به گزارش جهان صنعت نیوز: این نماینده بخش خصوصی حوزه صنایع‌دستی معتقد است که بیش از 80 درصد آثار هنرمندانی که به معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث معرفی می‌شوند مورد تایید این وزارتخانه قرار نمی‌گیرند و گلایه‌هایی در خصوص نحوه برخوردهای صورت‌گرفته وجود دارد.
برای اطلاع از کم و کیف بررسی آثار در معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث با فرهاد غلامعلی فلاح مدیر دفتر حمایت از تولید معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تماس گرفتیم. وی به پرسش‌های «جهان‌صنعت» در خصوص ابهامات و انتقادات موجود پاسخ داد که مشروح این مصاحبه در پی می‌آید.
* افرادی که در صنایع‌دستی نوآورانه مثل دکوپاژ و پتینه فعالیت می‌کنند و یا کوزه‌ای را در ابتدا قالب‌گیری و در مرحله بعد آن را حکاکی کرده و تزئیناتی را روی آن می‌چسبانند و یا اساتیدی نوآور و هنرمند که با مواد بازیافت مجسمه‌هایی متفاوت خلق می‌کنند که طرفداران زیادی هم دارند را معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث تحت عنوان صنایع‌دستی شناسایی نمی‌کند. طبق آماری که اتحادیه صنایع‌دستی استان تهران اعلام کرده است بیش از 80 درصد هنرمندانی که به معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث مراجعه می‌کنند آثارشان به عنوان صنایع‌دستی پذیرفته نمی‌شود و خواستار این هستند که لیست فعلی شما به‌روزرسانی شود. موضع شما در این خصوص چیست؟
ما 300 رشته فعال در حوزه صنایع‌دستی داریم که یک تعداد زیادی از آن غیرفعال و منسوخ شده است. یکی از آنها فرش (دستباف) است که مرکز ملی فرش متولی آن است. 299 رشته دیگر باقی می‌ماند که تمام این رشته‌ها دارای هویت و اصالت ایرانی- اسلامی هستند. طبق قانون حمایت از هنرمندان و فعالان صنایع‌دستی هم اگر بخواهیم رشته جدیدی را معرفی کنیم باید به تصویب هیات وزیران برسد.
از سوی دیگر ما راه خلاقیت را نبسته‌ایم و هر کسی که بخواهد یک محصول جدید و خلاقیت جدیدی را انجام دهد ما راه را برایش نبسته‌ایم و گفته‌ایم می‌تواند نمونه کار، فیلمی از مراحل کار، یک متنی در خصوص روند اجرای آن و مواد اولیه آن برای ما تهیه (و ارسال) کند. ما اینجا شورای 9نفره داریم که شورای فنی ما است و 9 نفر نیز از تحصیلکردگان صنایع‌دستی هستند که همگی مدرک لیسانس و فوق‌لیسانس صنایع‌دستی دارند، ضمن اینکه این تنها ملاک ما نیست و به جز آن این افراد سالیان سال است که کار می‌کنند و براساس تجربه فعالیتشان در معاونت صنایع‌دستی انتخاب شده‌اند. اگر لازم بدانیم کسانی را نیز از بیرون دعوت و بررسی می‌کنیم که آیا این کار قابلیت پذیرش و رسمیت پیدا کردن به عنوان صنایع‌دستی را دارد و یا خیر. ممکن است کاری که یک نفر فکر می‌کند جدید است قبلا نیز انجام شده و با این نام و این کد در لیست ما قابل صدور مجوز باشد، حالا اینکه فرد می‌خواهد اسمش را هر چیزی بگذارد. من اینجا موظف نیستم به دل تو رفتار کنم.
می‌بینید مسائلی نیز هست که باید مورد توجه قرار گیرد. ما سالانه حداقل 70 هزار تا 80 هزار مجوز جدید صادر می‌کنیم. چطور می‌گویید 70 تا 80 درصد اینها رد می‌شوند و چطور می‌فرمایید اتحادیه دارد؟ اصلا اتحادیه ربطی به ما ندارد.
* اتحادیه صنایع‌دستی استان تهران به عنوان نماینده بخش خصوصی حوزه صنایع‌دستی فعالیت دارد و نظرشان بر این مبنا است که بیش از 80 درصد کارهایی که توسط هنرمندان به معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث ارسال می‌شود تایید نمی‌شود و به آنها گفته می‌شود که این هنر نیست، کارتان را جمع کنید و ببرید؟
ما این‌طور با بی‌تربیتی نمی‌گوییم جمع کنید ببرید. مردم خیلی چیزها را فکر می‌کنند که صنایع‌دستی است. قرار نیست که ما این کار را انجام دهیم. فنی و حرفه‌ای آموزش شمع‌سازی دارد که به نام صنایع‌دستی انجام می‌شود اما ما شمع‌سازی را در رشته‌های مربوط به صنایع‌دستی نمی‌شناسیم. قرار نیست که ما هر چیزی را به عنوان صنایع‌دستی بشناسیم. اشکال کار اینجا است که این 299 رشته ما از معافیت مالیاتی، معافیت بر ارزش‌افزوده و از معافیت مالیات برخوردار است و می‌تواند تسهیلات بگیرد. خیلی‌ها دلشان می‌خواهد بیایند این امتیازات را بگیرند که نباید بگیرند. اگر بخواهیم روی هر محصولی اسم صنایع‌دستی بگذاریم، سازمان امور مالیاتی به ما می‌گوید من دیگر نمی‌توانم این معافیت‌های مالیاتی را به تو بدهم، در این صورت عده دیگری محروم می‌شوند.
* این افراد که آثارشان مورد تایید قرار نمی‌گیرد بالاخره یک هنری را انجام می‌دهند، باید چه کاری صورت دهند تا به عنوان هنرمند شناخته شوند و حوزه فعالیتشان به تایید برسد؟
به جز ما سازمان صنایع کوچک هم برای یکسری صنایع مجوز صادر می‌کند. اگر در حوزه هنرهای تجسمی مثل مجسمه‌سازی و مواردی از این دست تعریف شود باید به وزارت ارشاد بروند.
* اگر بخواهید تعریف مشخصی از صنایع‌دستی که مورد تایید معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث است ارائه دهید آیا این تعریف این‌گونه است که لزوما صنایع‌دستی باید برمبنای متدهای قدیمی باشد و یا می‌تواند جنبه‌های نوآورانه نیز داشته باشد؟
اتفاقا ما از خلاقیت در رشته‌های مصوبی که داریم استقبال می‌کنیم چون خودمان عقیده داریم دیگر نقوش ما تکراری شده و نقوشی که تکراری شود بازار خود را از دست می‌دهد. وجهه اقتصادی این رشته‌ها برایمان خیلی اهمیت دارد و از نوآوری استقبال می‌کنیم. منتها نوآوری‌ای که بر پایه یکسری از اصول باشد. مثلا مواد غیرطبیعی همچون پلاستیک را ما اصلا قبول نداریم. مثلا خانمی یک پارچه نایلونی را با هویه سوراخ سوراخ می‌کند و می‌گوید این صنایع‌دستی است. اولا که یک چنین چیزی در رشته‌های صنایع‌دستی نبوده و حتی سابقه نداشته و دوم آنکه موادش طبیعی نیست.
* آیا نمونه‌هایی بوده که افرادی با ارائه صنایع‌دستی نوآور و خلاق به معاونت صنایع‌دستی بیایند و مورد تایید شما قرار گیرند؟
بله؛ موارد زیادی بوده که تایید کرده‌ایم. در آخرین نمونه یک لوسترسازی در شرق تهران بود که همکاران من در استان تهران (به عنوان صنایع‌دستی) قبول نداشته و در خصوصش شک داشتند. موضوع را به ما ارجاع دادند و من کارشناسانم را فرستادم و در آنجا دیدند و گزارش و فیلمی تهیه کردند و ما آن را مشاهده کردیم و گفتیم این عین صنایع‌دستی است و چرا باید آن را محروم کنیم.(این هنرمند) الان هم یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان لوستر کشور است.
∎
نظر شما