اگرچه هنوز چشم‌انداز موعود تصرفات سرزمینی از سوی داعش بسیار دور و دراز و رؤیایی می‌نماید، اما ژئوپلیتیک کنونی منطقه حتی همین حالا نیز آرایشی نگران‌کننده یافته است. پرچم سیاه داعش در حالی بر بخشی از خاک سوریه و بیش از یک‌چهارم عراق سایه افکنده که تروریست‌ها با تصرف یکی از آخرین گذرگاه‌های مرزی این دو کشور، گامی دیگر به تحقق خلافت خودخوانده و یکپارچه خود نزدیک‌تر شده‌اند. به اینها اضافه کنید پیشروی‌‌های هفته اخیر داعش را به سمت شرق عراق و غرب سوریه و البته کمی دورتر در سواحل شمالی لیبی، تا دریابید آن کارزار بین‌المللی که می‌رفت طی دو مرحله، به تضعیف و سپس نابودی این ماشین کشتار بینجامد، اکنون در همان فاز اول به‌شدت زمین‌گیر شده است. سازمان دیده‌بان حقوق بشر سوری در حالی روز پنجشنبه از تسلط نیروهای داعش بر نیمی از خاک سوریه خبر داده است که گزارش‌ها حکایت از سقوط کامل شهر تدمر و محوطه باستانی آن به دست تروریست‌ها دارد. نیروهای داعش که هجوم هفته گذشته آنان برای تصرف شهر جدید و باستانی تدمر با مقاومت ارتش سوریه ناکام مانده بود، عاقبت موفق شدند تا روز چهارشنبه طی نبردی شدید نیروهای دولتی را وادار به عقب‌نشینی کرده و کنترل کامل شهر را به‌دست گیرند. سقوط تدمر نه‌تنها بنا بر گفته یکی از سخنگویان سازمان ملل متحد، فرار دست‌کم یک‌سوم از جمعیت 200هزار نفری این شهر را به همراه داشته، بلکه به نگرانی‌های جامعه بین‌الملل پیرامون تخریب یکی دیگر از میراث‌های بشری دامن زده است. فعالان حقوق بشر سوریه در حالی از اوضاع نامناسب انسانی در شهر جدید تدمر، اعدام دست‌کم 17 شهروند متهم به همکاری با نیروهای دولتی و آوارگی دوباره پناه‌جویان، ابراز نگرانی کرده‌اند که پیش‌تر از ترس داعش به این شهر پناه آورده بودند مأمون عبدالکریم، رئیس سازمان حفاظت از آثار باستانی سوریه، حفاظت از میراث باستانی تدمر را وظیفه همه جهانیان دانسته و از جامعه بین‌الملل خواست تا برای جلوگیری از دچارشدن تدمر به سرنوشت همتایان عراقی خود، چون نمرود، بسیج شوند. ایرینا بوکووا، دبیرکل سازمان یونسکو، نیز ضمن اعلام نگرانی شدید از سرنوشت این گهواره تمدن بشری که می‌تواند فقدانی بزرگ برای بشریت باشد، از تمامی طرف‌های درگیر خواست تا اختلافات را کنار گذاشته و مانع از تخریب میراث باستانی این شهر شوند. با تمام این اوصاف، نیروهای دولتی سوریه در آستانه هجوم تروریست‌ها، بسیاری از مجسمه‌ها و آثار باستانی قابل حمل این منطقه را به مکانی امن منتقل کرده و تاکنون نیز هیچ گزارش و مدرکی مبنی بر تخریب آثار باقی‌مانده این شهر منتشر نشده است. این در حالی است که تصرف تدمر به تروریست‌ها اجازه خواهد داد تا پیشروی‌ خود به سمت دمشق و حمص را با جدیت بیشتری درپیش گیرند. نیروهای داعش که اکنون بنابر گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر سوری، بیش از 95هزار کیلومتر مربع از خاک سوریه را در اختیار داشته و در 10 استان از مجموع 14 استان این کشور، حضوری چشمگیر دارند، شاهراه مرکزی سوریه را در تصرف خود گرفته‌اند. این موفقیت از آنجایی حائزاهمیت است که شاهراه مرکزی سوریه درحقیقت خط واصل مناطق شرقی و کم‌جمعیت تحت تصرف داعش با مناطق پرجمعیت و غربی کشور چون حمص، حما و دمشق است که در سایه کنترل مخالفان سوری بر استان ادلب، دیگر آخرین پناهگاه نیروهای دولتی، است. دراین‌میان، تصرف گذرگاه مرزی التنف به الولید در بزرگراه دمشق- بغداد به دست تروریست‌های داعش نیز به کلی دست دولت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه را از مرزهای شرقی این کشور با عراق کوتاه کرده است. البته نیروهای داعش اکنون برای مرزبانی بر گذرگاه‌های مرزی عراق و سوریه، رقیبی دیگر پیشِ‌روی خود دارند: مبارزان کردی که بخشی از نوار مرزی شمالی دو کشور را در کنترل خود گرفته‌اند. با وجود این، به نظر می‌رسد تروریست‌های داعش که توانسته‌اند درنهایت دو قلمرو شرقی و غربی خود را تقریبا بدون هیچ گسستی به یکدیگر پیوند دهند، در جبهه غربی با شتاب بیشتری به‌پیش می‌روند. آنان که همین هفته گذشته با تصرف الرمادی یکی از بزرگ‌ترین شکست‌ها را به ارتش عراق و نیروهای ائتلاف وارد کردند، سر آن دارند تا با اتکا به اصل غافل‌گیری و پیش‌دستی، در قبال آن دست از شبه‌نظامیان شیعی که دل به پاتک برق‌آسای خود بسته بودند، بسیار زودتر از آنچه انتظار می‌رود، راه خود را به سمت بغداد و فلوجه بگشایند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این نیروها اکنون خطوط دفاعی دولت عراق در حومه شهر حبانیه را درهم شکسته و آماده نبرد با شبه‌نظامیان شیعه‌ای هستند که برای آزادسازی الرمادی در این شهر گرد آمده بودند.
 دراین‌میان، باراک اوباما، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، در حالی پیشروی‌های اخیر داعش را نتیجه عقب‌نشینی تاکتیکی نیروهای ائتلاف و دشواری‌های موجود در روند آموزش و تجهیز نیروهای عراقی دانسته که به نظر می‌رسد اوج‌گیری داعش در هر دو سوی مرز، برخلاف مدعای رهبران ائتلاف، پیامد ناکارآمدی و محدودیت استراتژی جاری جهانی در قبال تهدید تروریسم است؛ کاستی‌هایی که هر روز بیش‌ازپیش مقامات و تصمیم‌گیران ارشد محلی و جهانی را به بازنگری راهبردی در نقشه راه منطقه ترغیب می‌کند.