روز نو :دور هشتم مذاکرات وین که هم‌زمان با آغاز سال نو میلادی و تعطیلات سال جدید، به مدت سه روز متوقف‌شده بود از عصر روز گذشته در هتل کوبورگِ وین، از سر گرفته شد. این در حالی است که در طول این چند روز نیز با وجود اعلام وقفه در گفت‌وگوهای وین، رایزنی‌های غیررسمی و تبادل متون در جلساتی غیررسمی، میان هیات‌های کارشناسی ایران و هیات‌های مستقر در وین ادامه داشته است. در این دور از مذاکرات علاوه بر موضوع لغو تحریم‌ها، دو موضوعِ تضمینِ عدم خروج دوباره آمریکا از برجام و همچنین مبحثِ راستی‌آزماییِ لغو تحریم‌ها در دستور کار طرفین قرار گرفته است. از سوی دیگر، هم‌زمان با بررسی این موارد، موضوعِ اقدامات هسته‌ای جدید ایران که می‌بایست متقابلاً در برابر لغو تحریم‌ها از سوی تهران، تعهد شود مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. مسئولان ایرانی بر این باورند که طرفین غربی، روند بررسی موارد ذکرشده را با کندی به‌پیش می‌برند به عقیده طرف ایرانی، مذاکره‌کنندگان غربی دارای اشتباهات و نواقص محتوایی و نگارشی در گزارش‌های خود بوده‌اند و به نظر می‌رسد که نوعی بی‌میلی در طرف اروپایی و آمریکا نسبت به مذاکره جدی توأم با ابتکار عمل برای کاهشِ اختلاف‌نظرها وجود دارد.
در همین حال، روز گذشته و شروع دوباره مذاکرات هسته‌ای، علی باقری رئیس هیات مذاکره‌کننده ایران با انریکه مورا هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام و روسای هیات‌های مذاکره‌کننده انگلیس، فرانسه و آلمان دیدار کرد. او پس‌ازاین دیدار نیز با روسای هیات‌های مذاکره‌کننده سه کشور اروپایی در گروه ۱+۴ به‌طور مشترک دیدار کرد. کمیسیون مشترک برجام روز گذشته برگزار نشد و در ادامه این دور از مذاکرات، گفت‌وگوها در چارچوب دیدارهای دوجانبه و چندجانبه ادامه پیدا خواهد کرد.
نورمن لارنس خبرنگار وال‌استریت ژورنال نیز با اشاره به شروع مجدد مذاکرات هسته‌ای در توییتی نوشت: «درحالی‌که مذاکرات در مورد ایران در حال شروع به کار است، منبع غربی می‌گوید زمان تمرکز بر تحریم‌ها، راستی‌آزمایی و غیره بنا به درخواست ایران به پایان رسیده است و اکنون همه‌چیز باید به‌موازات همه مسائل اصلی پیش برود.»
روز گذشته سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با خبرنگاران در این مورد اشاره کرد: «هیات ما وارد وین شده و گفت‌وگوها را به‌صورت دوجانبه و چندجانبه آغاز کرده است. کارگروه‌ها نیز دستورکارهای مشخصی دارند. ما وارد بحث‌های محتوایی شده‌ایم.» خطیب زاده همچنین با بیان اینکه ایران در چهار حوزه رفع تحریم‌ها و اجرای تعهدات، تضمین‌ها، راستی آزمایی و همچنین رفع تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای پیشرفت‌هایی داشته است که در برخی از حوزه‌ها پیشرفت‌ها کم و در برخی حوزه‌ها پیشرفت‌ها زیاد بوده است، گفت: «در حوزه اجرای تعهدات، میزان پیشرفت از سوی طرف‌های مقابل، کمتر بوده است. امروز توپ در زمین غربی‌هاست و باید نشان دهند که به وین آمده‌اند تا در کمترین زمان به یک توافق خوب برسیم، چراکه ما برای رسیدن به یک توافق خوب و تحقق خواسته‌ها و منافع ملت ایران به وین رفته‌ایم.»
او همچنین تصریح کرد: «پنجره رسیدن به توافق تا ابد بازنخواهد ماند. زمان حساس است و جمهوری اسلامی ایران به‌هیچ‌وجه ازاین‌پس به‌تنهایی بار زنده نگه‌داشتن توافق برجام را به دوش نمی‌کشد. ما به وین نمی‌رویم که وقت و انرژی ایران و تیم مذاکره‌کننده ایران هدر برود. پیشنهاد‌های مشخص ما روی میز است. طرف‌های مقابل نیز باید با پیشنهاد‌های مشخص بیایند تا در کمترین زمان ممکن به یک توافق خوب برسیم.» خطیب زاده بیان کرد: «به تروئیکای اروپایی توصیه می‌کنیم از مسیری که در این مدت طی کرده‌اند فاصله بگیرند. ما در وین هستیم که آمریکا به‌صورت مؤثر به برجام بازگردد و به تعهدات خود عمل کند و از دیگر سو مطمئن شویم که طرف‌های اروپایی از بی‌عملی خارج می‌شوند و به آنچه امضا می‌کنند در عمل نیز متعهد هستند.»
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در مورد برخی ضرب‌الاجل‌ها در ارتباط با مذاکرات وین که بعضاً از سوی مقامات اروپایی و آمریکایی مطرح می‌شود نیز تصریح کرد: «ما هیچ ضرب‌الاجل ساختگی را نمی‌پذیریم و امیدواریم کسانی که این ضرب‌الاجل‌های ساختگی را نیز مطرح می‌کنند خودشان این مسائل باورشان نشود و برای رسیدن به یک توافق خوب به تهران بیایند.»
خطیب زاده همچنین در پاسخ به این سؤال که طبق برخی اخبار منتشرشده ایران از آقای اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین درخواست کرده که با رابرت مالی گفت‌وگو کند و یکسری اسناد مکتوب را از طریق آقای اولیانوف به آمریکایی‌ها داده‌شده است، تصریح کرد: «همان‌طور که پیش‌ازاین گفته‌ام مکانیزم گفت‌وگوها در وین بسیار روشن است.» او با اشاره به نقش هماهنگ‌کننده برجام در این زمینه اضافه کرد: «اگر سؤال این است که برخی هیات‌ها، سران و برخی از سفارتخانه‌ها در تهران نکاتی را مطرح می‌کنند همواره این موضوع وجود داشته است. سفارت سوئیس در تهران بارها این اقدام را انجام داده است و این مکانیزم ناشناخته‌ای بین ایران و آمریکا نیست.» خطیب زاده ادامه داد: «چیزی به‌جز متن‌های مکتوب آن‌هم به‌صورت غیررسمی بین ایران و آمریکا ردوبدل نشده است که این نیز با مکانیزم روشنی صورت می‌گیرد و هیچ پیام شفاهی ردوبدل نشده است.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا درخواستی از سوی آمریکا برای گفت‌وگوی مستقیم با ایران مطرح‌شده است یا نه، گفت: «آمریکایی‌ها از زمانی که فشار حداکثری را می‌خواستند علیه ایران اعمال کنند این درخواست را مطرح کرده‌اند و می‌خواستند یک عکس بگیرند. ما به آن‌ها گفته‌ایم زمانی که آمریکایی‌ها به تعهدات خود به‌صورت مؤثر عمل کنند می‌توانند در میز برجام به‌عنوان یکی از اعضای برجام حاضر شوند. سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سؤال که بر اساس برخی اخبار منتشرشده این ادعا مطرح می‌شود که ایران از برخی مواضعش در وین عقب‌نشینی کرده است، گفت: «ما در بستر فضای عمومی و رسانه‌ای معمولاً گفت‌وگوها را جلو نمی‌بریم ولی با توجه به برخی از مسائل نکاتی را خدمت شما عرض می‌کنم. اگر امروز به متن مشترکی رسیده‌ایم به خاطر این است که طرف غربی پی برد که باید از درخواست‌های حداکثری خود عقب‌نشینی کند و آنچه امروز داریم عقب‌نشینی یا به‌عبارتی‌دیگر واقع‌بینی طرف‌های غربی است که متوجه شدند نمی‌توانند خواسته‌ای فراتر از برجام در موضوع هسته‌ای داشته باشند و کمتر از برجام نیز نمی‌توانند در خصوص اجرای تعهدات خود عمل کنند.»
از سوی دیگر موازی با ادامه گفت‌وگوها برای احیای برجام، خبرهایی از اتخاذ ضرب‌الاجل از سوی غرب برای به نتیجه رسیدن گفت‌وگوهای برجامی، منتشرشده است. روز گذشته و هم‌زمان با ورود هیات‌ها به وین برای حضور مذاکرات، برخی رسانه‌ها به نقل از دیپلمات‌های آمریکایی مدعی تعیین ضرب‌الاجل برای جلوگیری از طولانی شدن مذاکرات شده بودند. این خبرها البته از سوی ایران به‌شدت تکذیب شده است. ایران اعلام کرده که هیچ ضرب‌الاجلی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات تعیین نشده و موضوع اصلی برای هیات مذاکره‌کننده ایرانی احقاق حقوق ملت ایران در چارچوب توافقات قبلی است. به گزارش نورنیوز، یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایران در وین در واکنش به برخی خبرسازی‌های رسانه‌های غربی در خصوص تعیین شدن ضرب‌الاجل در مذاکرات پیشِ رو گفت: «هیچ ضرب‌الاجلی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات تعیین نشده است و خبرسازی‌هایی ازاین‌دست که مبنای واقعی ندارد و صرفاً با هدف تحمیل تشنج به فضای مذاکرات انجام می‌شود تغییری در راهبرد هیات مذاکره‌کننده ایرانی برای رسیدن به توافق خوب، نخواهد داشت.»
دراین‌بین، پیش‌بینی ناظران سیاسی همراه با خوش‌بینی‌های زیادی در مورد به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای است. در این زمینه یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، روز گذشته خاطرنشان کرد: «پیش‌بینی ما این است که احتمال موفقیت تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران بسیار بالاست. به‌هرحال آمریکا و غرب پذیرفتند که نمی‌توانند ایران امروز را با تمام توانمندی‌ها، اقتدار و ظرفیتی که دارد، نادیده بگیرد.» زهره الهیان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به دور جدید مذاکرات ایران و ۱+۴ در وین برای بازگشت ایالات‌متحده آمریکا به برجام اظهار کرد: «به لطف خدا، جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات وین ۷ خیلی مقتدرانه حضور یافته و باوجود تبلیغات وسیعی که تیم ایرانی را تخریب می‌کرد و قرار بود که این القا را به جامعه داشته باشد که تیم مذاکره‌کننده جدید نمی‌تواند و در مسیر مذاکرات اقتدار ندارد، تیم ایرانی با اسناد فنی که تولید کرد، اروپا را غافلگیر کرد.» لهیان اضافه کرد: «تیم مذاکره‌کننده ایران با پافشاری بر اصول و ساختار مذاکرات توانست اراده خود را به‌طرف غربی بقبولاند و امروز این یک گام روبه‌جلو است که طرف غربی قبول کرده پیش‌نویس تیم مذاکره‌کننده ما مبنای ادامه مذاکرات باشد؛ این اقدام نشان از اقتدار و توان تیم دیپلماسی است.»
مسئولان رژیم صهیونیستی نیز از احتمال بالای به نتیجه رسیدن مذاکرات خبر دادند. دراین‌بین، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی ضمن طرح ادعاهایی درباره مذاکرات وین گفت که ایران و قدرت‌های جهانی مایل به احیای برجام هستند و به‌احتمال بسیار زیاد این اتفاق رخ خواهد داد. به گزارش تایمز آو اسرائیل، یائیر لاپید وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی روز گذشته در یک کنفرانس خبری گفت: «ارزیابی ما این است که ایران و قدرت‌های جهانی مایل به احیای برجام هستند و به نظر می‌آید که این اتفاق به‌زودی روی دهد.» او همچنین در ادامه مدعی شد: «نخست‌وزیر، وزیر دفاع و من گفته‌ایم که با هیچ توافقی مخالف نیستیم و یک توافق خوب، خوب است. مذاکرات متمرکزی درباره اینکه توافق خوب شامل چه چیزهایی است، در جریان است. جهان، ازجمله طرفین مذاکرات، به مواضع اسراییل گوش می‌دهد.»
لاپید در ادامه ادعاهای خود گفت: «ازنظر ما مذاکرات وین به نتیجه مطلوبی برای اسرائیل دست نخواهد یافت اما به‌طور مداوم در تلاشیم با کمک کسانی که در آن دخیل هستند، نتیجه را برای اسراییل بهبود ببخشیم.» او همچنین ادعا کرد که طرفین توافق هسته‌ای بیش از گذشته موضع اسراییل در قبال موضوع هسته‌ای ایران و این مذاکرات را جدی می‌گیرند. او ادامه داد: «درحالی‌که ما در اسرائیل به راه‌حلی جامع و دائمی برای از بین بردن تهدید هسته‌ای ایران امیدواریم، اما باید یک تهدید نظامی معتبر نیز روی میز باشد.» او تأکید کرد: «نمی‌توان اجازه داد ایران بازمان بازی کند، میلیاردها دلار از رفع تحریم‌ها به دست بیاورد، جهان را فریب دهد و برنامه هسته‌ای خود را پنهانی پیش ببرد.» وزیر امور خارجه اسرائیل مدعی شد: «تمام جهان باید با عزم برای توقف برنامه هسته‌ای و فعالیت‌های این کشور اقدام کند.»
بااین‌وجود خوش‌بینی‌ها نسبت به نتیجه گرفتن مذاکرات همچنان روند افزایشی دارد. علی باقری، رئیس هیات مذاکره‌کننده ایران مذاکرات پیشتر، ضمن مثبت ارزیابی کردن مذاکرات در دور هشتم گفت: «در چند عرصه گفت‌وگوها و تعاملات ادامه یافت و پیشرفت‌های نسبتاً خوبی درباره موضوع لغو تحریم‌ها در این چند روز انجام گرفت.» باقری گفت امیدواریم همکاران غربی کار را جدی‌تر درباره لغو تحریم‌ها پیگیری کنند.