شناسهٔ خبر: 53754431 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: آریا | لینک خبر

برگزاري دور ششم مذاکرت ايران و عربستان در بغداد/ ادامه مذاکرات تهران-رياض به وزارت خارجه واگذار مي‌شود/ديدار احتمالي وزاري ايران و عربستان در آينده

صاحب‌خبر -
برگزاري دور ششم مذاکرت ايران و عربستان در بغداد/ ادامه مذاکرات تهران-رياض به وزارت خارجه واگذار مي‌شود/ديدار احتمالي وزاري ايران و عربستان در آينده

خبرگزاری آریا-سخنگوی وزارت خارجه کشورمان اظهار کرد: دور پنجم گفت وگوهای ایران و عربستان در پنج شنبه هفته گذشته با تلاش هایی که دولت عراق انجام داد و تمهیدات و مساعدت های دولت عمان در بغداد برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری آریا،این گفت‌وگوها رو به جلو و مثبت بود. چارچوب هایی که از قبل پیش بینی شده بود در این گفت وگوها مورد بررسی قرار گرفت. گفت‌وگوها جدی بود و اگر گفت‌وگوها به سطح سیاسی درجه یک ارتقا پیدا کند می‌توان انتظار داشت که به سرعت شاهد پیشرفت‌های جدی در حوزه های مختلف در چارچوب مذاکرات بین دو کشور باشیم.
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان در پاسخ به این سوال که با توجه به اخبار منتشر شده در ارتباط با دور پنجم گفت‌وگوها بین ایران و عربستان و اینکه آیا این احتمال وجود دارد که در آینده نزدیک شاهد دیدار وزیران امور خارجه دو کشور ایران و عربستان باشیم، تصریح کرد: هنوز در آن نقطه قرار نداریم
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری درمورد چشم انداز از سر گیری روابط تهران – ریاض با توجه به گفت و گوهای انجام شده بین دو کشور گفت: همان طور که در پاسخ به سوالات پیش از این گفتم گفت و گوها رو به جلو بوده ،گفت و گوها چند قدم جلو رفته است با توجه به این که بین دور چهارم و پنجم چند ماه فاصله وجود داشت. توافق شده که دور بعدی گفت و گوها انجام شود. تاریخ تقریبی بین دو طرف در این زمینه مشخص شده ولی این تاریخ هنوز قطعی نیست و ما امیدواریم با ارتقاء گفت و گوهای به سمت سیاسی مسائل باقی مانده نیز حل شود.

فواد حسین: دور ششم مذاکرات ایران و عربستان در بغداد برگزار می‌شود
 وزیر خارجه عراق توضیحاتی درخصوص دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان ارائه داد.
فواد حسین، وزیر خارجه عراق در گفت وگو با خبرگزاری رسمی این کشور(واع) در خصوص مذاکرات اخیر ایران و عربستان گفت که دور پنجم مذاکرات میان ریاض و تهران در بغداد در فضای مثبتی برگزار شد.
وی گفت که بغداد میزبان دور ششم مذاکرات ایرانی- سعودی نیز خواهد بود.
فواد حسین پیش از این تاکید کرده بود که عراق تمام تلاش های خود را به کار خواهد گرفت تا فرصت مناسب برای ایجاد تفاهم میان ایران و عربستان را فراهم کند.
پیش از این یک منبع عراقی اعلام کرد که در نشست دو هیات امنیتی ایران و عربستان در بغداد مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق و معاون مشاور امنیت ملی ایران و رئیس سرویس اطلاعات عربستان حضور داشتند.
وی گفت: دو طرف در این نشست توافق کردند که به نشست های امنیتی پایان دهند و به مذاکرات دیپلماتیک منتقل شوند. انتظار می رود که دور ششم مذاکرات نیز در خاک عراق برگزار شود.
این منبع عراقی همچنین خاطرنشان کرد که فضای نشست مثبت بود و دو طرف در خصوص برخی نقاط برای ایجاد فضای آرام میان تهران و ریاض به توافق رسیدند.
وی همچنین گفت که نشست ایرانی -سعودی چند ساعات به طول انجامید و هیات ایرانی زیارت مذهبی نیز داشت اما هیات سعودی دیرتر از آن ها بغداد را ترک کرد.
بر اساس این گزارش، در پنجمین دور گفت‌وگو میان نمایندگان عالی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی که در بغداد پایتخت عراق برگزار شد، چشم‌انداز روشن‌تری نسبت به از سرگیری روابط میان دو کشور ترسیم شده است.
مسئولین عالی عراق و سلطنت عمان نقش موثری در شکل‌گیری جلسات مشترک میان نمایندگان تهران و ریاض داشته‌اند
در جریان پنج دور گفت‌وگوهای صریح انجام شده، در مورد چالش‌های اصلی در مسیر از سرگیری روابط دو کشور تبادل نظر شده است.
مقامات ارشد دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس سرویس اطلاعاتی عربستان به عنوان نمایندگان تام‌الاختیار دو کشور در جلسات شرکت کرده‌اند.
اگرچه هنوز اخبار رسمی در مورد محتوای آخرین دور گفت‌وگوها و توافقات احتمالی منتشر نشده اما اطلاعات رسیده به نورنیوز حاکی است که فضای مثبت نشست اخیر امیدواری‌ها برای گام نهادن دو کشور در مسیر از سر گیری روابط را افزایش داده است.
با توجه به شکل‌گیری فضای مفاهمه و گفت‌وگوهای سازنده میان نمایندگان دو کشور، پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک زمینه برگزاری جلسه مشترک میان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی فراهم شود.

عراق از توافق ایران و عربستان خبر داد
 وزیر خارجه عراق در گفت و گو با شبکه الجزیره از «توافق» بر سر یادداشت تفاهمی 10 بندی بین ایران و عربستان در دور پنجم گفت و گوها در بغداد خبر داد.
«فواد حسین» وزیر خارجه عراق روز دوشنبه جزئیات بیشتری از گفت و گوهای اخیر هیات های ایران و عربستان به میزبانی بغداد با تمرکز بر مسائل امنیتی بین دو کشور در گفت و گویی با الجزیره بیان کرد.
وزیر خارجه عراق گفت که «دیدار ایرانی-سعودی در بغداد امنیتی و با حضور مسئولان بلندپایه ای از دو کشور بود» و «دو طرف به توافقی درباره یادداشت تفاهمی حاوی 10 بند رسیدند.»
فواد حسین افزود: توافق شد که دور بعدی گفت و گوهای ایرانی-سعودی در سطح دیپلماتیک باشد.
حسین ادامه داد: گفت و گوهای ایران با عربستان موضوع ادامه آتش بس در یمن را نیز در بر گرفت.»
وی به موضوعات همسایگی عراق نیز پرداخت و تاکید کرد: مشکلات عراق با ایران و ترکیه درباره مسائل امنیتی باید از طریق گفت و گو حل شود».
مقام عراقی از این هم خبر داد که «هیاتی ایرانی بعد از عید سعید فطر به عراق سفر خواهد کرد تا تعدادی از قضایا از جمله مسائلی امنیتی را بررسی کند و مورد بحث قرار دهد.»
وی مشخصا به حملات اخیر ترکیه به خاک عراق پرداخت و مجددا خاطرنشان کرد که «علت های مورد اشاره طرف ترک برای استفاده از زور در داخل خاک عراق کافی نیست.»
فواد حسین همچنین تلاش کرد حضور نیروهای آمریکایی در عراق را این گونه توجیه کند که «وجود مستشاران آمریکایی در عراق برای کمک به نیروهای عراقی و در توافق با دولت است لذا حمله به آمریکایی ها در عراق به معنای حمله به دولت و منافع ملی ما است.»
روز یکشنبه نیز فواد حسین در گفت و گو با خبرگزاری عراق (واع) بدون اشاره به زمان برگزاری دور جدید مذاکرات بین تهران و ریاض، دور پنجم مذاکرات انجام شده بین طرف‌های عربستان سعودی و ایران که به میزبانی بغداد انجام شد را مثبت و خوب ارزیابی کرد و گفت بغداد پس از پایان دور پنجم، میزبان دور جدیدی از مذاکرات بین تهران و ریاض خواهد بود.
مذاکرات ایران و عربستان از چند ماه پیش در عراق آغاز شد و با احتساب نشست اخیر که پنجشنبه هفته گذشته در بغداد برگزار شد، دو طرف تاکنون پنج دور مذاکره انجام داده‌اند.
«برهم صالح» رئیس جمهوری عراق برای اولین بار در ماه می‌سال 2021 از میزبانی عراق در گفت و گوهای ایران و عربستان و مذاکره مستقیم بین دو کشور بعد از سال‌ها تیرگی روابط خبر داد.

با عقب کشیدن آمریکا، عربستان و ایران روابط خود را بهبود می بخشند
به گزارش سی ان ان ،در دو هفته گذشته، عربستان ضمن موافقت با یک آتش بس نادر در جنگ یمن، با لبنان هم شروع به همگرایی کرد. هر دوی این کشورها، صحنه نزاع های نیابتی هستند.
 در شرایطی که کشورهای عربی خلیج (فارس)، باور خود به تعهد ایالات متحده آمریکا به امنیت شان را از دست می دهند، دو رقیب سرسخت خاورمیانه، خودشان دست به کار شده اند. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه گفت که دور تازه گفت وگوها با عربستان سعودی، "مثبت و رو به پیشرفت" بوده است.
در دو هفته گذشته، عربستان ضمن موافقت با یک آتش بس نادر در جنگ یمن، با لبنان هم شروع به همگرایی کرد. هر دوی این کشورها، صحنه نزاع های نیابتی هستند.
الهام فخرو، عضو اندیشکده چاتهام هاوس در این زمینه می گوید: "کشورهای عربی بر این باورند که آمریکا باید در میز گفت وگوها با ایران حضور یابد تا تضمینی باشد برای هرگونه وعده ای که ایران می دهد اما دولت جو بایدن اصرار کرده که این گفت وگوها باید جداگانه میان ایران و کشورهای عربی منطقه برگزار شود."
گفت وگوهای مستقیم با تهران، تلاشی است توسط دولت های عربی برای انجام همین کار اما تحلیلگران به توانایی آن برای کسب نتایجی که دو طرف را راضی کند، تردید دارند. محمد الیحیی، عضو موسسه هدسون می گوید: "این گفت وگوها، تقریبا محکوم به شکست است. در هسته ماجرا، این مشکل میان ایران و عربستان سعودی نیست بلکه میان ایران و آمریکاست. ایران به عربستان حمله می کند چرا که تصور می کند ریاض عضوی از نظم امپریالیسی آمریکاست."
اما حسین موسویان، یک دیپلمات هسته ای پیشین ایران و استاد دانشگاه پرینستون می گوید که هر دو کشور از اهرم کافی علیه یکدیگر برای تضمین گفت وگوها برخوردارند. وی می گوید: "مسئله کلیدی برای دو طرف، تضمین دوجانبه در زمینه هژمونی منطقه ای و نیز ضمانت های امنیتی است. عربستان از حمایت آمریکا برخوردار است و ایران هم نفوذ عمیقی در کشورهای منطقه دارد که می تواند یک تهدید درازمدت برای عربستان سعودی باشد."
اما پشتیبانی آمریکا از کشورهای عربی منطقه، این اواخر زیر سوال رفته است. ناخرسندی از آمریکا در این کشورها چنان عمیق شده که برخی از آنها نقش واشنگتن در منطقه را بیشتر به عنوان مخربِ بازی می بینند تا یک ضمانت امنیتی. الیحیی می گوید: "از نگاه کشورهای عربی، سیاست دلجویی آمریکا در قبال ایران در یک دهه گذشته، عامل و مسوول تشدید حملات ایران است و این سیاست آتشی را برافروخته که ممکن است به درون خانه های ما سرایت کند. وقتی یک آتش افروز وارد خانه شما شود، این خطرناک است." وی با اشاره به سیاست آمریکا در قبال ایران می گوید: "آنچه بیشتر دهشت آور است اینکه آتش افروز با لباس آتشنشان وارد خانه شود."

 ادامه مذاکرات تهران-ریاض به وزارت خارجه واگذار می‌شود
منابع آگاه ایرانی و عراقی ضمن اعلام موفقیت دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان، از احتمال توافق برای انتقال گفت‌وگوها به وزراتخانه‌های امور خارجه دو کشور خبر دادند.
 پس از پایان دور پنجم گفت‌وگوهای عربستان و ایران در بغداد، فضای رضایت‌مندی بر فضای دیپلماتیک عراق حاکم شده است؛ به‌ویژه پس از آن‌که هر دو هیات ایرانی و سعودی واکنش‌های مثبتی از خود نشان دادند.
طبق گزارش روزنامه «الصباح» عراق، موفقیت گفت‌وگوهای هیات ایرانی و سعودی در حالی است که عراق تلاش می‌کند تا تهران و ریاض را به سمت آغاز صفحه جدیدی از روابط پیش ببرد. روابطی که در نهایت به سود بغداد خواهد بود و می‌تواند تنش‌های تشدیدشده در منطقه را کاهش دهد.
«محمود عباس‌زاده مشکینی» سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، روند پنجمین گفت‌وگوی ایران و عربستان را «بسیار مثبت و سازنده» توصیف کرد. مشکینی در گفت‌وگو با «الصباح»، ضمن تشکر و قدردانی از تلاش‌های عراق در جهت فراهم کردن فضای مناسب برای میزبانی مذاکرات ایران و عربستان، به نقش موثر عراق در حمایت از امنیت و ثبات منطقه‌ای اشاره داشت.
وی در ادامه گفت‌وگو افزود: «تقویت روابط ایران و عربستان سعودی تأثیر مثبتی بر کشورها و مردم منطقه در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی خواهد گذاشت؛ و این همان هدفی است که دولت عراق می‌خواهد از طریق نزدیک‌کردن دیدگاه‌ها به آن دست یابد».
براساس گفته برخی منابع آگاه که با «الصباح» گفتگو کرده‌اند، «مذاکرات با توافق در سطح امنیتی و انتقال گفت‌وگوها به وزارتخانه‌های امور خارجه دو کشور پایان یافته و در ادامه مقدمات مذاکرات دیپلماتیک با حضور مقامات و  دیپلمات‌های دو کشور فراهم خواهد شد».
این منابع خاطرنشان کردند که هیات ایرانی پیشنهاد کرده تا «یک نشست از مقامات عالی‌رتبه بین دو کشور برای امضای توافقنامه همکاری مشترک [که ماهیت روابط آینده بین دو کشور را تعیین می‌کند] تشکیل شود».
در مقابل، «خالد الحمیدان» رئیس هیات مذاکره‌کننده عربستان سعودی نیز قول داده است که این پیشنهاد را به اطلاع مقامات دولت ریاض برساند.

علت تمایل عربستان برای گشایش مناسبات با ایران
یک شبکه آمریکایی با پرداختن به تحولات اخیر منطقه خاورمیانه، مطرح کرد، علت روی آوردن کشورهای منطقه به رقبای منطقه‌ای‌شان، از جمله مذاکرات مستقیم عربستان سعودی با ایران، بی‌اعتمادی این کشورها به سیاست‌های آمریکا در زمینه تامین امنیت‌ در منطقه است.
 وبگاه شبکه سی‌ان‌ان در گزارشی درباره تعاملات اخیر کشورهای عربی با ایران نوشت: از آن‌جایی که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در حال از دست دادن اعتمادشان نسبت به تعهد آمریکا در قبال امنیت خود هستند، دو رقیب بزرگ منطقه‌ای سعی دارند کنترل امور را به دست خود بگیرند.
سی‌ان‌ان ادامه داد: ایران روز دوشنبه اعلام کرد که پنجمین دور از مذاکرات با عربستان سعودی را اوایل هفته پیش انجام داده است. طبق گفته سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، مذاکرات میان این دو قدرت منطقه‌ای «رو به جلو و مثبت» بوده است. عربستان سعودی هنوز نظری در این باره ارائه نکرده است. سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین گفت مذاکرات برای اعزام 40 هزار زائر ایرانی به سفر حج در سال جاری در جریان است.
این شبکه می‌افزاید: در حالی که مذاکرات تا به امروز بر مسائلی نسبتا جزئی مانند سفرهای زیارتی متمرکز بوده و مقامات در سطح اطلاعاتی در آن شرکت کرده‌اند، احتمال ورود مقامات در سطح وزارت خارجه دو کشور در مذاکرات آتی می‌تواند نشانگر پیشرفتی چشم‌گیر و تمایل به نتیجه رساندن برخی از سخت‌ترین مناقشات منطقه باشد. عربستان سعودی در سال 2016 و در پی یورش معترضان ایرانی به سفارت این کشور در تهران، روابط با ایران را قطع کرد.
در گزارش سی‌ان‌ان آمده است: کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در حالی که از شاهد بودن تمایل رو به افول آمریکا به مسائل امنیتی‌شان ناامید شده‌اند، اخیرا سعی داشته‌اند خودشان کنترل امور را به دست بگیرند و به دشمنان و رقبایشان روی آورده‌اند تا اختلافاتی را حل کنند که می‌تواند اقتصادشان را با نابسامانی و اخلال مواجه کند.
این شبکه با طرح ادعاهایی علیه نقش ایران در منطقه نوشت: تاسیسات نفتی عربستان و امارات متحده عربی، هر دو در سال‌های اخیر توسط عواملی که تصور می‌شود تحت حمایت ایران هستند، از جمله حوثی‌های یمن، مورد حمله قرار گرفته‌اند. در هر دو مورد، کشورهای حاشیه خلیج فارس از واکنش آمریکا دل‌سرد شده و به فکر تجدید نظر در رکن دیرینه روابط آمریکا-خلیج فارس افتادند که توجه اعراب به نیازهای انرژی آمریکا را در ازای تضمین امنیت آن‌ها، تضمین می‌کرد.
در این گزارش همچنین مطرح شد: آمریکا  تعهد خود نسبت به امنیت کشورهای حاشیه خلیج فارس را با تقویت توانمندی‌های منطقه‌ای در قبال حملات موشکی تکرار کرده است. رئیس جمهور بایدن، روز جمعه مایکل رتن، دیپلماتی حرفه‌ای را به عنوان سفیر بعدی آمریکا در ریاض برگزید. او در صورت تایید، اولین دیپلمات حرفه‌ای در سه دهه اخیر خواهد بود که به این سمت در عربستان سعودی می‌رسد.
سی‌ان‌ان در ادامه می‌نویسد: بارزتر نمود این تجدیدنظر، واکنش بی‌سروصدای کشورهای حاشیه خلیج فارس به جنگ در اوکراین بود. این متحدان آمریکا از صمیم قلب از موضع دولت بایدن در جنگ روسیه در اوکراین حمایت نکردند و مقامات منطقه‌ای این درگیری را به عنوان تغییر در نظم جهانی تلقی کرده‌اند که در آن ممکن است غرب کمتر از گذشته حرفی برای گفتن داشته باشد.
این گزارش می‌افزاید: عربستان سعودی، بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان و امارات متحده عربی درخواست آمریکا را برای افزایش تولید نفت برای پایین آوردن قیمت نفت خام رد کرده‌ و در عوض اتحاد با روسیه، صادر کننده همکار را برای بالا بردن تدریجی تولید ترجیح داده‌اند. محمد بن سلمان، ولیعد عربستان سعودی و جو بایدن با گذشت بیش از پانزده ماه از دوران ریاست جمهوری‌اش هنوز باهم صحبت نکرده‌اند.

دیدار احتمالی وزاری ایران و عربستان در آینده
رسانه وابسته به شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد که پنجمین دور گفت‌وگوها میان نمایندگان عالی ایران و عربستان در بغداد پایتخت عراق برگزار شد. این رسانه اشاره‌ای به زمان برگزاری این دور از مذاکرات نکرده اما فضای گفت وگوها را مثبت ارزیابی کرده است.
این رسانه تاکید کرده است که در این دور از گفت‌وگوها چشم‌انداز روشن‌تری نسبت به از سرگیری روابط میان دو کشور ترسیم شده است.
طبق این گزارش مقامات عالی عراق و عمان نقش موثری در شکل‌گیری جلسات مشترک میان نمایندگان تهران و ریاض بازی کرده‌اند.
مقامات ارشد دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس سرویس اطلاعاتی عربستان به عنوان نمایندگان تام‌الاختیار دو کشور در جلسات شرکت کرده‌اند.
نورنیوز تاکید کرده است که «فضای مثبت نشست اخیر امیدواری‌ها برای گام نهادن دو کشور در مسیر از سر گیری روابط را افزایش داده است. با توجه به شکل‌گیری فضای مفاهمه و گفتگوهای سازنده میان نمایندگان دو کشور، پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک زمینه برگزاری جلسه مشترک میان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی فراهم شود.»
ماه گذشته یک روز پس از انجام بزرگترین اعدام دسته‌جمعی در عربستان، تهران تصمیم گرفت به‌طور موقت مذاکرات خود با ریاض را متوقف کند.
گفت‌وگوهای بغداد از سال گذشته بدون سر و صدا در پایتخت عراق آغاز شد چراکه عربستان به دنبال راهی برای پایان دادن به جنگ علیه شورشیان حوثی در یمن است.
تهران و ریاض یکدیگر را به بی‌ثبات کردن خاورمیانه متهم می‌کنند و از طرف‌های رقیب در درگیری‌های مختلف از جمله جنگ یمن حمایت می‌کنند. روابط بین تهران و ریاض در سال 2016 پس از حمله به سفارت عربستان در ایران به پایین‌ترین سطح رسید. گروهی از معترضان در تهران و مشهد در آن سال، پس از اعلام خبر اعدام شیخ نمر باقر النمر، به ساختمان سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد حمله کردند و وارد این دو ساختمان شدند. پس از این اتفاق عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد و چند کشور عربی دیگر هم به عربستان پیوستند.

نظر شما