به گزارش جهان صنعت نیوز:  بنابراین به نظر می‌رسد که وزرای دولت باید در ماه‌های پایانی فعالیت خود به جای ارائه آمار و ارقام عجیب در مورد رشد تولید و اشتغال و همین‌طور ارائه برنامه‌های خاص برای حوزه‌های صنعت و معدن همچون صنعت سنگ‌های تزئینی که دارای توان بالقوه‌ای برای ایجاد شغل و ثروت هستند، از عوام‌فریبی و ارائه کارنامه به ظاهر مثبت دست‌بردارند و اقداماتی در حوزه‌های مختلف در دستور کار قرار دهند که برگرفته از مشورت با اهالی فن باشد.

 اما گویا قرار نیست تا آخرین لحظه‌های فعالیت دولت دوازدهم، مشورت مناسبی با بخش خصوصی و تشکل‌ها صورت گیرد و همچنان باید در، روی همان پاشنه قبلی بچرخد. راه‌اندازی شهرک سنگ‌های تزئینی در شهرستان خوی آذربایجان‌غربی که خبر آن اخیرا از سوی علیرضا رزم‌حسینی اعلام شد نیز از همین نمونه‌هاست. نمونه‌ای که به عقیده کارشناسان، دارای توجیه اقتصادی نیست و نمی‌تواند کمکی به رشد و توسعه صنعت سنگ‌های تزئینی در کشور کند و تنها می‌توان از آن به عنوان موردی برای قدرت‌نمایی برخی افراد و یا حتی نمایندگان مجلس و فشار اهرم‌های قدرت یاد کرد.

در این خصوص دبیر انجمن سنگ ایران اخیرا با تاکید بر اینکه راه‌اندازی شهرک سنگ‌های تزئینی در خوی دارای توجیه اقتصادی نیست، به صحبت‌های وزیر صمت در این خصوص واکنش نشان داد و اعلام کرد که احداث چنین پروژه‌ای در خوی علاوه بر اینکه غیراقتصادی و غیرکارشناسی است بلکه در مورد آن هیچ مشورتی با انجمن سنگ ایران و کارشناسان این صنعت انجام نشده است. احمدشریفی با بیان اینکه راه‌اندازی شهرک سنگ‌های تزئینی باید در مناطقی باشد که قطب سنگ تزئینی است و باید پیش از راه‌اندازی درباره بازار تولید مصرف آن تحقیق شود، اعلام کرد: درحال حاضر با توجه به رکود اقتصادی، بیش از ۶۰ درصد ظرفیت واحدهای فرآوری قابل استفاده است و احداث هر گونه واحد فرآوری جدید لطمه به واحدهای موجود است.

بنابر آنچه کارشناسان صنعت سنگ می‌گویند، دولت باید به جای اعمال اقدامات غیرکارشناسی در این صنعت که هیچ پشتوانه علمی و منطقی‌ای ندارد، مشکلات واحدهای فرآوری موجود را حل کند که در این زمینه باید بازسازی خطوط فرسوده و نوسازی و تکمیل ماشین‌آلات خط فرآوری، تامین نقدینگی در گردش واحدهای فرآوری، آموزش و ارتقای کیفی تولیدات، حمایت جدی از این بخش در جهت توسعه صادرات در بازارهای هدف و ایجاد انبار و نمایشگاه دائمی در بازارهای هدف و کنسرسیوم‌های قوی صادراتی مورد توجه قرار گیرد.

نفوذ قدرت

در این میان تحلیلگران بین‌المللی این حوزه نیز با انتقاد از روند اشتباه مدیریت معادن و سیاست‌هایی که در حوزه صنعت سنگ دنبال می‌شود، اعلام می‌کنند که باید روش‌های روز دنیا در زمینه توسعه بازار و صادرات صنعت سنگ مورد توجه دولتمردان قرار گیرد و با مشورت با اهالی فن، فرصتی به فعالان این صنعت داده شود که سهم خود را در بازارهای جهانی افزایش دهند. چراکه در برخی نمونه‌ها حتی شاهد این هستیم که با وجود نوسازی در تجهیزات، هنوز نتوانستیم سهم واقعی خود را در صادرات این صنعت به بازارهای جهانی به دست بیاوریم. از جمله پیشنهاداتی که در این خصوص مطرح می‌شود، ایجاد دست‌کم چهار پایانه سنگی در چهار نقطه در کشور است که بتوانند مزیت‌های کارخانه‌های تولیدی ایران را در نقطه‌هایی مشخص در معرض دید مشتریان داخلی و خارجی قرار دهند و باعث حذف واسطه‌ها از بازار سنگ‌های تزئینی و همچنین برقراری ارتباط مستقیم بین تولیدکننده و مصرف‌کننده شوند.

در همین خصوص تحلیلگر ارشد بازارهای جهانی سنگ با بیان اینکه منطقه خوی از لحاظ معدنی و ذخایر سنگی چندان منطقه فعالی نیست، به «جهان‌صنعت» گفت: حدود ۱۰ معدن مرمریت کرم روشن در این منطقه وجود دارد که در حال حاضر از لحاظ تولید و فروش در بازار با چالش مواجه هستند.

سیامک حاج سیدجوادی اظهار کرد: از سوی دیگر کارخانه‌های فعال در این منطقه، کوچک و ضعیف هستند. بنابراین دلیل اینکه چرا وزارت صمت و ایدرو تصمیم گرفته‌اند که برای فرآوری سنگ در این منطقه سرمایه‌گذاری کنند مشخص نیست و تامل‌برانگیز است.

وی با اشاره به اینکه این اقدام بیشتر نشان‌دهنده نفوذ قدرت‌های سیاسی است، گفت: این اقدام از آنجا که خیلی اقتصادی و دارای توجیه نیست، نوعی حرکت سیاسی به حساب می‌آید که به نظر می‌رسد ناشی از نفوذ و اعمال فشار اهرم‌های قدرت در کشور است.

تحلیلگر ارشد بازارهای جهانی سنگ ادامه داد: البته در سالیان گذشته هم با اقداماتی اینچنینی روبه‌رو بوده‌ایم که یک مقام مسوول قصد داشته با اعمال فشار به ارگان‌ها و دستگاه‌های دیگر، پروژه‌هایی را در زادگاه خود راه‌اندازی کند که چندان پشتوانه علمی و منطقی نداشته و در نهایت متوقف شده است. اما متاسفانه گویا در رابطه با خوی، همچنان اصرار وجود دارد.

حاج سیدجوادی با بیان اینکه این اقدام به هیچ‌وجه توجیه اقتصادی ندارد و توجیه آن بیشتر در منطقه تکاب در جنوب شرقی استان آذربایجان‌غربی است، افزود: به عقیده بنده اگر مسوولان وزارت صمت قصد دارند بهترین منطقه در استان آذربایجان‌غربی و یا شرقی را برای ایجاد شهرک سنگ‌های تزئینی بیدا کنند باید شهرستان تکاب را مورد توجه قرار دهند چرا که منطقه‌ای ایده‌آل برای سرمایه‌گذاری در این حوزه است و می‌تواند بیشترین مزیت و راندمان را به همراه داشته باشد.

دست‌کم ۴ پایانه سنگی احتیاج داریم

وی اظهار کرد: منطقه تکاب به لحاظ ذخایر سنگ‌های تزئینی دارای تنوع بیشتری است و تراورتن‌های زیادی دارد که در بازار دنیا کاملا شناخته شده است. در واقع وجود سنگ‌هایی همچون مرمریت، گرانیت، تراورتن کرم روشن و همچنین تیتانیوم در این منطقه باعث شده است که تکاب را به عنوان منطقه‌ای غنی از لحاظ ذخایر سنگ‌های تزئینی بشناسند. این در حالی است که منطقه ماکو نیز از لحاظ سنگ‌های تزئینی ذخایر بسیار متنوعی دارد.

تحلیلگر ارشد بازارهای جهانی سنگ ادامه داد: بنابراین به نظر می‌رسد که ایدرو باید به جای سرمایه‌گذاری در مناطقی که دلیل موجهی ندارد و نمی‌تواند کمکی به صنعت سنگ کند، اقداماتی کلی را در این حوزه در دستور کار قرار دهد که صنعت سنگ را با رشد و توسعه روبه‌رو کند.

حاج سیدجوادی با تاکید بر ایجاد پایانه‌های سنگی در استان‌های مختلف کشور گفت: بیش از شش سال است که بنده پیشنهاد ایجاد پایانه‌های سنگی در مناطق مختلف کشور را داده‌ام اما در این خصوص اقدامی انجام نشده است. در حالی که پایانه‌های سنگی مراکزی بسیار مفید و موثر در افزایش بهره‌وری، فروش و مبادلات تجاری بین‌المللی و داخلی و حتی اشتغالزایی در صنعت سنگ است.

وی اظهار کرد: ما در سطح کشور به دست‌کم چهار پایانه سنگی احتیاج داریم که در مراکز تجمع صنایع سنگ، قرار بگیرند. این در حالی است که عملا در بسیاری از کشورهای دنیا نیز این حالت وجود دارد.

کمک به بهره‌وری و تولید ناخالص ملی

تحلیلگر ارشد بازارهای جهانی سنگ ادامه داد: وقتی که شما در اصفهان می‌بینید که بیش از ۱۶۰۰ کارخانه سنگبری در بیش از پنج منطقه وجود دارد، وجود یک پایانه سنگی می‌تواند کاملا باعث ایجاد بهره‌وری و کمک به تولید ناخالص ملی شود. بنابراین به نظر می‌رسد که باید وزارت صمت و سازمان‌های زیرمجموعه آن برای کمک به صنعت سنگ، تمام تمرکز خود را بر ایجاد پایانه‌های سنگی در مناطقی همچون آذربایجان، تهران، اصفهان و… بگذارند. حتی اگر این پایانه‌ها در نزدیکی مرز قرار گیرند، می‌توانند نتایج بسیار خوبی داشته باشند. به عنوان مثال اگر پایانه سنگی آذربایجان در ماکو قرار بگیرد، می‌تواند علاوه بر اینکه کل منطقه آذربایجان را پوشش می‌دهد، به مرز بازرگان هم نزدیک باشد و مزیت‌هایی را ایجاد کند.

وی افزود: برای ایجاد پایانه سنگی در استان فارس نیز با توجه به اینکه حجم زیادی معدن و کارخانه وجود دارد، می‌توان روی مناطقی همچون آباده یا دهبید تمرکز کرد. بیرجند نیز می‌تواند منطقه مناسبی برای ایجاد پایانه سنگی در استان خراسان‌رضوی باشد. اما متاسفانه در این حوزه بسیار ضعیف عمل می‌شود.

حاج سیدجوادی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ایجاد پایانه‌های سنگی به چه صورت است و روال کار در این پایانه‌ها باید به چه شکل باشد، گفت: در پایانه‌های سنگی یک محوطه برای تمام معادن و معدن‌دارانی که در استان و مناطق اطراف فعال هستند، در نظر گرفته می‌شود تا نمونه‌های سنگ‌های خودشان را به صورت بلوک در معرض نمایش و فروش قرار دهند. این در حالی است که این اقدام برای خریداران و متقاضیان نیز خیلی کار را ساده می‌کند.

وی ادامه داد: در واقع خریداران به جای اینکه برای مشاهده نمونه کارها ناچار باشند تا به تمامی معادن استان سر بزنند، در یک روز می‌توانند با حضور در پایانه‌های سنگی دست‌کم سنگ‌های بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ معدن را ببینند و در مورد آن مذاکره کنند. حتی این امکان وجود دارد که نمونه‌های مورد نیاز بلوک خود را خریداری کنند و پس از آن اگر لازم بود، برای خرید نهایی در حجم بالا به معدن هم سر بزنند.

یک ماه معطلی برای خرید

تحلیلگر بازارهای جهانی سنگ با اشاره به اینکه ممکن است یک ماه طول بکشد تا شما کارخانه‌ها و نمونه‌های سنگی مورد نیاز خود را ببینید، بیان کرد: به عنوان مثال در مراکز استان‌هایی مثل اصفهان و تهران با توجه به اینکه تعداد کارخانه‌های سنگبری بسیار زیاد است، مشتری برای پیدا کردن و خرید محصول مورد نیاز خود باید به هزار کارخانه سر بزند اما با ایجاد پایانه‌های سنگی، نیازی به این کار نیست.

وی اظهار کرد: در یک پایانه سنگی می‌توان برای ۵۰۰ تا ۶۰۰ واحد سنگبری سوله‌ها و غرفه‌هایی تا ۳۰۰ متر را در نظر گرفت که آنها نمونه‌های کار تولیدی خود را در ابعاد تایل و اسلب در معرض فروش قرار دهند. این در حالی است که مشتری نیز می‌تواند به وسیله خودروی شخصی برای سر زدن به این سوله‌ها و مشاهده نمونه کارها وارد این پایانه‌ها شود.

به گفته وی، پایانه‌ها شامل پایانه‌های سنگ‌فرآوری‌شده نیز هستند که سوله‌های بسیار بزرگ دارند و علاوه بر اینکه می‌توان با خودرو از داخل سوله‌ها گذشت، امکان بازدید از کل سنگ‌های فرآوری شده آن استان در مدت کوتاهی وجود دارد.

حاج سیدجوادی افزود: علاوه بر اینکه پایانه‌های سنگی می‌تواند یک رفرنس مناسب برای معرفی نمونه کارهای تولیدی هر استان باشد، می‌توان دفاتر فنی و مهندسی و معماری را نیز در این پایانه‌ها قرار داد که متقاضیان برای انجام پروژه‌های خود نیز از این دفاتر مشاوره‌های لازم را دریافت کنند و در نهایت اقدامات مورد نظر در این حوزه با سرعت بیشتری جلو برود. در ضمن در پایانه‌های سنگی علاوه بر خدمات فنی مهندسی و معماری، کارگاه‌های ابزارزنی و‌ برش نیز قرار دارند که خدمات تکمیلی مورد نیاز را به خریداران و معماران پروژه‌ها ارائه بدهند. همچنین در پایانه سنگی هر استان، فضایی جهت نمایشگاه دایمی سنگ‌های آن استان به صورت اسلب وجود دارد.

تحلیلگر بازارهای جهانی سنگ اظهار کرد: به طور کلی می‌توان گفت که پایانه‌ها شامل بخش سنگ بلوک، بخش سنگ‌های فرآوری شده و برش خورده اسلب و تایل، بخش کارگاه‌های ابزارزنی و خدمات تکمیلی سنگ، نمایشگاه دایمی سنگ منطقه و همین‌طور خدمات فنی و مهندسی است.

عناصر واسطه حذف می‌شوند

وی با بیان اینکه این پایانه‌ها خودشان می‌توانند مرکزی برای توسعه و رشد صنعت سنگ آن منطقه باشند، گفت: با ایجاد این پایانه‌ها، مشتری‌های خارجی نیز می‌توانند طی ۱۰ روز تمامی نمونه‌های سنگ در ایران را با سر زدن به این پایانه‌ها در استان‌های مختلف ببینند.

تحلیلگر بازارهای جهانی سنگ ادامه داد: نکته دیگر اینکه به این وسیله عناصر واسطه نیز از این حوزه حذف می‌شوند و مشتری مستقیما با خود تولیدکننده وارد عمل می‌شود. در واقع با این اقدام، بازار دلالی و واسطه‌گری در صنعت کشور هم از بازارها حذف می‌شود. در حالی که این اقدام اشتغالزایی مناسبی را نیز به طرز صحیح ایجاد می‌کند و بهره‌وری را افزایش می‌دهد. همچنین هزینه‌های تورمی را نیز کاهش می‌دهد چرا که واسطه‌گری تورم ایجاد می‌کند. از طرفی با این اقدام، جنس و کالای مورد نظر با هزینه کمتری به دست مشتری می‌رسد.

با وجود اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد در حوزه تولید، میزان اشتغالزایی صنعت سنگ بسیار بالاست اما در شرایط فعلی چالش‌هایی از جمله عدم‌استفاده از روش‌های مدرن و فناوری‌های مناسب که منجر به کاهش تولید و بهره‌وری می‌شود، مقیاس تولید نامناسب، بازار، عدم وجود بانک بزرگ و جامع اطلاعات مربوط به تولید، مصرف، واردات، صادرات، عرضه، تقاضا، قیمت، بازیافت، ذخیره، ذخیره معادن با توجه به شرایط موجود، تنگناهای مالی، مشکلات مربوط به منابع انسانی و بهره‌وری پایین و واردات و صادرات و ضعف در برنامه‌ریزی و سازماندهی مناسب برای صادرات و ورود به بازارهای جدید باعث شده است که صنعت سنگ در کشور ما جایگاهی متناسب با پتانسیل‌های خدادادی موجود در این حوزه نداشته باشد. بنابراین به دولتمردان پیشنهاد می‌شود که دست از آزمون و خطا در حوزه‌های مختلف بردارند و برای یک بار هم که شده برای توصیه‌ها و پیشنهادات اهالی فن و کارشناسان، گوش شنوا داشته باشند تا بتوان در حوزه‌های مختلف در کشور اشتغالزایی و تولید ثروت کرد و صنعت سنگ را نیز از تصمیم‌های غیرکارشناسی نجات داد.