اعتمادآنلاین| «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی چهارشنبه 20 مرداد ماه در صفحه توئیترش نوشت: ساعتی قبل در گفت‌وگو با دوست و همکارم جناب آقای پاتروشف دبیر شورای امنیت ملی روسیه تحولات افغانستان، سوریه و خلیج فارس را بررسی کردیم. خوشبختانه موانع سیاسی برای عضویت ایران در پیمان شانگهای برداشته شده و با طی تشریفات فنی، عضویت ایران نهایی خواهد شد.
به گزارش فارس، سازمان همکاری شانگهای در راستای همکاری‌های امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در سال 2001 توسط سران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان و با هدف برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه پایه‌گذاری شد.
مغولستان در سال 2004 و یک سال بعد ایران، پاکستان، هند و افغانستان در سال 2005 و بعد از آن نیز بلاروس به عنوان عضو ناظر به سازمان مذکور ملحق شدند. هند و پاکستان از تابستان 2016 به عضویت دائم این سازمان درآمدند. در حال حاضر ایران، مغولستان، افغانستان و بلاروس اعضای ناظر این سازمان را تشکیل می‌دهند.
در همین خصوص با «محسن پاک آیین» سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان درباره مزیت‌های عضویت دائم ایران در این سازمان با بیان این‌که کشورهای چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان عضو این سازمان هستند و برای این‌که عضو جدیدی پذیرفته شود نیاز به اجماع است، اظهار داشت: برای پذیرش عضویت یک کشور دیگر، هر 6 کشور باید رای مثبت بدهند و حتی اگر یکی از کشورها رای مثبت ندهد، عضویت کشور جدید در سازمان شانگهای منتفی می‌شود.
این تحلیلگر مسائل منطقه با بیان این‌که ایران مدت‌هاست به دنبال عضویت در این سازمان است، خاطرنشان کرد: عضویت ایران در سازمان شانگهای به نفع هر دو طرف است، هم به نفع ایران و هم این سازمان.
پاک آیین با ذکر این نکته که در مقاطعی برخی از کشورها به عضویت دائم ایران رای مثبت ندادند، افزود: از جمله این کشورها تاجیکستان بود که دخالت ایران در امور داخلی این کشور و ارتباط با نهضت اسلامی تاجیکستان را بهانه کرد و به عضویت دائم ایران رای مثبت نداد. علاوه بر این، در یک مقطعی در دوران «اسلام کریم‌اف» نیز ازبکستان معتقد به اضافه شدن اعضای جدید به شانگهای نبود و به هر کشوری که خواستار عضویت بود، رای منفی می‌داد.
وی ادامه داد: برای این‌که بخواهیم در این سازمان عضو شویم باید روابط دوجانبه خودمان را با کشورهای عضو مستحکم کرده و رای آنها را جلب کنیم. سوءتفاهماتی که بین ایران و تاجیکستان وجود دارد را رفع کنیم. البته تا جایی که اطلاع دارم این سوءتفاهمات با سفرهای انجام شده، خنثی شده و کاهش یافته است.
پاک آیین اضافه کرد: باید با هر 6 کشور به صورت دوجانبه کار کنیم و رای آنها را به دست بیاوریم و بعد در دوره رای گیری بتوانیم اجماع را حاصل کنیم.
سفیر پیشین ایران در باکو در تشریح اهمیت سازمان شانگهای برای ایران بار دیگر با بیان این‌که عضویت در این سازمان به نفع هر دو طرف است، خاطرنشان کرد: به نفع ایران است، چون ایران در یک ترتیبات امنیتی منطقه حضور می‌یابد و صاحبنظر می‌شود و به عنوان یک کشور ثبات ساز می‌تواند نقش خود را در تأمین امنیت منطقه و حوزه اوراسیا احیا کند.
اتصال ایران به بازارهای کشورهای عضو
وی ادامه داد: علاوه بر این، ایران با عضویت دائم در این سازمان، به بازارهای گسترده کشورهای عضو سازمان شانگهای نیز متصل می‌شود و در حوزه‌‌های مختلف تجاری، ترانزیت و انرژی به عنوان یک قدرت منطقه می تواند با این کشورها تعاملات اقتصادی مثبتی را داشته باشد و با توجه به این‌که اخیرا ایران عضو ناظر اتحادیه اوراسیا شده، حضور در سازمان همکاری شانگهای می‌تواند این روند را تکمیل کند که ایران از ظرفیت‌های اقتصادی کشورهای این حوزه که 65 درصد جمعیت جهان و همچنین منابع جهان را در خود جای داده، نیز استفاده کند.
وی گفت: برای سازمان شانگهای هم اهمیت دارد که با قدرتی مثل ایران و کشوری ثبات‌ساز در منطقه که به لحاظ اقتصادی دارای منابع بسیار غنی برای همکاری اقتصادی است و پل ارتباطی شرق آسیا با غرب آسیا و همچنین شمال به جنوب تلقی می‌شود، ارتباطی نزدیک داشته باشد.
به باور پاک آیین عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای برای هر دو طرف دارای مزیت است و در چارچوب یک دیپلماسی برد - برد باید به آن نگاه کرد.
سفیر پیشین ایران در باکو با ذکر این نکته که موانع قبلی برای عضویت دائم ایران مرتفع شده، اظهار داشت: احتمال می‌دهم در اجلاس بعدی سازمان همکاری شانگهای نگاه مثبت و مساعدتری به عضویت ایران در این سازمان شود.