دیافراگم پردهای متشکل از عضله ارادی و گنبدی شکل در قفسه سینه است که به دندهها و مهرهها میچسبد و قفسه سینه را از محوطه شکم جدا میکند. این ماهیچه نخستین بخشی است که بدن در فرآیند تنفس از آن استفاده میکند.
عضله دیافراگم با پایین رفتن به ریه امکان پر شدن از هوا در فرآیند دم را میدهد. بالا آمدن دیافراگم باعث خالی شدن ریهها از هوا در فرآیند بازدم میشود. با این حال، ممکن است برخی افراد در بخش دیافراگم خود احساس درد و ناراحتی کنند.
متخصصان میگویند دلایل زیادی برای بروز درد در ناحیه دیافراگم وجود دارد که اصلیترین آن شامل موارد ذیل میشود:
۱- جراحت
برخوردهای شدید (برای مثال در تصادف) و یا عملهای جراحی میتواند باعث بروز جراحت در دیافراگم شود. این درد میتواند به صورت دائمی و مزمن بوده و یا به صورت متناوب بروز کند. برخی از ضربهها میتواند باعث پاره شدن ماهیچه دیافراگم شود. این بدترین و شدیدترین جراحتی است که ممکن است به دیافراگم وارد شود و با سی تی اسکن و توراسکوپی قابل تشخیص است.
رایجترین علائم جراحت در دیافراگم شامل موارد ذیل است:
۱- درد شکم
۲- مشکلات تنفسی
۳- درد در قفسه سینه و یا شانهها
۴- سرفه
۵- تپش قلب
۶- حالت تهوع
۷- استفراغ
به دلیل آنکه افراد به طور پیوسته نفس میکشند و عضله دیافراگم در این زمینه درگیر است، متاسفانه این جراحت به مرور زمان و بدون مراجعه به پزشک خوب نمیشود و برای درمان آن باید از عمل جراحی استفاده شود.
۲- مشکلات اسکلتی – عضلانی
تروما، حرکات پیچشی، و سرفههای شدید میتوانند باعث کشیدگی عضلات دنده شوند که شبیه درد دیافراگم است. درد شکستگی دنده نیز به درد دیافراگم شباهت دارد. این افراد میتوانند از راهکارهای ذیل درد خود را التیام دهند:
۱- از داروهای تسکین دهنده درد مانند ایبوپروفن و ناپروکسن که به صورت چسب (مشمع) در بازار موجود است بر روی ناحیه درد استفاده کنید.
۲- استفاده از کمپرس یخ به مدت ۷۲ ساعت در محل درد
۳- استفاده از کمپرس گرم پس از ۷۲ ساعت
۴- انجام تمرینات تنفسی
۵- انجام فیزیوتراپی
۳- فعالیتهای سنگین
نفس کشیدن سریع و سخت پس از انجام فعالیتهای ورزشی سنگین میتواند باعث اسپاسم دیافراگم شده و در نتیجه باعث بروز دردهای شدید شود. در این موارد فرد از ناتوانی برای دم و بازدم کامل رنج میبرد. اگر فرد به فعالیتهای شدید خود ادامه دهد علائم میتواند تشدید شود.
اگر در طول ورزش کردن شاهد بروز درد در بخش دیافراگم هستید، بهترین توصیه این است که کمی استراحت کنید تا اسپاسم کاهش یابد. به طور عمومی گرم کردن مناسب پیش از ورزش سنگین میتواند مانع از بروز چنین اسپاسمی در دیافراگم شود.
از دیگر مواردی که میتواند باعث بروز درد در بخش دیافراگم شود میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- بیماری کیسه صفرا
۲- فتق هیاتال (یکی از انواع فتقهای رایج است که در نتیجه ضعف عضلات دیافراگم و اسفنگتر ورودی به معده بروز میکند).
۳- بارداری
۴- پلوریت (التهاب در دو لایه وسیع و نازک از بافت ریه که ریههای فرد را از دیوارههای قفسه سینه جدا میکند).
۵- برونشیت (به التهاب نایژهها در ریه اطلاق میشود).
۶- ذات الریه
۷- مشکلات عصبی
۸- بیماری پانکراس
۹- لوپوس (نوعی بیماری خودایمنی)