بنابر آمار موجود، سود خالص بیشتر شرکت‌های بورسی طی دو سال اخیر، نسبت به سال ۹۸ با رشد قابل‌توجهی روبه‌رو بوده است. در این میان، حتی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری که در سال ۹۸ با زیان همراه بودند به سوددهی رسیده‌اند. مدیرعامل سبدگردان داریوش، با بیان مطلب فوق در گفت‌وگو با سنا، گفت: به دنبال اجرای اصل۴۴ قانون اساسی و افزایش ورود شرکت‌ها به بازارسرمایه، جایگاه این بازار در اقتصاد کشور بیش از گذشته ارتقاء پیدا کرد. به طوری که با میزبانی بازارسهام از بزرگ‌ترین واحدهای تولیدی، می‌توان گفت اکنون بیشتر شرکت‌های موجود در لیست ۵۰۰ شرکت برتر ایران در این بازار حضور دارند. همایون دارابی؛ در اشاره به رشد شرکت‌های بورسی در دو سال اخیر، گفت: شرکت‌های حاضر در بورس، بهترین شرکت‌های اقتصاد ایران هستند و در این مدت با روندی روبه رشد از طرح‌های توسعه‌ای گرفته تا افزایش تولید رو‌به‌رو بودند؛ در کنار این موضوع، همراه شدن افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی سبب شد تا بعد از یک سال رکودی (۱۳۹۸) رشد قابل‌توجهی در این تجربه شود. او با اشاره به کامودیتی محور بودن بورس ایران، بیان کرد: در این بازار، بیشتر معامله موادخام مانند نفت و مشتقات نفتی، مس، سنگ‌آهن، فولاد، روی و... به چشم می‌خورد. این کالاها در دو سال اخیر با وضعیت بهتری در بازارهای جهانی روبه‌رو بوده‌اند؛ البته در نظر داشته باشید که پاندمی‌کرونا نیز در روند افزایش قیمت‌ها موضوع اثرگذاری بوده است.

قیمت‌گذاری دستوری عاملی مهم در زیان‌دهی

این کارشناس بازارسرمایه، تأکید کرد: در کنار رشد اغلب شرکت‌های بورسی در این مدت، آن دسته از شرکت‌هایی که درگیر قیمت‌گذاری دولتی بوده‌اند، همچنان دچار مشکل در این بازار هستند. در همین راستا رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، به تازگی با اقدامی‌ شجاعانه طی نامه‌ای به شورای‌رقابت خواستار شفاف‌سازی در رابطه با قیمت‌گذاری درخصوص نرخ خودرو و صنعت نیروگاهی شد. دارابی؛ افزود: صنایع نیروگاه‌سازی، خودروسازی و تا حدودی صنایع غذایی و نیز صنایع پالایشی تحت نفوذ شدید دولت هستند و متأسفانه به طور دستوری قیمت‌گذاری می‌شوند. به همین دلیل شرکت‌های زیرمجموعه این صنایع تاکنون مجالی برای رشد کافی نسبت به دیگر صنایع نداشتند. همان‌طور که اشاره شد، در بخشی که شرکت‌ها تابع نظرات اقتصاد متمرکز دولتی هستند مانند نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، خودروسازی، صنایع غذایی و دارویی آثار قیمت‌گذاری دستوری قابل لمس است به‌طوری که حتی تورم در صنایع‌غذایی نیز به همین موضوع بازمی‌گردد. او اظهار کرد: اکنون بازارسرمایه در نقطه‌ای است که می‌توان کارکرد دو بازار آزاد (رقابتی) و همچنین قیمت‌گذاری دستوری و اقتصاد دولتی را به‌طور متمرکز در آن مشاهده کرد. همانطور که اشاره شد، بخشی از صنایع که تابع تحولات بازار بوده و به آنها اجازه داده شده تا شرکت‌ها به طور آزادانه فعالیت داشته باشند به رشد قابل‌توجهی رسیده‌اند؛ به طوری که اکنون صنعت فولاد و صنعت فلزات رنگین در حال تبدیل شدن به بزرگ‌ترین صادرکننده جهان هستند. همچنین، درخصوص مواد پتروشیمی‌امیدواری‌های زیادی برای توسعه و جبران عقب‌ماندگی‌ها وجود دارد. دارابی ادامه داد: عملکرد سازمان بورس در تقویت بخش آزاد اقتصاد و رها کردن شرکت‌هایی که در اختیار قیمت‌گذاری دولتی هستند کمک بزرگی به بازارسرمایه و بهبود عملکرد آن داشته است و اکنون با این اقدام شاهد رشد قابل‌توجه شرکت‌های بورسی هستیم.

سپر تورمی ‌به نام بازارسرمایه

مدیرعامل سبدگردان «داریوش»، بازارسرمایه را سپری در مقابل تورم دانست و افزود: برخی از دارایی‌ها سپر تورم محسوب می‌شوند. به این معنی که متناسب با تورم ارزش آنها بالا می‌رود. دارایی‌هایی مانند سهام، ساختمان، زمین، طلا و... در این دسته دارایی‌ها قرار می‌گیرند؛ اما برخی دیگر از دارایی‌ها مانند اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی و... متناسب با تورم افزایش پیدا نمی‌کنند. او بیان کرد: براین اساس می‌توان گفت که بازارسرمایه به دلیل داشتن سهام به‌عنوان دارایی اصلی می‌تواند سپر تورمی‌باشد، زیرا افراد با خرید سهام در زمان تورم در واقع دارایی خود را بیمه می‌کنند. این موضوع در بررسی آمار سال‌های گذشته قابل مشاهده است که بازدهی سهام نسبت به تورم و حتی طلا و ارز بیشتر بوده است. براین اساس می‌توان گفت؛ بازارسرمایه اغلب متناسب با تورم رشد کرده است.