ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به نیروهایش دستور داده است آخرین سنگرگاه مدافعان اوکراینی در شهر بندری ماریوپل را محاصره کنند. همزمان تصاویری ماهوارهای منتشر شده که ادعا میشود نشان دهنده گورهای جمعی در اطراف ماریوپل است.
آقای پوتین به ارتش دستور داد که برنامه یورش به مجتمع عظیم فولاد آزوفستال، که نیروهای اوکراینی همچنان در آن مشغول مقاومت هستند، را کنار بگذارد.
اما یک مقام گردان آزوف اوکراین گفت که آقای پوتین با این حرف "به شکست احتمالی اذعان کرده است."
ماکسیم ژورین به بیبیسی گفت: "آنها قادر به اشغال آزوفستال نیستند."
کارخانه آهن و فولاد آزوفستال به وسعت ده کیلومتر مربع در جنوب شرقی ماریوپل آخرین کانون مقاومت اوکراینیها در این شهر است. علاوه بر نظامیان، غیرنظامیان هم در این مجتمع حضور دارند.
تصرف ماریوپل یکی از اهداف مهم جنگ برای آقای پوتین است. با سقوط ماریوپل، کنترل یکی از بزرگترین بنادر اوکراین به دست روسیه میافتد و یک کریدور زمینی بین کریمه - که روسیه در سال ۲۰۱۴ اشغال کرد - و مناطق تحت حمایت روسیه، لوهانسک و دونتسک، ایجاد میشود.
اما علیرغم تصرف بیشتر شهر، نیروهای روس هنوز نتوانستهاند نیروهای اوکراینی را از مجتمع آزوفستال برانند.
'طوری که یک حشره رد نشود'
آقای پوتین روز پنجشنبه در ملاقاتی با سرگی شویگو وزیر دفاع که از تلویزیون پخش میشد رسما طرح حمله به این کارخانه را لغو کرد و در عوض دستور داد که ناحیه کاملا مسدود شود.
او گفت: "این ناحیه صنعتی را مسدود کنید طوری که حتی یک حشره هم نتواند رد شود."
او ضمن ستایش از آقای شویگو به خاطر عملیات موفق "آزادسازی ماریوپل" گفت: "هیچ نیازی نیست وارد آن دالانهای زیرزمینی شوید و در میان این تاسیسات صنعتی در زیر زمین بخزید".
نیروهای روس برای چند هفته مشغول گلولهباران این ناحیه بودهاند، و برای چند بار خواستار تسلیم نیروهای اوکراینی شدهاند.
معلوم نیست انسداد کامل این مجتمع برای روسیه چقدر آسان باشد. مجموعه بزرگی از تونلها و کارگاهها در این مجتمع قرار دارد که مدافعان آن را در موقعیتی برتر قرار میدهد.
یان گاگین، یک مقام جمهوری جدایی طلب دونتسک، در پایان هفته به شبکه خبری دولت روسیه، ریا نووستی، گفته بود که در زیر کارخانه "عملا شهر دیگری وجود دارد."
بیبیسی نمیتواند مستقلا تایید کند که چند غیرنظامی در داخل مجتمع فولاد باقی ماندهاند.
اما ماکسیم ژورین، یک فرمانده سابق گردان آزوف - یک یگان گارد ملی که به خاطر پیوندها با راست افراطی جنجالی است و روسیه قول نابودی آن را داده است - به ما گفت که بیش از دو هزار غیرنظامی در آنجا پناه گرفتهاند.
آقای ژورین که تلفنی از کییف صحبت میکرد گفت که کم و بیش هزار مدافع اوکراینی در مجتمع هستند که "برای بیش از یک ماه" از هر طرف مشغول دفع حملات بودهاند. او گفت علیرغم اظهارات روز پنجشنبه آقای پوتین، "وضعیت تغییری نکرده است."
آقای ژورین نیروهای روسیه را متهم کرد که پناهگاه غیرنظامیان را بمباران میکند و از تسلیحات ممنوعه یا محدود شده براساس قوانین بینالمللی - از جمله بمبهای فسفری و مهمات خوشهای - در حملات به آزوفستال استفاده میکند.
اوکراین، آمریکا و بریتانیا تحقیقاتی را درباره احتمال استفاده از سلاح شیمیایی در ماریوپل اعلام کردهاند، موضوعی که روسیه رد میکند. بیبیسی قادر به تایید مستقل این ادعاها نیست.
![عکس ماهواره ای شرکت مکسار از آنچه می گوید ردیف گورها در نزدیکی ماریوپل است](https://ichef.bbci.co.uk/news/640/cpsprodpb/54D2/production/_124241712_mariupol_maxar1.png)
منبع تصویر، Maxar
عکس ماهواره ای شرکت مکسار از آنچه می گوید ردیف گورها در نزدیکی ماریوپل است
اشاره عکسهای ماهوارهای به گورهای جمعی در نزدیکی ماروپل
همزمان یک شرکت ماهوارهای در آمریکا میگوید که یک محوطه دفن جمعی حاوی حدودا ۲۰۰ گور را در نزدیکی ماریوپل شناسایی کرده است.
شرکت مکسار گفت تصاویرش، گسترش محوطه گورهایی که ایجاد آن در پایان مارس شروع شده بود را نشان میدهد.
مقامهای محلی در اوکراین روسیه را به دفن غیرنظامیانی که در حملات نیروهای روسیه به ماریوپل کشته شدهاند متهم میکنند.
مسکو هنوز واکنشی نشان نداده است.
این محوطه ادعایی از گورهای جمعی در نزدیکی یک روستا به نام مانهوش در حدود ۲۰ کیلومتری غرب ماریوپل قرار دارد. مکسار گفت که چهار بخش شامل ردیفهایی هر کدام به طول ۸۵ متر وجود دارد.
بیبیسی مستقلا این تصاویر را تایید نکرده است.
شورای شهر ماریوپل پیشتر با انتشار بیانیهای روسیه را به دفن غیرنظامیان در همان محل متهم کرده بود.
این شورا گفت که روسها مشغول حفر خندق بودهاند و از "کامیونهای شنکش برای انتقال اجساد استفاده میکنند" و تصاویر هوایی خود را از این محل منتشر کرد.
وادیم بویچنکو شهردار ماریوپل میگوید که ممکن است دهها هزار غیرنظامی در این شهر کشته شده باشند.
مسکو مکررا اتهام اوکراین و متحدان غربی آن دایر بر اینکه سربازان روسیه و سیاستمداران ارشد کرملین مسئول کشتار جمعی غیرنظامیان هستند را رد کرده است.
پیشتر در ماه جاری تصاویر شرکت مکسار از شهر بوچا در اطراف کییف ظاهرا اجساد غیرنظامیان که در خیابانها افتاده بود را تقریبا دو هفته پیش از خروج نیروهای روسیه از این شهر نشان میداد.
آن عکسها به تاریخ ۱۹ مارس، که ابتدا توسط نیویورک تایمز گزارش و توسط بیبیسی تایید شد، این ادعای سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه که اجساد در بوچا بعد از خروج نیروهای روسیه "صحنهسازی" شده است را نقض میکرد.
آناتولی فدوروک شهردار بوچا گفته که حداقل ۳۰۰ غیرنظامی در این شهر کشته شدهاند.