صاحب‌خبر -

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران با اشاره به امتناع اسرائیل از پیوستن به معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (ان پی تی) گفت این رژیم الزامات گنجانده شده در این پیمان بین المللی را نقض کرده است.

ظریف که عصر یکشنبه به وقت محلی در نیویورک با خبرنگاران گفتگو می کرد گفت: «سلاح های هسته ای اسرائیل و خودداری (این رژیم) از همکاری با جامعه بین المللی از موانع اصلی جهانشمولی پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای است.»

گزارش ها حاکی است رژیم اسرائیل دارنده تنها زرادخانه هسته ای در خاورمیانه با بیش از 400 کلاهک هسته ای اعلام نشده است.

تل آویو درخواست جهانی برای پیوستن به ان پی تی را رد کرده است و اجازه نمی دهد که بازرسان بین المللی از برنامه ها و تاسیسات هسته ای بحث برانگیز این رژیم بازدید کنند.

ظریف اسرائیل را «بزرگترین ناقض این رژیم بین المللی (ان پی تی)  که مورد نیاز جامعه بین المللی است» دانست و گفت: «یکی از مهمترین مسائل در فرایند بررسی ان پی تی به راه ها و ابزارها در مورد جهانشمولی (این پیمان) و انطباق اسرائیل با ان پی تی می پردازد.»

وی همچنین افزود موضوع رعایت اصول ان پی تی توسط اسرائیل را از موارد اصلی دستور کار در کنفرانس بررسی این پیمان در سال 2015 دانست.

وی هدف اصلی خود از سفر به نیویورک را شرکت در کنفرانس بازنگری معاهده ان پی تی ذکر کرد و دستیابی به توافقات در روند خلع سلاح هسته ای و اجرای پیمان منع گسترش سلاحهای هسته ای را مهم دانست.

کنفرانس بررسی ان پی تی از 27 آوریل تا 22 مه در نیویورک، مقر سازمان ملل متحد برگزار خواهد شد که در آن به مسائلی مانند خلع سلاح هسته ای، منع گسترش سلاح های هسته ای، امنیت هسته ای و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای پرداخته خواهد شد.

این کنفرانس هر پنج سال یک بار به منظور گفتگو درباره ارکان این معاهده و رسیدن به یک سند لازم الاجرای نهایی در مقر اصلی سازمان ملل متحد برگزار می شود.

وزیر خارجه ایران با تاکید بر ضرورت اجرای پیمان ان پی تی افزود اکثر اعضای این پیمان فشار برای ایجاد محدودیت در زمینه سلاح های هسته ای را خواستارند.

وزیر خارجه ایران همچنین از احتمال دیدارش و ادامه بحث ها با جان کری، وزیر خارجه آمریکا در حاشیه این کنفراس در چارچوب مذاکرات در مورد برنامه هسته ای ایران خبر داد که اولین دیدار وزرای خارجه دو کشور پس تفاهم هسته ای لوزان محسوب می شود.

ظریف همچنین افزود که جلسات جداگانه ای با فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و برخی وزرای خارجه گروه 1 + 5 خواهد داشت.

وی گفت به نمایندگی از کشورهای جنبش عدم تعهد که حدود دو سوم از اعضای سازمان ملل و 55 درصد از جمعیت جهان را شامل می شود سخنرانی خواهد کرد.

گفتگو با وزرای خارجه کشورهای منطقه درباره بحران های سوریه، عراق و به ویژه یمن از دیگر برنامه های ظریف در نیویورک خواهد بود.

ظریف همچنین پس از ورود به نیویورک به خبرنگاران گفت از نظر ایران دولت آمریکا مسئول اجرای توافقنامه هسته ای بین ایران و گروه 1+5 خواهد بود و اختلافات داخلی، این کشور را از اجرای تعهدات بین المللی خود معاف نخواهد کرد.

ظریف افزود: «ما دولت آمریکا را مسئول اجرای تعهدات بین المللی می دانیم و طبق مقررات بین المللی مشکلات داخلی هیچ دولتی، آن دولت را از اجرای تعهدات بین المللی خود معاف نمی کند.»

وی افزود: «این مبنائی است که ما بر اساس آن مذاکره می کنیم و البته مایلیم که توضیح بشنویم و دوستان ما شنیده اند و شاید در مذاکراتی هم که در این هفته خواهیم داشت، در مورد آثار وضع داخلی ایالات متحده بر اجرای تعهدات آن کشور اگر توافق حاصل شود، بیشتر توضیح بشنویم.»

وزیر خارجه ایران همچنین از احتمال گفتگو با نمایندگان کشورهای گروه 1 + 5 از جمله جان کری، وزیر خارجه آمریکا در حاشیه کنفرانس بازنگری ان پی تی خبر داد.

تحریم و توافق باهم سازگاری ندارند

ظریف در پاسخ به این سئوال که آیا در نشست اخیر وین، پایتخت اتریش درباره رفع تحریم ها شفاف سازی شده است یا خیر؟ گفت: «ما از ابتدا گفته ایم که تحریم و توافق باهم سازگاری ندارند، باید طرفهای ما یکی از این دو را انتخاب کنند.»

وزیر خارجه ایران افزود: «در مذاکرات لوزان ما به چارچوبی رسیده بودیم که با اجرای آن، هم تحریم های اقتصادی و مالی برداشته و هم قطعنامه های شورای امنیت لغو می شوند و یک قطعنامه جایگزین آن می شود که توافق را تائید خواهد کرد.

تصویری از دیدار نمایندگان ایران و گروه 1+5 در وین (عکس از AFP)

ظریف تفاهم لوزان را مبنا دانست و افزود: «البته باید در مورد همه زمینه ها، چارچوب هایی که در لوزان درباره آنها توافق شده، یا راه حل هایی که در موردشان تفاهم شده است، به صورت مکتوب در آیند و به سندی که مورد موافقت قرار بگیرد، تبدیل شوند.»

وی درباره نشست اخیر وین نیز اظهار داشت: «در اجلاس وین، دوستان ما این فرصت را پیدا کردند که در مورد حرف هایی که زده شده و نیز درباره برنامه هایی که در کنگره مطرح بوده است، سئوال کنند و بیشتر در مورد موضوع تحریم ها صحبت و حتی در مورد متنی که در این زمینه مطرح است، گفتگو شود.»

وزیر خارجه ایران به برگزاری اجلاس قبلی بازنگری ان پی تی  در سال 2010 در نیویورک اشاره کرد و اجلاس کنونی را فرصتی برای اعضای این پیمان دانستد تا میزان پایبندی به ان پی تی و اقداماتی را که نیاز است بررسی کنند.

ظریف همچنین به ریاست ایران بر جنبش عدم تعهد اشاره کرد و گفت: «جمهوری اسلامی ایران به عنوان رئیس جنبش عدم تعهد، از فعال ترین اعضای معاهده ان .پی. تی است و امسال هم مواضع جنبش را که بسیار شبیه به مواضع ملی ماست، در افتتاحیه اجلاس بازنگری معاهده عدم اشاعه در مجمع عمومی مطرح خواهیم کرد.»

وی سه موضوع خلع سلاح هسته ای، دسترسی به فناوری صلح آمیز و عدم اشاعه هسته ای را سه ستون ان پی تی دانست و گفت: «کشورهای عضو جنبش عدم تعهد و بیشتر کشورهای غیر هسته ای، توازن در هر سه مبنای معاهده را خواستارند.»

ظریف خلع سلاح هسته ای را نسبت به دو موضوع دیگر از نظر کشورهای فاقد این سلاح مهم تر دانست و گفت: «کشورهای دارای سلاح هسته ای، بیشترین تخلف را از موازین ان. پی. تی و معاهده داشته اند، چون ماده شش معاهده، خلع سلاح را خواستار است و تفسیر و رای مشورتی دیوان بین المللی دادگستری نیز آنها را به پیگیری برنامه خلع سلاح موظف کرده است، ولی آنها این کار را انجام نداده اند.

عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای

ظریف به موضوع مهم عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای اشاره کرد و گفت: در بازنگری سال 1995، عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای نیز در دستور کار قرار گرفت ولی برخی از اعضای ان پی تی، تاکنون از این موضوع جلوگیری کرده اند.

وی همچنین به دیدارهای جانبی خود در حاشیه اجلاس اشاره کرد و گفت: «با کشورهای مختلفی که در نشست امسال حضور خواهند داشت، دیدار و مذاکره خواهیم داشت و وزیران خارجه تعداد قابل توجهی از کشورهای جهان در این اجلاس شرکت می کنند.»

وزیر خارجه ایران برنامه ریزی برای دیدارش با دبیرکل و اعضا دبیرخانه سازمان ملل متحد اشاره کرد و گفت: «گفتگو با گروه کشورهای عضو گروه 1 + 5 بیشتر در سطح همکاران من و در یکی دو مورد هم با حضور خود بنده پیگیری خواهد شد تا در مرحله کنونی که هستیم و مرحله نگارش است بتوانیم کار را پیش برد.»

ع م / د ب

 

∎​