به گزارش جهان صنعت نیوز: بحران خشکسالی تولید گندم را هم تحت تاثیر قرار داده و حتی دولت برای تامین ذخایر این کالای استراتژیک اقدام به واردات کرده است. در این میان تولید محصولاتی همچون پنبه نیز مطابق با پیش‌بینی‌ها اتفاق نخواهد افتاد که این موضوع می‌تواند صنایع نساجی را با مشکلات زیادی روبه‌رو کند. از طرفی در بخش آبزیان نیز با کاهش تولید به دلیل قطعی برق و تبعات کم‌آبی روبه‌رو هستیم.
در این خصوص مدیر جهاد کشاورزی خرمشهر با بیان اینکه حدود یک ماه است که نخلداران برخی از مناطق در خرمشهر با آب شور نخیلات خود را آبیاری می‌کنند، گفت: تنش آبی و شوری آب در خرمشهر برای حدود ۵۰۰ هکتار از نخیلات خرمشهر مشکلات جدی ایجاد کرده و ادامه داشتن این مساله می‌تواند تهدیدی جدی برای نابودی آنها باشد. ناجی شهیب‌زاده در خصوص آخرین وضعیت نخیلات خرمشهر اظهار کرد: عمده مشکل نخیلات خرمشهر در منطقه حفار شرقی است زیرا این منطقه قبل از سد خاکی مارد قرار دارد و نخلداران در تامین آب مناسب برای نخل‌های خود دچار مشکلات جدی هستند. وی افزود: برداشت آب در این منطقه از رودخانه انجام می‌شود اما با توجه به شرایط تنش آبی و خشکسالی، اندک آبی که به نخیلات می‌رسد شور است و مشکلات جدی برای کشاورزان به وجود آورده است.
به این ترتیب می‌توان گفت که بعد از صنعت سیمان و فولاد، صنایعی همچون کشاورزی و نساجی هم با زیاندهی قابل توجهی در قطعی‌های برق مواجه هستند. همه ساله بخش کشاورزی در مدت زمان پیک بار ناشی از کاهش تولید انرژی دچار قطعی برق می‌شود که امسال گرمای زودرس ناشی از شرایط خشکسالی و کم‌بارشی موجب شد تا قطعی برق‌ها قبل از فصل تابستان آغاز شود که این موضوع بر تولید محصولات اساسی و تلفات واحدهای مرغداری و پرورش ماهی تاثیر سوء داشته است. آمارها نشان می‌دهد که بخش کشاورزی یک‌ششم شبانه‌روز دچار قطعی برق می‌شود که با این وجود کشاورزان ناچار به رها کردن یک چهارم‌باغ یا مزرعه خود هستند، ضمن آنکه قطعی برق‌های مستمر به تجهیزات و تاسیسات چاه‌ها خسارت جدی وارد می‌کند که خرید مجدد یا تعویض آن بعضا برای کشاورز ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان هزینه در بردارد که این موضوع با درآمد بهره‌بردار سنخیتی ندارد.
قطع برق، یک‌چهارم باغات را سرگردان کرد
بسیاری از مسوولان بر این باورند که امسال بخشی از افت تولید محصولات اساسی و مشکلات کمبود عرضه مرغ به قطعی مستمر در بخش کشاورزی مربوط می‌شود که این موضوع ضمن کاهش درآمد تولیدکنندگان، تنظیم بازار محصولات کشاورزی را بر هم زده است به طوری که کاهش تولید علوفه و هدر رفت منابع آب، افزایش چشمگیر قیمت خوراک و در نتیجه محصول نهایی را در بر داشته است.
بر همین اساس محمد شفیع ملک‌زاده رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به اینکه قطعی برق‌های اخیر ضربه مهلکی به تولید می‌زند، اظهار کرد: بنابر قانون در تابستان دو ساعت قطعی برق داریم که امسال چهار ساعت دیگر به آن اضافه شده است که با وجود این ۲۵ درصد وقت شبانه‌روز قطعی برق برای کشاورزان اتفاق می‌افتد. وی افزود: شش ساعت قطعی برق در طول شبانه‌روز بدان معناست که کشاورز یک‌چهارم مزرعه یا باغ را باید رها کند که این امر ۲۵ درصد به تولید ضربه وارد می‌زند.
ملک‌زاده با اشاره به اینکه قطعی برق خسارت قابل توجهی به تجهیزات و تاسیسات نصب روی چاه و پمپ وارد می‌کند، بیان کرد: امروزه تامین یا تعویض بیش از حد بالا رفته است به طوری که در برخی مواقع ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان هزینه برای کشاورز در بر دارد.
رییس نظام صنفی کشاورزی با بیان اینکه قطعی برق آسیب جدی به چاه وارد می‌کند، گفت: کشاورزی که می‌خواهد به مزرعه آب دهد با قطعی برق ناچار است که از صفر شروع کند که تمامی این عوامل بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد خسارت وارد می‌کند. وی ادامه داد: با مناسب بودن بازار محصولات کشاورزی و عدم خسارت از ناحیه سرمازدگی، آفت و… کشاورز ۱۰ تا ۱۵ درصد درآمد دارد که خسارات ۳۰ تا ۴۰ درصدی ناشی از قطعی برق موجب شده تا تولیدکننده ۲۰ درصد متحمل زیان شود.
ملک‌زاده با اشاره به اینکه قطعی برق ۳۰ تا ۴۰ درصد خسارت به کشاورز وارد می‌کند، بیان کرد: قطعی برق اخیر بر کمبود تولید خوراک دام و علوفه و هدررفت منابع آب و کمبود تولید تاثیر بسزایی دارد که در نهایت این امر موجب شده قیمت علوفه نسبت به سال قبل نوسان چشمگیری داشته باشد.
امنیت غذایی غیرقابل چشم‌پوشی است
سیدجعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی نیز با انتقاد از نگاه حاشیه‌ای به بخش کشاورزی اظهار کرد: با اتخاذ تصمیمات مناسب، نگاهمان به تولید بخش کشاورزی باید پایدار باشد، این در حالی است که نگاه به بخش کشاورزی همیشه حاشیه‌ای بوده است. وی افزود: با توجه به آنکه یک ششم شبانه‌روز خاموشی به بخش کشاورزی دادند، به همان نسبت ظرفیت تولید کاهش می‌یابد که این موضوع در تولید محصولات اساسی تاثیر بسزایی دارد.
حسینی ادامه داد: قیمت‌گذاری نامناسب، خاموشی‌های مستمر و خشکسالی منجر به کاهش تولید می‌شود، درحالی که با افزایش بهره‌وری آب و مدیریت کشاورزی می‌توان تولید بالاتری داشت و خشکسالی را مدیریت کرد.
مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی خاموشی، تاخیر در اعلام قیمت و نرخ‌گذاری نامناسب را از علل تاثیر‌گذار در بخش کشاورزی دانست و گفت: اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه و شتاب‌زده در بخش کشاورزی ضربه مهلکی به تولید می‌زند، به همین خاطر از دولت انتظار می‌رود که نگاه زیربنایی به بخش کشاورزی داشته باشند. حسینی با بیان اینکه امنیت غذایی غیرقابل چشم‌پوشی است، گفت: طی سال‌های تحریم که بخش صنعت و دیگر مشاغل دچار مشکل شدند، بخش کشاورزی جر تمامی بخش‌ها را کشید که با وجود این نگاه زیرینایی به این بخش در تامین امنیت غذایی و رونق اقتصادی تاثیر بسزایی دارد.
خسارت جدی قطعی برق به مزارع مکانیزه
آرش نبی‌زاده مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی نیز درباره تاثیر قطعی برق اخیر بر مزارع قزل‌آلا گفت: در بخش سردآبی برق حیاتی است چرا که مزارعی که مکانیزه هستند، با قطعی برق ماهی‌ها باید معدوم شوند، به همین خاطر اکثر تولیدکنندگان به سبب تجربه سنوات قبل مجهز به برق اضطراری هستند که خرید ژنراتور از جمله هزینه‌های سنگین در مکانیزاسیون است.
وی افزود: با توجه به آنکه ژنراتور‌ها همزمان با قطعی برق ممکن است کار نکنند، بنابراین قطعی برق‌های اخیر آسیب‌هایی به مزارع پرورش ماهی استان‌های آذربایجان غربی، ایلام، کردستان و گیلان وارد کرده است که هم‌اکنون در حال جمع‌آوری میزان خسارت از استان‌ها هستیم.
نبی‌زاده ادامه داد: طی سال‌های ۹۱ و ۹۲ افزایش تولید در واحد سطح کار را آغاز کردیم و همواره ابزار کار ما برق است که با قطعی برق، استرس به حجم ماهی وارد می‌شود که با وجود این ممکن است، استرس تلفات به ۸۰ تا ۹۰ درصد برسد. مدیر عامل اتحادیه ماهیان سردآبی با بیان اینکه قطعی برق تهدید جدی برای مزارع پرورش ماهی محسوب می‌شود، گفت: خیلی از پرورش‌دهندگان ماهی با قطعی برق اخیر به دنبال تهیه دیزل ژنراتور دوم هستند، اما قیمت‌ها به حدی بالا رفته است که ریسک مزارع ناشی از قطعی برق را پذیرفتند.
کاهش تولید قزل‌آلا در سایه استمرار خشکسالی
مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی نیز همچنین با بیان اینکه با استمرار شرایط خشکسالی پیش‌بینی می‌شود که تولید قزل‌آلا با افت ۲۰ هزار تنی به ۱۲۰ هزار تن برسد، اعلام کرد: سال گذشته ۱۳۵ تا ۱۴۰ هزار تن قزل‌آلا در کشور تولید شد که امسال با استمرار شرایط کم‌آبی پیش‌بینی می‌شود که تولید قزل‌آلا با کاهش ۲۰ هزار تنی به ۱۲۰ هزار تن برسد.
آرش نبی‌زاده افزود: بارها در جلسات اعلام کرده‌ایم که دولت از تمامی سبد کالا باید حمایت کند که متاسفانه در گوشت سفید دولت تمامی تمرکز خود را بر گوشت مرغ گذاشته که این موضوع موجب شده بخش آبزیان از ذهن دولت دور بماند. نبی‌زاده با بیان اینکه بی‌توجهی دولت در بحث تخصیص نهاده و عدم حمایت از بخش آبزیان منجر به افت قیمت ماهی در بازار شده است، گفت: پایین نگه داشتن قیمت مرغ به صورت دستوری آسیب جدی به مرغداران می‌زند، در حالی که با واقعی شدن قیمت مرغ، ماهی جایگاه خود را پیدا می‌کند و در سبد غذایی تعادل ایجاد می‌شود.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی با اشاره به اینکه افت قیمت مرغ تولیدکنندگان ماهی را به آستانه ورشکستگی می‌کشاند، بیان کرد: در حال حاضر قیمت تمام‌شده هر کیلو قزل‌آلا در استان‌ها ۳۸ تا ۴۲ هزار تومان است که با وجود این تولیدکنندگان نمی‌توانند کمتر از این نرخ عرضه کنند.
نبی‌زاده پایین نگه داشتن قیمت محصولات کشاورزی از جیب تولیدکننده به مصرف‌کننده را اشتباه محض دانست و افزود: پایین نگه داشتن دستوری قیمت منجر به ناپایداری تولید می‌شود، از این رو باید کاری کنیم که قدرت خرید مصرف‌کننده واقعی شود، چنانچه دولت به دنبال حمایت از مصرف‌کننده است، با قیمت واقعی باید کالا را از تولیدکننده خریداری کند.
افزایش دو برابری هزینه‌های تولید در نساجی
محمدحسین کاویانی مدیرعامل صندوق پنبه کشور نیز با اشاره به تاثیر قطعی اخیر برق بر تولید اظهار کرد: با توجه به قطعی اخیر برق، صنعت نساجی با ۵۰ درصد ظرفیت کار می‌کند که این موضوع هزینه‌های تولید را حداقل دو برابر افزایش می‌دهد. وی با اشاره به اینکه راندمان تولید به واسطه قطعی برق به نصف کاهش پیدا کرده است، افزود: با توجه به قطعی برق، خاموش کردن ماشین‌ها به دستگاه آسیب می‌زند، ضمن آنکه راندمان به نصف کاهش یافته است.
کاویانی ادامه داد: برخی کارخانجات با استانداری و فرمانداری توافق کردند که دو تا سه روز در هفته کار کنند و مابقی ایام تعطیل باشند، اما در کل قطعی برق راندمان را به نصف کاهش و هزینه‌های تولید را دو برابر افزایش داده است. مدیرعامل صندوق پنبه با اشاره به اینکه قطعی برق خسارت جدی به صنعت نساجی وارد می‌کند، بیان کرد: در شرایط فعلی تحریم، قطعی برق و خسارت وارده به دستگاه‌ها، تامین قطعات را دچار مشکل کرده است، همچنین کشاورزانی که از موتور برق برای چاه استفاده می‌کنند، به واسطه قطعی چندساعته برق راندمان تولید کاهش می‌یابد.
تاثیر خشکسالی بر ظهور آفات پنبه
در این خصوص همچنین مجری طرح پنبه کشور نیز در مورد وضعیت تولید پنبه با توجه به شرایط خشکسالی گفت: با وجود پیش‌بینی افزایش تولید پنبه در خوش‌بینانه‌ترین حالت میزان تولید در سال جاری مطابق سال گذشته و حدود ۲۷۰ هزار تن خواهد شد. ابراهیم هزارجریبی با بیان اینکه برنامه وزارت جهاد کشاورزی برای تولید پنبه در سال جاری بیش از سال گذشته بود، اظهار کرد: در دو سال گذشته رغبت کشاورزان برای کشت پنبه افزایش یافته و برنامه وزارت جهاد کشاورزی نیز توسعه کشت و افزایش تولید بوده است.
وی ادامه داد: توجه به توسعه کشت، موجب شده خودکفایی در تولید پنبه در داخل به ۶۸ درصد برسد. هزارجریبی با اشاره به خشکسالی کم‌سابقه در کشور افزود: پیش‌بینی ما این بود که میزان تولید پنبه در سال جاری با افزایش ۳۰ هزارتنی به ۳۰۰ هزار تن برسد، آسیب‌های ناشی از خشکسالی این پیش‌بینی را محقق نخواهد کرد.
به گفته وی، تنها می‌توان با قاطعیت درباره تولید پنبه مناطق پرآب مانند مغان نظر داد و استان‌هایی که تحت تنش آبی هستند مانند خراسان رضوی، خراسان جنوبی و خراسان شمالی امکان اعلام آمار قطعی تولید تا پایان برداشت وجود ندارد. مجری طرح پنبه وزارت جهاد کشاورزی افزود: همچنین انتظار می‌رود به دلیل کاهش بارندگی مناطقی مانند شمال استان گلستان کشت دوم پنبه نداشته باشیم. وی با هشدار درباره تاثیر خشکسالی بر ظهور آفات پنبه اظهار کرد: بر اثر خشکسالی برخی آفات در مزارع پنبه ظهور یا افزایش جمعیت پیدا خواهند کرد به همین دلیل از سازمان حفظ نباتات کشور و دفتر پنبه خواسته‌ایم شبکه پایش آفات پنبه راه‌اندازی کنند.
هزارجریبی افزود: همچنین از سازمان حفظ نباتات کشور خواسته‌ایم در صورت نیاز دستورالعمل‌های مبارزه با آفات تغییر و تغییرات زودتر به استان‌ها ابلاغ شود. وی تاکید کرد: از استان‌های پنبه‌خیز نیز خواسته‌ایم جلسات کمیته فنی و تخصصی را با صاحب‌نظران استانی برگزار و تصمیمات لازم را در رابطه با آفات مورد بحث اتخاذ کنند تا آسیب کمتری به مزارع پنبه و تولید وارد شود. هزارجریبی تصریح کرد: در خوش‌بینانه‌ترین حالت میزان تولید مطابق سال گذشته خواهد بود.
تنش‌های گرمایی و تلفات در مرغداری‌ها
حبیب اسداله‌نژاد نایب رییس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی با بیان تاثیر قطعی برق اخیر بر تلفات اظهار کرد: مرغداران مکلف به تامین ژنراتورهای قابل اعتماد برای واحدهای خود هستند که قطعی برق اخیر به سبب عدم کنترل دمای محیط منجر به خسارت وارده به بخشی از واحدهای تولیدی شد. وی با بیان اینکه آمار دقیقی از وزن‌گیری مرغ‌های تولیدی نداریم، افزود: افت وزن‌گیری ناشی از تنش‌های گرمایی و تلفات قطعی برق، میزان عرضه مرغ را تحت تاثیر خود قرار داده است. اسداله‌نژاد ادامه داد: افت وزن‌گیری ناشی از تنش‌های گرمایی و تلفات قطعی برق، میزان عرضه مرغ را تحت تاثیر خود قرار داده است.
محمدعلی کمالی‌سروستانی مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی هم با اشاره به قطعی برق‌های اخیر و خسارت وارده به مرغداران ناشی از تلفات اظهار کرد: با توجه به افزایش دمای هوا، امسال قطعی برق در واحدهای مرغداری به دلیل نبود تهویه مناسب منجر به افزایش تلفات شده است. وی کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی تولید ناشی از تنش‌های گرمایی و تلفات، کاهش وزن‌گیری به واسطه گرمای هوا و تاخیر در کشتار مرغ به واسطه قطعی برق را از دلایل کمبود عرضه مرغ در بازار اعلام کرد.
کمالی‌سروستانی ادامه داد: همه ساله با چالش تنش گرمایی در فصل تابستان روبه‌رو هستیم و امسال به دلیل افزایش دمای هوا، این موضوع تشدید شده است. مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به تاثیر قطعی برق بر تولید مرغ گفت: امسال قطعی برق منجر به تلفات سنگین می‌شود چرا که زمانی که تهویه مناسبی در سالن‌های مرغداری نباشد، تلفات افزایش می‌یابد. همچنین قطعی برق در کشتارگاه منجر به تاخیر در عرضه می‌شود که این موضوع بازار را بر هم می‌زند.
گفتنی است با آغاز فصل گرما در تابستان و افزایش بار مصرفی مشترکان برق، شرکت توزیع تصمیماتی مبنی بر قطعی برق چندساعته در طول روز گرفت که با اعتراض‌های مکرر خانوارها، بر ساعات قطعی بخش کشاورزی و صنایع افزوده شد که این موضوع تولیدکنندگان را با چالش‌های متعددی روبه‌رو کرده است که در برخی موارد نه تنها عایدی نصیبشان نمی‌شود، بلکه ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان از این ناحیه متحمل ضرر و زیان می‌شوند که همواره این نگرانی وجود دارد که با استمرار قطعی برق‌ها، سرانجام تولید به کجا برسد.
∎
نظر شما