روزنو :دولت سیزدهم ضمن اینکه تسریع در واردات واکسن را یکی از دستاوردهای مهم خود عنوان می‌کند، هم‌زمان واردات واکسن را در راستای حمایت از تولیدات داخلی ممنوع اعلام کرده است. طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت قرار است که ازاین‌پس واکسیناسیون تنها با واکسن داخلی که عمدتاً برکت و پاستوکووک است، انجام شود.

رئیس سازمان غذا و دارو روز یکشنبه در حاشیه مراسم فاز سوم آزمایش بالینی واکسن نورا در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که چه میزان از سبد واکسیناسیون ما را واکسن‌های ایرانی تشکیل می‌دهد؟ گفت: هیچ‌گونه وارداتی از خارج از کشور نداریم.

او در جواب این سؤال که آیا واردات واکسن ممنوع شده است گفت: بله، کاملاً به تولید داخل متکی هستیم و تولید داخل کفاف نیاز ما را ازجمله دوز سوم خواهد داد.

توقف واردات واکسن در راستای حمایت از تولیدات داخل

کمال حیدری، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز روز گذشته خبر ممنوعیت واردات واکسن را تأیید کرد و گفت: واکسن‌های داخلی اثربخشی مناسبی از خودشان نشان دادند و در حال حاضر با توجه به تولید بالای واکسن‌های داخلی دیگر نیازی به واردات واکسن‌های خارجی نمی‌بینیم.
او با اشاره به اینکه ممنوعیت واردات واکسن‌های خارجی مصوبه ستاد ملی کرونا است، افزود: این تصمیم در راستای حمایت از تولیدات و محصولات داخلی اتخاذشده و حالا در قالب مصوبه ستاد ملی کرونا اجرایی خواهد شد.

معاون وزیر بهداشت به این نکته هم اشاره کرد که از واکسن‌های خارجی همچون سینوفارم و دیگر واکسن‌ها که پیشتر به کشور وارد شده و تا آنجایی که موجودی داشته باشیم، برای دوز دوم و سوم استفاده خواهیم کرد؛ اما در صورت تمام شدن واکسن‌های خارجی دیگر وارداتی صورت نخواهد گرفت و واکسن‌های داخلی جای آن‌ها را خواهد گرفت.

حیدری در مورد دوز سوم کرونا و واکسن جایگزین آسترازنکا نیز گفت: افرادی که دوز اول و دوم را واکسن آسترازنکا تزریق کرده‌اند، می‌توانند برای نوبت سوم از واکسن پاستوکووک استفاده کنند.

افزایش ابهامات درباره تزریق دوز سوم

خبر ممنوعیت واردات واکسن کرونا، روز گذشته با واکنش‌های زیادی همراه و منجر به نگرانی‌هایی در این زمینه شد. طبق گزارش روز گذشته وزارت بهداشت، تنها 8میلیون و 373هزار و 467نفر دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و در این شرایط آمارهای دقیقی از میزان ذخیره واکسن‌های وارداتی اعلام‌نشده است.

برخی از افرادی که واکسن سینوفارم و آسترازنکا را در نوبت دوم دریافت کرده‌اند، حالا با این ابهام مواجه شده‌اند که با ممنوعیت واردات واکسن‌های خارجی، برای دوز سوم باید چه واکسنی دریافت کنند.
هرچند بر اساس برنامه‌ریزی وزارت بهداشت قرار است که تولیدکنندگان واکسن داخلی همچون برکت و پاستور در ماه ۱۵میلیون دوز واکسن کرونا تولید کنند تا نیاز داخلی برطرف شود، اما گزارش‌های اعلام‌شده در خصوص سهم واکسن‌های مختلف دارای ابهاماتی است. هنوز رقم دقیقی از سهم واکسن‌های داخلی که حالا به هشت نمونه رسیده در دسترس نیست و آمارهای غیررسمی نیز رقم کمتر از 20درصد را نشان می‌دهد. این مسئله با توجه به عرضه ناکافی و دیرهنگام واکسن سازان داخلی و در صورت تداوم ممنوعیت واردات، دستاوردهای دولت در زمینه تزریق به‌موقع واکسن را با چالش‌هایی روبه‌رو می‌کند.

تأیید جهانی واکسن‌های تولید داخل شاید وقتی دیگر

از سویی دیگر در زمینه انجام آزمایش‌های بالینی هم واکسن‌های داخلی هنوز مورد تأیید سازمان‌های جهانی قرار نگرفته‌اند. وزیر بهداشت دراین‌باره گفت: منتظر هستیم که واکسن‌های داخلی‌مان تأیید شود تا صرفاً نیاز به تزریق استرازنکا برای مسافرت کردن به سایر کشورها نباشد.

بهرام دارایی، رئیس سازمان غذا و دارو هم بررسی مدارک علمی را زمان‌بر خوانده و ابراز امیدواری کرده که تأییدیه‌های بین‌المللی واکسن‌های داخلی به‌زودی دریافت شود.

حمایت از تولیدکنندگان دارو به قیمت زیان مصرف‌کنندگان

مجتبی بوربور، نایب‌رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو در مورد وضعیت واردات دارو و مواد اولیه گفت: سیاست کلی دولت در حوزه تأمین دارو به‌شدت به این سمت رفته که تولید دارو را به‌عنوان ابزار اصلی تأمین قرار دهد. ولی گاهی دولت تعادل را رعایت نمی‌کند و تأمین دارو به نفع مصرف‌کننده را فدای حمایت از تولیدکننده کرده که این موضوع بعضاً برای مصرف‌کننده ایجاد مشکل می‌کند. حمایت از تولید لزوماً به این معنا نیست که رقیب را به نفع تولیدکننده و به ضرر مصرف‌کننده حذف کنیم. می‌توان با بهبود حاشیه سود و حمایت مالی بانکی درست تولیدکننده را برای صادرات توانمند کرد. وی افزود: بااین‌حال وزارت بهداشت ساده‌ترین راه را انتخاب کرده که در بسیاری از موارد بیمار متضرر می‌شود چراکه حق انتخاب او را می‌گیرند.

بوربور در گفت‌وگو با ایلنا افزود: ماده اولیه‌ای که برای دارو وارد کشور می‌شود حدود 80 تا 90درصد از هند و چین است. اینکه می‌گویند ما در مواد اولیه خودکفا هستیم دروغ است چون ما در واردات ماده اولیه به‌شدت وابسته به ارز هستیم و امسال هم حدود 1.5میلیارد دلار ارز گرفته است. در مورد داروی ساخته‌شده قبلاً که پول بیشتری داشتیم بیشتر از اروپا، آمریکا و کشورهای معتبر وارد می‌کردیم، الان هم تا حدی از این کشورها وارد می‌کنیم و از کشورهایی مثل هند و ترکیه. ما داروی ساخته‌شده تقریباً از چین وارد نمی‌کنیم، اگر هم این اتفاق بیافتد، می‌گویند ساخت داخل است. در مواقع کمبود واردات به هند و ترکیه بیشتر میل پیداکرده‌ است.

مواضع متناقض دولت برای واردات واکسن

با روی کار آمدن دولت سیزدهم میزان واردات واکسن ۷برابر نسبت به دولت دوازدهم افزایش یافت. درحالی‌که در موج پنجم کرونا، آمار فوتی‌ها نزدیک به 600نفر بود، با تزریق واکسن، این رقم روز گذشته به 22فوتی رسید.
سخنگوی دولت عمده‌ترین دلیل افزایش سرعت واکسیناسیون را ورود مستقیم ابراهیم رئیسی و رایزنی او با روسای جمهور کشورها عنوان کرد.

همچنین وزیر بهداشت نیز چند روز پیش با انتقاد از رویکرد دولت دوازدهم برای واردات واکسن، تزریق 120میلیون دوز واکسن در چهار ماه دولت سیزدهم را نمایش قدرت عنوان کرد.

با این تفاسیر این سؤال پیش می‌آید که دلیل ناسازگاری مواضع دولت درباره واردات واکسن چیست؟ اگر مسئله حمایت از تولید داخل باشد که در این شرایط با توجه به بدعهدی تولیدکنندگان، حقوق مردم زایل می‌شود، اما اگر ممنوعیت واردات به دلایل دیگر ازجمله مشکلات ارزی باشد که بهتر است مسئولان در این زمینه شفاف‌تر عمل کنند.