شاید شادی پس از نایب قهرمانی تبریزیها یکی از شوکهکنندهترین اتفاقهای سالهای اخیر فوتبال ایران باشد. برای لحظاتی همه ایران چشم به مانیتور، پایکوبی مردانی را تماشا میکردند که قهرمانی را در خانه از دست داده بودند. انگار مغز نمیتوانست خودش را با چشم وفق بدهد. یک جای کار میلنگید.
همه چیز از دقیقه 63 آغاز شد؛ تراکتورسازی که لحظاتی قبل با گل فرید کریمی سه بر یک از حریف خود پیش افتاده بود یک اخراجی داد و 10 نفره شد. ظاهرا تیموریان که با یک گل و یک پاس گل روز خوبی پشت سر گذاشته بود، در صحنه اخراج در جنگ برای تصاحب یک توپ با سیامک کوروشی و وحید حمدینژاد درگیر میشود، فغانی هم کارت زرد دوم را داده و کاپیتان تیم ملی را اخراج میکند. سرخپوشان تبریزی که تنها 27 دقیقه با نخستین قهرمانیشان فاصله داشتند به دفاع روی آوردند. نفت اما سر تا پا حمله شد و در دقایق 76 و 80 دو گل زد تا همه چیز مساوی شود. گفته میشود در همین لحظات خبری دهان به دهان در ورزشگاه میچرخد که حکایت از تساوی سپاهان و سايپا دارد.
برای ذهن خلاق و قصهساز ایرانیها اما روایتسازی درست چند ثانیه بعد از شنیدن سوت پایان فغانی شروع شد. گفتند:«نمیخواستند تراکتور قهرمانبشود» اما هیچکس نپرسید اگر تراکتور بازی را همانطور که پیش بود میبرد چه کسانی میتوانستند قهرمانی تبریزیها را نخواهند؟ گفتند:«اگر آندو به ناحق اخراج نمیشد...» اما نگفتند کدام تصویر واضح از صحنه اخراج آندو به ما اجازه دادن و گرفتن حق را میدهد؟ این قضاوتهای بیپایه و سند و مدرک شاید تنها یکی از خصوصیات دردآور ما ایرانیها باشد؛ یکی از همین ژستهای «من اطلاعات محرمانهای دارم...» که بعید است تا آخر عمر یکی از آنها قابل اثبات باشد. قضاوت نهایی با شماست و آنچه رسالت رسانه است، تنها دادن فکت و اطلاعات است. هرچند در پایان هر کسی هر چیزی را که خودش بخواهد باور میکند اما بد نیست این روایت را هم بخوانید.
«تا دقیقه 90 بازی تراکتور سراپا حمله بود برای جبران مافات و تونی کنار زمین دستور تاکتیکی میداد برای حمله و گل زدن.» اینها را مهدی ابراهیمی، عکاس «قانون» میگوید. سوال کلیدی ماجرا این است که بدانیم این شادی ناگهانی از زمین به سکو منتقل شد یا از هواداران به بازیکنان و کادرفنی؟ مهدی ابراهیمی میگوید: «درست تا دقیقه 90 تراکتور حمله میکرد برای زدن گل برتری. وقتی تابلوی 6 دقیقه وقت اضافه بالا رفت، هواداران ناگهان شروع میکنند به پایکوبی. همه متعجب شده بودیم. احتمال میدادیم روی سکو شایعه شده که سایپا گل تساوی را به سپاهان زده. به شما اطمینان میدهم بازیکنان و نیمکت تا آن لحظه فقط حمله میکردند اما بعد از آن به فکر اتلاف وقت افتادند تا جایی که تونی از محدوده مربیان خارج و چند قدمی وارد زمین شد تا بازیکنان را به حفظ توپ دعوت کند. یعنی بعد از شادی بخشهایی از سکوها، نیمکت فکر کرد نتیجه بازی سپاهان تغییر کرده و بعد از بازی آنطور به شادی پرداختند. بخش دیگری از هواداران هم که شایعه را نشنیده بودند و با تعجب به هواداران دیگر خیره شده بودند، پس از اینکه بازیکنان را در حال پایکوبی میبینند، فکر میکنند حتما اتفاقی افتاده که آنها بیخبرند و به تصور قهرمانی به جمعیت شاد و خوشحال اضافه میشوند.» صحبتهای این شاهد زنده ماجرا نشان میدهد شایعات سریالی و نه یک تصمیم فکر شده و حسابشده، چنین سوءتفاهمی را به وجود آورده است. آنهم شایعهای که از سکو به نیمکت منتقل شده، نه بالعکس. حالا اینکه شایعه روی سکوها کار گروه خاصی بوده یا خیر، خودش بحث دیگری را میطلبد. بحث دیگری هم که مطرح شد این بوده که با توجه به روند بازی، تراکتورسازی بازنده بازی بوده و عوامل این تیم تلاش میکنند با این شایعه روحیه را به تیم برگردانده و نایب قهرمانیشان را مسجل کنند. سوال دوم این است: راههای ارتباطی شما با بیرون از ورزشگاه قطع شده بود؟ ابراهیمی پاسخ میدهد: «خیر، بنده خودم چند تماس داشتم. اتفاقا در دقیقه 90 هم با یکی از دوستان رسانهای حرف میزدم که این سروصداها را شنیدم و توجهم به سکوها جلب شد. تلفن خیلی از دوستان قطع و وصل میشد اما اینگونه نبود که کاملا قطع شود. اتفاقی که در همه ورزشگاهها حتی ورزشگاه آزادی هم ممکن است رخ بدهد». بازار شایعات اما همیشه داغ است. بعد از بازی خبرهایی منتشر شد مبنی بر آنکه بلندگوی ورزشگاه با اعلام نتیجه تساوی در بازی سپاهان و سایپا جو را ملتهب می کند. ساعاتی بعد این شایعه هم تکذیب شد. حقیقت آن است که بلندگوی ورزشگاه تنها یکبار و آن هم پس از پایان بازی از هواداران خواست که به جایگاه خود برگردند تا جشن قهرمانی برگزار شود. گویا این موضوع تنها به دلیل حفظ سلامت هواداران بوده و البته قطعا هیچ تاثیری در روند بازی نداشته.
با توجه به تکذیب اعلام نتیجه تساوی بازی سپاهان در ورزشگاه یادگار، که میتوانست مهمترین جرم فدراسیون و سازمان لیگ باشد، به نظر میرسد همه دچار یک سوءتفاهم یا همان توهم توطئه شدهاند.
تنها سوال بی جواب این ماجرا این است که کدام گروه وظیفه شایعه سازی در سکوها را برعهده داشته اند؟!
منصور قنبرزاده، مدیرعامل نفت تهران چند دقیقه آخر بازی را این گونه شرح میدهد: ما از طریق تلویزیون از داخل رختکن بازیهای دیگر را پیگیری میکردیم اما از دقیقه 87 شبکههای تلویزیونی، رادیویی و حتی شبکه موبایل قطع شد و هیچ راه ارتباطی نداشتیم. در همان لحظات بود که اعلام کردند دیدار سپاهان و سایپا در اصفهان دو بر دو مساوی شده است! همان طور که حتما دیدهاید در 6-5 دقیقه آخر بازی بازیکنان تراکتورسازی بازی را نگه میداشتند و سعی میکردند وقت را تلف کنند. حتی پس از بازی منصوریان به تونی تبریک گفت و مربی تراکتورسازی هم خوشحال به نظر میرسید. پس از آن هم بازیکنان و تماشاگران تبریزی برای شادی به زمین ریختند.
قنبرزاده ادامه داد: « واقعا باید بررسی شود که چرا این خبر کذب به نیمکت تراکتورسازی، بازیکنان این تیم و سپس تماشاگران انتقال پیدا کرد. معلوم نیست چه کسی به نیمکت تراکتورسازی این خبر را اعلام کرده و چرا تمام کانالهای ارتباطی از دقیقه 87 قطع شد و سه چهار دقیقه پس از تمام شدن بازی دوباره وصل شد».
هواداران تراکتورسازی مشغول شادی بودند و حتی دور قهرمانی میزدند که اعلام میشود سپاهان قهرمان شده است. یکی از هواداران ماجرا را این گونه شرح میدهد: « 10 دقیقه مانده به پایان بازی، اینترنت و کل تماسهای تلفنی قطع شدند. استادیوم ایزوله شده بود. نمیدانم چه کسی شایعه راه انداخت که سپاهان مساوی کرده، هیچکس باورش نمیشد تا اینکه شادی خبرنگاران و بازیکنان خودی را دیدند. حتی طوری شد که تراکتور 4-3 دقیقه آخر را سست بازی کرد تا وقت بگذرد. در آخر هم سوت پایان و شادی همه مردم، سپس قطع تصاویر تلویزیونی و فراری دادن فغانی و خروج بازیکنان از زمین، معلوم شد که سپاهان قهرمان شده و اینها همه فیلمی بود و دروغ و نقشهای بود برای خروج آسوده فغانی».
از این لحظه به بعد حال و هوای ورزشگاه متفاوت است؛ تونی که مشغول به شادی بود، گریه کرد. هواداران خشمگین هم روی سکوها میروند و کاغذهایی که برای جشن قهرمانی با خود به همراه آورده بودند آتش میزنند. طولی نمیکشد که صندلیهای شکسته ميماند و ورزشگاهی که آتش میگیرد. قنبرزاده، بهروان و مسئولان سازمان لیگ در رختکن حبس میشوند. عسگری هم کتک میخورد.
منصوریان پس از پایان بازی گفت: يک کار غیرحرفهای و کثیف انجام شد. گفتند سپاهان بازی را مساوی کرده و برنامه حمله و دفاع ما و تراکتورسازی را به هم زدند. نتوانستیم از 6 دقیقه وقت اضافه خودمان سود ببریم. ای کاش اول بازی یا تراکتورسازی گل چهارم را به ما میزد یا ما میتوانستیم گل چهارم را بزنیم کار غیرحرفهای را عملیاتی کردند. یک نفر دستش را بالا برد و گفت بازی دو بر دو شده است.
تونی هم گفت: آنها به ما کلک زدند. فغانی نباید به تبریز میآمد بلکه باید به اصفهان میرفت و در جشن قهرمانی سپاهان شرکت میکرد.
∎