شفقنا-همزمان با رسیدن نگرانیها از حمله احتمالی روسیه به اوکراین به اوج خود در سایه افزایش صفآرایی نظامی و اعلام بسیج عمومی در مناطق جداییطلب، «دمتری سوسلوف»، نویسنده و تحلیلگر روسی پیشبینی کرد که «مارتون دیپلماتیک» در دو سطح ابعاد سیاسی برای تضمینهای امنیتی و اجرای توافق مینسک ادامه خواهد یافت.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا به نقل از العربی الجدید، سوسلوف در یادداشتی در روزنامه روسی « ازفیستیا» نوشت: نمایش قدرت نظامی از سوی روسیه، ایالات متحده امریکا و ناتو همزمان با روند سیاسی تداوم خواهد داشت اما تحقق سناریوهای افراطی نظیر حمله روسیه به اوکراین، اقدام مسکو در به رسمیت شناختن استقلال جمهوری خودخوانده خلق دونتسک و لوهانسک و نیز بازگشت اوضاع به اکتبر سال 2021 میلادی بعید به نظر می رسد.
در اکتبر گذشته، ارتباطات مستقیم میان مسکو و ناتو پس از اعلام این نهاد نظامی در اخراج 8 تن از هیات روسی به اتهام انجام فعالیتهای خصمانه به حالت تعلیق درآمد و وزارت امور خارجه روسیه هم در مقابل، فعالیت هیات خود در ناتو را برای زمانی غیرمشخص تعلیق و ارتباط با ناتو را متوقف کرد.
این نویسنده روسی، اقدام مسکو دور روز پس از ارسال پاسخ به امریکا در خصوص ضمانتهای امنیتی در برگزاری تمرین نظامی و راهبردی گسترده با موشکهای دوربرد و راهبری و ناوگان دریایی در دریای سیاه و دعوت از «الکساندر لوکاشینکو»، رئیس جمهوری بلاروس را بخشی از «پاسخ نظامی هوشمندانه» دانست.
سوسلوف ادامه داد:معتقدم سه سناریوی اصلی پیرامون روند نظامی و سیاسی کنونی به ویژه از منظر تضمینهای امنیتی وجود دارد؛ سناریوی نخست این است که روسیه معتقد است درخواست این کشور در انصراف قطعی و دائمی ناتو از امکان گسترش در شرق اروپا و الحاق اوکراین به این نهاد نظامی «امری غیر عملی» نیست و به احتمال زیاد، مذاکرات درباره این موضوع در آینده نزدیک ادامه خواهد داشت و احتمالا همراه با گفتوگوها درباره مسائل نظامی (موشکهای میانبُرد و سامانه پدافندی موشکی) خواهد بود اما پیشرفت در این مسائل جز به پیشرفت در مسائل سیاسی اساسی امکانپذیر نخواهد بود.
وی گفت: این درخواست روسیه به هیچ عنوان مبدا و اصل اعلام شده در پیمان پاریس برای اروپای جدید را نقض نمی کند؛ پیمانی که غرب آن را «مقدس» قلمداد می کند، به موج این پیمان، کشورها حق دارند تا با آزادی کامل نحوه تضمین امنیت خود را انتخاب کنند از جمله به پیمانها و سازمانهای نظامی بپیوندند کما اینکه ماده 10 معاهده ناتو بر سیاست درهای باز این سازمان برای عضویت دیگر کشورها تاکید دارد.
این نویسنده روسی افزود: این پیمانها، ناتو را ملزم نمی کند که همه کشورهای داوطلب را به عضویت خود قبول کند همچنین حق این کشورها در عضویت را تضمین نمی کند بلکه به تضمین حق کشورها در اعلام آزادانه در عضویت این سازمان و نه لزوما عضویت قطعی آنها اشاره دارد.
سوسلوف تصریح کرد: همه تصمیمات مربوط به گسترش این نهاد(عضویت کشورهای جدید) از سوی کشورهای ناتو (به خصوص ایالات متحده امریکا به عنوان قدرت برتر در ناتو) و بنا به منافع آنها و نه بر اساس سیاست خارجی و مطالبات کشورها در عضویت ناتو اتخاذ می شود و اینکه این گسترش چه تاثیری بر امنیت آنها خواهد داشت .
وی گفت: معتقدم در این بهانه غرب مبنی بر اینکه ایالات متحده امریکا و ناتو نمیتوانند به قول و وعده خود در پیوستن کشورهای دیگر پشت کنند، میتوان استثنا قائل شد و اکراین را از آن مستثنا کرد زیرا معمولا دشمنان و رقبا به خطوط قرمز همدیگر (حتی اگر آن را غیر قانونی بدانند) احترام گذاشته و سیاستهای خود را برای «پرهیز از جنگ» اصلاح و تعدیل می کنند.
این تحلیلگر روس اظهار داشت: تداوم فشار دیپلماتیک همراه با نمایش قدرت نظامی و آمادگی برای استفاده از آن رد صورت لزوم، میتواند در نهایت «نتیجه مقبولی» برای روسیه در قباب گسترش ناتو به همراه داشته باشد در عین حال امریکا و ناتو از سیاست درهای باز در قبال اوکراین دست نخواهد شست مگر هنگامی که هزینههای این سیاست (نظامی، ژئوپولوتیک و امنیتی)فراتر از سود پیوستن این کشور به ناتو باشد.
وی تاکید کرد: روسیه همانطور که در اظهارنظرهای رسمی اعلام می کند آماده رایزنی درباره تضمین های امنیتی درخصوص اوکراین پس از بسته شدن پرونده عضویت این کشور در ناتو به صورت نهایی است.
اما سناریو دوم این است که روسیه به غرب فرصت دیگری برای اعمال فشار بر اوکراین به منظور اجرای توافق مینسک اعطا کند به ویژه پس از مذاکرات اخیر «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری روسیه با «امانوئل مکرون»، همتای فرانسوی وی و «اولاف شولتز»، صدراعظم آلمان در مسکو.
سوسلوف افزود: تبدیل اوکراین به کشوری غیرمرکزگرا که در آن اقلیمهای مختلف نظیر منطقه دنباس از خودمختاری بالایی برخوردار باشند و نتوان این مناطق را به اتخاذ سیاست ضدروسی واداشت، می تواند راهکاری مورد قبول مسکو باشد.
این تحلیلگر روسی اظهار داشت: درخواست مجلس دومای روسیه در به رسمیت شناخختن استقلال جمهوری دونتسک و لوهانسک ابزاری برای اعمال فشار اضافی بر کییف، پاریس و برلین برای واداشتن آنها به اجرای توافق مینسک است.
وی در عین حال اذعان کرد که این اقدام روسیه در به رسمیت شناختن مناطق مذکور نتایج معکوسی برای مسکو خواهد داشت و مفاد اینگونه خواهد بود که اوکراین تنها بر اساس دشمنی با روسیه متحد خواهد شد.
این تحلیلگر روسی گفت: مسکو بر این باور است که هرگونه حرف و حدیث درباره ناتوانی کییف در تن دادن به توافق مینسک به دلیل محدودیتهای سیاست داخلیف گفتمان شرورانه است و تنها بهانه ای برای تخریب مستمر این توافق است همچنین اوکراین از لحاظ مالی، اقتصادی و سیاسی کاملا به غرب وابسته است و اگر امریکا و اتحادیه اروپا اندکی از نفوذ خود استفاده کنند، کییف به بهترین شکل ممکن بدان پایبند خواهد ماند زیرا جایگزین عدم پایبندی بدان، فروپاشی کامل خواهد بود.
سوسلوف خاطرنشان کرد: مشکل اینجاست که غرب هنوز فاقد اراده سیاسی برای اعمال فشار مناسب برای اوکراین است این در مقابل بدان معناست که تداوم اعمال فشار بر روسیه از سوی امریکا، فرانسه و آلمان و از هم پاشیدن توافق مینسک ضرری به مراتب بزرگتر از اعمال فشار قوی تر بر کییف خواهد داشت.
اما سناریوی سوم به تداوم اعمال فشار روسیه بر ناتو و اوکراین مربوط می شود و باید یادآور شد که تاریخ مناسبات روسیه و غرب طی سی سال گذشته و به خصوص هفتههای اخیر نشان می دهد که نباید به پیشرفت در مذاکرات دلخوش بود، در همین رابطه، مانور نیروهای راهبردی روسیه و تداوم حضور ارتش این کشور در نزدیکی مرزهای اوکراین «گامی منطقی و ضروری» به حساب می آید.
این تحلیلگر روسی افزود: تهدید اصلی برای اجرای سناریو تداوم مذاکرات همزمان با اعمال فشار این است که اوکراین دست به عملیات نظامی گسترده علیه جمهوری خلق دونتسک و لوهانسک بزند.
به گفته این نویسنده روس، اوکراین احتمالا به این جمع بندی خطرناک رسیده که با توجه به وقوع حمله روسیه و ناتوانی غرب در اعمال فشار بر مسکو، کییف قادر به انجام هر کاری بدون بیم داشتن از انتقام نظامی مسکو است.
سوسلوف در پایان با بیان اینکه ما امیدواریم که واشنگتن و دیگر پایتختهای اروپای غربی قادر به دراز کردن دست کمک به اوکراین در زمان مناسب باشند، اظهار داشت: درس و عبرت قابل ملاحظه از خروج دسته جمعی دیپلمات های غربی از کییف همزمان با تاکید امریکا و ناتو در عدم ورود به جنگ با روسیه در صورت حمله به اوکراین «موضوع عبث و بیهوده ای» نبوده است.
این در حالی است که بحران در شرق اروپا که در سایه تجمع سنگین تجهیزات جنگی و دهها هزار سرباز ارتش روسیه در مرز اوکراین ایجاد شده است برغم گفتگوی تلفنی اخیر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود فروکش نکرد.
آمریکا و متحدانش میگویند هدف غایی ارتش روسیه از اردو زدن در پشت مرزهای اوکراین و برگزاری رزمایشهای متعدد، حمله به این کشور است. مسکو اما با رد این اتهام میگوید آرایش رزمی نیروهایش تنها به منظور دفاع از منافع روسیه است و حملهای در کار نیست.
روسیه که جداییطلبان منطقه دونباس در شرق اوکراین را زیر چتر حمایتی خود دارد، سال ۲۰۱۴ میلادی شبه جزیره کریمه اوکراین را به خاک خود ضمیمه کرد.
آمریکا و متحدانش میگویند روسیه هر آن ممکن است به اوکراین حمله کند و با هشدارهای مکرر، مسکو را در صورت تصمیم به حمله با وضع تحریمهای سنگین و پاسخ «فوری و مناسب» تهدید میکنند.
مسکو در مقابل، «هیستری» آمریکا را محکوم کرده و میگوید واشنگتن و متحدانش با تبلیغات سیاسی و دستاویز قرار دادن «حمله قریب الوقوع روسیه به اوکراین» تنشزایی میکنند.
این خبر را در العربی الجدید ببینید.
∎