اسدالله خسروی؛ بازار: بازار ارز مدتی است هیجانی شده است و قیمت ها در این بازار مهم اقتصادی هر روز نرخی جدید به خود می گیرند و این بی ثباتی قیمت باعث سردر گمی مردم بخصوص سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی شده است. آشفته بازاری که نرخ ارز در آن بر پایه اصول و شاخص های معین و مشخص اقتصادی نیست بلکه گوش به زنگ خروج اخبار وین است و پیرو انتشار خبرهای مثبت و منفی حاصل از جریان مذاکرات برجام، تابلو قیمت ها نیز در این بازار دجار تغییر می شوند.
افزایش نرخ دلار به بیش از ۳۰ هزار تومان و نزدیک شدن آن به قیمت ۲۵ هزار تومان نمونه ای از بی ثباتی قیمت این کالای سرنوشت ساز اقتصادی است که در پی چگونگی نتیجه مذاکرات برجام به چشم می خورد
انتظار و سردر گمی مردم از نرخ ارز بدنبال نتایج مذاکرات برجام
بازاری که به عقیده کارشناسان اقتصادی تعیین کننده قیمت کالاها و خدمات بوده و انجام فعالیت های اقتصادی نیز به آن مرتبط است درحالی که بی برنامگی برای ثبات چنین بازاری عواقب منفی و عقب ماندگی های زیادی را در پی دارد. این بی ثباتی که ناشی از انتظارات مردم از نتیجه مذاکرات برجام است مدت هاست بازار را آشفته کرده و همه منتظرند تا فعالیت های خود را با نرخ ارز معتدل پس از نتایج مذاکرات از سرگیرند چرا که اکنون نرخ ثابت و قابل اعتماد و اطمینانی در این بازار وجود ندارد.
به طور مثال طی چند ماه اخیر قیمت ها در بازار ارز تغییرات قابل توجهی داشته است، افزایش نرخ دلار به بیش از ۳۰ هزار تومان و نزدیک شدن آن به قیمت ۲۵ هزار تومان نمونه ای از بی ثباتی قیمت این کالای سرنوشت ساز اقتصادی است که به چشم می خورد.
در آخرین روز از معاملات هفتگی بازار ارز، قیمت دلار در بازار آزاد که دیروز از کانال ۲۷ هزار تومان به کانال ۲۶ هزار تومان آمد، پابرجا شد، همچمنین سکه تمام بهار آزادی نیز با افت قیمت در کانال ۱۱ میلیون تومان نشست
افت دلار در کانال ۲۶ هزار و غلط سکه به کانال ۱۱ میلیون تومان
اما امروز و در آخرین روز از معاملات هفتگی بازار ارز، قیمت دلار در بازار آزاد که دیروز چهارشنبه از کانال ۲۷ هزار تومان به کانال ۲۶ هزار تومان آمد، تغییر چندانی نداشت اما نرخ آن در صرافی بانکها به نسبت روزهای گذشته تا حدودی کاهشی شد. طوری که فروش هر دلار آمریکا امروز در صرافی بانکها ۲۵ هزار و ۲۳۳ تومان و قیمت خرید آن از مردم ۲۴ هزار و ۹۸۲ تومان تعیین شد. قیمت فروش یورو نیز معادل ۲۹ هزار تومان و قیمت خرید آن نیز ۲۸ هزار و ۷۰۵ هزار تومان رقم خورد.
حال از آنجایی که معمولا اولین بازاری که به سرعت از تغییر نرخ ارز در بازار تبعیت می کند بازار طلا و سکه استٰ، بنابراین امروز قیمت سکه تمام بهار آزادی نیز در پی کاهش نرخ ارز در بازار سیر نزولی به خود گرفت و از ۱۲ میلیون و ۵۰ هزار تومان روز گذشته اکنون به ۱۱ میلیون و ۹۵۰ تومان افت کرد.
همچنین امروز در بازار آزاد قیمت طلای ۱۸عیار هر گرم یک میلیون و ۲۰۳ هزار تومان رقم خورد که این قیمت نسبت به روز گذشته با کاهش قیمت همراه بود چرا که بهای هر گرم طلا دیروز چهارشنبه در بازار ۱ میلیون و ۲۱۲ هزار تومان معامله می شد.
تلاطم قیمت ها در بازار ارز و تغییراتی که هر روز در تابلو نرخ این کالا در بازار دیده می شود ناشی از مخابره اخبار مثبت و منفی حاصل از روند انجام مذاکرات ایران با طرف مقابل برجام در وین است، البته معلوم نیست که پایان مذاکرات چه وقت باشد و نتیجه آن نیز چگونه رقم خورد
اتصال نرخ ارز به عوامل بیرونی
وحید شقاقی شهری، اقتصادان و سر بازرس سابق بانک مرکزی سازمان بازرسی کل کشور در گفتگو با «بازار» درباره تبعات افت و خیز قیمت ارز در بازار بر اقتصاد کشور، گفت: اینکه هر روز مردم در بازار ارز با تغییر قیمت ها مواجه اند دلیلی جز اینکه هم اکنون نرخ ارز کاملا به عوامل بیرونی متصل است، چیز دیگر نیست.
وی با بیان اینکه تلاطم قیمت ها در بازار ارز و تغییراتی که هر روز در تابلو نرخ این کالا در بازار دیده می شود ناشی از مخابره اخبار مثبت و منفی حاصل از روند انجام مذاکرات ایران با طرف مقابل برجام در وین است، اظهار داشت: معلوم نیست که پایان مذاکرات چه وقت باشد و نتیجه آن نیز چگونه رقم خورد، با این وجود اگر تحریم ها هم برداشته شوند هرچند این موضوع بر نرخ ارز تاثیرمی گذارد اما نباید انتظار داشت که قیمت دلار و انواع ارز در بازار با افت شدید مواجه شود.
این اقتصاددان خاطر نشان کرد: ازآنجایی که مبنای صعود و فرود قیمت ارز بدون توجه به تاثیر گذاری آن بر اقتصاد کشور همچنان متاثر از اظهارات و اخبار مصادره برجام بوده، بنابراین قیمت ارز هنوز سهم و نقش خود را از عوامل بنیادین اقتصاد ایفا نکرده است.
فروش قابل توجه نفت و مشتقات آن که رشد قابل توجهی داشته و از ۳۵ دلار به بیش از ۹۰ دلار رسیده است همچنین صادرات غیر نفتی روندی خوبی دارد با این وجود هنوز عوامل بنیادین اقتصادی در این زمینه بر قیمت ارز تاثیر نگذاشته و این بازار همچنان از اخبار برجام تبعیت می کند
وقتی ارز از عوامل بنیادین اقتصاد متاثر نمی شود و فقط بر برجام تکیه دارد
شقاقی شهری در ادامه گفت: به طور مثال فروش قابل توجه نفت و مشتقات آن که طی یکی دو ماه اخیر رشد قابل توجهی داشته و از ۳۵ دلار به بیش از ۹۰ دلار رسیده است از طرفی نیز صادرات غیر نفتی طی این مدت بهبود و روندی روبه رشد به خود گرفته است با این وجود هنوز عوامل بنیادین اقتصادی در این زمینه بر قیمت ارز تاثیر نگذاشته و بازار ارز همچنان از اخبار برجام تبعیت می کند.
وی اظهار داشت: انتظارت تورمی و مسائل بین المللی متاسفانه بر بازار ارز سایه افکنده است با این وجود ابتدا باید دید که بحث مذاکرات به کجا می رسد. این در حالی است که وابستگی و شرطی کردن اقتصاد شیوه ای اشتباه است و توسعه اقتصاد و ثبات بازرها نیازمند اصلاحات ساختاری بنیادی درست و اصولی است که البته چنین رویکردی جز با جراحی های عمیق بنیادی و برنامه ریزی و نقشه راه درست امکان پذیر نیست.
به گفته این اقتصاددان؛ تبعیت بازار ارز از عوامل بیرونی اکنون تاثیر بسزایی بر آشفتگی بازار ارز و به دنبال آن اقتصاد کشور بجای گذاشته است و افت و خیز قیمت ها که منشا علمی و اصولی ندارد بر گرفته از این موضوع است.
تا زمانی که نسبت به مهار نرخ تورم و تلاش برای برای بر ریل نشاندن اقتصاد کشور با هدف رشد و توسعه اقدام نشود، نباید انتظار داشت قیمت ارز به راحتی در بازار کاهشی شود
نرخ تورم کاهشی شود بازار ارز به ثبات می رسد
میثم رادپور، کارشناس مالی نیز در گفتگو با «بازار» درباره نوسان قیمت ها در بازار ارز و چگونگی ثبات بخشی این بازار مهم اقتصادی گفت: ثبات و ساماندهی بازار ارز به این آسانی نیست و تا زمانی که نسبت به مهار نرخ تورم و تلاش برای برای بر ریل نشاندن اقتصاد کشور با هدف رشد و توسعه اقدام نشود، نباید انتظار داشت قیمت ارز به راحتی در بازار کاهشی شود.
وی با بیان اینکه رهروی بازار ارز از اخبار منتشره برجام مقطعی و گذراست، گفت: هر چند در صورت انجام توافقات درمذاکرات برجام، احتمال کاهش نرخ ارز در بازار وجود دارد اما نباید اینگونه تصور شود که با رفع تحریم های بین المللی دلار در بازار به حدود ۲۰ هزار تومان می رسد با این وجود اگر توافقی هم حاصل شود و افت قیمتی رخ بدهد این کاهش نرخ، پایدار نخواهد بود چرا که نرخ تعادلی دلار حدود ۲۳ تا ۲۵ هزارتومان است.
این کارشناس بازار در ادامه گفت: ما نمی توانیم بازار ارزی مستقل از بقیه شاخص های کلان اقتصاد داشته باشیم، به طور مثال اکنون نرخ تورم حدود ۵۰ درصد و رشد اقتصادی کشور بسیار اندک است در چنین شرایطی باید به جد به فکر اصلاح ساختار شاخص های کلان اقتصادی بود زیرا زمانی که اقتصاد بر مسیر رشد و رونق قرار می گیرد، بازار ارز نیز خود به خود به ثبات و سامان می رسد و دیگر نیازی نیست که با سیاست سرکوب قیمت ها و یا انتظار و تاثیر پذیری از مسائل برونی برای کاهش نرخ ارز و یا جلوگیری از رشد آن تلاش شود.
بنا به این گزارش، بازار ارز این روزها متاثر از اخبار برجام با نوسان قیمت همراه است. بازاری که همه را به انتظار کاهش قیمت با برچیده شدن احتمالی تحریم ها در پی انجام توافق مذاکرات برجام گذاشته است، اما به گفته اقتصاددانان دولت باید تمرکز و توجه خود را بر مهار نرخ تورم و اصلاحات ساختاری شاخص های کلان اقتصادی بگذارد تا بازار ارز بدون توجه به عوامل بیرونی اصلاح و در مسیر ثبات و سامان قرار گیرد.