کانون نویسندگان ایران با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که بکتاش آبتین، شاعر و فیملساز و از اعضای این کانون که در حال گذراندن حکم شش سال زندان بود، درگذشته است.

در روزهای اخیر، خبرهایی از وخامت حال آقای آبتین منتشر شده بود. در بیانیه پیشین کانون نویسندگان هم تاکید شده بود که او در کمای مصنوعی به‌سر می‌برد.

بکتاش آبتین در زندان برای دومین بار به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شده بود.

شنبه شب تصاویری در شبکه های اجتماعی از تجمع سوگواران در برابر بیمارستان ساسان منتشر شده است. برخی گزارش ها حاکیست که نیروی انتظامی مردم را متفرق کرده است.

خانواده آبتین در اطلاعیه ای که کانون نویسندگان عصر شنبه منتشر کرد نوشتند: "به اطلاع مردم عزیز و هنرمندان و یاران بکتاش آبتین می رسانیم که مراسم خاکسپاری شاعر و فیلمساز عزیز ما روز دوشنبه ۲۰ دی ۱۴۰۰ انجام خواهد شد. متعاقبا ساعت و محل مراسم اعلام می شود."

کانون نویسندگان ایران پیشتر بارها از مسئولان زندان به‌ دلیل تاخیر در انتقال آقای آبتین به بیمارستان انتقاد کرده بود.

در بیانیه تازه این کانون آمده است: «حاکمیت آزادی ستیز، بکتاش آبتین را به قتل رساند.»

سازمان گزارشگران بدون مرز هم در توییتی نوشت که این زندانی سیاسی از «حق درمان» محروم شده بود و این سازمان، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران را «مسئول مرگ او می‌داند.»

آیدا عمیدی، عضو هیات مدیره کانون نویسندگان در این ارتباط به بی‌بی‌سی فارسی گفته بود که مقام‌های زندان اوین، با وجود اطلاع از پیشینه بیماری‌های آقای آبتین و خطرات ویروس کرونا برای او، هیچ اقدامی برای جلوگیری از ابتلای او به کووید-۱۹ انجام ندادند.

به گفته خانم عمیدی، بکتاش آبتین در روز ۱۲ آذرماه با علایم کرونا به بهداری زندان اوین مراجعه کرده، اما تا روز ۱۵ آذرماه از او تست کرونا گرفته نشد.

در بیانیه کانون نویسندگان آمده است: «بکتاش آبتین زنده است، چون روح آزادی‌خواهی و ستیز با پلشتی استبداد و ستم زنده است.»

ساعاتی پس از بیانیه نخست، کانون نویسندگان با انتشار اطلاعیه ای جدید، جزییاتی بیشتر از شرایط بکتاش آبتین منتشر کرد.

در این بیانیه آمده است که به دلیل خودداری مقام‌های زندان از ارائه خدمات درمانی به این زندانی سیاسی، از زمانی که نشانه‌های بیماری کووید-۱۹ در او دیده شده، تا زمانی که خانواده آقای آبتین موفق شدند او را به بیمارستانی برای درمان منتقل کنند، «۱۰ روز حیاتی» سپری شده است.

در این بیانیه آمده است: «بکتاش آبتین، شاعری آزادی‌خواه و آزاداندیش بود که عمر کوتاه و پربار خود را دست‌مایه شورانگیزترین سروده‌های خود کرد؛ از رنج و شادمانی مردم نوشت و سرود آزادی را با همه وجود خویش زیست و جان گرانقدر خود را فدای آزادی و آرمان‌های آزادی‌خواهانه کانون نویسندگان کرد.»

کانون نویسندگان در این بیانیه همچنین از «نهادهای مستقل همسو و مدافعان حقوق بشر» درخواست کرده که «چشم بر این جنایت نبدند و صدای اعتراض خود را رساتر کنند.»

کانون نویسندگان در ادامه برای وضعیت سه تن دیگر از اعضای این کانون و باقی زندانیان سیاسی و عقیدتی ابراز نگرانی کرده و تاکید کرده که هم‌اکنون، رضا خندان مهابادی، عضو دیگر این نهاد که با اتهاماتی مشابه بکتاش آبتین در زندان است، به بیماری کووید-۱۹ مبتلاست.

اداره کل زندان‌های استان تهران نیز در اطلاعیه‌ای نوشته است که آقای آبتین «در تاریخ ۱۴ آذرماه سال جاری با علایم سینوزیت به بهداری مراجعه و طبق تجویز پزشک داروی مربوطه را دریافت نمود.»

بر اساس این اعلامیه از آقای آبتین آزمایش کرونا گرفته شد که نتیجه آن «منفی» بود، اما «جهت اقدامات بیشتر درمانی و تشخیص احتمال بیماری کرونا، نامبرده به بیمارستان طالقانی اعزام شد.»

به گفته مقامات اداره زندانهای پایتخت ایران، آقای آبتین «به تشخیص خانواده‌اش» به یکی از بیمارستان‎های خصوصی منتقل می‌گردد که پس از «۳۵ روز بستری» در نهایت فوت کرد.

پیشتر خبرگزاری هرانا گزارش کرده بود که آقای آبتین به دلیل وخامت حالش، در روز ۱۵ آذرماه به بهداری زندان اوین و سپس به بیمارستان طالقانی تهران منتقل شد.

انتشار عکس‌های بکتاش آبتین که بر روی تخت بیمارستان پابند داشت، با واکنش‌های گسترده‌ در شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شد.

هرانا می‌نویسد: «نهایتا عصر روز دوشنبه ۲۲ آذرماه، خانواده و وکیل آقای آبتین موفق به گرفتن مرخصی استعلاجی جهت انتقال او به بیمارستانی دیگر شدند.»

سوزان نوسل مدیر انجم قلم آمریکا (PEN) در بیانیه ای نوشت: "بدترین حالتی که بیم آن را داشتیم امروز به واقعیت پیوست و ما سوگوار مرگ کاملا قابل پیشگیری بکتاش آبتین هستیم."

"کووید یک عامل مرگبار طبیعی است، اما دولت ایران قدم به قدم به مرگ آبتین یاری رساند و راه آن را هموار کرد. زندان اوین تهران منبع دایمی یک ابرشیوع بود که حبس غیرعادلانه او از ماه سپتامبر سال پیش را عملا به مجازات مرگ بدل می کرد."

او برنده جایزه آزادی نوشتن این موسسه بود.

بکتاش آبتین در سال ۱۳۹۴ از بازجویی‌های مکررش در وزارت اطلاعات خبر داد. او گفت که علت این بازجویی‌ها، شعرهای او بوده است.

در سال ۱۳۹۵، ماموران امنیتی او و عده‌ای از شرکت‌کنندگان در مراسم یابود محمد مختاری و محمد جعفر پوینده را که در جریان قتل‌های زنجیره‌ای کشته شدند، دستگیر کردند.

برای آقای آبتین پرونده‌ای در دادگاه انقلاب کرج باز شد و او را به «تبلیغ علیه نظام» متهم کردند.

بعد از دو سال، در سال ۱۳۹۷ شعبه دو دادگاه انقلاب کرج او را به یک ‌سال زندان محکوم کرد. این حکم در نهایت به پنج میلیون تومان جزای نقدی و سه ماه کار اجباری در سازمان بهزیستی تغییر کرد.

او در آن زمان در واکنش به این حکم در صفحه فیس‌بوک کانون نویسندگان نوشت: «من این حکم را قبول ندارم. اصولا محاکمه هیچ کس را به دلیل ابراز نظر و عقیده‌اش قبول ندارم. برای همین هم عضو کانون نویسندگان شده‌ام. مدافع آزادی بیان بی‌هیچ حصر و استثنا هستم و این فشارها در عزم من برای مبارزه با سانسور خللی وارد نمی‌کند. من به حکم صادر شده اعتراض می‌کنم.»

او در همین سال در دادگاه انقلاب تهران هم محاکمه شد و به دلیل عدم توانایی در پرداخت قرار وثیقه یک میلیارد تومانی، که قاضی محمد مقیسه برای او صادر کرده بود، مدتی راهی زندان شد.

بکتاش آبتین در نهایت با اتهامات «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» در دادگاه انقلاب تهران به شش سال زندان محکوم شد و از مهرماه سال ۹۹ دوران حبسش آغاز شد.

آیدا عمیدی، از اعضای هیات مدیره کانون نویسندگان در آن زمان در ارتباط با اتهامات و دلایل دستگیری آقای آبتین به بی‌بی‌سی فارسی گفته بود که این پرونده، «نتیجه تلاش‌های او در دفاع از آزادی بیان و مبارزه با سانسور» بوده است.

به گفته خانم عمیدی، مصادیق اتهاماتی که علیه بکتاش آبتین در دادگاه مطرح شد، انتشار «یک تاریخچه داخلی درباره ۵۰ سال فعالیت کانون نویسندگان» و نشریات داخلی کانون و حضور در مراسم بزرگداشت محمد مختاری و محمد جعفر پوینده و همچنین حضور در مراسم یادبود احمد شاملو بوده‌ است.

از بکتاش آبتین کتاب‌های «مژه‌ها، چشم‌هایم را بخیه کرده‌اند»، «شناسنامه خلوت»، «پتک» و «در میمون خودم پدربزرگم» منتشر شده‌اند.

او همچنین سازنده فیلم‌های مستند «۱۳ اکتبر ۱۹۳۷» (درباره لوریس چکناوریان)، «آنسور» (درباره سانسور) و «همایون خرم» ( موسیقیدان سرشناس) است که در جشنواره‌های مختلف به نمایش درآمده‌اند.

کلاهی بر سر آزادی

(یکی از اشعار بکتاش آبتین)

کلاه را از سر آزادی بر‌می‌دارم

نگاه کن

کیست که این‌گونه جان خود را به بازی گرفته باشد؟

به آسمان و دریا نگاه می‌کنم

غم‌انگیز و جذاب است دنیا

با این‌همه آیا

اعتصاب شهاب‌سنگ‌ها و

نهنگ‌ها

شجاعانه نیست؟