خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: طبق اعلام هیئت رئیسه پارلمان عراق قرار است امروز نمایندگان این پارلمان به منظور انتخاب رئیس جمهور تشکیل جلسه بدهند. این درحالی است که گروه‌های سیاسی در عراق تاکنون بر سَر گزینه نهایی برای تصدی پست ریاست جمهوری هیچ توافقی با یکدیگر نداشته اند. علیرغم این مسأله، جریان صدر اصرار دارد تا جلسه روز شنبه برگزار و رئیس جمهور انتخاب گردد.
جریان صدر به منظور به کرسی نشاندن موضع خود در زمینه انتخاب رئیس جمهور عراق ائتلاف سه جانبه ای را با کُردها و اهل تسنن تشکیل داده است. در همین راستا، فراکسیون صدر در پارلمان عراق با فراکسیون حزب دموکرات کردستان (وابسته به مسعود بارزانی) و نیز فراکسیون حزب تقدم (وابسته به محمد الحلبوسی) ائتلافی را تحت عنوان «نجات میهن» تشکیل دادند. هیئت هماهنگی معتقد است هدف صدر از تشکیل ائتلاف مذکور، حذف شیعیان از فرایند سیاسی و یکجانبه گرایی در زمینه انتخاب رئیس جمهور و نخست وزیر کشور است.
هیئت هماهنگی شیعی اعلام کرده است که «یک سومِ تضمین کننده» مانع از به حد نصاب رسیدن جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور خواهد شد از همین روی، سران هیئت هماهنگی اعلام کردند که «یک سومِ تضمین کننده» را در پارلمان برای مقابله با تصمیمات یکجانبه جریان صدر و متحدانش تشکیل داده اند؛ بدین معنا که جریان صدر دیگر نمی‌تواند تصمیمات حیاتی و سرنوشت ساز عراق را بدون مشارکت «یک سومِ تضمین کننده» اتخاذ کند. علت این مسأله هم آن است که طبق قانون اساسی عراق، جلسات پارلمان تنها زمانی رسمیت خواهند داشت و قانونی خواهند بود که حداقل دو سومِ نمایندگان در آن حاضر باشند.
بنابراین هیئت هماهنگی می‌گوید که «یک سومِ تضمین کننده برای تشکیل جلسه پارلمان» را در اختیار گرفته است و در صورتی که توافق و تفاهمی پیرامون نامزد نهایی برای تصدی پست ریاست جمهوری وجود نداشته باشد، عدم مشارکت یک سومِ نمایندگان در جلسه پارلمان موجب به حد نصاب نرسیدن آن و در نتیجه تشکیل نشدن جلسه خواهد شد.
در همین ارتباط، «سهیله السلطانی» نماینده فراکسیون «صادقون» در پارلمان عراق تأکید کرد: «بیش از ۱۳۰ نماینده از مجموع ۳۲۹ نماینده جلسه روز آینده پارلمان را تحریم خواهند کرد. بنابراین، جلسه مذکور به حد نصاب نخواهد رسید و تشکیل نخواهد شد».
از سوی دیگر، «سعد السعدی» عضو ارشد هیئت هماهنگی شیعیان عراق به تلاش‌ها برای حذف هیئت مذکور از فرایند سیاسی عراق واکنش نشان داد و گفت: «با این توطئه مقابله می‌کنیم. ما در جلسه روز شنبه برای انتخاب رئیس جمهور شرکت نمی‌کنیم تا جلسه به حد نصاب نرسد و توطئه مذکور ناکام بماند». عضو ارشد هیئت هماهنگی شیعی در ادامه یادآور شد: «اعضای هیئت هماهنگی شیعی در پارلمان یک سومِ مجموع نمایندگان را در بر می‌گیرند. ما آن را یک سومِ تضمین کننده می‌خوانیم».
ناظران و تحلیلگران سیاسی از نقش آفرینی آمریکا، عربستان و امارات برای حذف هیئت هماهنگی شیعی از صحنه سیاسی عراق سخن می‌گویند این شخصیت عراقی عنوان کرد: «اکنون با یک توطئه برای حذف هیئت هماهنگی شیعی از صحنه سیاسی عراق مواجه هستیم؛ توطئه ای که ساخته و پرداخته امارات، عربستان، ترکیه و آمریکا است و مسعود بارزانی قصد دارد آن را اجرا کند. بار دیگر تأکید می‌کنیم که ما با عدم مشارکت در جلسه روز شنبه این توطئه را خنثی می‌کنیم».
در همین حال، «محمد کریم الساعدی» تحلیلگر و کارشناس مسائل سیاسی نیز با هشدار درباره ریاست جمهوری «ریبر احمد بارزانی» نامزد حزب دموکرات کردستان برای تصدی پست مذکور، گفت: «اگر بارزانی رئیس جمهور شود، تداوم حضور نظامی آمریکا در خاک عراق تضمین خواهد شد». وی افزود: «در صورت رئیس جمهور شدن ریبر احمد بارزانی، آمریکا از تداوم حضور نظامی خود در خاک عراق فراغ بال پیدا خواهد کرد؛ چراکه در این صورت دو سومِ نمایندگان پارلمان دیگر اعتراض به تداوم این حضور نظامی نخواهند داشت».
افزون بر این، «شیخ محمد الصهیود» عضو ائتلاف «دولت قانون» عراق به ریاست «نوری المالکی» هم روز جمعه سخنانی را در خصوص جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور مطرح کرد. عضو ائتلاف «دولت قانون» عراق با بیان اینکه ۱۳۳ نماینده جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور را تحریم کرده اند، گفت: با این اوصاف، جلسه فردا به حد نصاب نخواهد رسید و تشکیل نخواهد شد.
در صورتی که جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور به حد نصاب نرسد، نمایندگان می‌توانند از دادگاه فدرال درخواست انحلال پارلمان را مطرح کنند همانطور که پیشتر اشاره شد، در حال حاضر، تعداد کرسی‌های پارلمان عراق به ۳۲۹ کرسی می‌رسد و بر اساس قانون اساسی عراق، جلسه انتخاب رئیس جمهور تنها زمانی به حد نصاب لازم می‌رسد که دو سومِ مجموع نمایندگان یعنی ۲۲۰ نفر در این جلسه شرکت داشته باشند.
در صورتی که جلسه آتی نیز برای انتخاب رئیس جمهور به حد نصاب نرسد، نمایندگان پارلمانی می‌توانند درخواست انحلال پارلمان را به دادگاه عالی فدرال ارائه دهند. اگر این درخواست مورد موافقت قرار گیرد، فضای سیاسی عراق به سمت و سوی برگزاری انتخابات پارلمانی مجدد هدایت خواهد شد. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان سیاسی تحقق چنین سناریویی را بسیار بعید می‌دانند.
بر اساس تمامی آنچه که گفته شد، واضح است تنها راه برون رفت از بن بست سیاسی کنونی در عراق، تشکیل دولت توافقی است. این بدان معناست که جریان صدر برای انتخاب رئیس جمهور و نخست وزیر آتی عراق راهی جز تفاهم با هیئت هماهنگی شیعی ندارد؛ در غیر این صورت به تنهایی قادر به تشکیل دولت نخواهد بود. با تمامی اینها، رهبر جریان صدر همچنان نیز اعتقاد دارد که به تنهایی و با به حاشیه راندن هیئت هماهنگی شیعی می‌تواند سکان مدیریت فرایند سیاسی در عراق را به دست گیرد.