استانبول/ خبرگزاری آناتولی

حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه در مراسم اختتامیه همایش ملی ایران و همسایگان در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه این کشور در رابطه با مناسبات ترکیه و ایران گفت: روابط با ترکیه ممتاز و مبتنی بر دوستی است. در آینده نه چندان دور سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه را به تهران خواهیم داشت. رؤسای جمهور تماس‌های متواتری را با هم دارند.

به گزارش رسانه‌های ایران؛ وی در این زمینه ادامه داد: در آخرین دیدار بین آقای رئیسی و آقای اردوغان در حاشیه نشست سران اکو در عشق‌ آباد، روسای جمهور دو کشور توافق کردند که کمیسیون عالی همکاری‌های ایران و ترکیه در تهران برگزار شود و امیدواریم بتوانیم این اجلاس را برگزار کنیم. به طور همزمان ممکن است نشست همکاری‌های سه جانبه آستانه را برگزار کنیم.

- روابط با همسایگان اولویت اساسی سیاست خارجی ایران است

وزیر امور خارجه ایران با بیان این که «ارتقای روابط با همسایگان اولویت اساسی در ابتکارات کشور است» گفت: بنا به دلایل مختلف تاکنون این اولویت مهم و ظرفیت عظیم به طور کامل مورد بهره‌برداری قرار نگرفته و ارزش افزوده تقویت مناسبات کشورمان با 15 کشور همسایه در تقویت منافع ملی و توسعه پایدار و همه جانبه منطقه‌ای کمتر دیده می‌شود. یکی از اولویت‌های اساسی مطرح شده از ابتدای شروع به کار دولت جدید اولویت بخشی به همکاری و تعامل با همسایگان است.

امیرعبداللهیان اضافه کرد: دولت سیزدهم با این اولویت در تعامل و گفتگو با همسایگان در تلاش است با حداکثر سازی ظرفیت‌های موجود به فعلیت ماندن ظرفیت‌های معطل مانده و بهینه سازی روابط دوجانبه را با کشور‌های همسایه تا تحقق این هدف مجدانه پیگیری کند. اولویت بخشی به همکاری با همسایگان دارای مفاهیم عام جغرافیایی، سیاسی و غیره است. همسایه دارای گزینه‌های حقوقی و بین‌المللی است از جمله حسن همجواری و عدم مداخله در امور داخلی و عدم تعرض به تمامیت و یکپارچگی ارضی و احترام به استقلال و حاکمیت کشورها.

وزیر امورخارجه ایران افزود:‌ سیاست همسایه محور صرفا با طرح کلامی و گفتمانی به دست نمی‌آید. در این سیاست جمهوری اسلامی ایران باید براساس اعتمادسازی و پذیرش تعهدات مشترک و متقابل در جهت همکاری با همه کشور‌های همسایه اقدام کند. این رویکرد جدی دولت فعلی جمهوری اسلامی ایران است. هر چند دولت‌های قبلی این سیاست را هر یک به سهم خود به پیش بردند. عملیاتی شدن این سیاست در سرعت بخشیدن به پیشرفت کشور زمینه مناسبی را برای حل چالش‌ها و مخاطرات مشترک از جمله مقابله با مواد مخدر، قاچاق انسان، مشکلات زیست محیطی و افراطی گری فراهم می‌کند.

وی گفت: مهم‌ترین چالش ایران در پیگیری سیاست همسایه محور بدون حضور امنیت زدای کشور‌های فرامنطقه‌ای است. سیاست همسایگی امنیت پایه ایران در میان مدت و بلندمدت به شرط موفقیت در ارائه روشن سیاست خود می‌تواند این چالش را کمرنگ کند.

- انجام مذاکره مستقیم با آمریکا در صورت لزوم

وزیر امورخارجه ایران با بیان این موضوع که آمریکا طی پیام‌هایی برای مذاکره مستقیم با ایران درخواست کرده‌اند، گفت: مذاکرات ما با آمریکا از طریق انریکه مورا سخنگوی معاون دبیرکل و دبیر سیاسی سرویس خارجی اتحادیه اروپا و یکی دو کشور عضو برجام در وین انجام می‌شود. گفتگو‌هایی که بعضا در برخی کانال‌های مجازی منتشر می‌شود که ایران در حال مذاکره مستقیم با آمریکا هستند به هیچ وجه مذاکره مستقیمی نداشتیم. اگر در روند مذاکرات به مرحله‌ای برسیم که رسیدن به توافق خوب لازمهاش این باشد که گفتگو را با آمریکا داشته باشیم آن را نادیده نمی‌گیریم.

وی افزود: انتقاد ما از سه کشور اروپایی این است که هیچ ابتکار رو به جلو و سازنده‌ای را نداده‌اند، ولی تلاش کردند در مذاکرات هفته‌های اخیر نقش سازنده داشته باشند. حتی امروز فرانسه نقش پلیس بد را ایفا نمی‌کند. چین و روسیه سعی می‌کنند در مذاکرات نقش سازنده ایفا کنند و در انتقال مباحث این دو کشور فعالیت خود را دارند. برخی کشور‌های همسایه در این موضوع با نگاه تسریع در رسیدن به توافق حامل پیام‌هایی از سوی آمریکا باشند. طرف آمریکایی به صورت نان پیپر پیشنهادات خود را در حوزه فنی به یاران اراسیه داده است باید نتیجه کار کمیته‌های سه گانه را در تعامل سیاسی با همه طرف‌ها مورد توجه قرار دهیم و تصمیم بگیریم چه چیزی در مقابل چه چیزی اتفاق بیفتد.

او در زمینه ادغام سیاست همسایه محور و اقدامات انجام شده در این در این خلال مذاکرات گفت: از جمله اقدامات ما در این حوزه ربط دادن سیاست توجه به همسایگان به موضوع مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین هم هست. سعی کردیم تا این سطح هم پیش برویم که همسایگان احساس دوری نکنند.

وزیر امورخارجه بیان کرد: ما از این ایده استقبال نمی‌کنیم که اعضای جدید از منطقه به مذاکرات اضافه شوند، ولی همسایگان را در جریان موضوعات قرار می‌دهیم.

- روابط با افغانستان

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اظهار کرد: در حوزه چالش‌ها همچنان با دو چالش در پیرامون خود روبرو هستیم یک چالش همسایه شرقی یعنی افغانستان است. کمتر از یک ماه پیش هیئتی از افغانستان به تهران سفر کرد. ما مرز مشترک طولانی با افغانستان و موضوعات متنوعی با این کشور داریم. از حدود چهار و نیم ماه تاکنون روزانه بیش از 5 هزار زن، کودک و مرد افغان از مرز‌های زمینی به دلیل سرما و وضعیت ناپایدار در افغانستان به سمت مرز‌های ما می‌آیند.

وی گفت: تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام در افغانستان برای ما مهم است. ضمن اینکه در ارسال انرژی به افغانستان کمک می‌کنیم، ولی از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان کوتاه نیامده‌ایم. زمانی ملاتقی درخواست کرد در سفرش به تهران سفارت افغانستان را به هیئت حاکمه تحویل دهیم گفتیم دوستی‌ها به جای خود تأکید ما بر ضرورت تشکیل دولت فراگیر با نگاه به امنیت پایدار در افغانستان موضوع مهمی است. زمانی دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام شکل گرفت آن وقت می‌توانیم راجع به شناسایی وضعیت دولت جدید و واگذاری سفارت افغانستان به هیئت حاکمه اصلی که سر کار می‌آید، صحبت کنیم.

- «باید عربستان برای بازگشت روابطه به حالت عادی تصمیم بگیرد»

وزیر امور خارجه ایران با بیان این که «ما راه را برای عربستان باز گذاشته‌ایم»، تصریح کرد: هر زمان عربستان تصمیم بگیرد روابط دیپلماتیک خود را با ایران به حالت طبیعی برگرداند از بازگشایی سفارتخانه‌ها و بازگشت روابط به حالت طبیعی و حتی توسعه روابط با عربستان استقبال می‌کنیم. خرسندیم سه دیپلمات ما از چند روز پیش در جده مستقر شدند. اینکه چه زمانی سفارتخانه‌های دو کشور باز شود اکنون عربستان باید تصمیم بگیرد

وی ادامه داد: از دور جدید گفتگو‌ها استقبال می‌کنیم و هم مایلیم اشاره کنیم که گفتگو‌های طولانی لازمه بازگشت روابط به حالت عادی به تنهایی نیست بلکه اتخاذ تصمیم سیاسی یک ضرورت است. ما در دولت جدید این تصمیم را اتخاذ کرده‌ایم که عربستان هر زمان به جمع بندی رسید، می‌تواند به بازگشت روابط با ایران اقدام لازم را به عمل بیاورد.