به گزارش جهان صنعت نیوز: سردار جلالی در نشست مورد اشاره گفته است: «در دولت دوازدهم که از آن تحت عنوان دولت عبرت یاد می‌شود دچار ولنگاری در فضای مجازی شدیم و نظام رسانه‌ای کشور به هم خورد به شکلی که تبدیل مردم عادی به مردم شاکی و اعتراض کننده است. این نفی استقلال ملی است که اجازه دهیم رسانه‌های بیگانه زیرساخت‌های خود را جا بیندازند و دولت و رسانه ما هیچ دخالت و مداخله‌ای نداشته باشد و اجازه دهد مردم را به سخره و بازی بگیرند و به افکار عمومی توهین کنند.»
درباره اینکه آیا با پدیده‌ای به اسم ولنگاری فضای مجازی مواجه هستیم یا نیستیم؛ یا اینکه نظام رسانه‌ای کشور چرا به هم ریخته و از این دست مسائل، حتما می‌توان بحث کارشناسی و کلی هم قلم‌فرسایی کرد. موضوع مهم‌تری که در این گزارش به آن می‌پردازیم این است که وقتی متوجه تبدیل شدن مردم عادی به مردم شاکی شده‌ایم – فارغ از اینکه مایل باشیم این تغییر را گردن چه کسی یا کسانی بیندازیم – باید با این واقعیت چطور مواجه شویم؟! ریشه شاکی شدن مردم چیست و چطور می‌توان به نارضایتی‌هایشان پاسخ داد؟ نقش دولت تازه‌نفس رییسی و مجلس انقلابی در این بین چیست؟ مساله واقعا فضای مجازی است یا عوامل دیگری هم در کار بوده که اکنون مردم را شاکی وصف می‌کنیم؟
خودآگاهی یا فضای مجازی؟
امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس درباره ریشه نارضایتی یا به تعبیر سردار جلالی شاکی شدن مردم به «جهان‌صنعت» گفت: «اگر مردم ناراحت هستند و اعتراض می‌کنند، نتیجه خودآگاهی مردم است. مردم لحظه به لحظه خودآگاهی بیشتری نسبت به شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی، اقتصادی، معیشتی، کارایی مدیران و صاحب‌منصبان پیدا می‌کنند. این جبر اجتماعی است. جامعه امروز که جامعه 40 سال قبل نیست. جامعه امروز بر اساس نقش رسانه و آگاهی که خبرنگاران به عنوان نیروهای استراتژیک می‌دهند، خط و مشی خود را می‌گیرد. مردم امروز در دانشگاه تحصیل کرده‌اند و علاوه بر رادیو و تلویزیون ایران، سایر شبکه‌های خبری دنیا را می‌بینند و به خودآگاهی می‌رسند. مردم که دیگر در روستای حسن‌آباد زندگی نمی‌کنند! البته حتی در آن روستا هم امروزه ماهواره، تلفن همراه و اینترنت وجود دارد.»
قرائی‌مقدم گفت: «تا وقتی عملکرد مسوولان و ساختار اجتماعی درست نشود، مشکلات هم باقی می‌ماند.»
این استاد جامعه‌شناسی خاطرنشان کرد: «متاسفانه در کشور ما مسوولان عادت به فرافکنی دارند. یک روز روحانی تورم و مشکلات را ناشی از دولت قبل می‌دانست و حالا برخی همه مشکلات را به دولت او نسبت می‌دهند. در دولت بعد هم کسانی می‌آیند که شرایط وقت را ناشی از عملکرد رییسی دانسته و فرافکنی می‌کنند. همه این‌ها درحالی است که باید به جای پاک‌کردن صورت مساله، کاری کنند که مشکلات حل شود.»
نقش مردم و ترجیح مسوولان
هدایت آقایی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده پیشین مجلس نیز نظر تقریبا مشابهی دارد. وی درباره علل تبدیل شدن مردم عادی به شاکی در سال‌های اخیر نیز گفت: «به نظر من این تغییر نه هنر فضای مجازی و دولت قبل بوده نه چیز دیگری. این طبیعت بشر و پیشرفت‌های جهانی است که مردم دنیا را روز به روز بیدارتر می‌کند. امروز دیگر در کشورهای مختلف مردم خیلی راحت‌تر مطالبات خود را می‌گویند. امروزه دیگر شاهد کودتاها و انقلاب‌های زیاد مثل سابق در جهان نیستیم. الان دیگر عصر انفجار اطلاعات است و مردم به صورت نرم مطالبات خود را طرح و پیگیری می‌کنند.»
آقایی با تاکید بر اینکه «مردم ما هم پاره‌ای از مردم جهان هستند» گفت: «با توجه به پیشرفت‌ها اکنون سطح آگاهی‌ها بیشتر شده است لذا بهتر است آنهایی که صاحب قدرت هستند، پاسخگو باشند و سعی کنند که با مردم حرکت کنند.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره اینکه ریشه نارضایتی‌های موجود در کشور چیست؟ گفت: «به نظر من ریشه نارضایتی در مردم ایران ناشی از دو بحث است؛ یک توقعاتی که با وعده‌ها و شعارهای خود و عمل نکردن به آن ایجاد کرده‌اند. عامل دوم و به نظر من مهم‌تر هم این است که مردم عملا از تصمیم‌گیری‌های کلان کنار گذاشته شده‌اند. انتخابات‌های گذشته مجلس و ریاست جمهوری نمونه خوبی است و دیدیم که فقط افرادی با منویات خاص و برای حمایت از جریانات خاصی در آن حضور پیدا کردند.»
وی درباره تبعات بی‌توجهی به نارضایتی‌های موجود و ادامه وضعیت فعلی نیز گفت: «وقتی مردم کنار گذاشته شوند و در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت نداشته باشند طبیعتا در مقابل تصمیمات درست هم ممکن است موضع بگیرند و ناراحت باشند. این به خاطر آن است که خودشان در تصمیم‌گیری‌ها نقش نداشته‌اند. هر کسی هم که در اریکه قدرت می‌نشیند باید متوجه این امر باشد و مردم را در سرنوشت خودشان شریک کند.»
عاقبت ناگوار
این طور که معلوم است کسی با سردار جلالی درباره تغییر وضعیت مردم از عادی به شاکی اختلاف نظر ندارد. درباره ریشه این تغییر اما تفاوت‌های بسیاری وجود دارد. سیاسیون و اهل فن این اوضاع را در پی خودآگاهی جامعه که در نتیجه سیر رشد جامعه بین‌المللی است می‌دانند و از ضعف‌های دولتمردان اعم از وعده‌های روی زمین مانده می‌گویند. به گفته کارشناسان پاک کردن صورت مساله و ایجاد محدودیت‌هایی که طبق تجربه فایده‌ای هم ندارد، تنها یک نتیجه دارد و آن، وخیم‌تر شدن حال جامعه است. جامعه‌ای که متاسفانه روز به روز بیشتر از طبقه حاکم فاصله می‌گیرد و کوهی از مطالبات انباشته شده دارد.
∎
نظر شما