گروه سیاست نامه نیوز- مذاکرات هسته‌ای در وین اگرچه خیلی خوب پیش نمی‌رفت و هفته‌ها بود در مرحله‌ای که نامش را حساس و نهایی گذاشته بودند، مانده بود اما این امید را می‌داد که بالاخره تلاشی برای باز کردن گره از این کلاف سردرگم می‌شود. حالا اما با وقفه‌ای که ایجاد شده، نمی‌دانیم بلاتکلیفی برجام تا کی ادامه می‌یابد و به کجا می‌رسد، تحریم‌هایی که زندگی مردم را سخت کرده تا بالاخره لغو می‌شود یا خیر و ... .
ابهامات و نگرانی‌هایی باقی مانده، تحلیلگران را به چاره‌جویی واداشته و از این رو است که می‌بینیم در باره وضعیت فعلی، آینده احتمالی و کارها و اقداماتی که ایران باید انجام دهد یا ندهد؛ می‌گویند. در این بین معتقدند که این گره فقط در مذاکره مستقیم با آمریکا باز می‌شود. مثلا علی مطهری، نماینده پیشین مجلس در توییتر خود این پیشنهاد را مطرح کرده بود.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه دیگر نماینده پیشین مجلس که سابقه ریاست کمیسیون امنیت ملی را هم داشته، نیز همین نظر را دارد. او در گفت‌وگو با «نامه نیوز» به نقش روسیه در اوضاع پیش آمده اشاره کرده و می‌گوید: «واقعیت این است که نوعی رابطه یک‌طرفه بین ایران و روسیه برقرار شده که به ضرر منافع ملی ایران است».
او معتقد است که «روس‌ها همچنان که در زمان تحریم کوچک‌ترین کمکی به ایران نکرده و حاضر نشدند نفت ایران را با تخفیف و در قبال غذا و دارو بخرند، عملکرده و سعی دارند زیرکانه اعضای برجام را دور بزنند. آنها مساله اوکراین و برجام را به هم گره زده و به بازیگری خود ادامه می‌دهند.»
فلاحت پیشه افزود: «ایران و آمریکا به متنی رسیده‌اند که زمینه توافق را فراهم کرده است اما روس‌ها یکباره برجام را به اوکراین ربط دادند و اعلام کردند که اگر تمام تحریم‌های روسیه که مربوط به روابط با ایران است، ملغی نشود حاضر به احیای برجام نخواهند بود.»
این کارشناس مسائل بین‌المللی این وضعیت را نشان‌دهنده برقراری رابطه یک‌طرفه بین ایران و روسیه دانست و گفت: «تحریم‌هایی که شامل حال روس‌ها شده تحریم‌های فراگیری است که به خاطر نقض حقوق بین‌المللی و… شکل گرفته و به هرحال به چالش بین روسیه و آمریکا ربط دارد. اصلا دلیلی وجود ندارد که منافع مردم ایران به گروگان گرفته شود. انتظار این بود که بعد از شروع جنگ اوکراین، هیات ایرانی یک موضع مستقل‌تری را در قبال مذاکرات برجام پیش بگیرد اما متاسفانه دیدیم که نه تنها چنین نشد، بلکه به گونه‌ای ایران و روسیه در یک سمت جبهه قرار گرفتند و به نظر من این ظلم به ملت ایران است. به هرحال روس‌ها فقط در قالب برجام و تنها جایی می‌توانند درخواست تعلیق تحریم داشته باشند که مربوط به مبادلات هسته‌ای اجرای برجام است. سایر مبادلات موضوعی است که روسیه باید با آمریکا و اروپا حل کنند، نه اینکه آن را به برجام گره بزنند.»
او در پاسخ به اینکه اکنون ایران چطور باید از وضعیت موجود خارج شود و پرونده احیای برجام را به سرانجام برساند؟ گفت: «به نظر من ایران فرصت اساسی را از دست داد. برجام باید قبل از جنگ اوکراین امضا می‌شد. حالا که این مرحله گذشته، باید بحث برجام و اوکراین را از هم جدا کرد. ایران باید این کار را انجام دهد و حتی اگر با مذاکرات چندجانبه امکان توافق نیست، باید با سازوکار دیگری ایران و آمریکا مذاکره و بر سر برجام توافق کنند. دلیلی وجود ندارد که بازیگران مسائل دیگری را به میز وین تحمیل می‌کنند، اجازه دهیم اینها ایفای نقش کنند.»
نظر شما