به گفته استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران ، مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک در دوران کرونا باعث می شود ذخایر باکتریایی بدن ما به شدت آسیب ببیند و این آسیب یعنی تضغیف سیستم ایمنی.

به گزارش سیناپرس، دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگوی مجازی با فرگل غفاری، سردبیر خبرگزاری سیناپرس با اشاره به اهمیت تغذیه در بحران کرونا و راه های پیشگیری از آن عنوان کرد؛ با تغذیه صحیح تا حد زیادی می توان از مرگ و میر ناشی از کرونا پیشگیری کرد.

 وی گفت: ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که ویروس کرونا مانند دیگر ویروس های خانواده کووید، توان زیادی در درگیر کردن سیستم ایمنی بدن دارد و حتی می تواند بخش هایی از بدن ما را از کار بیاندازد و همین امر باعث مرگ و میر زیادی شود؛ از سویی دیگر می تواند در بدن بسیار خفیف عمل کند. گفتنی است؛ نوع عملکرد ویروس در بدن بستگی به جنس این ویروس و سیستم ایمنی بدن دارد؛ اگر سیستم ایمنی تحمل این ویروس را داشته باشد می تواند مانند یک سرماخوردگی ساده آن را تحمل کند؛ اما اگر نتواند مقاومت کند عوارض جدی تری خواهد داشت. 

وی گفت: باید چند نکته را مدنظر داشت؛ اینکه الزاما تنها تغذیه نیست که سیستم ایمنی را تقویت می کند و این امر به فاکتور هایی چون ژنتیک هم ارتباط دارد. فرد اگر به طور ژنتیکی ایمنی قوی تری داشته باشد، می تواند این بیماری را تحمل کند.همچنین فاکتور های دیگری چون عوامل محیطی از جمله تغذیه و شرایط روحی تاثیر مستقیمی بر این امر دارد.  

به گفته جعفریان ترس از بیماری خود عامل مهمی در تضعیف سیستم ایمنی بدن است و باعث می شود فرد ظرفیت واقعی بدن خود را نشان ندهد.

باکتری های مفید را از بین نبرید

وی افزود: یکی دیگر از فاکتورهای مهم در تقویت سیستم ایمنی بدن، فعالیت باکتری های مفیدی است که در بدن ما وجود دارد؛ برای مثال داخل گوش، بینی و روی پوست انسان و همچنین سیستم گوارش پر از باکتری هایی است که می تواند کمک کننده به سیستم ایمنی باشد؛ اگر به دلیل نا آگاهی ها این باکتری ها را از بین ببریم، سیستم ایمنی ضعیف می شود.

این کارشناس تغذیه گفت: مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک و موادی که در پرورش برخی از مواد غذایی از آن استفاده می شود، دست به دست هم می دهد که ذخایر باکتریایی بدن ما به شدت آسیب ببیند و این آسیب یعنی تضعیف سیستم ایمنی. وقتی فردی به لحاظ ژتیکی سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد و موارد مهم را در پیشگیری و تقویت آن رعایت نکند، نباید  انتظار داشت که به سلامت از کرونا عبور کند. 

وی با اشاره به دیگر عوامل تقویت کننده سیستم ایمنی بدن گفت: ورزش از دیگر مواردی است که باعث تقویت سیستم ایمنی و بر عکس افزایش وزن باعث تضعیف آن می شود. بدن در شرایط اضافه وزن و چاقی فاکتورهای التهاب زا تولید می کند که باعث می شود سیستم ایمنی ضعیف شود. 

جعفریان گفت: عدم رعایت این نکات در کنار مسائل تغذیه ای، استرس زیاد و الگوی رژیمی بد، باعث می شود جسم فرد ضعیف شود. بی شک اگر این موارد رعایت و مواد مورد نیاز سیستم ایمنی بدن تامین می شد، می توانستیم مدیریت بهتری در باب کرونا داشته باشیم.

مردم نباید از کرونا بترسند

وی ضمن اشاره به وضعیت پاندمی کرونا در کشورهای همسایه ادامه داد: برخی از کشورهای همسایه که سیستم بهداشتی بسیار ضعیفی در کشورشان حاکم است و اصلا قابل قیاس با کشور ما نیستند و اتفاقا پرتوکل های بهداشتی را هم به خوبی رعایت نمی کردند، مرگ و میر ناشی از کرونا بسیار پایینی را تجربه کرده اند. این امر می تواند دلایل گوناگونی نظیر ارائه آمارهای اشتباه داشته باشد. اما درصد بیشتری از این مورد می تواند به میزان استرس و تغذیه آحاد جامعه مربوط باشد.

به گفته جعفریان؛ ما اگر بیش از اندازه مردم را از ابتلا به کووید بترسانیم، حتی اگر بهداشت را بیش از اندازه رعایت کنیم، سیستم ایمنی بدن تضعیف می شود.  

در ادامه این گفتگوی مجازی غفاری با اشاره به رواج شبه علم در بحث تغذیه در دوران کرونا که از سوی صفحات مجازی که از سوی افراد غیر متخصص منتشر می شود، گفت: با توجه به شرایط فعلی بازار شبه علم در علوم تغذیه بسیار داغ است و امروزه مردم با حجم وسیعی از اطلاعات مواجه می شوند که بی شک اعتماد کرد به آن ها فرایند سختی است. 

مراقب چربی های شکمی باشید

جعفریان با اشاره به موارد یاد شده گفت: یکی از نکاتی که باید به آن توجه کرد این است که بسیاری از مردم متاسفانه اطلاعات تغذیه ای را از فضاها و بسترهایی می گیرند که شاهد علمی ندارد و چون با هیجان گفته می شود مشتاقان زیادی پیدا می کند.  علم امروز علم تجربه است. باید گفت؛ در این رابطه چند فاکتور جدی است، یک میزان چربی بدن به ویژه ناحیه شکمی اهمیت دارد؛ گفتنی است، چاقی و اضافه وزن در کشور ما نزدیک به هفتاد درصد است و اصلی ترین عامل شیوع کرونا چاقی است و این یک فاکتور جدی است. 

وی یکی دیگر از دلایل مرگ و میر زیاد ناشی از کرونا در ایران را میانگین سنی بالای جامعه دانست و گفت: مطالعات نشان داده که کرونا در افراد مسن خطرساز است. همچنین سطح پایین ویتامین دی در هر کشور باعث شده  که حدود شصت تا هفتاد درصد عوارض کرونا بالاتر رود. بنابراین، اگر کسی سنگ کلیه ندارد، ماهی یک بار ویتامین دی 50000 AU مصرف کند. همچنین کمبود زینک، روی و کم خونی  و میزان کم سلنیوم در غذاها باعث می شود، شرایط برای شیوع ویروس کرونا افزایش یابد. از دیگر فاکورهای مهم ویتامین آ است که کمبود آن می تواند بدن را به ضعف سیستم ایمنی برساند. 

آب زیاد بنوشید

جعفریان گفت: در کنار این موضوعات نوشیدن آب از دیگر فاکتورهایی است که به شدت در حفظ و تقویت سیستم ایمنی اثرگذار است. در واقع هر چقدر آب نوشیده شود باعث تقویت سیستم ایمنی شود. در ایران معمولا تا افراد تشنه نباشند، آب نمی نوشند. در کل در فرهنگ ما آب کم نوشیده می شود که این امر ایرانیان را در مقابل کرونا ضعیف تر می کند.  

به گفته وی، آب سالم ترین نوع نوشیدنی است. استفاده از دمنوش ها نظیر آویشن و رزماری یکی از بهترین دمنوش ها است که اتفاقا در ایران فراوانی زیادی دارد. همچنین آب میوه، سبزیجات و چای سبز جزو نوشیدنی هایی است که در کاهش ابتلا به کرونا بسیار کمک کننده است. در دیگر مواد غذایی مهم در کاهش ابتلا به کرونا مصرف بیشتر پروتئین در مقابل کربوهیدارت است. پروتیین یک عامل جدی برای مبارزه با سیستم ایمنی است بهترین منبع پروتیین در حال حاضر تخم مرغ است؛ هر ایرانی باید روزانه یک تخم مرغ بخورد. لبنبات هم جزو مهترین مواد غذایی و بعد مصرف گوشت و حبوبات می تواند اتخاب خوبی برای تغذیه در دوران کرونا باشد. 

به گفته جعفریان، ترکیبات فعالی که دارای آنتی اکسیدان هستند؛ نظیر سیاهدانه  به شدت از ابتلا به کرونا جلوگیری می کند. به اعتقاد من، اگر این ترکیبات غذایی و موارد گفته شده رعایت شود، ما می توانیم به صورت جدی با کرونا مبارزه کنیم و حتی مبتلا نشیم یا اگر مبتلا شدیم به راحتی عبور کنیم. 

رژیم که می گیرید درست غذا بخورید

وی با اشاره به برخی رژیم های لاغری که همراه با ضعف و گرسنگی بسیاری است، گفت: هر گونه رژیمی که فرد در آن احساس گرسنگی کند، اشتباه است و فرقی ندارد که در یک اپیدمی باشیم یا نباشیم. درست غذا خوردن مهم است و تغذیه درست با غذای سالم فرق می کند. باید متنوع و به اندازه نیاز غذا خود و نسبت ها در مصرف موارد غذایی رعایت شود. متاسفانه بازار رژیم در ایران بسیار فاسد است و بسیاری از افراد به دنبال سود های مالی خود هستند نه سلامت جامعه. اغلب این امور به اعتقاد من باطل و بیشتر تبلیغاتی و غیر علمی است. 

به گفته این کارشناس تغذیه، بهترین توصیه برای کاهش وزن دو الی چهار کیلو در ماه است که این برای بیماران و افرادی که دارای مشکلات دیگری هستند زیاد است. 

روغن سرخ کردنی بهترین انتخاب

وی در پاسخ به این پرسش که بهتین روغن مصرفی برای تغذیه چیست؟ گفت: روغن سرخ کردنی بهترین انتخاب برای تغذیه است؛ چرا که در شرایط دمای بالا مقاومت خوبی دارد. اما اگر افراد از شرایط مالی خوبی برخوردارند، بهتر است روغن زیتون و کنجد تصفیه شده استفاده کنند. اما در کل بهترین روغن روغن سرخ کردنی است که وقتی حرارت می بینند آسیب هایی که به بدن می رسانند کم است.

این استاد دانشگاه درباره افزایش یا کاهش وزن ناشی از عوارض کرونا گفت: اتفاقی که در بسیاری از بیماران کرونایی می افتد، کاهش وزن شدید است و این فرآیند خطر جدی تری برای سیستم ایمنی به وجود می آورد که حتی فرد ممکن است دیابتی باشد یا برخی دیگر از بیماری ها در آن رخ دهد. توصیه من این است که فرد با حوصله به تعادل ورن برسد. 

گفتنی است؛ این نشست مجازی از سوی صفحه رسمی سیناپرس روز پنج شنبه چهارم شهریورماه سال جاری منتشر شد. 

 گزارش: مهتاب دمیرچی