بود. وی گفت: واکسن پاستوکوواد فاز پیش‌بالینی و حیوانی خود را طی کرده است. معمولا در مرحله اول پیش‌بالینی از حیواناتی مانند موش، رت، خرگوش و همستر استفاده می‌کنیم. اگر کمیته واکسن و وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو صلاح بدانند و مجوز دهند، این واکسن وارد کارآزمایی بالینی می‌شود. واکسن پاستوکوواد را به‌منظور داشتن ابزار برای واکسن‌های آتی طراحی کردیم و نتایج آن در فاز حیوانی بسیار خوب بوده است.