مجید تختروانچی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد، با محکوم کردن حمله طالبان به پنجشیر گفته هر دولتی که «با زور» در افغانستان به قدرت برسد، به رسمیت شناخته نخواهد شد. او چند شرط برای به رسمیت شناخته شدن دولت طالبان اعلام کرده است.
آقای تختروانچی که عصر پنجشنبه در جلسه سازمان ملل متحد در نیویورک سخن میگفت، درباره حمله طالبان به پنجشیر اینطور موضع گرفت: «حمله غیر قابل توجیه اخیر و برادرکشی قابل محکومیت در پنجشیر در تضاد با موضع متحد جامعه جهانی است که بر اساس آن هر دولتی که با زور در افغانستان به قدرت برسد به رسمیت شناخته نخواهد شد.»
وزارت خارجه ایران پیشتر هم حمله طالبان به پنجشیر را محکوم کرده و فهیم دشتی، سخنگوی نیروهای 'جبهه مقاومت ملی افغانستان' را «شهید» نامیده بود.
در پی چند روز درگیری شدید در دره پنجشیر میان نیروهای جبهه مقاومت ملی با طالبان، صالحمحمد ریگستانی، از فرماندهان این جبهه، گفته طالبان در امنترین ولایت افغانستان «مرتکب وحشت، کشتار و بیرحمی شدهاند.» وسایل ارتباطی و دسترسی به پنجشیر قطع است اما شماری از مردم محلی میگویند طالبان «کشتار» کردهاند. طالبان پیشتر این ادعاها را رد کرده و گفته که نیروهای طالبان با غیرنظامیان کاری ندارند.
شمار زیادی از شهروندان ایرانی خواهان حمایت ایران از نیروهای تحت فرماندهی احمد مسعود در پنجشیر شده بودند و در اعتراض به حملات پنجشیر تظاهراتهایی هم در ایران برگزار شد.
ایران چه انتظاری از طالبان دارد؟
مجید تختروانچی به نمایندگی از ایران در سازمان ملل متحد گفت اگر طالبان به تعهدات خود عمل کند، دولت این گروه به رسمیت شناخته خواهد شد.
او شروطش را اینطور برشمرد: تشکیل دولت «واقعا فراگیر» برآمده از آرای مردم در انتخاباتی آزاد و عادلانه، مشارکت کامل زنان هم به عنوان رایدهنده و هم به عنوان نامزد، رعایت حقوق همه مردم افغانستان از جمله اقلیتهای قومی، زبانی، مذهبی و زنان.
نماینده و سفیر دائم ایران در سازمان ملل متحد در ابتدای سخنانش بر این موضوع تاکید کرد که «راه ثبات، صلح بادوام و توسعه پایدار در افغانستان عملا از مذاکرات درون افغانی با مشارکت فعال و برابر نمایندگان واقعی تمام گروههای قومی، زبانی و مذهبی میگذرد.»
مخالفان طالبان از جمله احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی از جامعه بینالملل خواستهاند که حکومت طالبان را به رسمیت نشناسند. آقای مسعود با فهرست کردن نام سازمانهای بینالمللی مهم، از تکتک آنها به شکل مستقیم درخواست کرده که از همکاری با حکومت طالبان در افغانستان خودداری کنند.
به رسمیت شناخته شدن در مجامع عمومی چالش بزرگی برای طالبان است: طالبان در چه صورت از سوی 'جامعه بینالملل' به رسمیت شناخته خواهد شد؟
تهران، میزبان نشست وزرای خارجه همسایگان افغانستان
نماینده ایران در سازمان ملل همچنین اعلام آمادگی کرده که ایران میزبان دور بعدی مذاکرات با طالبان باشد و برای کمک به مردم افغانستان از بنادر، فرودگاهها و گذرگاههای مرزی کمکهای بشردوستانه به این کشور بفرستد.
مجید تختروانچی اعلام کرد تهران میزبان دور بعدی نشست وزرای خارجه همسایگان افغانستان است.
او تاریخی برای این نشست اعلام نکرد. دور اول نشست وزرای خارجه همسایگان افغانستان همزمان با تشکیل دولت موقت طالبان، به صورت مجازی با میزبانی پاکستان برگزار شد.
در این نشست وزاری خارجه ایران و پاکستان، چین، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان شرکت داشتند.
شمار زیادی از ایرانیان منتقد سیاستهای حکومت ایران در قبال طالبان هستند و پیش از تصرف افغانستان به دست طالبان، دعوت از اعضای این گروه و میزبانی ایران از آنها را «اشتباه» دانستهاند.
اما ایران در موضعی که بار دیگر آقای تختروانچی هم بر آن تاکید کرده، «مداخله آمریکا و دیگر نیروهای خارجی در افغانستان و خروج غیرمسئولانه آنها» را دلیل اصلی وضعیت موجود میداند.
بیشتر در این باره: روابط ایران و طالبان چگونه است؟