شفقنا- درست است که اوکراین از منطقه خاورمیانه دور است و در طول دهه های گذشته هیچ نقش اصلی یا فرعی در سیاست های آن نداشته است اما ممکن است به ما به عنوان اعراب ناخواسته خدمت ارزشمندی ارائه کرده باشد.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب در تحلیلی به موضوع جانب داری اسرائیل از آمریکا در بحران اوکراین و تاثیر آن بر روابط آینده میان تل آویو و مسکو بویژه در پرونده سوریه پرداخت و نوشت:
درست است که اوکراین از منطقه خاورمیانه دور است و در طول دهه های گذشته هیچ نقش اصلی یا فرعی در سیاست های آن نداشته است اما ممکن است به ما به عنوان اعراب ناخواسته و به دور از هرگونه قصدی، خدمت ارزشمندی ارائه کرده باشد.
بیشتر توضیح می دهیم و می گوییم که بحران اوکراین که اکنون اوج گرفته، شکاف بزرگی بین اسرائیل و متحد پنهان آن یعنی فدراسیون روسیه و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری آن ایجاد کرده و لابی قدرتمند یهودی در مسکو را در تنگنای شدیدی قرار داده است.
تل آویو در سایه اوج گیری این بحران و صف آرایی اجباری مرتبط با آن، ترجیح داده است بالاجبار در سنگر آمریکا باشد و «یائیر لپید» وزیر امور خارجه آن ناچار شد که این موضوع را علناً در بیانیه ای رسمی اعلام کند؛ جایی که در این بیانیه گفت:«در بحران اوکراین، در کنار متحد سنتی خود یعنی آمریکا خواهیم بود و ممکن نیست که در این شرایط دشوار آن را تنها بگذاریم».
روزنامه اسرائیلی هاآرتص در شماره امروز( پنجشنبه)محتوای پیام غیرمستقیم مقامات روسیه به همتایان اسرائیلی را فاش کرد که در آن عدم به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان را تایید کرد؛ جایی که «دیمیتری پولیانسکی» معاون سفیر روسیه در سازمان ملل، شامگاه چهارشنبه به اسرائیل و اشغال بلندی های جولان توسط آن حمله کرد و بر موضع کشورش مبنی بر عدم اعتراف به حاکمیت اسرائیل بر آن تاکید کرد و گفت:« ما نگران برنامه های تل آویو برای گسترش شهرک سازی در بلندی های جولان هستیم. این موضوع با احکام کنوانیسیون ژنو 1949 مغایرت دارد و روسیه حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان را که بخشی از سوریه است، به رسمیت نمی شناسد».
پیش از این پیام، وزارت خارجه اسرائیل بیانیه ای صادر و در آن اعلام کرده بود: «اسرائیل از تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین حمایت و نگرانی خود را نسبت به هشت هزار اسرائیلی مقیم اوکراین و سرنوشت اقلیت یهودی در آنجا ابراز می کند».
اگرچه در این بیانیه نامی از روسیه آورده نشد اما خشم سران روسیه را در پی داشت و این کشور را وادار به واکنش سریع، یک روز پس از صدور آن بیانیه کرد.
این پاسخ روسیه در شرایطی است که نشانه هایی از تشدید تنش در روابط روسیه و اسرائیل به ویژه در پرونده سوریه وجود دارد که در مانورهای هوایی و زمینی مشترک روسیه و سوریه بر فراز بلندی های جولان با مشارکت جنگنده های پیشرفته سوخو35 روسیه، استقرار نیروهای وابسته به این کشور در بندر لاذقیه برای هشدار دادن به اسرائیل نسبت به هرگونه بمباران آن منعکس شده است.
هنوز مشخص نیست که آیا سران روسیه به همین پیام هشدار آمیز اخیر «تله گذاری شده» برای اسرائیل در خصوص بلندی های جولان اکتفا خواهد کرد یا اقدامات عملی و پیام های خطرناکتر دیگری نظیر رفع ممنوعیت استفاده ارتش سوریه از موشک های اس 300 برای مقابله با جنگنده های اسرائیلی و موشک های آن در پیش خواهد گرفت و این در حالی است که نشانه هایی وجود دارد که تایید می کند این اقدام، قریب الوقوع و یکی از غافلگیری های مرحله آتی است.
رهبری سوریه بلافاصله استقلال دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین را به رسمت شناخت و بر حمایت خود از مداخله نظامی روسیه برای این استقلال تاکید کرد و تنها بلاروس نزدیک ترین متحد روسیه پیش از آن از روسیه حمایت کرده بود؛ گامی که با استقبال بالای سران روسیه همراه بود و در رسانه های این کشور بازتاب وسیعی داشت. علاوه بر این، ایران متحد سوریه نیز در بحران اوکراین، در کنار روسیه ایستاد و همانند ترکیه، هیچ موشک و پهپادی به اوکراین نفروخت؛ در حالی که ترکیه به اوکراین پهپاد فروخته و مداخله نظامی روسیه و پیش از آن الحاق کریمه را محکوم کرده است.
همان طور که حمایت اسراییل از مواضع غربی – آمریکایی در بحران اوکراین، ضربه دردناکی به شخص ولادیمیر پوتین بود، حملات اسرائیل به سوریه که آخرین آنها سحرگاه امروز(پنج شنبه) بود و منجر به شهادت شش سرباز در قنیطره شد، ضربه بزرگتری برای او بویژه در این شرایط خواهد بود و روی محبوبیت کشورش در دو جهان عربی و اسلامی در این شرایط سخت، تاثیر منفی برجای می گذارد.
اغراق نمی کنیم اگر بیش از یک بار بگوییم که اسرائیل یکی از اصلی ترین بازندگان در بحران اوکراین خواهد بود و این موضوع نه فقط درزمینه روابطش با روسیه خواهد بود بلکه از این حیث نیز خواهد بود که این بحران ممکن است آغاز پایان دوران هژمونی آمریکایی باشد که آن را در دامن خود پرورده است.
تحلیل در رای الیوم
∎