شفقنا – روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود با عنوان«خبر دادن به سبک قاجاريه!» به قلم مديرمسئول، حجت الاسلام والمسلمین مسیح مهاجری این گونه آورده است:
به روزنامههاي اواخر دوران قاجاريه اگر نگاهي بيندازيد خواهيد ديد مطالب آنها در گشت و گذار و خورد و خوراک شاهان خلاصه ميشد. قبله عالم، دو ساعت مانده به ظهر سوار بر مرکب سلطنتي عازم گلابدره شدند. بين راه، در دزاشيب نزول اجلال فرمودند و بعد از نوشيدن چاي و تناول ميوه و مقداري استراحت، حرکت فرمودند…
در اين روزنامهها از وضعيت سخت زندگي مردم خبري داده نميشد چنانکه گوئي اصولاً غير از شاهان و چاکران دربار، هيچ موجود زندهاي در اين کشور وجود ندارد! در آن زمان، هنوز راديو و تلويزيون به ايران نيامده بودند و رسانه ديگري غير از همان روزنامهها وجود نداشت. اينطور نبود که روزنامهنگاران نخواهند مردم را مطرح کنند و از مصائب و مشکلات آنها ننويسند و خبر ندهند بلکه فرهنگ غلط سلطه شاهان بر تمام شئون کشور حاکم بود و مردم اصولاً ديده نميشدند و در اين فرهنگ دربارساخته جايگاهي نداشتند.
در دوران سلسله منحوس و منحط پهلوي، که راديوتلويزيون هم به رسانههاي گروهي اضافه شده بودند، براي خالي نبودن عريضه تا حدودي موضوعات و مسائل جامعه نيز در رسانهها مطرح ميشدند ولي بسيار کنترلشده و با گرايش تبليغ به نفع رژيم و درباريان. بخش مهمي از محتواي روزنامههاي دوران پهلوي به معرفي بازيگران سينماي غرب حتي زندگي خصوصي آنها و اينکه سگها و گربههايشان چه نام دارند و چگونه غذا ميخورند و چه رنگي هستند اختصاص داشت و از گرفتاريهاي مردم ايران، فقر و مشکلات آنها و اعتراضاتي که به استعمار و استبداد داشتند خبري منتشر نميشد.
با پيروزي انقلاب اسلامي در بهمن 1357 تحول عظيمي در رسانههاي ايران پديد آمد و مسائل جامعه در مطبوعات و راديوتلويزيون مطرح شدند. مردم، محور اصلي اخبار و گزارشهاي رسانهها بودند و مسئولان و کارگزاران سه قوه نيز تلاش ميکردند به عنوان خادمان مردم اخبار خدماتشان به کشور و مردم را از طريق رسانهها به افکار عمومي منتقل کنند.
اين روند مطلوب و منطقي، در اواسط دهه 60 مقداري دچار عقبگرد شد بطوري که موازنه در خبر دادنها به نفع مسئولين تغيير کرد و اخبار مربوط به مردم در حال کمرنگ شدن بودند. در 1364 امام خميني مسئولين سه روزنامه مطرح آن زمان يعني اطلاعات، کيهان و جمهوري اسلامي را خواستند و صبح روز 10 شهريور آقايان سيدمحمود دعائي، سيدمحمد خاتمي و اينجانب در جماران به ديدار ايشان مشرف شديم. حجتالاسلام سيداحمد خميني هم حضور داشت. امام فرمودند راديوتلويزيون و مطبوعات متعلق به عموم هستند. به جاي مطرح کردن من در روزنامههايتان، افرادي را که زحمت ميکشند مثل کارگران، پزشکان و کشاورزان و کارمندان را مطرح کنيد و عکسها و تيترهايتان را به آنها اختصاص بدهيد. همين سخن را امام به آقاي محمد هاشمي مديرعامل و ساير مديران وقت راديوتلويزيون هم فرمودند و انتظار داشتند رسانهها به جاي آنکه به رسم زمان قاجار از فرهنگ غلط خبر دادنهاي قبله عالمي پيروي کنند، مردم را محور اصلي خبرها و گزارشهاي خود قرار دهند.
امروز که به شيوه خبر دادنهاي رسانهها به ويژه رسانه ملي نگاه ميکنيم، کمرنگ بودن مشکلات مردم کاملاً مشهود است. رئيس رسانه ملي به ديدار مراجع ميرود و از خوب گفتنهايشان نسبت به راديوتلويزيون خبر ميدهد ولي نميگويد که آيتالله جوادي آملي به رئيس رسانه ملي گفتند: «جامعه با برنامه طنز شاداب نميشود و مردم را کميته امدادي اداره کردن ننگ است.» رافائل گروسي مديرکل آژانس بينالمللي انرژي هستهاي به تهران ميآيد و ما خبر ميدهيم که با او بر سر مسائل بجامانده اتمي به توافق رسيدهايم ولي او در بازگشت از تهران در اجلاس شوراي حکام ميگويد: مذاکراتم با ايران درباره مسائل باقيمانده پادماني بينتيجه ماند…
اين نوع خبر دادنها که يک مورد بسيار تلخ و زننده آن را در ساقط کردن هواپيماي مسافري اوکرايني تجربه کرديم، با رسالت مهمي که اصحاب رسانه برعهده دارند منطبق نيست. اين را نميتوان برخورد صادقانه با مردم دانست. مردم، وقتي به رسانهها و به مسئولين اعتماد ميکنند که در تمام زمينهها از آنها صداقت ببينند. علت اينکه امروز حتي رسانه ملي هم با آنهمه امکانات و هزينه، از شبکههاي اجتماعي فضاي مجازي عقبتر است، همين خبردهيهاي غيرحرفهاي به سبک دوران قاجاريه است. در اين فرهنگ غلط اگر هرچه زودتر تجديدنظر اساسي به عمل نيايد، باقيمانده اعتماد مردم نيز از دست خواهد رفت.
نظر شما