خبرگزاری مهر - گروه بین الملل: بحران اوکراین طی هفتههای اخیر در صدر اخبار رسانههای جهان قرار دارد. اوکراین خواستار پیوستن به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است، موضوعی که روسیه در چارچوب دغدغههای امنیتی خود با آن مخالف است و بارها اعلام کرده است توسعه ناتو در مرزهای شرقی را نمیپذیرد. در این میان آمریکا و هم پیمانان اروپایی آن روایتهایی جعلی از تلاش مسکو برای حمله به اوکراین خبر دادند. این ادعاها پس از آن مطرح میشد که روسیه در داخل مرزهای خود رزمایش نظامی برگزار میکرد.
مهمترین تحولات بحران اوکراین طی هفته جاری به شرح زیر است:
شنبه ۳۰ بهمن
*جو بایدن رئیس جمهور آمریکا بار دیگر مدعی شد که روسیه طی روزهای آینده به اوکراین حمله خواهد کرد.
*مقامات جمهوری خودمختار لوهانسک در شرق اوکراین از انفجار خط لوله ای که گاز این منطقه را تجهیز می کند، خبر دادند.
*انگلیس سفارت خود در کی یف را تعطیل کرد. وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد که سفارت انگلیس در اوکراین موقتاً از کی یف به شهر لویو در غرب اوکراین منتقل شده است.
جمعه ۲۹ بهمن
*منابع روسی اعلام کردند که همزمان با انتقال غیرنظامیان منطقه دونتسک به شهری در روسیه در پی تنش های اخیر بین این منطقه و نیروهای اوکراینی، فرمان بسیج عمومی در دونتسک صادر شده است.
*وزارت خارجه روسیه در بیانیه اعلام کرد علیرغم فضاسازیهایی که ایالات متحده آمریکا و کشورهای غربی انجام میدهند، روسیه قصد ندارد به اوکراین حمله نظامی ترتیب دهد.
*توپخانه های ارتش اوکراین منطقه خودخوانده «لوهانسک» را هدف حملات توپخانه ای گسترده قرار دادند. در همین حال رهبر جمهوری خودخوانده دونتسک اعلام کردد که اوضاع در منطقه دونباس به سوی جنگ پیش می رود.
*لیز تراس وزیر خارجه انگلیس در سخنانی، روسیه را به اعمال تحریم تهدید کرد. وی در عین حال گفت که کمک های نظامی لندن به اوکراین افزایش پیدا خواهد کرد.
*مجلس سنای آمریکا علیه روسیه قطعنامه صادر کرد و مدعی شد که روسیه علیه اوکراین مرتکب تجاوزگری نظامی می شود و مسکو قصد دارد طی چند روز آینده به اوکراین حمله کند.
پنجشنبه ۲۸ بهمن
*سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که ذهنیت تشدید تنش ها در اوکراین ساخته و پرداخته غربی ها و رسانه هایشان است و نه روسیه؛ بنابراین خودشان نیز باید در این باره پاسخگو باشند.
*وزارت دفاع روسیه در بیانیهای از بازگشت تانکهای یگانهای ارتش منطقه نظامی غربی روسیه پس از انجام تمرینات برنامه ریزی شده به پایگاههایشان خبر داد.
*یک مقام کاخ سفید مدعی شد روسیه نه تنها از مرز اوکراین عقب نشینی نکرده بلکه نیروهای بیشتری حدود ۷ هزار نظامی را هم به این منطقه اعزام کرده است.
*کاخ سفید اعلام کرد که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا با صدراعظم آلمان گفتگو کرده و مجدداً بر پایبندی به حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین تاکید کرد.
چهارشنبه ۲۷ بهمن
*ینس استولتنبرگ دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، در آغاز نشست دو روزه وزرای دفاع این پیمان، گفت: ناتو با استناد به تصاویر ماهواره ای می تواند ثابت کند نیروهای نظامی روسیه هنوز از مرزهای اوکراین عقب نشینی نکرده اند.
* موعد ادعایی آمریکا و غرب درخصوص حمله روسیه به اوکراین در تاریخ ۲۷ بهمن سر رسید و این اتفاق رخ نداد. بایدن این ادعاها را حین گفتگویی که روز جمعه ۲۲ بهمن با دبیرکل ناتو و سران کشورهای انگلیس، آلمان، ایتالیا، کانادا، لهستان، رمانی و فرانسه داشته، مطرح کرده بود.
* وزارت دفاع روسیه ویدئویی را منتشر کرد که نشان میدهد تجهیزات نظامی این کشور پس از انجام رزمایش در کریمه به پایگاههای خود باز میگردند.
* روزنامه نیویورک تایمز به نقل از برخی منابع گزارش داد که در پی انتقال سفارت واشنگتن در کی یف به شهری در غرب اوکراین، مقر سازمان سیا در این کشور نیز موقتاً به مکان دیگری منتقل شده است.
* رسانههای انگلیس که با سپری شدن شب گذشته و عدم وقوع هر گونه حمله روسیه به اوکراین که مدعی اش بودند، مجبور به تغییر عناوین و متون مقالههایشان در رابطه با این ادعا برای امروز چهارشنبه شدند.
* «اولاف شولز»، صدراعظم آلمان پس از گفتگو با «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه به خبرنگاران گفت که عضویت اوکراین در ناتو در حال حاضر در دستور کار این ائتلاف نیست.
* سازمان ناتو در بیانیهای اعلام کرد که این سازمان درخواستی از دولت اوکراین برای کمک بینالمللی در شرایط اضطراری با «موضوعات مختلف» دریافت کرده است.
سه شنبه ۲۶ بهمن
* مجلس دومای روسیه از اتفاق نظر برای ارائه درخواستی به کاخ کرملین با موضوع به رسمیت شناختن استقلال جمهوریهای دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین، خبر داد. مردم این مناطق روس گرا هستند و با وجود آنکه مسکو تاکنون از پذیرش روند جدایی آنها از اوکراین امتناع کرده، درباره هرگونه تهاجم علیه آنها هشدار میدهد.
* حزب کمونیست روسیه ماه گذشته با ارائه پیش نویس قطعنامهای از ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور خواست جمهوریهای خودخوانده لوهانسک و دونتسک را به رسمیت بشناسد.
* ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه بعد از دیداری که در مسکو با اولاف شولتز صدراعظم آلمان داشت، گفت: آنچه در منطقه دونباس اوکراین میگذرد، مصداق نسل کشی است و دولت کی یف به گونهای نظام مند، حقوق بشر را از طرق مختلف ازجمله از راه تبعیض قائل شدن نسبت به جمعیت روس زبان اوکراین نقض میکند.
* رئیس جمهور روسیه میگوید به دنبال جنگ نیست اما غرب به پیشنهادهایش درباره مسائل امنیتی پاسخی نداده است. همزمان، صدراعظم آلمان در کنفرانس مشترک با پوتین از لزوم بازگشت به میز مذاکره سخن گفت.
* شولتز تاکید کرد: امنیت اروپا جز با مشارکت روسیه ساخته نمیشود. با رئیس جمهور روسیه توافق کردیم که ساز و کار نورماندی برای جلوگیری از بروز درگیری مهم است و عقب نشینی برخی نیروهای روسیه از مرز اوکراین گامی مهم به شمار میآید.
دوشنبه ۲۵ بهمن
* وزرای دارایی گروه ۷ در بیانیهای مدعی شدند که تشدید تهاجم نظامی روسیه علیه اوکراین با واکنش سریع، هماهنگ و شدید آنها مواجه خواهد شد.
* «وادیم پریستایکو» سفیر اوکراین در لندن اعلام کرد چنانچه انصراف از درخواست عضویت در ناتو به ممانعت از جنگ منجر شود، کی یف روی این گزینه تأمل خواهد کرد. وی ساعاتی بعد درخصوص احتمال کنار گذاشتن درخواست عضویت در ناتو توضیح داد و گفت که این کشور برای پیوستن به این ائتلاف نظامی تجدید نظر نخواهد کرد.
* پریستایکو ادامه داد: ما هم اکنون عضو ناتو نیستیم و برای جلوگیری از وقوع جنگ آماده دادن امتیازهای بسیاری هستیم و این همان کاری است که در گفتگو با روسها انجام میدهیم. این ربطی به مسئله ناتو که در قانون اساسی آمده است ندارد.
* «دیمیتری پولیانسکی» معاون هیئت نمایندگی روسیه در سازمان ملل میگوید دلیل اینکه دولت واشنگتن از طرق مختلف ازجمله مجرای شورای امنیت، در آتش تنشهای اوکراین می دمد، از مشکلات سیاست داخلی آمریکا ناشی میشود. وی در توضیح این مطلب افزود: «لیندا توماس گرینفیلد» همکار آمریکایی ما فقط به دلیل وضعیت داخلی کشورش، با چنین شیوه تحریک آمیزی مسائل را مطرح میکند و فرضیههایی را پیش میبرد که حتی در نگاه شورای امنیت هم غیرمعمول به نظر می رسند.
* «سانا مارین» نخست وزیر فنلاند اعلام کرد که این کشور آماده است به کارزار تحریمهای غرب برضد روسیه، حتی با وجود خطر آسیبهای جانبی قابل توجه به اقتصاد فنلاند، بپیوندد.
* وزارت دفاع روسیه در بیانیهای اعلام کرد که جنگندههای «سوخ و-۳۰ اس ام» (Su-۳۰SM) روسیه و بلاروس به عنوان بخشی از رزمایش مشترک این دو کشور با نام «تعهد متحدان -۲۰۲۲» گشت زنی هوایی مشترکی در مرزهای اتحادیه روسیه و بلاروس موسوم به دولت اتحادیه (روسیه- بلاروس) انجام دادند.
* «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد که روابط مسکو- واشنگتن در پایینترین سطح قرار دارد، وی در عین حال گفت که مزیت همکاری با دولت فعلی ایالات متحده وجود کانالهایی خاص برای گفتگو است.
یکشنبه ۲۴ بهمن
* یک مقام آمریکایی تخمین زد که حدود ۱۳۰ هزار سرباز روسی در نزدیکی مرزهای اوکراین مستقر هستند که پنتاگون خود را برای مقابله با آنها آماده می بیند. جو بایدن نیز خطاب به ولودیمیر زلنسکی همتای اوکراینی خود اعلام کرد که واشنگتن به تجاوز احتمالی روسیه به سرعت و قاطعانه پاسخ خواهد داد.
* «میخائیلو پودولیاک» مشاور ریاست جمهوری اوکراین میگوید این کشور هیچ دلیلی برای بستن حریم هوایی خود نمی بیند. وی همچنین تاکید کرد تصمیم شخصی صاحبان برخی ایرلاینها برای تغییر برنامههای پرواز، هیچ ربطی به تصمیمها یا سیاستهای دولت کی یف ندارد.
* کارکنان آمریکایی سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) امروز یکشنبه با خودرو از شهر «دونتسک» در شرق اوکراین که تحت کنترل نیروهای روس گرا است، خارج شدند.
* در ادامه رایزنیهای دیپلماتیک برای حل بحران اوکراین، «دیمیتری کولبا» وزیر خارجه اوکراین از گفتگوی تلفنی با «مولود چاووش اوغلو» همتای ترکیهای خود درباره تهدیدات در دریای سیاه و آزوف و همچنین توسعه همکاریهای نظامی-فنی دوجانبه، خبر داد.
* بیش از نیمی از آمریکاییها از «عدم مداخله» کشورشان در بحران اوکراین حمایت کردند. همچنین ٢٠ درصد از مردم نیز رویکرد جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در قبال بحران اوکراین را «بیش از حد خصمانه» ارزیابی کردند.
شنبه ۲۳ بهمن
* ولادیمیر پوتین و جو بایدن رؤسای جمهور روسیه و آمریکا هفته گذشته مکالمه تلفنی یک ساعته ای داشتند که طی آن ولادیمیر پوتین به همتای آمریکایی درباره نظامی سازی اوکراین و کارزار روایتهای جعلی مبنی بر آمادگی مسکو برای انجام حملهای قریبالوقوع هشدار داد.
* پوتین ادعاها و اطلاعات غلط درباره حمله روسیه به اوکراین را رد کرد. همزمان با فضاسازی رسانههای غربی درخصوص حمله مسکو به کی یف که تاریخ آن را تا روز چهارشنبه ۲۷ بهمن اعلام کرده بودند، مقامات روسیه ضمن تکذیب چنین اخباری اعلام کردند که غرب فشار کافی به اوکراین برای اجرای توافقات مینسک را اعمال نمیکند.
* در همین حین کشورهای غربی از جمله آمریکا همزمان با فضاسازی علیه روسیه، تجهیزات نظامی به اوکراین و مرزهای روسیه ارسال میکردند و در عین حال کارکنان و دیپلماتهای خود را از سفارتهایشان در کی یف خارج میکردند.
* در کنار این اقدامات، اظهار نظرها و رایزنیهای دیپلماتیک برای حل بحران اوکراین ادامه داشت، رؤسای جمهور فرانسه و روسیه در این رابطه گفتگو کردند.
* اولاف شولتز صدراعظم آلمان طی سخنانی اعلام کرد که برلین برای جلوگیری از هر گونه تنش و جنگ در اروپا تلاش میکند.
* همزمان با هشدارهای مکرر «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین مبنی بر افزایش تنشها در مرزهای شرقی این کشور، نیروی هوایی آمریکا چهار بمب افکن B-۵۲ با قابلیت حمل بمب هستهای را در انگلیس مستقر کرده است. این بمب افکنهای پیشرفته پیشتر در جریان جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ در بمباران بغداد مورد استفاده آمریکا قرار گرفته بودند.